LÒCH SÖ CA C HO C THUYE T KINH TE .
Û Ù Ï Á Á
A – CHU NGHÓ A TRO NG THÖÔNG :
Û Ï
1/ Hoa n caûnh ra ñô i :
ø ø
CNTT hình tha nh va phaùt trie n ôû Cha u A u va o giö a theá kyû XV va toàn taï i trong
ø ø å â Â ø õ ø
khoaûng 3 theá kyû.
Theá kyû XV XVIII : goï i la : Ha u ky phong kieán. ø ä ø
Tích lu y nguye n thuûy cuûa CNTB
õ â
Trong thô i ky na y cheá ño phong kieán ôû Cha u A u baét ñaàu tan ra , quan he saûn xuaát
ø ø ø ä â Â õ ä
TBCN baét ñaàu xuaát hie n. ä
Söï xuaát hie n chuû nghóa troï ng thöông gaén lieàn vôùi nhö ng tieàn ñeà lòch söû sau :
ä õ
* Kinh teá :
_Va o thô i ñie m na y hang hoùa ôû Cha u A u phaùt trie n maï nh. Thò tröô ng da n to c trong
ø ø å ø ø â Â å ø â ä
nöôùc môû ro ng xuaát hie n caùc hoaï t ño ng giao tho ng quoác teá.
ä ä ä â
_ Tieàn te kho ng ch ñöôï c söû duï ng la m phöông tie n trung gian trong trao ño i ha ng hoùa
ä â æ ø ä å ø
ma tieàn te co n söû duï ng la m tö baûn ñe sinh lôï i 1 caùch pho bieán.
ø ä ø ø å å
* Chính trò xa ho i : õ ä
_ Giai caáp phong kieán baét ñaàu suy ta n, vò theá cuûa taàng lôùp thöông nha n trong xa ho i ø â õ ä
taêng cöô ng. ø
_ Xuaát hie n khoái lie n minh cuûa nha nöôùc phong kieán trung öông va tö baûn thöông
ä â ø ø
nha n döï a vaø o nhau ñe toàn taï i.
â å
* Vaên hoùa tö töôûng:
_ Phaùt trie n cuûa khoa hoïc ña c bie t khoa hoï c töï nhie n.
å ë ä â
_ Xuaát hie n phong tra o phuï c höng ( do giai caáp tö saûn khôûi xöôùng nhaèm choáng laï i tö
ä ø
töôûng ñen toái cuûa phong kieán thô i trung co , ñeà cao tö töôûng töï do nha n quyeàn, bình ø å â
ñaúng ).
_ Söï chuye n bieán ta m lyù va loái soáng cuûa ngöô i da n.
å â ø ø â
Keát lua n : Söï kie n tre n la m thay ño i nhanh choùng bo ma t phong kieán trung co neàn saûn
ä ä â ø å ä ë å
xuaát phong kieán baét ñaàu nhöô ng cho cho cheá ño tö baûn thöông maïi ø ã ä CNTT xuaát
hie n.
ä
2/ La p tröô ng cô baûn cuûa CNTT : 3 la p tröô ng
ä ø ä ø
* Söï gia u coù : Caùc nha troï ng thöông coi tieàn va ng baï c la bie u hie n duy nhaát cuûa cuûa
ø ø ø ø å ä
caûi cuûa söï gia u coù. ø
Ba quan ñie m : å
+ Quoác gia gia u coù phaûi la quoác gia coù khoái löôï ng va ng baï c kho ng loà.
ø ø ø å
+ Moï i hoaï t ño ng kinh teá ñeàu phaûi höôùng va o muï c tie u duy nhaát : la m sao coù the coù
ä ø â ø å
nhieàu tieàn.
+ Tieàn te la muï c ñích ha ng hoùa ch la phöông tie n ñe la m taêng khoái löôï ng tieàn.
ä ø ø æ ø ä å ø
* Y nie m veà thöông maï i : ch coù the tích lu y tieàn te tho ng qua hoaï t ño ng thöông maï i
Ù ä æ å õ ä â ä
ña c bie t ngoaï i thöông.
ë ä
_ Trong thöông maï i phaûi thöï c hie n baùn nhieàu mua ít. ä
_ Lôï i nhua n thu ñöôï c trong thöông maï i la keát quaû cuûa söï trao ño i kho ng ngang giaù.
ä ø å â
_ Thöông maï i la mo t cuo c chieán tranh, giö a caùc quoác gia taát yeáu coù söï ñoái la p veà lôï i
ø ä ä õ ä
ích “ Da n toc na y la m gia u baèng caùch cöôùp ñoaït ta i saûn cuûa da n to c kia “.
â ä ø ø ø ø â ä
* Su ng baùi nha nöôùc : Tieàn te ch coù the tích lu y vôùi söï can thie p cuûa nha ngöô i, ñeà
ø ø ä æ å õ ä ø ø
cao vai tro cuûa nha nöôùc, caùc nha troï ng thöông chöa thaáy ñöôï c tính khaùch quan caùc
ø ø ø
hoaï t ño ng kinh teá , tu y thuo c va o nha nöôùc.
ä ø ä ø ø
3/ Caùc thô i ky phaùt trie n cuûa chuû nghóa troï ng thöông : 3 thô i ky :
ø ø å ø ø
+ Thô i ky ñaàu cuûa CNTT : die n ra khoaûng TK XV
ø ø ã XVI goï i la Chuû nghóa tieàn te
ø ä
hay Chuû nghóa troï ng tieàn.
Ña c ñie m : su ng baùi tieàn te 1 caùch tuye t ñoái coi tieàn la taát caû.
ë å ø ä ä ø
_ Hai cöông lónh :
+ Phaûi ca n ñoái tieàn theo nguye n taéc thu > chi : baèng moï i caùch ñem tieàn veà ca ng nhieàu
â â ø
ca ng toát.
ø
+ Phaûi giö tieàn laï i trong nöôùc kho ng ñe tieàn te chaï y ra nöôùc ngoa i chi tie u ca ng ít
õ â å ä ø â ø
ca ng toát.
ø
Chính saùch : +Caám xuaát kha u tieàn. å
+ Haï n cheá toái ña nha p ha ng nöôùc ngoa i va o trong nöôùc. ä ø ø ø
+ Khuyeán khích xuaát khaàu ha ng ra nöôùc ngoa i. ø ø
+ Phaù giaù ñoàng tieàn trong nöôùc giaûm giaù ha ng thu huùt nhieàu tieàn tö nöôùc ngoa i. ø ø ø
Keát quaû : Söï giao thöông ha ng hoùa bò ngaên caûn. ø
Neàn kinh teá ha ng hoùa bò maát ca n ñoái nghie m troïng tieàn > ha ng.
ø â â ø
Muï c tie u tích lu y tieàn cho CNTB ra ñô i.
â õ ø
+ Thô i ky sau cuûa CNTT : TK XVI
ø ø cuoái TK XVII : Chuû nghóa troï ng thöông thöïc söï
hay Chuû nghóa troï ng thöông tröôûng tha nh. ø
Tieàn la bieu hie n cuûa cuûa caûi, quoác gia muoán gia u la phaûi tích lu y tieàn, va n coi troï ng
ø å ä ø ø õ ã
tieàn.
Le n aùn vie c tích trö tieàn chuû tröông ñe cho tieàn va n ño ng vì qua ñoù môùi thu ñöôï c tieàn
â ä õ å ä ä
nhieàu hôn.
_ Hai cöông lónh : Mua nhieàu ñe baùn nhieàu hôn nha p nhieàu xuaát nhieàu. å ä
Thò tröô ng la tre n heát, baèng moï i caùch chieám lónh thò tröô ng theá giôùi.
ø ø â ø
Chính saùch : Kho ng caám xuaát kha u tieàn : khuyeán khích mang tieàn ra nöôùc ngoaø i, mua
â å
reû nöôùc na y ñe baùn maéc nöôùc kia.
ø å
Khuyeán khích xuaát kha u, taùn tha nh nha p kha u vôùi qui mo lôùn hôn neáu coù taùc duï ng toát
å ø ä å â
ñoái vôùi saûn xuaát trong nöôùc.
Phaùt trie n co ng nghie p ( ña c bie t co ng nghie p cheá bieán ) ñe taï o nguoàn ha ng ñe xuaát
å â ä ë ä â ä å ø å
kha u. å
Keát quaû : Söï giao thöông ha ng hoaù ñöôï c môû ro ng phaùt trie n. ø ä å
Neàn kinh teá trong nöôùc phaùt trie n maï nh. å
Thô i ky ñaàu
ø ø Thô i ky sau
ø ø
Coi troï ng baûng ca n ñoái tieàn te .
â ä Coi troï ng baûng ca n ñoái thöông maï i.
â
Coi troï ng nguye n taéc thu > chi.
â Coi troï ng xuaát > kha u å
Tích lu y tieàn te vì coi tieàn te la cuûa caûi
õ ä ä ø Kinh doanh tieàn te vì coi tieàn kho ng ch la
ä â æ ø
Chuû tröông xuaát kha u ha ng ra nöôùc ngoa i
å ø ø cuûa caûi ma tieàn co n la tö baûn.
ø ø ø
vôùi giaù cao ñe thu huùt nhieàu tieàn.
å Xuaát ha ng vôùi giaû reû muï c tie u chieám lónh
ø â
thò tröô ng.
ø
+ Thô i ky cuoái cuûa CNTT : Cuoái TK XVII giö a TK XVIII : CNTT baét ñaàu tan ra
ø ø õ õ
Ba nguye n nha n da n ñeán tan ra :
â â ã õ
_ Do keát thuùc thô i ky tích lu y nguye n thuûy cuûa CNTT, neàn saûn xuaát tö baûn ra ñô i, phaùt
ø ø õ â ø
trie n va troïng ta m lôï i ích kinh teá chuye n tö löu tho ng
å ø â å ø â saûn xuaát , saûn xuaát nguoàn
la m gia u cuûa CNTB.
ø ø
_ Do giai caáp tö saûn luùc na y ña lôùn maï nh khoâ ng caàn ñeán söï baûo trôï cuûa nha nöôùc
ø õ ø
phong kieán, tha m chí choáng laï i söï can thie p cuûa nha nöôùc phong kieán
ä ä ø khoái lie n
â
minh TBTN, nha nöôùc phong kieán hoa n toa n tan ra .
ø ø ø õ
_ Do söï phaùt trie n cuûa khoa hoï c ña t cô sôû cho mo t phöông phaùp lua n nghie n cöùu kinh
å ë ä ä â
teá sa u saéc hôn. CNTT kho ng co n phu hôï p bò phe phaùn maïnh me
â â ø ø â õ hoï c thuyeát kinh teá
môùi thích öùng vôùi thöï c tie n baét ñaàu xuaát hie n. ã ä
4/ Caùc hình thöùc CNTT : 3 hình thöùc tie u bie u â å
+ CNTT tieàn te ( Ta y Ban Nha ) ä â
+ CNTT co ng nghie p ( Phaùp ) â ä
+ CNTT thöông maï i ( Anh )
5/ Nha n xeùt ñaùnh giaù veà chuû nghóa troï ng thöông :
ä
Trong TK XV XVII : CNTT la mo t böôùc tieán lôùn so vôùi nhö ng tö töôûng vôùi chính
ø ä õ
saùch cuûa thô i phong kieán trung co .ø å
Tö töôûng KTHH ñeà cao KTHH khuyeán khích giao löu buo n baùn, thuùc ña y saûn xuaát â å
phaùt trie n. å
Noù nha n thöùc giaûi thích caùc vaán ñeà kinh teá tre n cô sôû tri thöùc khoa hoï c môû ra ky
ä â õ
nguye n môùi trong vie c nha n thöùc caùc vaán ñeà kinh teá , ñoaïn tuye t vôùi tö töông to n giaùo
â ä ä ä â
Haï n cheá
+ Caùc nha troï ng thöông giaûi thích vaán ñeà kinh teá co n quaù ñôn giaûn
ø ø
+ Tha nh töï u lyù lua n ñöôïc co n raát nhoû beù tính lyù lua n co n raát thaáp.
ø ä ø ä ø
+ Ch dö ng laï i ôû mo taû hie n töôï ng beà ngoa i chöa thöï c söï tìm ra caùc quy lua t phaûn aùnh
æ ø â ä ø ä
baûn chaát be n trong cuûa caùc hie n töôïng kinh teá .
â ä
+ Taàm nhìn co n phieán die n, ch döø ng laï i ôû löu tho ng chöa nghie n cöùu lónh vöï c saûn
ø ä æ â â
xuaát.
B – CHU NGHÓ A TRO NG NO NG :
Û Ï Â
1/ Hoa n caûnh ra ñô i :
ø ø
Ra ñô i va o khoaûng giö a TK XVIII trong hoa n caûnh lòch söû heát söùc ña c bie t :
ø ø õ ø ë ä
+ Phaùp la mo t quoác gia no ng nghie p hôn 90% da n soá la no ng da n. Co ng cuï , phöông
ø ä â ä â ø â â â
thöùc canh taùc laï c ha u, hôn 1/3 die n tích ñaát boû hoang.
ä ä
+ Caùc ma u thua n xa hoi Phaùp bo c lo raát ga y gaét, nöôùc Phaùp coù 2 tra n tuyeán ñoái la p :
â ã õ ä ä ä â ä ä
giai caáp phong kieán, vua, taêng lö , quùy to c >< no ng da n , tö saûn, thò da n. õ ä â â â
Ña c ñie m :
ë å
Giai caáp phong kieán giö ñaát ñai soáng sa hoa höôûng thuï . õ
Ma t tra n choáng phong kieán bò aùp böùc ñe neùn, caêm thu , cheá ño phong kieán no i da y.
ë ä ø ø ä å ä
Phaùp tieán gaàn tôùi CM tö saûn : Kinh teá suy suï p : do 2 nguye n nha n : â â
+ Do söï thoáng trò cuûa cheá ño phong kieán. ä
+ Do ma u thua n cuûa CNTT co ng nghie p
â ã â ä
Kinh teá suy suï p
Tö söï kie n ñoù : Phaùp xuaát hie n yeu caàu giaûi quyeát ma u thua n beá taét trong xa ho i la t
ø ä ä â â ã õ ä ä
ño cheá ño phong kieán phaùt trie n no ng nghie p ñe vöï c da y neàn kinh teá
å ä å â ä å ä Chuû nghóa
troï ng no ng xuaát hie n. â ä
2/ La p tröô ng cô baûn :
ä ø
Chuû nghóa troï ng no ng coù 3 la p tröô ng cô baûn sau : â ä ø
+ Söï gia u coù tha t söï cuûa mo t quoác gia kho ng bie u hie n ôû khoái löôï ng va ng baï c ma bie u
ø ä ä â å ä ø ø å
hie n ôû khoái löôï ng no ng saûn, mo t quoác gia cöô ng thònh la mo t quoác gia coù nhieàu löôï ng
ä â ä ø ø ä
thöï c thöï c pha m. å
+ Saûn xuaát no ng nghie p la nguoàn duy nhaát taïo ra mo i cuûa caûi va t chaát, ch coù no ng
â ä ø ã ä æ â
nghie p môùi ñem laï i söï gia u coù aám no haï nh phuùc.
ä ø
+ Nha nöôùc kho ng can thie p va o caùc hoaï t ño ng kinh teá to n troï ng söï töï do , töï do saûn
ø â ä ø ä â
xuaát, kinh doanh trao ño i. å
No i dung chuû yeáu :
ä
Francois Quesney la nha kinh teá ngöô i Phaùp (1694 – 1764) ø ø ø
* Thuyeát traä t töï thie n ñònh : â
Quesney phe phaùn, baùc boû CNTT , suï gia u coù kho ng bie u hie n ôû va ng baï c ma ôû cuûa
â ø â å ä ø ø
caûi ñaùp öùng nhu caàu tie u du ng cuûa con ngöô i . Tröôùc heát laø löông thöï c thöï c pha m. Tuy
â ø ø å
nhie n, kho ng phaûi moï i cuûa caûi bie u hie n söï gia u coù. Söï gia u coù ch bie u hie n cuûa caûi
â â å ä ø ø æ å ä
sinh so i naûy nôû Quesney goï i la taï o ra thu nha p thuaàn tuùy.
â ø ä
Theo Quesney : Thu nha p thuaàn tuyù = soá thu ñöôï c – soá tie u phí. ä â
Nhö ng ha nh vi na o taïo ra ñöôï c thu nha p thuaàn tuyù la ha nh vi saûn xuaát, ha nh vi saûn
õ ø ø ä ø ø ø
xuaát thöï c söï ch coù trong no ng nghie p. Ngoa i no ng nghie p caùc nga nh khaùc la kho ng
æ â ä ø â ä ø ø â
sinh lôï i, khoâ ng taêng the m. â
Nha n ñònh : Theo Quesney coù 2 nguye n taéc hình tha nh giaù trò
ä â ø
+ Trong co ng nghie p giaù trò saûn pha m taï o ra se ngang baèng vôùi to ng chi phí.
â ä å õ å
+ Trong no ng nghie p giaù trò taï o ra bao giô cu ng lôùn hôn to ng chi phí.
â ä ø õ å
+ Trong co ng nghie p quaù trình taï o ra saûn pha m ch la söï keát hôï p chaát cu .
â ä å æ ø õ
+ Trong no ng nghie p nhô söï taùc ñoä ng cuûa töï nhie n : kho ng khí… ne n coù söï gia taêng veà
â ä ø â â â
chaát taï o ra chaát môùi.
Keát lua n : Thu nha p thuaàn tuùy la keát quaû cuûa töï nhie n la tang va t cuûa töï nhie n.
ä ä ø â ø ë ä â
* Thuyeát chu trình kinh teá :
Quesney chia xa ho i tha nh 3 giai caáp : õ ä ø
+ Giai caáp saûn xuaát : bao goàm nhö ng ngöô i hoaït ño ng trong no ng nghie p ( no ng dan ) õ ø ä â ä â â
+ Giai caáp sôû hö u : nhö ng ngöô i chieám hö u ñaát ñai ( ñòa chuû )
õ õ ø õ
+ Giai caáp kho ng saûn xuaát : nhö ng ngöô i hoaï t ño ng trong lónh vöïc co ng nghie p,
â õ ø ä â ä
thöông maï i ( co ng thöông ) â
Mo taû söï löu tho ng cuûa cuûa caûi giö a 3 giai caáp trong sô ñoà bie u Quesney
â â õ å
* Giai caáp saûn xuaát : Giaû söû giai caáp thu nha p 5 tyû ( Thu nha p thuaàn tuùy ) ä ä
Giö 2 tyû ñe tie u du ng
õ å â ø
No p 2 tyû cho giai caáp sôû hö u ( ñòa to )
ä õ â
Du ng 1 tyû trao ño i vôùi giai caáp kho ng saûn xuaát
ø å â Laáy co ng nghe pha m tie u du ng :
â ä å â ø
quaàn aùo, gia y deùp, nha cöûa… ø ø
Saûn xuaát : co ng cuï , maùy moùc, pha n boùn…
â â
Taát caû caùc nhu caàu ñeàu ñöôï c thoûa ma n, giai caáp na y tieáp tuï c hoaï t ño ng. õ ø ä
* Giai caáp sôû hö u : Soáng döï a va o giai caáp saûn xuaát , coù 2 tyû ñòa to do giai caáp saûn xuaát
õ ø â
no p.
ä
_ Nha n 2 tyû : 1 tyû do giai caáp saûn xuaát
ä
1 tyû do giai caáp sôû hö u õ
Du ng 2 tyû na y trao ño i vôùi giai caáp saûn xuaát ñe laáy no ng saûn, löông thöï c thöï c pha m,
ø ø å å â å
nguye n lie u. â ä
Nhu caàu ñöôï c thoûa ma n tieáp tuï c toàn taï i hoaï t ño ng. õ ä
Caùc giai caáp gaén lieàn vôùi nhau trong mo t vong lua n chuye n ñi tö saûn xuaát ñeán pha n ä ø â å ø â
phoái thu nha p va tie u du ng. ä ø â ø
Chu trình kinh teá tre n tua n theo nhö ng ñònh lua t töï nhie n va khaùch quan gioáng nhö söï
â â õ ä â ø
tuaàn hoa n maùu trong cô the con ngöô i. Mo i giai caáp gioáng nhö cô quan trong cô the .
ø å ø ã å
Keát lua n : Do ñoù phaûi xoaù boû moï i söï haï n cheá, ngaên caûn tö be n ngoa i ñe cho cuûa caûi
ä ø â ø å
löu tho ng töï do giö a caùc giai caáp gioáng nhö maùu khaép cô the .
â õ å
* Thuyeát traä t töï thie n ñònh : â
Quesney cho raèng xa ho i la mo t bo pha n cuûa giôùi töï nhie n, ñoàng nhaát cuûa giôùi töï
õ ä ø ä ä ä â
nhie n, tra t töï xa ho i naèm trong tra t töï chung cuûa vu truï va nhö ng ñònh lua t chi phoái töï
â ä õ ä ä õ ø õ ä
nhie n, chi phoái xa ho i . Do thöôï ng ñeá taï o ra, saép ña t.
â õ ä ë
Nhö ng ñònh lua t do thöôï ng ñeá saùng taï o la baát di baát dòch baát khaû cöï tuye t la nhö ng
õ ä ø ä ø õ
ñieàu coù lôï i nhaát cho con ngöô i. ø
Traùch nhie m con ngöô i ch khaùm phaù, thöï c hie n.
ä ø æ ä
Phaûi la tra t töï thie n ñònh, phaùp lua t qui ñònh xaõ ho i la mo t he thoáng ñieàu khoûa thích
ø ä â ä ä ø ä ä
hôï p nhaát ñe höôùng tôùi thöï c hie n traä t töï thie n ñònh. Nha nöôùc kho ng ne n, kho ng ñöôï c
å ä â ø â â â
pheùp can thie p va o caùc hoaï t ño ng kinh teá , vì söï can thie p na y la m sai le ch tra t töï
ä ø ä ä ø ø ä ä
thie n ñònh.
â
3/ Nha n xeùt ñaùnh giaù veà CNTN:
ä
Tha nh töï u : La mo t böôùc tieán lôùn so vôùi CNTT
ø ø ä
_ Caùc nha troï ng no ng ña chuye n ñoái töôï ng nghie n cöùu tö löu tho ng saûn xuaát
ø â õ å â ø â
_ Nguoàn goác cuûa söï gia u coù trong lónh vöï c saûn xuaát, löu tho ng kho ng taï o ra cuûa caûi va
ø â â ø
giaù trò.
_ Cuo c caùch maï ng trong lòch söû kinh teá cuûa nhaâ n loaï i.
ä
_ Caùc nha troï ng no ng laàn ñaàu tie n ne u le n tö töôûng caùc quy lua t khaùch quan chi phoái
ø â â â â ä
ñô i soáng sinh hoaï t kinh teá
ø ñöa ñeán tính khoa, ñoàng nhaát khaùch quan vôùi thöôï ng ñeá
ma u saéc duy ta m.
ø â
Laàn ñaàu tie n nghie n cöùu vaán ñeà löu tho ng cuûa caûi ñe taùi saûn xuaát tre n phaï m vi toa n
â â â å â ø
xa ho i , ña t cô sôû cho vie c nghie n cöùu caùc moái quan he baûn chaát cuûa neàn saûn xuaát tö
õ ä ë ä â ä
baûn.
Haï n cheá : 3 ñie m chính. å
_ Saûn xuaát cuûa caùc nhaø troï ng no ng co n heï p hoø i cöùng nhaéc, co n mang tính maùy moùc â ø ø
sie u hình.
â
_ Saûn xuaát kho ng ch gia taêng veà soá löôï ng cuûa caûi ma co n gia taêng veà giaù trò cuûa caûi.
â æ ø ø
_ Caùc nha troï ng no ng kho ng thaáy ñöôï c vai tro cuûa löu tho ng va phuû nha n moï i cô sôû
ø â â ø â ø ä
phaùt sinh lôïi nhua n trong löu tho ng. ä â
Caùc nha troïng no ng ña coá gaéng nghie n cöùu moái lie n he baûn chaát cuûa neàn saûn xuaát tö
ø â õ â â ä
baûn trong khi chöa pha n tích ñöôï c nhö ng khaùi nie m cô sôû. â õ ä
C – HO C THUYE T KINH TE CUA ADAM SMITH
Ï Á Á Û
1/ La p tröô ng cô baûn :
ä ø
_ Caùc nha co ñie n cho raèng söï gia u coù cuûa mo t quoác gia kho ng bie u hie n ôû khoái
ø å å ø ä â å ä
löôï ng va ng, khoái löôï ng no ng saûn ma bie u hie n ôû toa n bo caùc loaï i kinh teá ñaùp öùng nhu
ø â ø å ä ø ä
caàu cuûa con ngöô i. ø
_ Lao ño ng cuûa con ngöô i la nguoàn duy nhaát taïo ra moï i cuûa caûi va t chaát
ä ø ø ä nguoàn goác
duy nhaát cuûa söï gia u coù. ø
_ Nha nöôùc, chính phuû phaûi to n troïng söï töï do cuûa con ngöô i . To n troïng caùc quy lua t
ø â ø â ä
khaùch quan , nha nöôùc kho ng ne n can thie p va o caùc hoaï t ñong kinh teá.
ø â â ä ø ä
Adam Smith nha kinh teá ngöô i Anh (5/6/1723) ø ø
_ Theá giôùi quan va phöông phaùp lua n cuûa Adam Smith ø ä
+ Theá giôùi quan : coù 2 ñie m no i bat å å ä
Chuû nghóa duy va t : Adam Smith luo n luo n tin töôûng TGVC bò chi phoái bôûi caùc quy
ä â â
lua t khaùch quan kho ng tu y thuo c va o yù muoán cuûa con ngöô i, co n mang tính sie u hình
ä â ø ä ø ø ø â
xa laï vôùi pheùp bie n chöùng. ä
Adam Smith luo n luo n choáng laï i cheá ño phong kieán, uûng ho caùc tö töôûng töï do da n
â â ä ä â
chuû. O ng luo n coi CNTB la mo t xa ho i hôï p lyù duy nhaát va vónh cöûu
 â ø ä õ ä ø Adam Smith
theo chuû nghóa töï do tö saûn.
Adam Smith ca ngôï i CNTB trung thöï c chính xaùc.
+ Nha n sinh quan :
â
Chuû nghóa caù nha n, tö saûn : Con ngöô i cu ng luùc bò chi phoái bôûi 2 söùc maï nh baûn naêng.
â ø ø
Baûn naêng vò kyû, thuùc ña y lôï i ích caù nha n phaùt trie n tinh thaàn chieám hö u.
å â å õ
Baûn naêng vò tha : Thuùc ña y tính co ng ñoàng khuyeán khích hôï p taùc. å ä
Hai baûn naêng na y ñoái la p, thoáng nhaát taï o tha nh löï c ña y löï c huùt.
ø ä ø å
Pha n bie t 2 lónh vöï c cuûa ñô i soáng : Lónh vöï c kinh teá , lónh vöï c ñaï o ñöùc.
â ä ø
Lónh vöï c kinh teá : Con ngöô i bò chi phoái bôûi baûn naêng vò kyû ha nh ño ng theo nguye n ø ø ä â
taéc ích kyû, tham lam caïnh tranh.
Lónh vöï c ñaïo ñöùc : Phaûi ha nh ño ng theo nguye n taéc vò tha phaûi coù tính ñoàng loaï i.ø ä â
Khaùi nie m veà con ngöô i trong lónh vöï c kinh teá :
ä ø
Con ngöô i luo n theo ñuo i lôï i ích caù nha n ch bieát ch thaáy lôï i ích caù nha n, ha nh ño ng
ø â å â æ æ â ø ä
theo lôï i ích caù nha n. Cô sôû la p lua n trong toa n bo hoï c thuyeát cuûa Adam Smith mang
â ä ä ø ä
tính 2 ma t : ë Ñi sa u pha n tích baûn chaát be n trong
â â â
Mo taû caùc hie n töôïng kinh teá theo bie u hie n beà ngoa i
â ä å ä ø
O ng quan nie m baûn chaát hie n töôï ng ñoàng nhaát
 ä ä
2/ No i dung cô baûn hoï c thuyeát : 3 lyù thuyeát
ä
a/ Lyù thuyeát veà neàn kinh teá ha ng hoùa : ø
+ Lyù lua n veà söï pha n co ng lao ño ng :
ä â â ä
Tö töôûng cô baûn : Pha n co ng lao ño ng söï tieán bo heát söùc vó ñaï i trong vie c phaùt trie n
â â ä ä ä å
söùc saûn xuaát cuûa lao ño ng , la nguoàn goác cuûa söï gia u coù. ä ø ø
No i dung : Kho ng phaûi la va ng baïc ma la khoái löôï ng cuûa caûi va t duï ng caàn thieát la
ä â ø ø ø ø ä ø
bie u hie n cuûa söï gia u coù, va tu y theo keát quaû lao ño ng cuûa mo i quoác gia coù ñöôï c
å ä ø ø ø ä ã
nhieàu hay ít caùc va t duï ng na y. Do ñoù möùc ño gia u coù cuûa mo t quoác gia ñöôï c phaûn aùnh
ä ø ä ø ä
baèng mo t tyû le .
ä ä
Keát quaû lao ño ng ; ä
Nhu caàu tie u du ng â ø
Tyû le na y tu y thuo c 2 nha n toá :
ä ø ø ä â Tyû troï ng soá löôï ng chieám tyû troï ng bao nhie u trong â
da n soá
â
Naêng suaát cuûa lao ño ng (A.S nha n toá thöù 2 quan ä â
troï ng )
Adam Smith naêng suaát lao ño ng ca ng cao möùc ño gia u coù taêng, naêng suaát quyeát ñònh ä ø ä ø
gia u coù.
ø
Nguye n nha n : Da n ñeán naêng suaát lao ño ng cao nhô phan co ng lao ño ng , pha n co ng
â â ã ä ø â â ä â â
lao ño ng coù 3 taùc duï ng :
ä
+ Taêng the m ta i kheùo leùo cuûa ngöôø i lao ño ng .
â ø ä
+ Tieát kie m soá thô i gian thöô ng bò maát maùt khi thay ño i cong vie c.
ä ø ø å â ä
+ Giuùp ngöô i lao ño ng caûi tieán phaùt minh ra caùc co ng cuï tinh xaûo.
ø ä â
Adam Smith khaúng ñònh : _ mo t quoác gia ca ng tie n tieán trình ño phan co ng ca ng cao ä ø â ä â â ø
_ pha n co ng lao ño ng la baét nguoàn tö thie n höôùng trao ño i
â â ä ø ø â å
cuûa con ngöô i , thie n höôùng trao ño i la mo t ña c tröng cuûa loa i ngöô i keát quaû cuûa khaû
ø â å ø ä ë ø ø
naêng suy lua n va tieáng noùi. ä ø
Adam Smith suy lua n : Neáu coù thie n höôùng trao ño i moï i ngöô i töï cung caáp thuû tuïc caàn
ä â å ø
thieát. Do va y kho ng taï o ne n söï khaùc bie t veà ta i naêng.
ä â â ä ø
Chính thie n höôùng trao ño i ña thuùc ña y mo i ngöô i hieán da n caû ñô i mình cho mo t co ng
â å õ å ã ø â ø ä â
vie c chuye n mo n nhaát ñònh va phaùt trie n ñeán möùc hoa n haûo nhö ng naêng khieáu ba m
ä â â ø å ø õ å
sinh cuûa mình trong lónh vöï c chuye n mo n. â â
Ñieàu kie n ñe phaùt trie n pha n co ng lao ño ng : ñoù la söï phaùt trie n thò tröô ng , söï phaùt
ä å å â â ä ø å ø
trie n cuûa thò tröô ng tu y thuo c söï phaùt trie n cuûa giao tho ng va n taûi.
å ø ø ä å â ä
A.S : “pha n co ng lao ño ng la nguye n nha n ñöa tôùi söï gia u coù cuûa mo t quoác gia, mo t
â â ä ø â â ø ä ä
da n to c ca ng gia u coù khi noù ca ng la m chuye n mo n hoùa ta i naêng cuûa caùc tha nh vie n
â ä ø ø ø ø â â ø ø â
va ñaï t tôùi mo t naêng suaát cao hôn”
ø ä
+ Lyù lua n veà tieàn te : ä ä
Tieàn te chính la phöông tie n trong trao ño i la 1 baùnh xe vó ñaï i cuûa löu tho ng.
ä ø ä å ø â
A.S cho raèng : “khi pha n co ng lao ño ng hình tha nh mo i ngöô i se soáng va trao ñoå i va â â ä ø ã ø õ ø ø
xa ho i töï noù se trôû tha nh mo t lie n minh trao ño i. Do nhö ng khoù khaên trong vie c trao
õ ä õ ø ä â å õ ä
ño i tröï c tieáp. Ngöô i ta ña söû duï ng mo t loaï i ha ng hoùa la phöông tie n trung gian trao
å ø õ ä ø ø ä
ño i”å
Luùc ñaàu coù nhieàu ha ng hoùa du ng la m phöông tie n trao ño i chung daàn daàn thích du ng
ø ø ø ä å ø
kim loaï i hôn baát ky hang hoùa na o khaùc. ø ø ø
Vie c söû duïng kim loaï i daï ng tho ga y ra nhieàu phieàn toaùi
ä â â cheá taï o ra tieàn ñuùc, thay
tieàn ñuùc baèng tieàn giaáy la hoa n toa n hôï p lyù, vì tre n giaáy cho ta co ng cuï reû hôn , thua nø ø ø â â ä
tie n hôn.
ä
Keát lua n : ä
Söï gia u coù kho ng bie u hie n la tieàn ma bie u hie n ôû khoái löôïng cuûa caûi mua ñöôï c baèng
ø â å ä ø ø å ä
tieàn.
+ Lyù lua n veà giaù trò ha ng hoùa :
ä ø
Tö töôûng : lao ño ng la thöôùc ño duy nhaát chính xaùc cuûa giaù trò ha ng hoùa la tie u chua n
ä ø ø ø â å
tuye t ñích cuûa giaù trò ha ng hoùa.
ä ø
A.S la cha ñeû cuûa thuyeát giaù trò lao ño ng.
ø ä
No i dung : A.S pha n bie t 2 loaï i giaù trò : giaù trò söû duï ng va giaù trò trao ñoå i
ä â ä ø
_ Giaù trò söû duï ng : la cong duï ng cuûa ha ng hoùa ñoù thoûa ma n nhu caàu na o ñoù
ø â ø õ ø
_ Giaù trò trao ño i : khaû naêng va t ñoù laáy caùc va t khaùc
å ä ä
+ Nha n ñònh : ä
+ Giaù trò söû duï ng kho ng quyeát ñònh giaù trò trao ño i â å
O ng cho raèng caùi na o ma giaù trò söû duï ng ca o giaù trò trao ño i thaáp
 ø ø ø å
+ Cô sôû cuûa giaù trò trao ño i chính la lao ño ng , lao ño ng la tie u chua n thöï c teá cao nhaát å ø ä ä ø â å
ñe qua ñoù coù the so saùnh va ñaùnh giaù, giaù trò cuûa moï i loaï i ha ng hoùa baát cöù ña u va baát
å å ø ø â ø
cöù luùc na o. ø
O ng pha n bie t giaù thöï c teá ( giaù trò ha ng hoùa ) giaù danh nghóa ( giaù tính baèng tieàn )
 â ä ø
A.S ne u ra 2 ñònh nghóa veà giaù trò :
â
• Giaù trò ha ng hoùa la do soá löôï ng lao ño ng hao phí ñe saûn xuaát ra ha ng hoùa ñoù
ø ø ä å ø
quyeát ñònh.
• Giaù trò baát cöù ha ng hoùa na o cu ng ngang baèng vôùi soá löôï ng lao ño ng ma ngöô i
ø ø õ ä ø ø
ta coù the mua ñöôï c chi phoái baèng ha ng hoùa ñoù.
å ø
A.S cho raèng lao ño ng hao phí mua ñöôï c nhö nhau ä giaù trò ha ng hoùa = giaù trò lao
ø
ño ng = tieàn löông ( kho ng chính xaùc )
ä â
A.S trình ba y veà caùc caáu phaàn cuûa giaù trò ha ng hoùa : 2 tröô ng hôï p
ø ø ø
• Trong neàn saûn xuaát nguye n thuûy chöa coù tích luõ y tö baûn chöa coù chieám hö u ñaát
â õ
ñai . Do ñoù lao ño ng la yeáu toá duy nhaát ñe saûn xuaát ra ha ng hoùa , giaù trò ha ng
ä ø å ø ø
hoùa = lao ño ng = tieàn löông.
ä
• Trong neàn saûn xuaát vaên minh coù tích lu y tö baûn coù chieám hö u ñaát ñai coù lao
õ õ
ño ng la m thue . Do ñoù tham gia va o saûn xuaát coù 3 yeáu toá : lao ño ng , tö baûn, ñaát
ä ø â ø ä
ñai .
Giaù trò ha ng hoùa se bao goàm : tieàn löông ñe traû cho co ng nha n
ø õ å â â
Lôï i nhua n traû cho tö baûn
ä
Ñòa to traû cho ñòa chuû
â
Keát lua n :
ä
Trong xa ho i vaên minh tieàn löông, lôï i nhua n, ñòa to la 3 nguoàn goác ñaàu tie n cuûa moï i
õ ä ä â ø â
thu nha p cung nhö cuûa moï i giaù trò trao ño i.
ä õ å
A.S pha n bie t giaù caû töï nhie n va giaù caû thò tröô ng :
â ä â ø ø
Giaù caû töï nhie n â Giaù caû thò tröô ng
ø
_ Bie u hie n cuûa giaù trò
å ä _ Giaù baùn thöï c teá cuûa ha ng hoùa tre n thò
ø â
_ La giaù caû trung ta m, coù tính khaùch quan, o n tröô ng
ø â å ø
ñònh. _ Luo n bieán ño ng, do taùc ño ng cuûa
â ä ä
cung caàu.
_ Giaù caû thò tröô ng dao ño ng quanh giaù
ø ä
caû töï nhie n va se ngang baèng vôùi giaù
â ø õ
töï nhie n, khi ñöa haø ng hoùa ra thò
â
tröô ng vôùi mo t löôï ng ha ng hoùa vö a ñuû
ø ä ø ø
thoûa ma n nhu caàu thöï c teá.
õ
Nha n xeùt :
ä
+ Tha nh töï u :
ø
_ Y nghóa cuûa söï pha n co ng lao ño ng
Ù â â ä
_ Pha n bie t giö a 2 thuoä c tính ha ng hoùa ( giaù trò söû duï ng , giaù trò trao ño i, khaúng ñònh
â ä õ ø å
giaù trò söû duïng kho ng quyeát ñònh giaù trò trao ño i )
â å
_ Pha n bie t giö a giaù caû töï nhie n, giaù caû thò tröô ng tìm ra quy lua t kinh teá cuûa söï hình
â ä õ â ø ä
tha nh giaù caû tre n thò tröô ng .
ø â ø
_ Tieàn la phöông tie n phuï c vuï cho trao ño i ha ng hoùa noù kho ng phaûi la cuûa caûi cuûa
ø ä å ø â ø
bie u hie n söï gia u coù.
å ä ø
_ Tieàn la thöôùc ño danh nghóa.
ø
_ Lao ño ng la thöôùc ño duy nhaát chính caùc.
ä ø
+ Haï n cheá :
A.S chöa nhaát quaùn trong vie c ñònh nghóa giaù trò ha ng hoùa ä ø
A.S la n lo n giö a quaù trình hình tha nh giaù trò va pha n phoái giaù trò
ã ä õ ø ø â bieán caùc bo pha n
ä ä
thu nha p tö giaù trò tha nh nguoàn goác cuûa giaù trò.
ä ø ø
A.S ñoàng nhaát kinh teá ha ng hoùa ñôn giaûn ñôn vôùi kinh teá ha ng hoùa TBCN
ø ø aùp duï ng
va o CNTB nhö ng ñieàu kie n ña c tröng cuûa kinh teá ha ng hoùa giaûn ñôn
ø õ ä ë ø
A.S kho ng thaáy ñöôï c raèng : trong neàn kinh teá ha ng hoùa ñôn giaûn ñôn chi phí saûn xuaát
â ø
ngang baèng vôùi giaù trò ha ng hoùa. ø
Trong neàn kinh teá ha ng hoùa tö baûn giaù trò saûn xuaát < giaù trò cuûa ha ng hoùa saûn xuaát ra.
ø ø
b/ Lyù thuyeát pha n phoái thu nha p cuûa A.S ( Lyù lua n tieàn löông, lôï i nhua n, ñòa to )
â ä ä ä â
La ngöô i ñaàu tie n chia xa ho i tö baûn tha nh 3 giai caáp töông öùng vôùi ba hình thöùc thu
ø ø â õ ä ø
nha p. ä
Giai caáp CN : Thu nha p la tieàn löông. ä ø
Giai caáp tö baûn : Thu nha p la lôïi nhua n ä ø ä
Giai caáp ñòa chuû : Thu nha p la ñòa to . ä ø â
A.S ña giaûi thích ñöôï c nhö ng vaán ñeà cô baûn cuûa xa ho i tö baûn
õ õ õ ä
3 lyù lua n : ä
* Lyù lua n tieàn löông :ä
Tieàn löông trong baát cöù xa ho i na o cu ng la keát quaû cuûa lao ño ng õ ä ø õ ø ä
_ trong xa ho i nguye n thuûy : Toa n bo saûn pha m thuo c veà ngöô i lao ño ng
õ ä â ø ä å ä ø ä
_ Trong xa ho i vaên minh : Tieàn löông la mo t bo pha n trong giaù trò saûn pha m do ngöô i
õ ä ø ä ä ä å ø
co ng nha n saûn xuaát ra .
â â
Ñòa to la khoaûn khaáu trö thöù nhaát va o saûn pha m cuûa lao ño ng .
â ø ø ø å ä
Lôï i nhua n la khoûa khaáu trö thöù hai va o saûn pha m cuûa lao ño ng .
ä ø ø ø å ä
A.S cho raèng coù söï ñoái la p vo ích trong tieàn löông co ng nha n muoán ca ng nhieàu löông
ä â â â ø
ca ng toát, co n chuû thì muoán traû ca ng ít.
ø ø ø
+ Quan ñie m cuûa A.S : tieàn löông phaûi traû ñuû ñe co ng nha n soáng, tieàn löông thaáp hôn
å å â â
möùc toái thie u la thaûm hoaï cho söï toàn taï i cuûa mo t da n to c.
å ø ä â ä
Möùc löông cao töông ñoái se kích thích ngöô i co ng nha n la m vie c tích lu y la nha n toá õ ø â â ø ä õ ø â
khuyeán khích moï i söï phaùt trie n . å
Qui mo , möùc tieàn löông tu y thuo c 2 nha n toá : Giaù caû ma t ha ng thieát yeáu.
â ø ä â ë ø
Nhu caàu veà lao ño ng tre n thò tröô ng ä â ø
A.S cho raèng quy mo cuûa tö baûn giö vai tro quyeát ñònh trong vie c qui ñònh möùc tieàn
â õ ø ä
löông. Do ñoù co ng nha n phaûi quan ta m ñeán vie c la m taêng ta i saûn cho chuû.
â â â ä ø ø
A.S cho raèng bieán ño ng kinh teá cuûa mo t nöôùc se quyeát ñònh bieán ño ng cuûa tieàn löông.
ä ä õ ä
Kho ng phaûi ôû caùc nöôùc gia u coù nhaát ma ôû caùc nöôùc trôû ne n gia u coù nhanh nhaát tieàn
â ø ø â ø
co ng lao ño ng se taêng le n nhanh nhaát.
â ä õ â
Tieàn löông thaáp hôn möùc toái thie u ch coù ôû nhö ng nöôùc ñang die n ra suy thoaùi kinh teá . å æ õ ã
Co n ôû nhö ng nöôùc ma kinh teá phaùt trie n maï nh tieàn löông > möùc toái thie u A.S phuû
ø õ ø å å
nha n cuo c ñaáu tranh cuûa co ng nha n trong vie c ño i taêng löông.
ä ä â â ä ø
* Lyù lua n veà lôï i nhua n :
ä ä
Lôï i nhua n la khoaûn trö va o giaù trò saûn pha m cuûa lao ño ng , la keát quaû lao ño ng cuûa
ä ø ø ø å ä ø ä
co ng nha n.
â â
“Giaù trò ma co ng nha n la m taêng the m cho va t lie u ñöôï c chia la m 2 phaàn : Mo t phaàn
ø â â ø â ä ä ø ä
du ng traû löông cho hoï , co n phaàn kia la lôï i nhua n cuûa kinh doanh tính tre n toa n bo tö
ø ø ø ä â ø ä
baûn”
Ña y la tha nh töï u cao nhaát cuûa kinh teá tö saûn maàm moáng cuûa lyù lua n giaù trò tha ng dö.
â ø ø ä ë
Bieán ño ng cuûa lôï i nhua n ñoái la p vôùi bieán ño ng cuûa tieàn löông nha n toá la m taêng tieàn
ä ä ä ä â ø
löông se lam giaûm lôï i nhua n .
õ ø ä
Tích lu y tö baûn se la m cho tieàn löông taêng nhöng la m cho lôï i nhua n ca ng thaáp ñi
õ õ ø ø ä ø
A.S pha n bie t giö a nöôùc gia u, ngheø o.
â ä õ ø
Nöôùc gia u löông cao lôï i nhua n thaáp
ø ä
Nöôùc nghe o löông thaáp lôï i nhua n cao
ø ä
Trong mo t nöôùc tieàn löông tha nh thò > no ng tho n
ä ø â â
Lôï i nhua n < no ng tho n ä â â
Lôï i töùc la 1 phaàn cuûa lôï i nhua n vaø bieán ño ng cuûa lôï i töùc la ñoàng nhaát va phaûn aùnh
ø ä ä ø ø
bieán ño ng cuûa lôï i nhua n.
ä ä
A.S chöa giaûi thích nguoàn goác cuûa lôï i nhua n tren cô sôû nguye n taéc trao ño i ngang giaù. ä â â å
Theo A.S : Lôï i nhua n la khoaûn ñöôï c co ng the m va o giaù trò ñe traû cho söï maï o hie m
ä ø ä â ø å å
cuûa doanh nghie p Lôïi nhua n la keát quaû baùn giaù cao.ä ä ø
* Lyù lua n ñòa to cuûa Adam Smith:
ä â
Ñòa to la khoaûn khaáu trö va o saûn pha m cuûa ngöô i lao ño ng , la keát quaû cuûa ldd , ño c
â ø ø ø å ø ä ø ä
quyeàn chieám hö u ra ruo ng ñaát la ñieàu kie n phaùt sinh ñòa to .
õ ä ø ä â
Ñòa to la keát quaû chuù kho ng phaûi la nguye n nha n.
â ø â ø â â
A.S : Coù nhö ng saûn phaå m luo n coù khaû naêng traû ñöôï c ñòa to va cu ng coù loaï i saûn phaå m
õ â â ø õ
coù the hoa c kho ng the traû ñòa to , tuy thuo c nhu caàu thò tröô ng .
å ë â å â ø ä ø
A.S : Löông thöï c cho con ngöô i la saûn pha m duy nhaát ma nhaát thieát va luo n mang laï i ø ø å ø ø â
tieàn thue cho ngöô i chuû ñaát. Do da n soá taêng
â ø â cung < caàu löông thöï c se ñöôï c baùn õ
ra cao hôn giaù trò keát quaû coù ñöôï c ñòa to traû cho chuû ñaát. â
Ñòa to la keát quaû cuûa vie c baùn giaù cao.
â ø ä
A.S : Ñòa to la baét nguoàn tö nhö ng ñieàu kie n töï nhie n, lao ño ng trong no ng nghie p
â ø ø õ ä â ä â ä
luo n coù naêng suaát cao hôn do ñoù coù söï ho trôï cuûa töï nhie n va taï o ra nhieàu cuûa caûi giaù
â ã â ø
trò cao hôn so vôùi trong co ng nghie p. â ä
Giaù trò saûn pha m taï o ra trong co ng nghie p ch coù tieàn löông , lôï i nhua n.
å â ä æ ä
Giaù trò saûn pha m taï o ra trong no ng nghie p ngoa i tieàn löông , lôï i nhuan, co n coù ñòa to
å â ä ø ä ø â
ñe traû cho chuû ñaát.
å
Ñaát ñai trong haàu heát caùc tình huoáng saûn sinh ra mo t soá löông thöï c nhieàu hôn vôùi soá ä
löôï ng vö a ñuû ñe duy trì söï sinh soáng cuûa ngöô i lao ño ng . Soá löông thöï c dö thö a cu ng
ø å ø ä ø õ
luo n nhieàu hôn so vôùi löôï ng ñuû ñe hoa n laï i soá tieàn voán boû ra ñe thue möôùn ngöô i lao
â å ø å â ø
ño ng . Cu ng vôùi lôï i nhua n cho vie c kinh doanh ñoù. Vì va y mo t caùi gì ñoù luo n con laï i
ä ø ä ä ä ä â ø
ñoù la tieàn thue traû cho chuû ñaát.
ø â
* Lyù thuyeát tra t töï töï nhie n (Thuyeát ba n tay vo hình )
ä â ø â
No i dung : Trong 1 xa ho i vaên minh con ngöô i luo n caàn phaûi hôï p taùc va trao ño i vôùi
ä õ ä ø â ø å
nhau , trong khi trao ño i saûn pha m cho nhau con ngöô i luo n bò chi phoái bôûi lôï i ích caù
å å ø â
nha n . Tuy nhie n, khi theo ñuo i lôïi ích caù nha n luo n coù mo t ba n tay vo hình buo c
â â å â â ä ø â ä
ngöô i ta phaûi ñaùp öùng lôï i ích chung cuûa xa ho i , ba n tay vo hình ñoù cuûa A.S la caùc quy
ø õ ä ø â ø
lua t kinh teá khaùch quan töï phaùt hoaï t ño ng chi phoái ha nh ño ng cuûa con ngöô i .
ä ä ø ä ø
He thoáng quy lua t khaùch quan la tra t töï töï nhie n cuûa xa ho i.
ä ä ø ä â õ ä
Nhö ng ñieàu kie n caàn thieát ñe caùc quy lua t khaùch quan ha nh ño ng :
õ ä å ä ø ä
+ Phaûi coù söï toàn taï i va phaùt trie n neàn saûn xuaát trao ño i ha ng hoùa. ø å å ø
+ Neàn kinh teá phaûi döï a tre n cô cheá töï do ( töï do saûn xuaát, kinh doanh, trao ño i) â å
+ Quan he giö a nhö ng ngöô i vôùi ngöô i quan he phuï thuo c veà ma t kinh teá , nhö ng ñieàu
ä õ õ ø ø ä ä ë õ
kie n na y chæ coù trong CNTB. Do ñoù CNTB la 1 xa ho i hôï p töï nhie n co n caùc xa ho i
ä ø ø õ ä â ø õ ä
khaùc la traùi töï nhie n.
ø â
+ Nha nöôùc kho ng ne n can thie p vao caùc hoaï t ño ng kinh teá .
ø â â ä ø ä
Cô cheá töï ñieàu tieát cuûa thò tröô ng se giaûi quyeát moï i vaán ñeà 1 caùch toát nhaát. Nha nöôùc ø õ ø
phaûi la toái thie u, nha nöôùc coù 3 chöùc naêng : quoác pho ng, cai quaûn co ng lyù, phaùt trie n
ø å ø ø â å
caùc cuûa caûi co ng co ng. â ä
* Lyù thuyeát veà lôï i theá so saùnh ( Lyù thuyeát ma u dòch quoác teá ) ä
Baét nguoàn tö lôï i theá tuye t ñoái cuûa A.S
ø ä
A.S khaúng ñònh taàm quan troï ng cuûa thöông maï i quoác teá trong vie c laø m gia u coù caû 2 ä ø
quoác gia . Tö ñoù bie n minh cho CN töï do kinh teá va söï ho a hôï p cuûa caùc da n to c trong
ø ä ø ø â ä
quan he giao thöông quoác teá.
ä
No i dung ;
ä
A.S cho raèng do pha n co ng lao ño ng , coù the tieát kie m ñöôï c chi phí taï o ra löôï ng cuûa
â â ä å ä
caûi lôùn hôn söï pha n co ng lao ño ng â â ä
A.S cho raèng söï chuye n mo n hoùa caù nha n coù the môû ro ng cho caùc da n to c tre n theá
â â â å ä â ä â
giôùi.
A.S cho raèng hoa n caûnh töï nhie n luo n taï o khaû naêng cho söï chuye n mo n hoùa döï a tre n
ø â â â â â
nhö ng lôï i theá tuye t ñoái cuûa caùc da n to c.
õ ä â ä
Neáu caùc quoác gia ñi va o chuye n mo n hoaù ma t ha ng na o ma mình coù lôï i theá tuye t ñoái.
ø â â ë ø ø ø ä
To ng löï c cuûa caûi tö ng quoác gia cu ng nhö cuûa caû theá giôùi cuûa caûi se taêng le n, keát quaû
å ø õ õ â
möùc soáng taêng nhu caàu caùc quoác gia ñöôï c thoaû ma n toát hôn . õ
Lôï i theá tuyeä t ñoái bie u hie n ôû naêng suaát cao hôn chí phí thaáp hôn.
å ä
Keát lua n: A.S Cho raèng thöông maï i quoác teá la m cho theá giôùi söû duï ng caùc nguoàn löï c coù
ä ø
hie u quaû hôn, caùc quoác gia thu ñöôï c lôï i ích nhieàu hôn.
ä
Döï a va o cô cheá töï do ma u dòch mo i quoác gia se nha n bieát lôï i theá cuûa mình. Baát cöù
ø ä ã õ ä
mo t söï can thie p va o tieán trình töï nhie n cuûa do ng thöông maï i ñeàu se tö boû cô ho i nha n
ä ä ø â ø õ ø ä ä
ñöôï c nhö ng lôï i ích tieàm ta ng tö thöông maï i.
õ ø ø
Haï n cheá : mo t quoác gia ma vie c saûn xuaát ch caàn hao phí mo t löôï ng lao ño ng va tö
ä ø ä æ ä ä ø
baûn töông ñoái ít hôn thì se kho ng caàn giao thöông vôùi nöôùc ngoa i. õ â ø
Keát lua n: A.S la mo t nha kinh ñie n , mo t ñaï i bie u xuaát saéc cuûa tröô ng phaùi co ñien la
ä ø ä ø å ä å ø å å ø
cha ñeû cuûa kinh teá hoï c. HTKT cuûa A.S tuy co n coù ma u thua n va haï n cheá nhöng veà cô ø â ã ø
baûn va n mang tính khaùch quan khoa hoï c.
ã
D/ HO C THUYE T KINH TE CUA RICARDO :
Ï Á Á Û
Ricardo la nha kinh teá hoï c ngöô i Anh (goác Do Thaùi) 19-4-1772 taï i Lua n Ño n.
ø ø ø â â
1823 o ng maát taï i Lua n Ño n.
â â â
Theá giôùi quan cuûa o ng Ricardo: chuû nghóa duy va t sie u hình. â ä â
Nha n sinh quan: chuû nghóa caù nha n thöï c duï ng tö saûn.
â â
Tö saûn mo t caùch trie t ñe . ä ä å
No i dung hoï c thuyeát cuûa Ricardo:
ä
* Lyù thuyeát veà giaù trò ha ng hoùa (thuyeát giaù trò lao ño ng) ø ä
Giaù trò ha ng hoùa tu y thuo c va o saûn löôï ng lao ño ng caàn thieát ñe saûn xuaát ra ha ng hoùa
ø ø ä ø ä å ø
ñoù.
4 lua n ñie m chính:
ä å
Ricardo pha n bie t 2 ma t cuûa giaù trò : Giaù trò söû duï ng
â ä ë
Giaù trò trao ño i. å
O ng khaúng ñònh tính hö u ích (giaù trò söû duï ng) kho ng phaûi la thöôùc ño cuûa giaù trò trao
 õ â ø
ño i . Ma c du va y noù laï i tuye t ñoái caàn thieát cho giaù trò trao ño i.
å ë ø ä ä å
Ricardo: Neáu mo t va t kho ng coù mo t chuùt lôï i ích na o thì va t ñoù hoa n toa n kho ng coù giaù
ä ä â ä ø ä ø ø â
trò trao ño i. Du cho noù la khan hieám hoa c phaûi boû nhieàu lao ño ng ñe môùi coù ñöôïc .
å ø ø ë ä å
Ricardo : Giaù trò trao ño i ha ng hoùa ñöôï c hình tha nh tö 2 nguoàn: Tính chaát khan hieám.
å ø ø ø
Saûn löôï ng lao ño ng caàn thieát saûn xuaát ra chuùng. ä
Nha n ñònh : Giaù trò trao ño i cuûa 1 soá ha ng hoùa ch do söï hieám coù quyeát ñònh vì kho ng
ä å ø æ â
mo t lao ño ng na o coù theå la m taêng saûn löôï ng cuûa chuùng.
ä ä ø ø
Ví duï : Böùc tranh quùy, ñoà co …do söï hieám coù, tuy nhie n ha ng hoùa na y ch chieám tyû le å â ø ø æ ä
raát nhoû. Vì va y khi noùi ñeán nhö ng quy lua t ñieàu tieát giaù trò trao ño i phaûi noùi ñeán
ä õ ä å
nhö ng ha ng hoùa ma cong nghie p cuûa moï i ngöô i coù the nha n le n tu y yù muoán.
õ ø ø â ä ø å â â ø
Löôï ng lao ño ng coá ñònh trong mo t va t pha m qui ñònh giaù trò cuûa va t pha m ñoù, pha n
ä ä ä å ä å â
bie t khaùi nie m giaù trò tuye t ñoái, giaù trò töông ñoái.
ä ä ä
_ Giaù trò tuye t ñoái: la saûn löôï ng lao ño ng keát tinh chính la giaù trò cuûa va t pha m.
ä ø ä ø ä å
_ Giaù trò töông ñoái: la giaù trò ñöôï c bie u hie n ôû mo t löôï ng nhaát ñònh ha ng hoùa khaùc.
ø å ä ä ø
Giaù trò töông ñoái la hình thöùc caàn thieát ñe bie u hie n giaù trò tuye t ñoái.
ø å å ä ä
R phe phaùn A.S : kho ng nhaát quaùn trong vie c ñònh nghóa giaù trò ha ng hoùa.
â â ä ø
R: ch ne n giö laï i ñònh nghóa giaù trò la löôï ng lao ño ng hao phí.
æ â õ ø ä
R khaúng ñònh: löôï ng lao ño ng hao phí ñe saûn xuaát ra mo t ha ng hoùa va löôï ng lao ño ng ä å ä ø ø ä
ma ta coù the du ng ha ng hoùa ñoù ño i laáy tre n thò tröô ng la nhö ng ñaïi löôï ng khaùc xa
ø å ø ø å â ø ø õ
nhau.
Giaù trò ha ng hoùa kho ng phuï thuo c va o caùc khoaûn thu nha p giaù trò ch phuï thuo c vao soá
ø â ä ø ä æ ä ø
löôï ng thô i gian hao phí kho ng nhö ng trong kinh teá ha ng hoùa giaûn ñôn ma caû trong xa
ø â õ ø ø õ
ho i tö baûn giaù trò ha ng hoaù cu ng do lao ño ng hao phí quyeát ñònh.
ä ø õ ä
R pha n tích cô caáu cuûa giaù trò ha ng hoùa, giaù trò ha ng hoùa goàm 2 tha nh phaàn caáu taï o:
â ø ø ø
lao ño ng hie n taï i (lao ño ng tröï c tieáp), lao ño ng quaù khöù (lao ño ng va t chaát hoùa).
ä ä ä ä ä ä
_ R phe phaùn A.S : A.S tö boû giaù trò lao ño ng vì tö cho xaùc ñònh giaù trò = lao ño ng
â ø ä ø ã ä
A.S ña ñi tôùi cho xaùc ñònh giaù trò = to ng thu nha p.
õ ã å ä
Caàn pha n bie t giö a thöï c the va chöùc naêng cuûa giaù trò ha ng hoùa.
â ä õ å ø ø
Laáy caùi sau thay cho caùi tröôùc.
Pha n bie t giö a 2 khaùi nie m giaù caû töï nhie n va giaù caû thò tröô ng .
â ä õ ä â ø ø
R cho raèng: giaù caû töï nhie n bie u hie n giaù trò tuye t ñoái, giaù caû töï nhie n do chi phí saûn â å ä ä â
xuaát quyeát ñònh .
Giaù caû thò tröô ng bie u hie n giaù trò töông ñoái giaù caû thò tröô ng chòu taùc ño ng cuûa nhieàu
ø å ä ø ä
nha n toá. Ngoa i lao ño ng hao phí co n chòu taùc ño ng söï khan hieám, bieán ño ng cuûa tieàn
â ø ä ø ä ä
te …
ä
R nha n ñònh : Giaù caû thò tröô ng luo n coù söï che nh le ch so vôùi giaù caû töï nhie n. Vì kho ng
ä ø â â ä â â
mo t ha ng hoùa na o söï cung öùng tre n thò tröô ng luo n theo ye u caàu va yù muoán cuûa moï i
ä ø ø â ø â â ø
ngöô i. ø
Tuy nhie n aûnh höôûng quan he cung caàu giaù caû thò tröô ng cuûa ha ng hoùa ch la nhaát thô i
â ä ø ø æ ø ø
. Chính nhö ng chi phí saûn xuaát se ñieàu tieát giaù caû cuûa taát caû ha ng hoùa.
õ õ ø
Nha n xeùt: R la mo t nha lyù lua n trie t ñe cuûa thuyeát giaù trò lao ño ng , thuyeát giaù trò lao
ä ø ä ø ä ä å ä
ño ng cuûa R coù tính nhaát quaùn kie n ñònh tính khoa hoï c. Tuy nhie n R ña kho ng the phaùt
ä â â õ â å
trie n lyù thuyeát na y tôùi cu ng (haï n cheá cuûa o ng)
å ø ø â
Haï n cheá: Coi giaù trò ha ng hoùa la phaï m tru vónh vie n. ø ø ø ã
Chöa bieát tôùi tính 2 ma t cuûa lao ño ng saûn xuaát ha ng hoùa. ë ä ø
* Lyù thuyeát pha n phoái thu nha p: â ä
Tha nh töï u : ñöôï c xa y döïng tre n cô sôû thuyeát giaù trò lao ño ng.
ø â â ä
_ Lyù lua n veà lôï i nhua n: 4 lua n ñie m sau:
ä ä ä å
+ Lôï i nhua n la khoaûn trích ra. ä ø
+ Lôï i nhua n la keát quaû cuûa lao ño ng .
ä ø ä
R: giaù trò haø ng hoùa do co ng nha n saûn xuaát bao giô cu ng lôùn hôn soá tieàn co ng ma anh â â ø õ â ø
ta ñöôï c traû, soá tieàn co n laï i la lôï i nhua n. ø ø ä
+ Lôï i nhua n = giaù trò co ng nha n taï o ra – tieàn löông.
ä â â
Marx: Ña y la chìa khoùa giaûi quyeát ñieàu bí a n cuûa lôï i nhua n.
â ø å ä
R cho raèng ñoù la söï ñoái la p giö a lôï i nhua n va tieàn löông.
ø ä õ ä ø
Trong ñieàu kie n giaù caû ha ng hoùa kho ng ño i lôï i nhua n cao hay thaáp tu y theo tieàn co ng
ä ø â å ä ø â
cao hay thaáp. Vie c taêng giaûm lôï i nhua n luo n ñem laï i keát quaû, kho ng la nguye n nha n
ä ä â â ø â â
cuûa vie c ñoàng thô i giaûm hay taêng tieàn löông.
ä ø
Tre n thöï c teá toàn taï i mo t tyû suaát lôïi nhua n chung giö a caùc nga nh khaùc nhau trong mo t
â ä ä õ ø ä
nöôùc do söï di chuye n tö baûn va lao ño ng giö a caùc nga nh. å ø ä õ ø
Theo R tyû suaát lôï i nhua n coù xu höôùng nga y ca ng giaûm xuoáng. ä ø ø
Nguye n nha n thöï c söï va duy nhaát ga y ra xu höôùng giaûm do tieàn löông coù xu höôùng
â â ø â
taêng ( kho ng chính xaùc ) â
Marx: Nguye n nha n tyû suaát lôï i nhua n giaûm do caáu taï o hö u cô cuûa tö baûn coù xu höôùng
â â ä õ
taêng.
R mo taû lôï i nhua n caên cöù va o vie c naêng suaát lao ño ng cao . Do naêng suaát lao ño ng cao
â ä ø ä ä ä
giaù trò co ng nha n saûn xuaát se lôùn hôn tieàn löông . Do ñoù coù ñöôï c lôïi nhua n trong tö
â â õ ä
baûn.
+ Lôï i nhua n coù tính quy lua t vónh vie n.
ä ä ã
Nha n xeùt: Theo R lôï i nhua n la keát quaû traû co ng thaáp hôn giaù trò co ng nha n taï o ra
ä ä ø â â â
(chöa giaûi thích ñöôï c ma u thua n chung cuûa giai caáp tö baûn) â ã
* Lyù lua n veà tieàn löông : 4 lua n ñie m:
ä ä å
1. Tieàn löông la giaù caû thò tröô ng cuûa lao ño ng . Lao ño ng cu ng nhö hang hoùa khaùc coù
ø ø ä ä õ ø
giaù caû töï nhie n, giaù caû thò tröô ng.
â ø
2. Giaù caû töï nhie n cuûa lao ño ng coù tuy thuo c va o giaù caû cuûa sinh hoaït caàn thieát, phuï
â ä ø ä ø
thuo c va o ta p quaùn cuûa mo i da n to c. Giaù caû nga y nay coù xu höôùng taêng do giaù caû
ä ø ä ã â ä ø
löông thöï c taêng do ñieàu kie n saûn xuaát löông thöïc nga y ca ng khoù khaên. ä ø ø
3. Tieàn löông phuï thuo c va o cung caàu lao ño ng . ä ø ä
Giaù caû thò tröô ng lao ño ng do giaù caû töï nhie n cuûa lao ño ng quyeát ñònh coù xu höôùng
ø ä â ä
phu hôï p vôùi giaù caû töï nhie n cuûa lao ño ng. Do söï bieán ño ng da n soá coù ñieàu tieát.
ø â ä ä â
R neáu kho ng ke ñeán söï thay ño i cuûa tieàn thì bieán ño ng tieàn löông do 2 nguye n nhaâ n:
â å å ä â
_ Nhö ng thay ño i veà cung caàu trong lao ño ng , söï bieán ño ng giaù caû cuûa caùc tö lie u sinh
õ å ä ä ä
hoaï t.
_ Tieàn löông, lôï i nhua n la bieán ño ng ngöôï c chieàu trong ñoù lôï i nhua n bieán ño ng vôùi
ä ø ä ä ä
naêng suaát lao ño ng. ä
R cho raèng tieàn löông kho ng taùc ño ng ñeán giaù caû ha ng hoùa vie c haï thaáp tieàn löông
â ä ø ä
la m cho lôï i nhua n taêng le n. Ngöôï c laï i tieàn löông taêng la m cho lôï i nhua n giaûm giaù trò
ø ä â ø ä
ha ng hoùa kho ng bieán ño i.
ø â å
R cho raèng tieàn löông va n ño ng theo 2 xu höôùng traùi ngöôï c: ä ä
+ Xu höôùng haï thaáp tieàn löông.
+ Xu höôùng taêng tieàn löông.
Do giaù no ng saûn nga y ca ng cao
â ø ø
R khaúng ñònh xu höôùng taêng tieàn löông se thaáp. Ch coù nhö ng tieán bo veà naêng suaát õ æ õ ä
cuûa khu vöï c no ng nghie p môùi quyeát ñònh giaù caû lao ño ng veà la u da i.
â ä ä â ø
4. R cho raèng quy lua t chung, töï nhie n cho moï i xa ho i la tieàn löông phaûi ôû möùc toái
ä â õ ä ø
thie u. Ch trong ñieàu kie n ña c bie t thua n lôï i khi khaû naêng taêng naêng saûn xuaát vöôï t qua
å æ ä ë ä ä
söï gia taêng da n soá thì tieàn löông môùi cao hôn möùc toái thieûu co n trong ñieàu kie n bình
â ø ä
thöô ng vôùi ñaát ñai haï n cheá vôùi söï giaûm suùt hie u quaû cuûa ñaàu tö bo sung, cuûa caûi se
ø ä å õ
taêng cha m hôn so vôùi taêng da n soá va tieàn löông phaûi thaáp hôn giaù caû töï nhie n cuûa lao
ä â ø â
ño ng.
ä
_ Lyù lua n ñòa to cuûa Ricardo:
ä â
+ Ñòa to la mo t saûn phaå m cuûa lao ño ng du ng ñe traû cho chuû ñaát ñe coù quyeàn khai thaùc
â ø ä ä ø å å
nhö ng khaû naêng töï nhie n cuûa ñaát ñai. Va söï xuaát hie n cuûa ñòa to gaén lieàn vôùi söï xaùc
õ â ø ä â
la p quyeàn tö hö u cuûa ñaát ñai. Neáu ñaát ñai la vo haï n, chaát löôï ng nhö nhau se kho ng coù
ä õ ø â õ â
ñòa to .
â
+ Ñòa to kho ng ñieàu tieát giaù trò no ng saûn ma phuï thuo c va o giaù trò no ng saûn .
â â â ø ä ø â
R giaù trò no ng saûn la möùc lao ño ng tre n ñaát xaáu nhaát va ñaát xaáu kho ng phaûi traû ñòa to ,
â ø ä â ø â â
tre n nhö ng loaï i ñaát trung bình va ñaát toát se thu ñöôï c khoaûn phuï tro i ñe traû cho chuû
â õ ø õ ä å
ñaát.
+ Cô cheá hình tha nh ñòa to : luùc khôûi ñaàu bao giô cu ng choï n ñaát toát nhaát ñe canh taùc
ø â ø õ å
va giaù trò cuûa no ng saûn ñöôï c xaùc ñònh tre n ñaát loaï i 1, giaù trò ñoù giaû ñònh = a; do da n soá
ø â â â
taêng nhu caàu no ng saûn taêng â canh taùc sang ñaát xaáu hôn. Giaù trò no ng saûn ñöôï c xaùc â
ñònh theo chi phí tre n ñaát ñai loaï i 2 giaû ñònh = b. Do ñoù ngöô i canh taùc ñaát loaï i 1 se
â ø õ
thu ñöôï c phuï tro i b-a , khoaûn phuï tro i na y phaûi traû cho chuû ñaát. Ñoù laø ñòa to tre n ñaát
ä ä ø â â
loaï i 1.
+ Da n soá tieáp tuï c taêng
â canh taùc sang ñaát xaáu hôn, ñaát loaï i 3. Giaù trò cuûa no ng saûn â
na y ñöôï c xaùc ñònh theo chi phí ñaát loaï i 2 . Giaû ñònh = c. Luùc na y xuaát hie n 2 khoaûn
ø ø ä
ñòa to : â
Ñòa to tre n ñaát loaïi 1 c-a
â â
Ñòa to tre n ñaát loaïi 2 c-b
â â
phaûi traû cho chuû ñaát.
R cho raèng ñòa to kho ng tyû le vôùi möùc ño mau mô tuye t ñoái ma tyû leä vôùi möùc ño ma u
â â ä ä ø õ ä ø ä ø
mô töông ñoái. Moï i nguye n nha n thuùc ña y canh taùc ñaát xaáu se na ng cao ñòa to ñaát toát
õ â â å õ â â
le n.
â
R cho raèng ñòa to la baèng chöùng cuûa söï baàn cu ng baát lôï i, ñòa to ca ng cao
â ø ø â ø chöùng toû
xa ho i ca ng thieáu no ng saûn.
õ ä ø â
Luùc khôûi ñaàu ñaát ñai raát toát raát nhieàu, kho ng mang laï i ñòa to chi khi trôû ne n nghe o na n â â â ø ø
cu ng mo t loaï i lao ño ng , chi phí se cho mo t löôï ng saûn pha m ít hôn va luùc ñoù môùi coù
ø ä ä õ ä å ø
ñòa to . â
R söï caûi tieán trong mo i tröô ng se lam giaûm ñòa to traùi laï i taêng tích lu y voán taêng ñòa to .
â ø õ ø â õ â
Ñòa to taêng la xu höôùng taát yeáu, lôï i ích cuûa giai caáp ñòa chuû la ma u thua n vôùi lôï i ích
â ø ø â ã
chung cuûa xa ho i . õ ä
R phuû nha n söï toàn taï i cuûa ñòa to tuye t ñoái, o ng cho raèng ñòa to tuye t ñoái ma u thua n
ä â ä â â ä â ã
vôùi giaù trò.
R coi ñòa to la vónh vie n. â ø ã
Keát lua n cuûa Ricardo veà pha n phoái thu nha p döôùi chuû nghóa tö baûn.
ä â ä
Trong quaù trình tích luy tö baûn va söï phaùt trie n cuûa CNTB cu ng luùc tieàn löông co ng
õ ø å ø â
nha n va ñòa to cuûa ñòa chuû coù xu höôùng nga y ca ng taêng. Traùi laï i, lôï i nhua n cuûa tö baûn
â ø â ø ø ä
coù xu höôùng nga y ca ng giaûm. Do ñoù caán phaûi baûo ve lôï i nhua n cuûa tö baûn choáng laï i
ø ø ä ä
ye u saùch cuûa co ng nha n. Choáng laï i tham voï ng cuûa ñòa chuû.
â â â
Nha n xeùt: ä
Lyù thuyeát pha n phoái thu nha p Ricardo coù 2 haïn cheá sau:
â ä
The hie n tính giai caáp baûo ve cho lôïi ích cuûa giai caáp tö saûn.
å ä ä
Xuaát phaùt tö nhö ng yeáu toá töï nhie n ñe lyù giaûi veà vaán ñeà xa ho i.
ø õ â å õ ä
_ Lyù thuyeát veà lôï i theá so saùnh ( lyù thuyeát ma u dòch quoác teá ) ä
Baét nguoàn tö lôï i theá tuye t ñoái cuûa A.S
ø ä
A.S khaúng ñònh taàm quan troï ng cuûa thöông maï i quoác teá trong vie c laø m gia u coù caû 2 ä ø
quoác gia. Tö ñoù bie n minh cho CN töï do kinh teá va söï ho a hôï p cuûa caùc da n to c trong
ø ä ø ø â ä
quan he giao thöông quoác teá.
ä
No i dung:
ä
A.S cho raèng do pha n co ng lao ño ng, coù the tieát kie m ñöôï c chi phí taï o ra löôï ng cuûa
â â ä å ä
caûi lôùn hôn söï pha n co ng lao ño ng. â â ä
A.S cho raèng söï chuye n mo n hoùa caù nha n coù the môû ro ng cho caùc da n to c tre n theá
â â â å ä â ä â
giôùi.
A.S cho raèng hoa n caûnh töï nhie n luo n taï o khaû naêng cho söï chuye n mo n hoùa döï a tre n
ø â â â â â
nhö ng lôï i theá tuye t ñoái cuûa caùc da n to c.
õ ä â ä
Neáu caùc quoác gia ñi va o chuye n mo n hoùa ma t ha ng na o ma mình coù lôï i theá tuye t ñoái.
ø â â ë ø ø ø ä
To ng löï c cuûa caûi tö ng quoác gia cu ng nhö cuûa caû theá giôùi cuûa caûi se taêng le n. Keát quaû
ä ø õ õ â
möùc soáng taêng nhu caàu caùc quoác gia ñöôï c thoûa ma n toát hôn. õ
Lôï i theá tuyeä t ñoái bie u hie n ôû naêng suaát cao hôn chi phí thaáp hôn
å ä
Keát lua n: A.S cho raèng thöông maï i quoác teá la m cho theá giôùi söû duï ng caùc nguoàn löï c coù
ä ø
hie u quaû hôn, caùc quoác gia thu ñöôï c lôï i ích nhieàu hôn.
ä
Döï a va o cô cheá töï do ma u dòch mo i quoác gia se nha n bieát lôï i theá cuûa mình . Baát cöù 1
ø ä ã õ ä
söï can thie p va o tieán trình töï nhie n cuûa do ng thöông maïi ñeàu se tö boû cô ho i nha n
ä ø â ø õ ø ä â
ñöôï c nhö ng lôï i ích tieàm ta ng tö thöông maï i.
õ ø ø
Haï n cheá: mo t quoác gia ma vie c saûn xuaát ch caàn hao phí mo t löôï ng lao ño ng va tö baûn
ä ø ä æ ä ä ø
töông ñoái ít hôn thì se kho ng caàn giao thöông vôùi nöôùc ngoa i.
õ â ø
* Thuyeát lôï i theá so saùnh/ thuyeát töông ñoái:
R cho raèng thöông maï i quoác teá coù lôï i cho caû 2 quoác gia ngay caû trong tröô ng hôïp 1 ø
trong 2 quoác gia coù hie u quaû saûn xuaát cao hôn trong taát caû caùc lónh vöï c.
ä
No i dung: R cho raèng trong he thoáng thöông maï i hoa n toa n töï do , do lôï i ích cuûa mình
ä ä ø ø
mo i nöôùc se töï chuye n mo n hoùa va o lónh vöï c coù lôï i nhaát, baèng caùch töï chuye n mo n
ã õ â â ø â â
hoùa mo i nöôùc se phaùt huy ñöôï c lôï i theá cuûa mình ñaï t hie u quaû cao nhaát.
ã õ ä
Chuye n mon hoaù la giaûi phaùp logic khi caù nha n coù hie u quaû hôn trong vie c saûn xuaát
â â ø â ä ä
saûn pha m A va mo t caù nha n coù hie u quaû hôn trong vie c saûn xuaát saûn pha m B. Nhöng
å ø ä â ä ä å
phaûi la m theá na o khi 1 trong 2 ngöô i coù hie u quaû hôn trong caû 2 lónh vöï c. Trong
ø ø ø ä
tröô ng hôï p na y, ngöô i gioûi nhaát se töï chuye n mo n hoùa va o lónh vöï c ma anh ta ñöôï c
ø ø ø õ â â ø ø
ña t va o mo t caùch töông ñoái toát nhaát.
ë ø ä
Copyright by webtailieu.net