Thí nghiệm về sự thẩm thấu của tế bào
Kính hiển vi, Lam kính, lamen, kim mũi mác, ống nghiệm , dao cắt, đèn cồn, cốc đong có chia độ, khoan lá có đường kính lớn
TẬP HUẤN SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY
HỌC MÔN SINH HỌC THPT
Bài thực hành: Thí nghiệm về sự
thẩm thấu và tính thấm của tế bào
(Bài 20 sách giáo khoa SH 10NC)
Trần Anh Tuấn
(Yên Thế - Bắc Giang)
(0983.888.080)
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
1/ CHUẨN BỊ
a/ Dụng cụ:
a/
Kính hiển vi, Lam kính,
lamen, kim mũi mác, ống
nghiệm , dao cắt, đèn cồn,
cốc đong có chia độ, khoan
lá có đường kính lớn
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
b/ Hóa chất:
b/
Dung dịch đường hoặc muối 50%
Dung
Phẩm nhuộm hoặc xanh metylen
0.2%
c/ Mẫu vật
c/
- Củ khoai lang, khoai tây, cà rốt …
còn tươi, lá có màu (rau dền tía,
thài lài tía, hoa có màu xanh), Lá
xanh ( Rau cải, đậu…)
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
2/ Thao tác tiến hành
Thao
a/ Thí nghiệm về sự thẩm thấu
a/ Th
Bước 1: Cắt đôi củ khoai lang,
khoai tây hoặc cà rốt gọt vỏ
ngoài sau đó dùng dao khoét
ở giữa 1 lỗ rỗng càng sát đáy
càng tốt (làm khoảng 3-4 mẫu
như vậy)
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Bước 2:
Lấy 3 cốc có đánh dấu thứ tự 1, 2, 3
Cốc số 1 đựng nước cất
Cốc số 2 đựng dung dịch đường
hoặc dung dịch mối
Cốc số 3 (dùng làm đối chứng) có
thể đựng nước cất hoặc dung dịch
đường hoặc dung dịch muối
Lưu ý: Hàm lượng dung dịch ở 3
cốc phải bằng nhau
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Bước 3:
Đặt các miếng khoai đã khoét
-
lỗ vào các cốc đã chuẩn bị ở
phần trước
- Miếng khoai ở cốc số 1 bên
trong lỗ khoét đựng dung dịch
đường hoặc muối
- Miếng khoai ở cốc số 2 bên
trong lỗ khoét đựng nước cất
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
- Miếng khoai ở cốc số 3 bên trong
lỗ khoét đựng dung dịch giống
với dung dịch ở bên ngoài cốc số
3 và phải cùng nồng độ (bên
ngoài cốc đựng nước cât thì bên
trong cũng đựng nước cất……)
- Lưu ý: Hàm lượng dung dịch
trong lỗ khoét ở 3 miếng khoai
phải bằng nhau
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Bước 4:
Để các mẫu vật trong 3 cốc đến
cuối buổi lấy các các củ khoai ra
và đổ hết nước ở trong lỗ khoét
vào cốc sau đó quan sát hoặc
đo lại mực nước có ở trong cốc.
3/ Kết luận:
- Rút ra kết luận (mực nước có
sự thay đổi)
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
b/ Thí nghiệm tính thấm của tế bào
b/ Th
sống hay đã chết
Ngoμi thÝ nghiÖm trong s¸ch gi¸o
khoa ®· ®−îc tiÕn hμnh chóng t«i
giíi thiÖu tíi c¸c ®ång chÝ thÝ
nghiÖm tham kh¶o sau ®©y ( c¸c
®ång chÝ cã thÓ vËn dông vμo trong
qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y tïy thuéc vμo
®iÒu kiÖn thùc tÕ cña nhμ tr−êng)
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
(Thí nghiệm tham khảo 1)
Thao tác tiến hành
Bước 1:
Dùng 2 cốc thủy tinh đựng nước
có đánh dấu thứ tự
Cốc 1: Đựng nước lạnh
1:
Cốc 2: đựng nước nóng đun sôi
2:
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Bước 2: Cho các lá có màu (Màu
xanh, vàng, đỏ, tím…) còn tươi (Tế
bào còn sống) vào cả 2 cốc sau đó
quan sát mầu nước ở cả 2 cốc rồi
nhận xét
- Cốc đựng nước lạnh màu của
nước trong cốc không đổi
- Cốc đựng nước nòng thì màu
nước trong cốc có sự thay đổi
(màu xanh, tím, đỏ….)
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Từ những thí nghiệm trên các
đồng chí có thể rút ra những kết
luận về tính thấm của tế bào
còn sống hay đã chết.
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Thí nghiệm tham khảo:
Ống nghiệm đựng cồn ngâm các
mảnh lá tươi, ống nhiệm khác
đun nóng sẽ quan sát được
màu sắc được hòa tan trong các
dung môi thoát ra các dung môi
đó. Nước và các dung môi có
chứa các sắc tố đã được thấm
qua tế bào đã chết
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Có thể dùng một ống nghiệm khác
(dùng làm đối chứng) đựng
nước cất cho các mảnh lá tươi
vào và không đun nóng khi đó
sẽ so sánh được lượng sắc tố bị
thoát ra ở ba ống nghiệm (Ống
nào sắc tố thoát ra ngoài nhiều
hơn chứng tỏ ống đó có chứa
nhiều tế bào chết hơn)
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Thí nghiệm thao khảo 2: Thí nghiệm
xác định khả năng chịu nóng của
mô bằng phương pháp dựa vào
tính thấm của tế bào ở nhiệt độ
cao. (Thí nghiệm minh họa)
I/ Chuẩn bị;
I/ Chu
- Bình tam giác cỡ lớn có nút đậy,
tam gi
- Nồi đun cách thủy, Nhiệt kế
Dung dịch HCl loãng, Đĩa petri
Dung
- Các loại lá khác nhau
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
II/ Thao tác tiến hành
II/ Thao
Bước 1: Cho lá vào bình tam giiác và
tam g
đậy nắp kín, đặt vào nồi (hoặc bình)
đun cách thủy dưới đèn cồn đo
nhiệt độ đạt 400C, theo dõi nhiệt độ
trong khoảng 5 phút để xác định
ngưỡng nhiệt độ
Bước 2: Lấy các lá ra thấm khô và
cho vào đĩa Petri đựng HCl loãng
và quan sát sự thay đổi mầu (Từ
mầu xanh sanh mầu nâu).
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Do nhiệt độ cao thường phá hủy
Do nhi
cấu trúc tế bào đặ biệt là diệp
lục, HCl sẽ thấm qua chất
nguyên sinh và làm lá mất mầu
xanh biến đổi thành mầu nâu.
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
Bước 3: Xác định tính chịu nóng
3:
của mô
- Tùy theo các vết nâu trên lá mà
đánh giá khả năng chịu nóng
của mô lá
- Thường thay đổi độ quãng cách
nhiệt ( khoảng 50C) để xếp loại
tính chịu nóng của cây
* Rút ra kết luận:
ThÝ nghiÖm vÒ sù thÈm thÊu
ThÝ
vμ tÝnh thÊm cña tÕ bμo
