THUẾ SỬ DỤNG ÐẤT NÔNG NGHIỆP
Thuế nông nghiệp ở nước ta được ban hành ngày 11/5/1951 theo sắc lệnh số 031/SL của chủ tịch nước và được áp dụng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Miền Bắc và
BÀI 4:
THUẾ SỬ DỤNG ÐẤT NÔNG NGHIỆP
I. KHÁI NIỆM THUẾ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP
II. ĐỐI TƯỢNG CHỊU THUẾ VÀ NỘP THUẾ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG
NGHIỆP
1. Đối tượng nộp thuế
2. Đối tượng chịu thuế
3. Đối tượng không thuộc diện chịu thuế
III. CĂN CỨ TÍNH THUẾ
1. Diện tích tính thuế
2. Hạng đất tính thuế
3. Định suất thuế
IV. MIỄN GIẢM THUẾ
1. Miễn thuế
2. Giảm thuế
I. KHÁI NIỆM THUẾ SỬ DỤNG ÐẤT NÔNG NGHIỆP
Thuế nông nghiệp ở nước ta được ban hành ngày 11/5/1951 theo sắc lệnh số 031/SL
của chủ tịch nước và được áp dụng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.
Trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Miền Bắc và đấu tranh giải phóng dân tộc ở
Miền Nam, sắc lệnh thuế nông nghiệp đã được bổ sung và sửa đổi cho phù hợp với nhiệm
vụ xây dựng và cải tạo nền kinh tế nước nhà. Theo sắc lệnh này, thuế nông nghiệp được
coi là thuế hoa lợi trên đất.
Ðầu năm 1983, Nhà nước ban hành Pháp lệnh thuế nông nghiệp áp dụng thống nhất
trong cả nước. Tuy nhiên, để phù hợp với cơ chế quản lý kinh tế nông nghiệp, từ năm
1989 Nhà nước đã ban hành Pháp lệnh sửa đổi bổ sung Pháp lệnh về thuế nông nghiệp để
chuyển từ hình thức hoa lợi trên đất sang thuế bao hàm cả thuế đất và thuế hoa lợi trên
đất. Việc chuyển nến kinh tế từ bao cấp sang nền kinh tế thị trường đòi hỏi phải đổi mới
toàn diện mọi mặt quản lý kinh tế của đất nước trong khi Pháp lệnh thuế nông nghiệp
năm 1983 và Pháp lệnh sửa đổi bổ sung năm 1989 đã bộc lộ nhiều hạn chế và tỏ ra không
phù hợp. Ðể khuyến khính sử dụng đất nông nghiệp có hiệu qủa, đảm bảo thực hiện công
bằng, hợp lý trong việc đóng góp thu nhập cuả các tổ chức, cá nhân sử dụng đất nông
nghiệp , ngày 10/7/1993 Quốc hội khóa 9 kỳ họp thứ III đã thông qua Luật thuế sử dụng
đất nông nghiệp và có hiệu lực thi hành từ 1/1/1994. Chính phủ đã có Nghị định số 73, 74
ngày 25/10/1993 và Bộ tài chính có Thông tư số 89 ngày 9/1/1993 hướng dẫn thi hành
chi tiết Luật thuế sử dụng đất nông nghiệp.
Như vậy, thuế sử dụng đất nông nghiệp gồm thuế đất và hoa lợi trên đất, chủ yếu nhằm
vào sản xuất nông nghiệp.
II. ÐỐI TƯỢNG NỘP THUẾ VÀ CHỊU THUẾ SỬ DỤNG ÐẤT NÔNG
NGHIỆP
1. Ðối tượng nộp thuế.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, tổ chức, cá nhân sử dụng đất vào mục đích
sản xuất nông nghiệp đều phải nộp thuế sử dụng đất nông nghiệp.
Hộ được giao quyền sử dụng đất nông nghiệp mà không sử dụng vẫn phải nộp thuế sử
dụng đất nông nghiệp.
Tổ chức, cá nhân nước ngoài đầu tư vào Việt Nam có sử dụng đất nông nghiệp thì
phải nộp tiền thuê đất tại Việt Nam, không phải nộp thuế sử dụng đất nông nghiệp theo
quy định của Luật này.
2. Ðối tượng chịu thuế.
Việc xác định đối tượng chịu thuế sử dụng đất nông nghiệp được thực hiện trên
nguyên tắc đất dùng vào sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản thì phải
chịu thuế sử dụng đất nông nghiệp. Dựa theo nguyên tắc này, Luật thuế sử dụng đất nông
nghiệp quy định đối tượng chịu thuế bao gồm:
Ðất trồng trọt.
•
Ðất có mặt nước nuôi trồng thủy sản.
•
Ðất rừng trồng.
•
3. Ðối tượng không thuộc diện chịu thuế.
Nhằm phân biệt rõ phạm vi đất chịu thuế sử dụng đất nông nghiệp, Nhà nước quy
định các loại đất sau đây không chịu sự điều chỉnh của Luật thuế sử dụng đất nông
nghiệp:
Ðất có rừng tự nhiên.
•
Ðất đồng cỏ tự nhiên.
•
Ðất ở.
•
Ðất chuyên dùng.
•
III. CĂN CỨ TÍNH THUẾ
Số thuế sử dụng đất nông nghiệp phải nộp được xác định dựa trên những căn cứ nhất
định, đó là: diện tích đất, hạng đất và định suất thuế.
1. Diện tích tính thuế.
Diện tích tính thuế sử dụng đất nông nghiệp là diện tích giao cho hộ sử dụng đất phù
hợp với sổ địa chính Nhà nước. Trường hợp chưa lập sổ địa chính thì diện tích tính thuế
là diện tích ghi trên tờ khai của hộ sử dụng đất.
2. Hạng đất tính thuế.
Căn cứ để xác định hạng đất gồm các yếu tố sau:
Chất đất.
•
Vị trí.
•
Ðịa hình.
•
Ðiều kiện khí hậu, thời tiết.
•
Ðiều kiện tưới tiêu.
•
Hạng đất tính thuế được ổn định 10 năm. Ðối với những vùng Nhà nước có đầu tư
lớn, đem lại hiệu qủa kinh tế cao, Chính phủ sẽ điều chỉnh lại hạng đất. Căn cứ vào tiêu
chuẩn của từng hạng đất và hướng dẫn của UBND Tỉnh, thành phố trực thuộc Trung
ương; Sự chỉ đạo của UBND cấp huyện; UBND cấp xã xác định hạng đất tính thuế cho
từng hộ nộp thuế sau đó trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xét duyệt.
3. Ðịnh suất thuế.
Ðịnh suất thuế một năm tính bằng kg thóc trên 1 ha của từng hạng đất như sau:
Ðối với đất trồng cây hàng năm, đất trồng cỏ dành cho chăn nuôi, đất có
•
mặt nước nuôi trồng thủy sản nằm trong vùng trồng cây hàng năm thì tính
theo đất trồng lúa:
Ðối với đất trồng cây lâu năm như cây công nghiệp, cao su, trà, cà phê, hạt
•
điều:
Ðối với cây ăn qủa lâu năm trồng trên đất trồng cây hàng năm chịu mức
•
thuế như sau:
+ Bằng 1,3 lần thuế đất trồng cây hàng năm cùng hạng, nếu thuộc đất thuộc hạng 1, 2, 3.
+ Bằng thuế đất trồng cây hàng năm cùng hạng, nếu thuộc đất hạng 4, 5, 6.
Ðối với cây lấy gỗ và các loại cây lâu năm thu hoạch một lần như tre nứa,
•
song mây chịu mức thuế bằng 4 % giá trị sản lượng khai thác.
Các hộ gia đình sử dụng đất nông nghiệp vượt qúa hạn mức quy định phải đóng thuế
bổ sung trên phần diện tích đất nông nghiệp vượt qúa hạn mức theo thuế suất 20 % mức
thuế sử dụng đất nông nghiệp.
Hạn mức đất nông nghiệp của mỗi hộ gia đình được quy định theo từng loại và theo
từng địa phương như sau:
· Ðối với đất nông nghiệp để trồng cây hàng năm: thì các Tỉnh thuộc miền Trung và
miền Bắc không qúa 02 ha; các tỉnh thuộc miền Nam không qúa 03 ha.
· Ðối với đất nông nghiệp để trồng cây lâu năm: thì các xã đồng bằng không qúa 10
ha; các xã trung du, miền núi không qúa 30 ha.
Căn cứ tính thuế sử dụng đất nông nghiệp bổ sung là diện tích đất nông nghiệp sử
dụng vượt qúa hạn mức quy định, mức thuế bình quân cho từng loại đất nông nghiệp và
thuế suất bằng 20 % mức thuế sử dụng đất nông nghiệp.
Ví dụ: Một hộ nông dân ở Cần Thơ có sử dụng 4 ha ruộng thuộc loại đất hạng 2 thì
mức thuế sử dụng đất nông nghiệp vượt qúa hạn mức theo thuế suất sử dụng đất nông
nghiệp tính như sau:
IV. MIỄN, GIẢM THUẾ
Ðể khuyến khích nông nghiệp phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng đẩy mạnh
thâm canh tăng năng suất, tăng vụ, chuyển đổi cây trồng có hiệu qủa và tận dụng đất đai,
khai thác đồi núi trọc, đầm lầy, bãi bồi, đất ở vùng cao miền núi...đưa vào sản xuất, thuế
sử dụng đất nông nghiệp hiện hành thực hiện điều khoản miễn, giảm thuế cho nông dân.
1. Miễn thuế.
Miễn thuế cho đất đồi núi trọc dùng vào sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp,
•
rừng phòng hộ, rừng đặc dụng.
Ðất trồng cây lâu năm chuyển sang trồng lại mới và đất trồng cây hàng năm
•
chuyển sang trồng cây lâu năm, cây ăn qủa được miễn thuế trong thời gian
xây dựng cơ bản cộng thêm 3 năm kể từ khi có thu hoạch.
Ðất khai hoang dùng vào sản xuất. Thời gian miễn thuế được quy định cụ thể
•
cho từng loại đất và tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Cụ thể:
+ Ðối với đất trồng cây hàng năm thời gian miễn thuế là 5 năm và 7 năm nếu là đất ở
miền núi, đầm lầy, lấn biển.
+ Ðối với đất trồng cây lâu năm: được miễn thuế trong thời gian xây dựng cơ bản
cộng 3 năm kể từ khi có thu hoạch hoặc chỉ miễn trong thời gian chưa có thu hoạch
nếu đó là cây lâu năm thu hoạch 1 lần.
+ Ðối với đất khai hoang bằng nguồn vốn cấp phàt của Ngân sách Nhà nước dùng
vào sản xuất nông nghiệp cũng được miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp như đối với
đất khai hoang nhưng thời gian ít hơn.
Các hộ gia đình di chuyển đến vùng kinh tế mới được giao đất sản xuất nông
•
nghiệp cũng được miễn thuế với thời gian tùy thuộc vào tính chất và mục đích
sử dụng đất.
Ngoài các trường hợp nêu trên, việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp còn được áp
dụng cho các đối tượng diện chính sách như các hộ nông dân ở vùng núi, biên giới, hải
đảo, vùng dân tộc thiểu số hoặc các hộ nông dân là người tàn tật, già yếu, cô đơn, không
nơi nương tựa, không có khả năng lao động và các hộ nộp thuế có thương binh hạng 1/4,
2/4, bệnh binh 1/3 và 2/3 mà đời sống còn rất khó khăn. Hộ gia đình liệt sĩ có người
hưởng trợ cấp sinh hoạt phí nuôi dưỡng theo quy định hiện hành.
2. Giảm thuế.
Giảm tối đa không qúa 50 % số thuế cho hộ nông dân sản xuất ở vùng cao,
•
miền núi, biên giới, hải đảo, các hộ nông dân thuộc dân tộc thiểu số mà sản
xuất và đời sống còn nhiều khó khăn ngoài đối tượng được miễn nêu trên.
Giảm thuế cho hộ nộp thuế có thương binh, bệnh binh.
•
Trường hợp thiên tai, địch họa làm thiệt hại mùa màng, thuế sử dụng đất nông
•
nghiệp được miễn hoặc giảm cho từng hộ nộp thuế theo từng vụ sản xuất như
sau:
+ Thiệt hại từ 10 % đến 20 %, giảm thuế tương ứng theo mức thiệt hại.
+ Thiệt hại từ 20 % đến dưới 30 %, giảm thuế 60 %.
+ Thiệt hại từ 30 % đến dưới 40 %, giảm thuế 80 %.
+ Thiệt hại từ 40 % trở lên, miễn thuế 100 %.
Ðối với những hộ chính sách đã được xét giảm thuế theo quy định mà bị thiệt
•
hại do thiên tai, địch họa thì thực hiện xét giảm thuế theo diện chính sách
trước, sau đó mới xét giảm do thiên tai. Mức giảm tối đa không qúa 50 % số
thuế ghi thu.
Danh sách các hộ được đề nghị miễn, giảm thuế của xã phải được niêm yết để nhân
dân tham gia ý kiến trong thời hạn 20 ngày trước khi trình UBND cấp trên duyệt. Quyết
định miênự, giảm thuế của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phải được niêm yết công
khai.
