Tay trắng làm nên - "The Three Keys To Success"
Ba điều kiện của sự thành công là có lương thức, ham hoạt động và sức khoẻ. Nếu chỉ có hai trong ba điều kiện đó thôi thì bạn cũng có thể đi khá xa được ; nhưng phải có đủ cả ba mới tiến xa, xa lắm Đó là luận điểm của cuốn sách này, Nguyễn Hiến Lê dịch theo nguyên bản tiếng Anh "The Three Keys To Success" . Và luận điểm ấy, không phải có không có lý của nó
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 1
Dõch theo nguyïn baãn tiïëng Anh
the three keys to success
Ngûúâi dõch:
Nguyïîn Hiïën Lï
Nhaâ xuêët baãn Long An 1989
Trung têm vùn hoáa ngön ngûä àöng têy
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 2
MUÅC LUÅC
CHÛÚNG I CAÁCH DUÂNG CHÒA KHOÁA SÖË I ............................................................................. 3
CHÛÚNG II CÊÌN PHAÃI GÊY VÖËN .............................................................................................. 7
CHÛÚNG III COI CHÛÂNG CAÁC THAÂNH KIÏËN ! .................................................................... 12
CHÛÚNG IV LAÂM SAO TRÛÂ ÀÛÚÅC TÑNH SÚÅ SÏÅT ................................................................ 15
CHÛÚNG V ÀOÅC SAÁCH ............................................................................................................. 20
CHÛÚNG VI CAÁCH ÛÁNG BIÏËN ................................................................................................ 24
CHÛÚNG VII COI CHÛÂNG CAÁI THOÁI PHÊN LOAÅI ............................................................... 31
CHÛÚNG VIII ÀÛÂNG TIN ÚÃ VÊÅN MAY................................................................................... 35
CHÛÚNG IX BIÏËT DAÂNH DUÅM ................................................................................................ 39
CHÛÚNG X BIÏËT CAÁCH BAÁN ................................................................................................... 41
CHÛÚNG XI TÊÅP NOÁI TRÛÚÁC CÖNG CHUÁNG ...................................................................... 45
CHÛÚNG XII CON ÀÛÚÂNG HAÅNH PHUÁC .............................................................................. 51
CHÛÚNG XIII ÀÛÂNG BAO GIÚÂ NGHÓ..................................................................................... 55
CHÛÚNG XIV LUÖN LUÖN COÁ MÖÅT CHÖÎ ÀÛÁNG CHO NGÛÚÂI CÛÚNG NGHÕ VAÂ
NGÛÚÂI CÛÚNG NGHÕ TAÅO ÀÛÚÅC CHÖÎ ÀÛÁNG CHO NHIÏÌU NGÛÚÂI KHAÁC .................. 61
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 3
CHÛÚNG I
CAÁCH DUÂNG CHÒA KHOÁA SÖË I
Viïët cuöën naây töi muöën cho àöåc giaã thêëy rùçng ba àiïìu kiïån
cùn baãn cho sûå thaânh cöng laâ coá lûúng thûác, ham hoaåt àöång vaâ sûác
khoeã.
Nïëu chó coá hai trong ba àiïìu kiïån àoá thöi thò cuäng coá thïí ài
khaá xa àûúåc; nhûng phaãi coá àuã caã ba múái tiïën xa, xa lùæm àûúåc.
Coá ngoaåi lïå naâo àïí chûáng minh quy tùæc àoá khöng? Töi chó
thêëy coá möîi möåt trûúâng húåp coá thïí coi laâ ngoaåi lïå, trûúâng húåp
Franklin Delano Roosevelt. Rooáevelt laâ möåt danh nhên maâ sûác
khoeã thêåt laâ tïå haåi. Nïëu öng khöng mùæc möåt bïånh nùång thò chùæc gò
öng àaä thaânh möåt vô nhên.
Traái laåi, trong suöët cuöåc àúâi thaânh cöng kyâ dõ cuãa Huên tûúác
Winston Churchill, luön luön ta thêëy öng coá àuã ba chòa khoaá àoá:
möåt lûúng thûác vûäng vaâng, möåt sûác hoaåt àöång döìi daâo, möåt thïí
chêët gang theáp.
Nhòn laåi cuöåc àúâi Churchill, ta thêëy rùçng tuy öng bêím sinh
àaä coá sùén nhûäng àiïìu kiïån àoá, nhûng öng àaä biïët luyïån têåp thïm
àïí caãi thiïån lûúng thûác, tùng cûúâng sûác hoaåt àöång vaâ giûä gòn sûác
khoeã. Nïëu chuáng ta, ngay tûâ höìi treã, quyïët têm tu luyïån nhûäng
àûác àoá, thò chùæc chùæn coá thïí thaânh cöng rûåc rúä trong nghïì mònh àaä
lûåa.
Trong àúâi khöng coá gò chua xoát bùçng sûå thêët baåi. Súã dô noá
chua xoát nhêët laâ vò dûúâng nhû bao giúâ cuäng xaãy ra do möåt sûå lêìm
lúä maâ ta coá thïí traánh àûúåc. Sûå thêët baåi khöng phaãi laâ do tiïìn àõnh.
Ai cuäng coá thïí thaânh cöng trong cuöåc àúâi cuãa mònh.
Àaáng buöìn laâ trong àa söë caác trûúâng húåp, phaãi mêët nhiïìu thò
giúâ, boã qua nhiïìu dõp may röìi chuáng ta múái tòm thêëy àûúåc xu
hûúáng tûå nhiïn cuãa chñnh mònh. Do àoá maâ coá lêìm löîi. Möåt thanh
niïn coá thïí lûåa möåt nghïì khöng húåp vúái mònh maâ hoáa ra thêët baåi
nhûng cuäng coá thïí lûåa àûúåc möåt nghïì húåp vúái mònh maâ cuäng vêîn
thêët baåi vò khöng àûúåc hoaåt àöång trong möåt lônh vûåc thûåc húåp vúái
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 4
mònh, thaânh thûã bõ chuã àaánh giaá thiïëu khaã nùng, khöng giuáp àûúåc
gò hoùåc giuáp rêët ñt cho haäng. Thanh niïn àoá coá thïí tûå chêëp nhêån sûå
thêët baåi cuãa mònh, àiïìu àoá múái àaáng lo nhêët, vò möåt khi chõu nhêån
rùçng mònh thêët baåi thò àaä thaânh con ngûúâi boã ài röìi.
Nhûng bêët kò ngûúâi naâo höìi treã lao têm mïåt trñ möåt caách vö
ñch àïí laâm möåt viïåc khöng húåp vúái mònh àïën nöîi thêët baåi, cuäng coá
thïí àöíi nghïì maâ thaânh cöng rûåc rúä trong möåt lônh vûåc hoaåt àöång
khaác. Töi xin kïí möåt thñ duå thûåc tïë: nghïì baán haâng cêìn nhêët àûác
laåc quan; nhûng chñnh caái àûác laåc quan àoá coá thïí bêët lúåi cho möåt
haäng buön nïëu àem duâng noá vaâo cöng viïåc taâi chñnh. Vêåy möåt haåi
trong ngaânh taâi chñnh coá thïí àûa baån túái thaânh cöng trong ngaânh
baán haâng. Cho nïn àûâng thêëy möåt thanh niïn múái thêët baåi lêìn àêìu
maâ àaä vöåi baão rùçng con ngûúâi àoá boã ài. Cho ngûúâi àoá thûã möåt viïåc
khaác, biïët àêu ngûúâi àoá chùèng thaânh cöng.
Huên tûúác Reading múái àêìu têåp sûå thuãy thuã trïn möåt chiïëc
taâu. Chùæc öng khöng phaãi laâ möåt thuãy thuã gioãi. Töi ngúâ rùçng xïëp
cuãa öng phaãi lùæc àêìu phaân naân: "Chuá em naây laâm viïåc dúã. Khöng
bao giúâ nïn thên àêu". Maâ sûå thûåc, nïëu cûá úã trong ngaânh thuyã
quên thò öng têët àaä chùèng laâm nïn cöng traång gò hïët. Nhûng öng
àaä boã ngaânh thuãy quên vaâ öng àaä tiïën túái àêu? Túái chûác Trûúãng
quan Tû phaáp cuãa Anh röìi túái chûác Phoá vûúng êën Àöå.
Trong moåi viïåc, sûå thaânh cöng möåt phêìn laâ do àõnh mïånh,
möåt phêìn laâ do yá chñ tûå do cuãa mònh. Chuáng ta khöng thïí taåo ra
àûúåc thiïn taâi, nhûng coá thïí böìi böí hoùåc tiïu diïåt noá.
Nhûäng àiïìu kiïån naâo àûa túái thaânh cöng? Töi xin lùåp laåi lúâi
àaáp cuãa töi: lûúng thûác, tûác oác phaán àoaán (saáng suöët, thûåc tïë), hoaåt
àöång vaâ sûác khoeã. Quan troång nhêët laâ lûúng thûác.
Bêët kò trong cöng viïåc naâo, cuäng cêìn coá lûúng thûác trûúác hïët.
Nhiïìu ngûúâi xêy dûång àûúåc nhûäng lñ thuyïët rêët hay, nhûng khöng
thûåc hiïån noá àûúåc. Thiïëu lûúng thûác thò nhûäng yá tûúãng töë àeåp cuãa
hoå chó àûa hoå túái sûå suåp àöí.
Nhúâ coá taâi nùng thiïn phuá, ngûúâi ta coá thïí ài thùèng vaâo
trung têm vêën àïì, nhû möåt muäi tïn nhùæm truáng àñch trong khi caã
ngaân muäi khaác bùæn trûúåt ra ngoaâi hïët; nhûng phaãi coá lûúng thûác
thò ta múái ghi nhêån àûúåc nhûäng àiïìu ta cêìn phaãi hoåc hoãi úã trong xaä
höåi, àïí biïët roä hún vïì xaä höåi vaâ coá àõnh hûúáng hoaåt àöång maâ aãnh
hûúãng laåi túái xaä höåi. Lûúng thûác vûâa laâ khaã nùng tiïu hoáa tri thûác
vûâa laâ khaã nùng ûáng duång nhûäng tri thûác àoá.
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 5
Nhûng coá lûúng thûác maâ thiïëu àûác hoaåt àöång thò cuäng khöng
coá kïët quaã. Cuäng nhû cöëi xay böåt, phaãi àöí gaåo vaâo, noá múái xay
thaânh böåt àûúåc. Hoaåt àöång tûác laâ àöí gaåo vaâo cöëi.
Cho nïn luön luön phaãi chuá yá, sùén saâng. Coá thïí trong möåt luác
boã lúä möåt cú höåi rêët töët vaâ chó cêìn sú yá möåt chuát laâ mùæc möåt löîi lêìm
khöng thïí tha thûá àûúåc. Vùn haâo Kipling baão: “Ai muöën laâm Ceásar
úã bêët kò chöî naâo thò phaãi biïët roä moåi àiïìu úã khùæp núi”. Ngûúâi naâo
biïët roä möåt àiïìu úã khùæp núi thò khöng àïí lúä möåt cú höåi naâo hïët.
Bêím tñnh con ngûúâi hêìu hïët laâ biïëng nhaác, vö hi voång hoùåc
hoaåt àöång möåt caách tuyïåt voång. Hoaân caãnh coá thïí hûúáng hoå vïì phña
naây hay phña khaác, nhûng khöng coá ngûúâi naâo bõ cêëm laâm viïåc. Taâi
trñ cêìn àûúåc sûã duång möåt caách coá yá thûác, vò vêåy maâ sûå hoaåt àöång
phaãi àûúåc lûúng thûác nêng àúä. Muöën hoaåt àöång coá hiïåu quaã cao, thò
phaãi biïët têåp trung; thuêåt têåp trung maâ ta coá thïí hoåc bùçng nhiïìu
caách, laâ möåt àiïìu kiïån quan troång nhêët cho sûå thaânh cöng. Nïëu àaä
luyïån àûúåc àûác hoaåt àöång röìi, thò àûâng bao giúâ àïí cho noá phên taán.
Nhûng sûác khoeã múái laâ nïìn taãng cuãa caã lûúng thûác lêîn hoaåt
àöång, vaâ do àoá, laâ nïìn taãng cuãa sûå thaânh cöng. Khöng coá sûác khoeã
thò viïåc gò cuäng hoáa khoá. Nïëu saáng dêåy ngûúâi ta àaä quaåu quoå thò
laâm sao trong ngaây, oác coá thïí saáng suöët àûúåc, vaâ coá thïí toã ra coá
lûúng thûác àûúåc? Bõ möåt bïånh nan y thò ai laâ ngûúâi coá thïí laâm viïåc
tñch cûåc àûúåc?
Tûúng lai thuöåc vïì nhûäng ngûúâi chõu têåp thïí duåc möîi buöíi
saáng miïîn laâ àûâng quaá àöå. Khöng möåt thûúng nhên naâo coá thïí hi
voång thaânh cöng àûúåc nïëu khöng reân luyïån cú thïí àuáng phûúng
phaáp, nhûng phaãi coi chûâng àêëy, àûâng nhû haång lûåc sô tûúãng rùçng
hïî thùæng àûúåc mònh laâ thùæng àûúåc thïë giúái; niïìm tin àoá nguy hiïím
lùæm. Haång lûåc sô khöng bao giúâ nghô túái sûå sùén saâng laâm viïåc maâ
chó nghô túái chuyïån thùæng keã khaác trong möåt cuöåc àua naâo àoá thöi.
Luác naâo oác hoå cuäng coá thïí àûa hoå túái sûå thêët baåi, sûå chaán chûúâng,
bêët lûåc.
Sûå àeo àuöíi khoaái laåc cuäng coá tñnh chêët phuâ du khöng keám.
Thúâi gian vaâ thoái quen àïìu diïåt caái thuá cuãa moåi sûå tiïu khiïín. Thuá
vui buöíi töëi àêu coá àuã buâ caái khöí nhûác àêìu saáng súám höm sau.
úã tuöíi trung niïn ngûúâi ta thûúâng múái thaânh cöng trong cöng
viïåc haâng ngaây; àoá laâ tuöíi dïî chõu nhêët trong àúâi ngûúâi vò nhûäng
gùæng sûác trong tuöíi thanh xuên túái luác àoá múái chñn muöìi.
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 6
“Thuá vui thoaãng qua nhû mêy nöíi”. Töi khöng rûa nhûäng thûá
phuâ vên vaâ töi cho rùçng àúâi söëng phaãi laâ möåt sûå phöëi húåp àiïìu hoâa
giûäa lao àöång vaâ nghó ngúi, hoan laåc. Töi coá thïí noái chùæc rùçng trong
sûå phöëi húåp àoá, nïëu coá möåt yïëu töë naâo phaãi lêën yïëu töë kia, thò yïëu
töë àoá chñnh laâ lao àöång. Lao àöång nhiïìu quaá khöng coá haåi bùçng
hoan laåc nhiïìu quaá.
Chûa bao giúâ nhû luác naây, thïë giúái röång múã baát ngaát àïën têån
chên trúâi vúái rêët nhiïìu cú höåi cho nhûäng ai coá khaát voång thaânh
cöng, mong muöën àûúåc laâm viïåc möåt caách bïìn bó, kiïn trò vaâ saáng
taåo, coá yá thûác. Khöng möåt trúã ngaåi naâo tûâ phña con ngûúâi coá thïí
ngùn con àûúâng cuãa hoå. Khöng coá gò cêëm hoå tûâ caãnh ngheâo heân maâ
leo lïn àûúåc nhûäng àónh cao cuãa giaâu sang vaâ quyïìn thïë.
Cêìn luön nhùæc laåi hoaâi rùçng keã naâo chõu khoá thò coá thïí caãi
thiïån lûúng thûác, reân luyïån àûác hoaåt àöång vaâ giûä gòn sûác khoeã cuãa
mònh àûúåc.
Àoá laâ nïìn taãng cuãa sûå thaânh cöng.
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 7
CHÛÚNG II
CÊÌN PHAÃI GÊY VÖËN
Ngûúâi ta baão rùçng tiïìn baåc laâ nguöìn göëc cuãa moåi àiïìu xêëu xa,
töåi löîi. Cêu noái àoá khöng àuáng. Nïëu àöi khi tiïìn baåc duâng vaâo
nhûäng muåc àñch xêëu thò khöng phaãi tiïìn baåc àaáng traách maâ keã
duâng noá múái laâ àaáng traách.
Coá ngûúâi cho töi laâ tuyïn truyïìn cho chuã nghôa duy vêåt triïåt
àïí. Nghô vêåy laâ sai. Töi hoaân toaân cöng nhêån rùçng coá nhûäng giaá trõ
khaác ngoaâi giaá trõ tiïìn baåc. Nhûng töi khöng bao giúâ nghô ngûúâi
nghïå sô saáng taåo ra taác phêím laåi àaánh mêët giaá trõ cuãa baãn thên khi
taác phêím êëy mang laåi cho anh ta möåt khoaãn tiïìn lúán.
Gêìn àêy, nhûäng ngûúâi kiïëm àûúåc tiïìn thûúâng bõ thiïn haå
nghi ngúâ möåt caách bêët cöng, maâ nhûäng keã nghi ngúâ laåi chñnh laâ
nhûäng öng nhûäng baâ nïëu coá cú höåi thò seä laâm tiïìn maånh hún ai hïët.
Truáng söë thò ngûúâi ta cho laâ möåt àiïìu tûå nhiïn, maâ taåo àûúåc möåt
saãn nghiïåp bùçng möì höi nûúác mùæt, röìi nhúâ coá saãn nghiïåp maâ giuáp
cho haâng ngaân ngûúâi coá cöng ùn viïåc laâm, àûúåc sung sûúáng thò laåi
bõ caác chñnh khaách vaâ caác nhaâ baáo maåt saát laâ àaáng àêìy xuöëng àõa
nguåc. Töi cho àoá laâ thaái àöå ghen gheát àöåc aác cuãa nhûäng con ngûúâi
xêëu xa.
Ngûúâi ta àaä noái vaâ viïët nhiïìu àiïìu giaã nhên giaã nghôa vïì tiïìn
baåc. Nhûng chuáng ta khöng nïn quïn rùçng nïëu laâm giaâu möåt caách
bêët lûúng laâ àiïìu àaáng chï thò sûå ngheâo khöí cuäng khöng luön luön
laâ àaáng khen.
Noái cho àuáng, coá hai thûá giaá trõ ài àöi vúái tiïìn baåc: möåt laâ giaá
trõ cuãa nhûäng phêím chêët cêìn coá khi àang kiïëm tiïìn; hai laâ giaá trõ
cuãa caách sûã duång àöìng tiïìn kiïëm àûúåc nhû möåt cöng cuå thïí hiïån
sûác maånh cuãa ngûúâi coá tiïìn.
Nghïå thuêåt kiïëm tiïìn cêìn sûå quaã quyïët, têåp trung, daânh
duåm, tûå chuã; nhûäng yïëu töë àoá chñnh laâ nguyïn àöång lûåc cuãa thaânh
cöng vaâ haånh phuác. Möåt ngûúâi àaä biïët tûå chuã khi kiïëm tiïìn thò túái
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 8
khi coá tiïìn, caách sûã duång àöìng tiïìn cuäng taåo cho ngûúâi àoá möåt sûác
maånh, àïí coá thïí laâm chuã àûúåc hoaân caãnh.
Trûâ hai àùåc tñnh àoá ra - luyïån tû caách vaâ taåo nïn sûác maånh -
tiïìn baåc coá ñt giaá trõ lùæm. Töåi noá cuäng ngang vúái cöng cuãa noá. Chñnh
vò vêåy maâ möåt ngûúâi biïët laâm chuã cuãa caãi cuãa mònh ñt khi nghô túái
viïåc àïí laåi möåt gia taâi àöì söå cho con chaáu. Ngûúâi àoá biïët roä rùçng
phaãi àïí cho con caái tûå töi luyïån trong khoá khùn, khöng àûúåc hûúãng
chuát di saãn naâo ngoaâi oác thöng minh vaâ tû caách, thò chuáng múái
thaânh nhûäng con ngûúâi coá giaá trõ àûúåc.
Theo Mahomel thò Thûúång Àïë luön lûåa nhûäng nhaâ tiïn tri
cuãa Ngaâi úã trong àaám thûúâng dên. Vaã chùng ai cuäng biïët rùçng giaâu
sang maâ khöng minh triïët thò thûúâng khi chó coá haåi cho thïí chêët
hoùåc tinh thêìn. Nhûäng thanh niïn gia àònh giaâu coá, vò ùn ngon
mùåc àeåp, àûúåc hûúãng moåi sûå dïî daäi maâ dïî chïët yïíu.
Cho nïn tiïìn cuãa súã dô coá giaá trõ chó laâ do noá bùæt ta phaãi gùæng
sûác, khoá nhoåc àïí kiïëm noá röìi biïët caách duâng noá. Vêåy dûå tñnh laâm
giaâu laâ àiïìu àaáng khen, nhûng thûåc hiïån noá caách naâo àêy?
Töi xin trònh baây vaâi quy tùæc roä rïåt àïí dòu dùæt möåt thanh
niïn tûâ hai baân tay trùæng maâ gêy dûång àûúåc möåt gia saãn lúán lao.
1 - Chiïëc chòa khoaá múã cûãa thaânh cöng cho ta laâ baãn nùng
thûúng maåi, tûác caái baãn nùng nhêån àõnh àûúåc möåt caách tûå nhiïn,
tûác thò, khoãi phaãi suy luêån, giaá trõ thûåc cuãa bêët kyâ möåt moán haâng
naâo. Ngûúâi naâo khöng caãm thêëy àûúåc caái àoá thò khöng thïí kinh
doanh àûúåc. Nhûng nïëu coá sùén caái mêîn caãm êëy, duâ laâ mú höì, yïëu
úát, thò cuäng coá thïí luyïån noá tûâ luác coân àûúåc - tûác laâ úã caái tuöíi maâ
tinh thêìn rêët dïî uöën nùæn - vaâ dêìn dêìn laâm cho noá phaát triïín maånh
meä, túái khi noá thaânh nhû baãn tñnh thûá nhò cuãa mònh.
Thanh niïn naâo chõu khoá caãi thiïån khaã nùng àoá trong moåi cú
höåi, chuá yá quan saát thu nhêån thöng tin àïí nêng cao oác phaán àoaán,
nhêån àõnh cuãa mònh thò thïë naâo cuäng tiïën böå trïn con àûúâng kinh
doanh.
2 - Nhûng möåt thanh niïn duâ àaä coá taâi nhêån àõnh àuáng giaá
trõ cuãa moåi vêåt röìi, maâ khöng biïët tñnh toaán, quaãn lñ taâi chñnh thò
cuäng coá thïí ài túái sûå suåp àöí trûúác khi taâi nùng cuãa mònh àem laåi
kïët quaã.
Muöën chinh phuåc thûúng trûúâng thò phaãi biïët tñnh xem laäi
hay löî, vaâ coá thêëy laäi thò múái bùæt àêìu xöng pha.
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 9
Rêët nhiïìu ngûúâi mêët thò giúâ dûå tñnh nhûäng söë laäi vïì sau naây,
nhûäng söë laäi khöng khi naâo túái hoùåc coá túái thò túái tay ngûúâi khaác.
Àiïìu quan troång nhêët laâ àûâng boã dúã möåt cöng viïåc laâm ùn
naâo khi chûa hoaân toaân thaânh cöng. Biïët àiïìu khiïín cho kheáo möåt
cöng viïåc nhoã thöi cuäng laâ coá àuã tû caách àïí thùæng nhûäng trúã ngaåi
sau naây seä gùåp trong nhûäng viïåc kinh doanh lúán hún röìi.
Thûúâng thûúâng ngûúâi ta nhêån thêëy rùçng nhûäng ngûúâi taåo
àûúåc nhûäng gia saãn lúán àïìu luön luön chuyïn vaâo möåt ngaânh.
Àûâng coá thoái no buång àoái con mùæt. Cêìn nhúá nguyïn tùæc chñnh
yïëu àoá. Nhiïìu thanh niïn coá tûúng lai rûåc rúä maâ vêëp teá chó vò
khöng theo nguyïn tùæc rêët giaãn dõ àoá.
Vò tham lam ngûúâi ta dïî àêm böí vaâo nhûäng cuöåc kinh doanh
lúán lao trong khi ngûúâi ta chûa sùén saâng, thiïëu phûúng tiïån, thiïëu
kinh nghiïåm.
Têåp nhêån àõnh àuáng giaá trõ cuãa sûå vêåt, biïët tñnh toaán, quaãn lñ
taâi chñnh, biïët àoåc yá nghô cuãa ngûúâi khaác; àoá, phaãi luyïån cho thaânh
thuåc, hoaân haão nhûäng khaã nùng àoá àaä röìi múái duâng noá vaâo nhûäng
cöng viïåc kinh doanh lúán àûúåc. Nhûäng khaã nùng àoá chó laâ ba hònh
thûác cuãa àiïìu kiïån quan troång nhêët: biïët phaán àoaán cho àuáng, maâ
hïî phaán àoaán àuáng, tûác thõ laâ thaânh cöng.
Vò vêåy àiïìu quan troång vaâ khoá khùn laâ gêy àûúåc söë vöën àêìu
tiïn laâ möåt triïåu àöìng. Coá àûúåc triïåu àêìu tiïn röìi thò dïî kiïëm àûúåc
nhûäng triïåu sau lùæm. Triïåu àêìu tiïn àoá àõnh roä tû caách cuãa ta vaâ
baão àaãm cho sûå thaânh cöng cuãa ta.
Phaãi duâng sûác maånh vaâ tuöíi treã cuãa ta vaâo cuöåc chiïën àêëu
àêìu tiïn àoá. Ngûúâi naâo muöën thaânh nhaâ àaåi doanh nghiïåp thò phaãi
döìn hïët têm tû vaâo cuöåc chiïën àêëu àoá, phaãi caãm xuác maänh liïåt túái
têån àaáy loâng nhû möåt nghïå sô hoaâi baäo nghïå phêím cuãa mònh vêåy.
Coá àûúåc möåt triïåu àöìng trong tuái röìi, ngûúâi ta tiïën trïn
àûúâng àúâi vúái veã ung dung tûå taåi hún, thêëy cöng viïåc laâm ùn naâo
cuäng vûâa vúái sûác cuãa ta. Ngûúâi ta tûå tin, coá thïí phaác hoaå nhûäng
neát lúán cuãa chûúng trònh vò àaä quen thuöåc vúái caác chi tiïët röìi. Nùæm
vûäng àûúåc thuêåt àoá thò khöng coá gò ngùn caãn nöíi bûúác tiïën cuãa ta
nûäa. Cuöåc àúâi laâm ùn cuãa caác nhaâ àaåi kinh doanh àïìu nhû vêåy hïët.
Tuy nhiïn, möåt ngûúâi aáp duång nhûäng quy tùæc àoá maâ taåo dûång
nïn möåt gia saãn naâo àoá vêîn coá thïí khöng hoaân toaân thaânh cöng vaâ
tòm àûoåc haånh phuác. Coá thïí ngûúâi àoá khöng nhêån ra rùçng nhûäng
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 10
àûác trong buöíi gêy dûång sûå nghiïåp khöng phaãi laâ nhûäng àûác cêìn
cho ta möåt khi àaä thaânh cöng. Khi àaä thaânh cöng thò khöng cêìn
tinh thêìn maåo hiïím nûäa maâ cêìn nhêån àõnh àûúåc traách nhiïåm xaä
höåi cuãa mònh.
Tiïìn baåc àaâo taåo tû caách cuãa ta vò phaãi chõu cûåc chõu khöí,
phaãi chiïën àêëu múái kiïëm àûúåc noá. Noá laâ thûúác ào tû caách vaâ tinh
thêìn con ngûúâi. Trong thïë giúái hiïån àaåi, ngûúâi coá nhiïìu tiïìn thûúâng
laâ ngûúâi coá tinh thêìn phaán àoaán, quyïët àõnh nhanh nhaåy.
Taåi sao vêåy? Taåi phaãi tranh àua gay go, ngûúâi àöng maâ cuãa
hiïëm.
Khöng kïí caác bêåc thiïn taâi - vò möîi thïë kyã chó coá möåt, hai
hoùåc ba võ taâi ba rûåc rúä - cûá xeát haång ngûúâi thûúâng nhû chuáng ta
thöi, thò muöën tûå taåo àûúåc möåt àõa võ rêët danh giaá trïn chñnh
trûúâng, khöng cêìn nhiïìu àûác quyá bùçng muöën thaânh cöng trong
ngaânh kô nghïå vaâ taâi chñnh. Khöng möåt chñnh khaách naâo cöng
nhêån àiïìu naây, mùåc dêìu noá rêët àuáng.
Möåt söë ngûúâi coá taâi laâm cho ngûúâi khaác chùm chuá nghe mònh.
Thaânh cöng trong àaám àöng, biïët baân baåc cöng viïåc, lúâi leä huâng
höìn, kheáo leáo, nhûng khöng thïí àem thûåc haânh nhûäng yá kiïën cuãa
mònh àûúåc vò thiïëu yá thûác vïì sûå haânh àöång. Hoå thaânh cöng trong
cöng viïåc quaãn lñ chûá khöng thaânh cöng trong viïåc kinh doanh.
Laåi coá trûúâng húåp ngûúåc laåi. Ta thûúâng thêëy trong phoâng
giêëy coá nhûäng ngûúâi khöng thïí trònh baây kheáo leáo möåt vêën àïì. Bùæt
hoå trònh baây thò hoå vuång vïì, noái nùng khoá khùn, luáng tuáng. Nhûng
àùåt hoå vaâo möåt àõa võ cêìn haânh àöång thò hoå tröí taâi liïìn. Hoå chiïën
àêëu vúái vêën àïì vaâ chûáng minh rùçng gùåp luác khuãng hoaãng, ta coá thïí
tin cêåy úã hoå àûúåc. Trong cöng viïåc kinh doanh, möåt ngûúâi hoaåt
àöång phuå lûåc ta coân maånh hún caã möåt àaám keã möìm meáp.
Trïn nhûäng thõ trûúâng lúán cuãa thïë giúái, cuöåc chiïën àêëu thêåt
gay go, àûúâng gûúm lûúäi kiïëm thêåt lúåi haåi; ngûúâi ta phaãi quay lûng
vaâo vûåc thùèm maâ chöëng àúä, thua thò tiïu tan sûå nghiïåp vaâ caã danh
dûå nûäa. Thanh niïn naâo àaä bûúác vaâo àêëu trûúâng àoá phaãi cöë tûå lûåc
maâ thùæng, àûâng tröng mong möåt ên huïå naâo caã. Nhûng tuöíi thanh
xuên coá thïí thùæng àûúåc lùæm. Vò àêìu oác coân dïî uöën nùæn nïn hoå coá
thïí cûúng quyïët luyïån khaã nùng phaán àoaán bùçng caách ruát baâi hoåc
tûâ kinh nghiïåm.
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 11
Cho nïn töi muöën khuyïn thanh niïn ngaây nay rùçng, theo yá
töi, tiïìn baåc chó laâ kïët quaã cuãa chñ cûúng quyïët vaâ oác thöng minh
kheáo aáp duång vaâo cöng viïåc laâm ùn. Àõnh mïånh khöng thïí ngùn
caãn bûúác àûúâng cuãa möåt ngûúâi coá tinh thêìn quaã caãm.
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 12
CHÛÚNG III
COI CHÛÂNG CAÁC THAÂNH KIÏËN !
Trong thïë giúái hiïån àaåi, muöën thaânh cöng lêu bïìn thò phaãi
biïët söëng àiïìu àöå. Caác nhaâ hoaåt àöång àïìu biïët rùçng hi sinh sûác
khoeã tûác laâ hi sinh tuöíi thoå cuãa mònh, maâ möîi nùm coá möåt giaá trõ
lúán trong àúâi söëng cuãa ta. Cho nïn hoå biïët tûå vïå, khöng àïí keã thuâ
têën cöng.
Sûå can àaãm vïì tinh thêìn möåt phêìn do trñ oác maâ möåt phêìn
cuäng do bao tûã. Thiïëu sûå can àaãm àoá, nhaâ kinh doanh chó laâ haång
rêët têìm thûúâng. Cho nïn sûå àiïìu àöå laâ möåt trong nhûäng bñ quyïët
àïí thaânh cöng.
Trûúác hïët, töi nhiïåt liïåt khuyïn nhûäng thanh niïn coá cao
voång nïn ñt uöëng rûúåu. Töi khöng muöën rùçng luêåt phaáp quy àõnh
phong tuåc, nhûng àiïìu töi noái àêy khöng phaãi vö cùn cûá àêu;
khöng möåt ngûúâi naâo coá thïí thaânh cöng lúán àûúåc nïëu mang caái têåt
rûúåu cheâ be beát; nhûng möåt nhaâ kinh doanh maâ gia nhêåp höåi
chöëng uöëng rûúåu thò cuäng khoá thaânh cöng àûúåc.
Xaä höåi hiïån àaåi phûác taåp buöåc chuáng ta phaãi biïët àiïìu àöå.
Khoa hoåc tiïn tiïën àem laåi nhûäng àiïìu kiïån söëng vúái nhiïìu phûúng
tiïån daânh cho con ngûúâi. Chuáng ta khöng thïí tûâ chöëi nhûäng tiïån
nghi àoá.
Con ngûúâi vûâa laâm chuã vûâa laâ nö lïå nhûäng maáy moác mònh
duâng nhû àiïån tñn, àiïån thoaåi, maáy ghi êm. Trong caãnh öìn aâo bêët
têån úã núi laâm viïåc, muöën giûä cho sûå phaán àoaán àûúåc saáng suöët,
thêìn kinh àûúåc thùng bùçng, tinh thêìn àûúåc thaãnh thúi thò phaãi
biïët tûå chuã, nghôa laâ tûå kiïím soaát àûúåc mònh vaâ söëng coá àiïìu àöå.
Àoá laâ caái giaá maâ ta phaãi traã cho khoa hoåc.
Töi cuäng tha thiïët xin thanh niïn phaãi kiïím soaát vaâ àiïìu tiïët
thaái àöå, cûã chó, ngön ngûä vaâ cöng viïåc cuãa mònh nûäa. Nhêët laâ phaãi
traánh thaái àöå ngaåo maån vïnh vaáo.
Thaái àöå àoá phaát sinh ra sao? Ban àêìu, möåt thanh niïn nhúâ
hoaåt àöång maâ bùæt àêìu coá àõa võ trong xaä höåi röìi coá veã coi thûúâng
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 13
nhûäng ngûúâi khaác. Thïë laâ àaä khúãi sûå xuöëng möåt caái döëc nguy hiïím
röìi àêëy.
Thaái àöå àoá khöng phaãi laâ thoái tûå àùæc, vò tûå àùæc laâ tûå àaánh giaá
möåt caách àuáng hay sai quyïìn haânh cuâng traách nhiïåm cuãa mònh;
cuäng khöng phaãi laâ thoái tûå àaåi, tûå phuå vò tûå àaåi tûå phuå laâ tûå cho
mònh nhûäng àûác maâ mònh khöng coá.
Thaái àöå ngaåo maån, vïnh vaáo coân nguy hiïím hún nhûäng têåt àoá
nhiïìu. Noá laâ caãm giaác cho rùçng chó mònh múái coá taâi nùng, coân
chung quanh toaân laâ nhûäng keã ngu ngöëc, vêåy thò chó cêìn laâm theo
yá mònh, bêët têët phaãi quan têm túái quyïìn lúåi, caãm xuác cuãa keã khaác:
hoå buöìn, giêån, muãi loâng cuäng mùåc hoå.
Höìi treã ta thaânh cöng maâ chó laâm thûúng töín loâng tûå aái cuãa
möåt ngûúâi thöi, thò túái tuöíi xïë boáng ta seä coá caã trùm keã thuâ bêët
àöång àaái thiïn vúái ta àêëy.
Hoå seä àem nhûäng löîi nhoã löîi lúán cuãa ta, tûâ nhûäng löîi thiïëu tïë
nhõ, giaám thûác, löîi quen aáp chïë, túái löîi diïåt thêìn tûúång cuä àïí dûång
thêìn tûúång múái, maâ têën cöng ta.
Trong luác hùng haái tranh àêëu cho cöng viïåc laâm ùn, ta khöng
àïí yá túái nhûäng caái àoá, cuäng nhû trïn chiïën trûúâng, hùng tiïët cheám
giïët nhau, ngûúâi ta khöng àïí yá túái vïët thûúng cuãa àõch. Nhûng röìi
keã baåi trêån nhúá laåi hïët vaâ uêët hêån ngêëm ngêìm vïì thaái àöå ngaåo
maån cuãa keã àaä thùæng mònh.
Nhiïìu nùm tröi qua, khi maâ coá veã nhû moåi sûå àïìu àaä rúi vaâo
laäng quïn, chñnh keã thùæng cuäng chó coân lúâ múâ nhúá nhûäng chuyïån
trûúác kia, thò thònh lònh bõ möåt keã mònh tûúãng laâ thên thiïån vúái
mònh, àêåp mònh möåt caách bêët ngúâ.
Nhû bõ keã neám àaá sau lûng, ngûúâi àoá laão àaão, la lïn: “Taåi sao
hùæn böîng xuêët hiïån tûâ boáng töëi àïí àaánh töi? Töi coá laâm gò hùæn
àêu?” Röìi cöë tòm trong dô vaäng, múái sûåc nhúá ra rùçng, àaä tûâ lêu lùæm
mònh coá lêìn toã ra ngaåo maån - luác treã mònh tûå cho laâ coá quyïìn nhû
vêåy - vaâ bêy giúâ, vïì giaâ, phaãi traã giaá cho nhûäng löîi lêîm cuãa mònh
höìi treã.
Möåt söë thaânh kiïën cuäng laâ dêëu hiïåu cuãa tinh thêìn thiïëu àiïìu
àöå.
Thoái coá thaânh kiïën coân tai haåi hún thoái ngaåo maån, vò thoái
ngaåo maån chó xuêët hiïån sau khi mònh àaä thaânh cöng ñt nhiïìu röìi,
vaâ nhû vêåy coân coá chuát lñ do, chûá thoái coá thaânh kiïën thò chùèng àúåi
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 14
khi àaä thaânh cöng röìi múái coá. Thoái quen thaânh kiïën cú höì nhû do
di truyïìn, do lêy nhûäng ngûúâi chung quanh maâ ta mùæc caái têåt àoá
nùång tûâ höìi nhoã; muöën diïåt àûúåc noá phaãi traãi àúâi vaâ nhêån àõnh cho
àuáng röìi cûúng quyïët tûå caãi.
Vò vêåy oác thaânh kiïën laâ möåt têåt rêët lúán. aãnh hûúãng cuãa noá
coân tai haåi hún têët caã nhûäng têåt khaác nûäa.
Noá coá tñnh caách phaá hoaåi oác phaán àoaán cuãa ta, laâm cho oác ta
hoáa heåp hoâi. Diïåt àûúåc noá thò cuäng nhû gúä àûúåc möåt caái göng cuâm
ghï gúám cho têm höìn ta.
Khöng diïåt àûúåc noá thò noá coá thïí möîi ngaây möîi cûáng maånh
lïn vaâ biïën thaânh têåt bûúáng bónh maâ khöng coá gò nguy hiïím bùçng
àõnh kiïën. Khöng coá gò ngöëc bùçng tuyïn böë: “Öng muöën noái gò cûá
noái, yá töi àaä àõnh, khöng bao giúâ töi àöíi yá àêu”. Thûúâng thûúâng
ngûúâi ta àûa lñ leä àoá ra àïí che àêåy möåt sûå thêët baåi roä rïåt cuãa mònh.
Con ngûúâi bûúáng bónh àêu coá nhòn thêëy àûúåc sûå thûåc. Hoå
khöng àïí yá túái biïën cöë, lõch sûã, thúâi àaåi, khöng àïí yá túái ngûúâi ngoaâi
àûúâng. Con ngûúâi coá àõnh kiïën luön luön chó duâng möîi möåt tiïu
chuêín àïí xeát têët caã nhûäng biïën chuyïín trïn thïë giúái, hoaân caãnh
trong vuä truå.
Ngûúâi naâo thaânh cöng thò khöng coá àõnh kiïën, maâ biïët tuyâ
theo caãnh, sûãa àöíi yá kiïën cuãa mònh, nhúâ coá möåt lûúng thûác luön
luön tónh taáo.
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 15
CHÛÚNG IV
LAÂM SAO TRÛÂ ÀÛÚÅC TÑNH SÚÅ SÏÅT
Khöng coá àûác can àaãm, thò khöng ai coá thïí ài xa trïn con
àûúâng thaânh cöng àûúåc.
úã àêy töi khöng muöën noái túái sûå can àaãm vïì thïí chêët cuãa caác
duäng sô trïn chiïën trûúâng, maâ töi muöën noái vïì möåt àûác hiïëm coá
hún, àûác can àaãm vïì tinh thêìn.
Àûác naây khaác hùèn tñnh bûúáng bónh, cöë chêëp vò bûúáng bónh, cöë
chêëp nhiïìu khi chó laâ hònh thûác cuãa thoái heân nhaát. Biïët bao sûå nhu
nhûúåc do thoái bûúáng bónh maâ ra.
Coá nhûäng keã cöë baám möåt caách tuyïåt voång vaâo möåt cöng viïåc
laâm ùn naâo àoá vúái hi voång àiïn cuöìng rùçng, nhúâ Trúâi Phêåt phuâ höå,
thêët baåi seä àöåt nhiïn chuyïín thaânh thùæng lúåi. Hoå hi voång haäo
huyïìn seä coá nhûäng ngaây tûúi àeåp hún, maâ chñnh trñ oác hoå baão hoå
rùçng nhûäng ngaây àoá khöng khi naâo túái àêu.
Thaái àöå àoá khöng phaãi laâ can àaãm, cuäng khöng phaãi laâ bûúáng
bónh; noái thùèng ra, noá laâ thaái àöå ngu xuêín. Khi lñ trñ ra lïånh cho ta
boã möåt trêån tuyïën naâo ài àïí bùæt àêìu laåi möåt võ trñ khaác, maâ ta cûá
ûúng ngaånh khöng chõu nghe thò khöng phaãi laâ ta coá tinh thêìn can
àaãm maâ chñnh laâ ta nhuát nhaát vïì trñ tuïå àoá.
Khöng thïí taách rúâi sûå can àaãm vaâ lûúng thûác àûúåc.
Nhûng möåt mùåt khaác, quaá mau mùæn chõu dung hoâa, cuäng coá
thïí laâ nhuát nhaát àêëy. Möåt ngûúâi coá tinh thêìn àoá cho rùçng coá ñt maâ
chùæc chùæn coân hún laâ maåo hiïím àïí coá nhiïìu.
Muöën thaânh cöng trong sûå thûúng lûúång caác viïåc laâm ùn lúán
thò phaãi biïët theo doäi cho húåp luác sûå biïën chuyïín cuãa moåi viïåc, sûå
thay àöíi cuãa tònh hònh cuâng quan àiïím möîi ngûúâi, baån cuäng nhû
thuâ. Muöën laâm ùn lúán, phaãi traánh xa nhûäng quan àiïím cûáng ngùæc
cuãa haång ngûúâi giûä àuáng chuã nghôa, nguyïn tùæc. oác ta phaãi khoaáng
àaåt, uyïín chuyïín, dïî tiïëp thu nhûäng quan àiïím múái, nhûäng yá kiïën
khaác ta.
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 16
Nhûng àûác àoá cuãa nhaâ kinh doanh, möåt àûác húåp vúái tñnh tònh
cuãa nghïå sô, coá thïí biïën tûúáng maâ thaânh nhu thuêån, ai baão sao
nghe vêåy.
Luác àoá ta seä hoáa ra nhu nhûúåc, khöng bao giúâ daám chiïën àêëu
nûäa, luön luön tòm caách thoãa thuêån vúái àöëi phûúng àïí lûúåm nhûäng
miïëng vuån, àöì thûâa ngûúâi ta thñ cho.
Möîi khi qua möåt giai àoaån múái trong cöng viïåc laâm ùn thò
thêëy con àûúâng moân dïî ài vêîn thñch thuá hún, maâ con àûúâng leo
sûúân àöìi göì ghïì hún, khoá ài hún. Nïëu ta cûá theo thoái quen, lûåa con
àûúâng dïî ài thò oác ta khöng tiïën maâ tinh thêìn ta suy dêìn.
Coá möåt lêìn töi phaãi khoá khùn lûåa choån: möåt laâ giûä vûäng caái
thïë cuãa töi, hai laâ dung hoâa. Höìi àoá töi coân treã vaâ phaãi thaânh lêåp
cöng ty ximùng Canaàa. Ngûúâi muöën baán laåi möåt cú súã cho cöng ty
àoâi möåt giaá quaá cao. Roä raâng laâ öng ta ra giaá quaá cao nhû vêåy chó
àïí coá àuã tiïìn traã núå thöi.
Viïn chuã tõch giaám àöëc cú súã giao thiïåp vúái caác nhoám taâi
chñnh coá thïë lûåc nhêët úã Canaàa. Möåt thanh niïn nhû töi höìi àoá maâ
àûúåc loâng caác öng bûå êëy thò mau phaát lùæm, traái laåi nïëu bõ caác öng
àoá gheát, thò sûå nghiïåp nhoã nhoi cuãa töi seä suåp àöí liïìn. Mua theo caái
giaá cao àoá, khöng coá haåi lúán gò cho töi caã, nhûng coá haåi cho ngûúâi coá
phêìn huân trong cöng ty.
Nhêån bao giúâ cuäng dïî daâng hún tûâ chöëi. Nhêët laâ ngûúâi ta
duâng moåi aáp lûåc àïí buöåc töi phaãi mua laåi cú súã vúái giaá ngûúâi ta àûa
ra.
Töi tûâ chöëi. Tûác thò keã thuâ cuãa töi duâng moåi phûúng tiïån
maånh meä vö cuâng àïí gêy aãnh hûúãng xêëu túái dû luêån maâ têën cöng
töi. Hoå àiïìu khiïín chiïën dõch rêët kheáo leáo. Trûúác kia hoå cöë thuyïët
phuåc töi àïí töi lûâa gaåt nhûäng ngûúâi coá phêìn huân thò bêy giúâ laåi
chñnh hoå xuái giuåc nhûäng ngûúâi coá phêìn huân àoá töë caáo, maåt saát töi
laâ àaä thaânh lêåp möåt cöng ty töí húåp.
Bêy giúâ töi giaâ röìi, coá thïí thuá thûåc rùçng höìi treã bõ têën cöng
möåt caách bêët cöng nhû vêåy töi àau xoát lùæm. Nhûng töi khöng ên
hêån gò caã. Taåi sao? Taåi nhúâ nhûäng lúâi chó trñch àêìu tiïn taân nhêîn
àoá maâ töi hiïíu àúâi hún vaâ vïì sau, giûä àûúåc möåt thaái àöå hoaân toaân
thaãn nhiïn trûúác moåi sûå têën cöng àöåc àõa.
Laåi thïm, chuát tia saáng le loái úã trong oác töi cho töi hiïíu rùçng
nïëu lêìn àoá töi àaä chõu nhûúâng trûúác aáp lûåc cuãa hoå thò töi seä coá caãm
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 17
giaác laâ chõu àêìu haâng vïì tinh thêìn maâ sûác maånh hoaåt àöång cuãa töi
trong viïåc kinh doanh chùæc chùæn thïë naâo cuäng giaãm suát. Töi seä do
thoái quen maâ thaânh thöng thaåo chûá khöng duâng lñ trñ nûäa vaâ seä
mêët hïët nghõ lûåc tinh thêìn, vò chó coá chiïën àêëu múái coá àûúåc nghõ
lûåc.
Ngûúâi thanh niïn naâo bûúác vaâo lônh vûåc kinh doanh cuäng seä
coá luác gùåp cuöåc khuãng hoaãng nhû vêåy, noá laâm cho nghïì cuãa mònh
nghiïng vïì phña naây hay phña khaác, laâm cho thuêåt thûúng thuyïët
tûâ trûúác cuãa mònh àöíi múái hùèn.
Baån seä hoãi töi: “Nhûng töi khöng hiïíu yá öng muöën khuyïn töi
àiïìu gò. Öng baão töi phaãi coá chûâng, àûâng quaá cûúng quyïët, cöë chêëp
röìi àöìng thúâi öng laåi nhùæc töi àûâng coá thaái àöå thoãa hiïåp, thïë laâ
nghôa laâm sao?”
Àoá laâ cêu hoãi tûâ xûa ngûúâi ta vêîn thûúâng àùåt ra: laâm sao coá
thïí dung hoâa thaái àöå cûúng quyïët vaâ thaái àöå thñch ûáng vúái hoaân
caãnh. Chó coá möîi möåt caách traã lúâi laâ phaãi luyïån caã hai àûác àoá. Phaãi
haânh àöång tuyâ theo hoaân caãnh chung quanh maâ vêîn trung thûåc
vúái chñnh mònh, cöë giûä àûúâng löëi cuãa mònh.
Coá gùåp möåt cuöåc khuãng hoaãng nghiïm troång àùåc biïåt múái
phaãi àûúng àêìu vúái sûå thûã thaách chuã yïëu àoá. Luác àoá phaãi xeát kô
vêën àïì tuyâ theo sûå quan troång cuãa noá, vaâ quyïët àõnh cuãa ta seä aãnh
hûúãng túái tûúng lai trong nghïì cuãa ta.
Nhûng töi nghô cêìn khuyïn baån úã àêy möåt lúâi thûåc tïë. Àûâng
noáng naãy, àûâng doaå dêîm; trong viïåc kinh doanh, àûâng bao giúâ coá
thaái àöå êëy.
Ngûúâi naâo laâm ùn lúán thò thïë naâo cuäng coá luác gùåp möåt tònh
traång böëi röëi. Luác àoá cêìn nhêët laâ phaãi can àaãm vïì tinh thêìn. Hïî
àaåi àúãm thò seä coá caái àaâ àïí tùng nùng lûåc cuãa mònh lïn vaâ laâm
giaãm nùng lûåc cuãa nhûäng keã caånh tranh vúái mònh.
Baån coá thïí chùæc chùæn rùçng trong àúâi laâm ùn, baån seä nhiïìu lêìn
gùåp caãnh böëi röëi vïì taâi chñnh. Chuáng ta úã trong möåt thúâi kinh tïë àaä
thõnh vûúång vaâ phaát triïín tûâ lêu, thïë naâo röìi cuäng thay àöíi, seä túái
höìi kinh tïë suy suåp laâm àiïn àaão giúái kinh doanh.
Muöën àûúng àêìu vúái möåt cuöåc khuãng hoaãng nhû vêåy, trûúác
hïët phaãi xeát kô moåi sûå kiïån röìi àïí yá túái nhûäng sûå thêím àõnh sai
lêìm cuãa ngûúâi khaác. Trong caác trûúâng húåp àùåc biïåt, ngûúâi naâo coá
trñ oác uyïín chuyïín, lanh lúåi seä khöng luáng tuáng vò biïët taåo ra
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 18
nhûäng khñ giúái vaâ phûúng tiïån àïí thñch ûáng vúái moåi giai àoaån cuãa
tònh thïë.
Ngûúâi khön, biïët quyïìn biïën, gùåp möåt tònh thïë bêët thûúâng thò
haânh àöång möåt caách bêët thûúâng.
Nhûng xeát cho kô thò nhûäng thúâi khuãng hoaãng ñt khi xaãy ra
lùæm. Caái nguy cú thûúâng xuyïn chñnh laâ nhûäng cuöåc khuãng hoaãng
tinh thêìn cuãa chñnh ta.
Nïëu ta khöng biïët nhòn vaâo phña sau caái veã mùåt bïì ngoaâi cuãa
ngûúâi khaác trong khi hoå laâm viïåc thò khöng laâm sao ta hiïíu àûúåc
taåi sao coá nhiïìu ngûúâi thao thûác suöët àïm, lo súå nhûäng tai naån
tûúãng tûúång coá leä khöng bao giúâ xaãy ra.
Nhûäng ngûúâi àoá khöng biïët giûä sûå bònh tônh, hoå thiïëu möåt
thûá can àaãm naâo àoá thaânh thûã bõ oác tûúãng tûúång cuãa chñnh mònh
quêëy phaá.
Chñnh haång ngûúâi àoá vöåi vaâng baán thaáo nhûäng moán rêët töët vò
hoå khöng àuã can àaãm àïí giûä giaá, thaânh thûã laâm lúåi cho ngûúâi mua.
Ngûúâi mua khöng àaáng traách maâ ngûúâi baán thò àaáng thûúng.
Ngûúâi naâo àoá can àaãm haânh àöång theo oác lñ luêån cuãa mònh thò nhêët
àõnh seä thùæng.
Laâm sao trûâ àûúåc trong oác ta caái súå sïåt khöng coá àöëi tûúång -
caái súå sïåt möåt phêìn úã tiïìm thûác, möåt phêìn úã yá thûác - day dûát ta àoá?
Chó coá caách cöë yá gùæng sûác duâng nghõ lûåc vaâ trñ tuïå múái diïåt
àûúåc noá.
Töi chó coá thïí maách baån àûúåc möåt phûúng thuöëc. Khi hiïån taåi
laâm cho baån lo êu, thò baån nhúá laåi nhûäng luác lo lùæng nhêët àaä qua.
Nhû vêåy, oác baån khöng phaãi chó bõ möåt nöîi súå sïåt maâ bõ túái hai nöîi
súå sïåt xêm chiïëm, maâ nöîi súå sïåt höìi trûúác maånh hún seä lêën nöîi súå
sïåt hiïån nay.
Baån seä tûå phuå: “Khöng coá gò ghï gúám hún cuöåc khuãng hoaãng
thúâi àoá maâ mònh cuäng àaä thùæng nöíi vaâ chùèng laâm sao caã. Vêåy thò
coá lñ gò mònh khöng vûúåt nöíi tònh thïë hiïån nay, keám gay go, keám
nguy hiïím hún xûa nhiïìu”.
Nhúâ caách àoá maâ ta reân àûúåc möåt nghõ lûåc thùæng nöíi moåi trúã
ngaåi.
Ngûúâi naâo chöëng àûúåc nhûäng cuöåc khuãng hoaãng nöåi têm àoá
seä khöng coân ngaåi gò döng töë úã ngoaâi àúâi.
http://ebooks.vdcmedia.com
TAY TRÙÆNG LAÂM NÏN 19
Ngûúâi can àaãm khöng boã lúä möåt cú höåi naâo caã. Àûác can àaãm
cuäng nhû taâi trñ, coá thïí phaát triïín túái cûåc àöå nïëu cú thïí ta khoeã
maånh.
Töi àaä noái rùçng sûå can àaãm vïì tinh thêìn hiïëm hún sûå can
àaãm vïì thïí chêët. Noá quaá hiïëm, cûåc kyâ hiïëm nûäa. Ngûúâi coá can àaãm
giûä vûäng yá kiïën cuãa mònh laâ möåt biïåt lïå chûá khöng phaãi laâ möåt
thöng lïå.
Ngûúâi ta thûúâng cho rùçng tñnh taáo baåo, daám àûa ra möåt lúâi
phaán àoaán dûát khoaát, thûúâng laâm haåi cho ta, ta nïn nõnh hoát, a
dua, chiïìu àúâi, nïëu thêëy yá kiïën cuãa mònh khöng àûúåc ngûúâi khaác
tha thûá, chêëp nhêån thò, àûâng tuyïn böë ra, nhû vêåy coá lúåi hún.
Lúâi àoá coá àuáng khöng?
Töi seä traã lúâi dûát khoaát rùçng thaâ chõu ngheâo coân hún laâ thaânh
cöng maâ mêët tû caách con ngûúâi.
Töi khöng chêëp nhêån rùçng tinh thêìn nö lïå, ti tiïån cêìn thiïët
trong cöng viïåc kinh doanh. Khöng bao giúâ noá àûa túái möåt sûå
thaânh cöng thûåc sûå caã.
Cûúng quyïët nhûng khöng ûúng ngaånh, vui tñnh nhûng
khöng kyâ khöi, mïìm moãng nhûng khöng nhu nhûúåc, coá tinh thêìn
kinh doanh nhûng khöng hêëp têëp, löån xöån, àoá laâ nhûäng àûác noá cûáu
ta khi gùåp vêån ruãi.
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyïîn Hiïën Lï (dõch) 20
CHÛÚNG V
ÀOÅC SAÁCH
Töi muöën nhùæc nhûäng baån treã phaân naân höìi nhoã hoåc haânh dúã
dang rùçng sûå hoåc ta àaä hêëp thuå àûúåc, duâ noá thö sú túái àêu nûäa,
cuäng khöng thïí laâm trúã ngaåi cho sûå thaânh cöng cuãa ta àûúåc.
Thïë kyã mûúâi chñn àaä quaá àïì cao kiïën thûác, tön suâng kiïën
thûác. Nhûäng nhaâ trñ thûác siïu quêìn thúâi àoá cho rùçng kiïën thûác coá
aãnh hûúãng lúán nhêët trong àúâi söëng. Maâ thûåc ra, möåt nïìn giaáo duåc
tiïëp thu àûúåc cuãa ngûúâi khaác coá thïí bêët tiïån cho ta hún laâ coá lúåi.
Möåt thanh niïn xöng vaâo àúâi àûâng nïn mùæc cúä rùçng khöng coá bùçng
cêëp àaåi hoåc trong tay.
Àaânh rùçng sûå àaâo taåo thanh niïn trong caác ngöi trûúâng khaã
kñnh àoá, cuäng coá giaá trõ chûá khöng phaãi khöng, nhûng phaãi laâ
ngûúâi coá oác tòm toâi múái traánh àûúåc nguy haåi lúán lao cuãa nïìn giaáo
duåc àaåi hoåc: nguy haåi àoá laâm cho thanh niïn àang úã tuöíi maâ àêìu oác
rêët dïî bõ aãnh hûúãng, chó tön troång, mï say möîi möåt phûúng diïån
cuãa tri thûác maâ khinh bó têët caã nhûäng phûúng diïån khaác.
Thûåc ra, coá kiïën thûác laâ nhúâ coá tû caách, maâ thaânh cöng khöng
phaãi laâ nhúâ coá kiïën thûác. Àiïìu quan troång laâ möåt ngûúâi phaãi tûå yá
muöën hoåc hoãi thïm vò nhû vêåy sûå hiïíu biïët múái thûåc laâ cuãa mònh.
Àaânh rùçng möåt em beá hoùåc möåt thiïëu niïn phaãi nhúâ thêìy chó
baão cho têët caã nhûäng àiïìu mònh coá thïí hoåc àûúåc. Töi nhòn nhêån giaá
trõ cuãa nïìn giaáo duåc àaåi hoåc theo löëi cöí vaâ töi coân khuyïn caác baån
treã nïn tiïëp thu noá nûäa. Höìi coân ài hoåc nhûäng baån naâo coá tinh
thêìn, coá cao voång, coá oác maåo hiïím coá thïí nùæm lêëy têët caã caác cú höåi
hoåc hoãi thïm. Nhûng nïëu baån naâo khoá ghi nhúá àûúåc nhûäng lúâi giaáo
sû ngöìi tûâ trïn buåc cao truyïìn xuöëng nhû truyïìn möåt giaáo àiïìu thò
baån àoá cuäng àûâng nïn vöåi thêët voång. Traái laåi, coá thïí coân lêëy laâm
vinh haånh rùçng coá nhiïìu danh nhên cuäng nhû mònh, chùèng haån
öng Churchill, möåt vô nhên cuãa Anh, höìi nhoã chùèng àaä laâm cho
thêìy giaáo thêët voång àêëy û?
http://ebooks.vdcmedia.com