Thị trường chứng khóan Việt Nam và quỹ đầu tư
Bối cảnh thị trường chứng khoán và các cơ hội cho nhà đầu tư tại Việt Nam.
Baøi 6: THÒ TRÖÔØNG CHÖÙNG KHOAÙN VIEÄT NAM
VAØ QUYÕ ÑAÀU TÖ
LTS – Trong kyø tröôùc, chuùng ta ñaõ bieát raèng quyõ ñaàu tö laø moät coâng cuï ñaàu tö raát
phoå bieán ôû những nöôùc coù thò tröôøng chöùng khoaùn phaùt trieån. Kyø naøy, chuùng ta
cuøng tìm hieåu boái caûnh thò tröôøng chöùng khoaùn vaø caùc cô hoäi cho caùc nhaø ñaàu tö taïi
Vieät Nam. Trong ñoù, quyõ ñaàu tö laø moät trong nhöõng löïa choïn raát ñaùng quan taâm.
Thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam
Thò tröôøng chöùng khoaùn (TTCK) Vieät Nam ñöôïc hình thaønh trong boái caûnh caûi
caùch kinh teá toaøn dieän vaø xu höôùng hoäi nhaäp. Trung taâm Giao dòch Chöùng khoaùn
(TTGDCK) TP HCM baét ñaàu hoaït ñoäng töø thaùng 7/2000, ban ñaàu chæ coù hai coå
phieáu nieâm yeát. Ñeán cuoái thaùng 5 naêm 2006, sau hôn 5 naêm, ñaõ coù 36 coå phieáu, 01
chöùng chæ quyõ vaø khoảng 300 traùi phieáu ñöôïc nieâm yeát vaø giao dòch. Chæ soá chöùng
khoaùn VN Index, maëc duø ñaõ traûi qua moät soá giai ñoaïn bieán ñoäng, nhöng veà toång
theå, töø naêm 2000 ñeán nay ñaõ taêng khoaûng 3 laàn.
Ñoà thò 1: Chæ soá chöùng khoaùn VN Index (VNI) vaø khoái löôïng giao dòch töø 2000
ñeán giữa năm 2006:
VNI Khối lượng
(tr đ)
700 250,000
600
200,000
500
400 150,000
300 100,000
200
50,000
100
0 -
07/00
12/00
04/01
08/01
12/01
04/02
07/02
09/02
12/02
02/03
05/03
08/03
10/03
01/04
03/04
06/04
09/04
11/04
02/05
04/05
07/05
09/05
12/05
03/06
05/06
Ñaàu thaùng 3/2005, TTGDCK thöù hai ñöôïc khai tröông taïi Haø Noäi. Theo chieán löôïc
phaùt trieån TTCK ñeán naêm 2010 cuûa UÛy ban Chöùng khoaùn Nhaø nöôùc, TTGDCK TP
HCM seõ ñöôïc naâng caáp phaùt trieån thaønh sôû giao dòch chöùng khoaùn hieän ñaïi, keát
noái vôùi caùc sôû giao dòch chöùng khoaùn cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc. Coøn TTGDCK
Haø Noäi seõ ñoùng vai troø laø saøn giao dòch caùc coå phieáu vöøa vaø nhoû, caùc coå phieáu
OTC.
Cô hoäi cuûa TTCK Vieät Nam
Maëc daàu quy moâ TTCK Vieät Nam vaãn coøn khieâm toán, nhöng trieån voïng phaùt trieån
trong töông lai ñöôïc ñaùnh giaù laø khaù tieàm naêng, döïa treân nhöõng cô sôû sau ñaây:
• Coå phaàn hoùa caùc toång coâng ty lôùn thuoäc sôû höõu Nhaø nöôùc
Chính phuû chuû tröông sau khi coå phaàn hoùa seõ nieâm yeát coå phieáu cuûa caùc toång
coâng ty naøy treân TTGDCK. Chính phuû ñang xuùc tieán coå phaàn hoùa moät loaït caùc
doanh nghieäp lôùn nhö Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam, Vinaconex, v.v..
Nhöõng coâng ty vaø ngaân haøng naøy ñeàu coù quy moâ voán raát lôùn, töø vaøi traêm ñeán
vaøi ngaøn tyû ñoàng.
• Nieâm yeát coå phieáu cuûa caùc ngaân haøng coå phaàn
Ngaân haøng Saøi Goøn Thöông Tín seõ nieâm yeát vaøo thaùng 7 naêm 2006, vaø tieáp
theo seõ coù ACB; moãi ngaân haøng coù giaù trò thò tröôøng hôn 1 tyû ñoâ la Myõ.
• Coå phaàn hoaù vaø nieâm yeát caùc coâng ty ñaàu tö nöôùc ngoaøi
Ñaây cuõng laø moät nguoàn cung quan troïng cho TTCK trong thôøi gian tôùi. Coâng ty
ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tieân ñaõ coå phaàn hoùa thaønh coâng trong thaùng 5 naêm 2005
laø Caùp ñieän Taya vôùi soá voán ñieàu leä laø 182,67 tyû ñoàng. Vaø coâng ty thöù hai laø
Interfood vôùi soá voán ñieàu leä 206.3 tyû ñoàng.
Nhöõng thaùch thöùc ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö
Trong quaù trình phaùt trieån, TTCK Vieät Nam ñang phaûi ñoái maët vôùi moät soá thaùch
thöùc cô baûn sau:
• Tính minh baïch thoâng tin treân TTCK coøn thaáp.
• Trình ñoä quaûn trò coâng ty cuûa phaàn lôùn caùc coâng ty nieâm yeát coøn haïn cheá.
• Thò tröôøng deã bò chi phoái vaø bieán ñoäng bôûi nhöõng yeáu toá taâm lyù do quy moâ thò
tröôøng vaãn coøn nhoû, tính thanh khoaûn thaáp, söï tham gia cuûa caùc nhaø ñaàu tö coù
toå chöùc vaãn coøn haïn cheá.
• Coøn thieáu caùc toå chöùc chuyeân nghieäp tham gia ñònh thò tröôøng nhö caùc toå chöùc
taïo laäp thò tröôøng (market maker).
Beân caïnh ñoù, khaùc vôùi nhaø ñaàu tö coù toå chöùc, caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân coøn phaûi ñoái
maët theâm vôùi nhöõng thaùch thöùc sau ñaây:
• Khaû naêng tieáp caän thoâng tin haïn cheá hôn so vôùi caùc nhaø ñaàu tö coù toå chöùc.
• Thieáu naêng löïc ñeå bao quaùt, theo doõi moät soá löôïng lôùn coâng ty.
• Kyõ naêng ñaùnh giaù, phaân tích khoâng chuyeân nghieäp baèng nhaø ñaàu tö coù toå chöùc.
• Vôùi moät löôïng voán töông ñoái nhoû, möùc ñoä ña daïng hoùa ñaàu tö thaáp, nhaø ñaàu tö
caù nhaân coù xu höôùng taäp trung vaøo moät soá coå phieáu maø hoï quen thuoäc, do vaäy
laøm taêng ruûi ro ñaàu tö khi nhöõng coå phieáu naøy hoaït ñoäng khoâng nhö mong
muoán.
Ñeå giaûi quyeát nhöõng thaùch thöùc treân, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân, moät
trong nhöõng giaûi phaùp höõu hieäu laø phaùt trieån caùc quyõ ñaàu tö.
Quyõ ñaàu tö ôû Vieät Nam
Quyõ ñaàu tö ñoùng moät vai troø quan troïng trong quaù trình phaùt trieån cuûa TTCK. Vôùi
tính chuyeân nghieäp cao vaø söï ña daïng trong ñaàu tö, quyõ ñaàu tö khoâng chæ coù theå
giaûi quyeát nhöõng thaùch thöùc maø caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân gaëp phaûi khi tham gia
TTCK, maø coøn taïo söï oån ñònh cao hôn cho hoaït ñoäng cuûa TTCK. Vieäc taäp hôïp
nhöõng nguoàn voán nhoû, leû cuûa caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân vaøo moät quyõ lôùn hôn, ñöôïc
quaûn lyù bôûi moät toå chöùc ñaàu tö chuyeân nghieäp seõ goùp phaàn laøm taêng tính oån ñònh
cho TTCK.
Ngaønh quaûn lyù quyõ ñaàu tö taïi Vieät Nam chæ môùi hình thaønh töø cuoái naêm 2003, vaø
ñeán nay cuõng chæ ñang trong nhöõng böôùc ñi ban ñaàu. Tính ñeán thaùng 6/2006, treân
thò tröôøng coù 07 coâng ty quaûn lyù quyõ ñöôïc caáp giaáy pheùp laø Coâng ty Quaûn lyù quyõ
Prudential Vieät Nam, Vietfund, Thaønh Vieät, Manulife, Coâng ty quaûn lyù Quyõ VCB,
Vietnam Partners Investment Management (BVIM) vaø Baûo Vieät. Quyõ ñaàu tö ñaàu
tieân ñöôïc laäp naêm 2004 bôûi Vietfund coù quy moâ 300 tyû ñoàng. Coâng ty Quaûn lyù quyõ
Prudential Vieät Nam, chính thöùc hoaït ñoäng töø ñaàu thaùng 6 naêm 2005, hieän ñang
trieån khai keá hoaïch laäp caùc quyõ ñaàu tö khaùc nhau ñeå coù theå sôùm ñaùp öùng nhu caàu
ñaàu tö cuûa khaùch haøng Vieät Nam.
Vôùi nhöõng lôïi ích tieàm taøng coù theå mang laïi cho caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân vaø toå chöùc,
cuõng nhö khaû naêng ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån cuûa TTCK, quyõ ñaàu tö thaät söï ñang
ñöùng tröôùc moät cô hoäi phaùt trieån to lôùn.
Kyø tôùi: Quaûn lyù Nhaø nöôùc trong lónh vöïc quaûn lyù quyõ ñaàu tö vaø cô cheá baûo veä quyeàn
lôïi nhaø ñaàu tö
