Rủi ro và bất định trong phân tích dự án
Một nhà khoa học đã cho rằng :”Chỉ có
một điều chắc chắn là không chắc chắn”.
ÞTrong mọi hoạt động con người đều tồn tại
yếu tố ngẫu nhiên , bất định. Rủi ro: biết được xác suất xuất hiện;
Bất định : không biết được xác suất hay thông
tin về sự xuất hiện.
Rui ro và bât đinh
̉ ̣́
trong phân tich dự an
́ ́
Nôi dung
1 Tông quan về rui ro và bât đinh
̉ ̉ ́ ̣
Phân tich độ nhay (Sensitivity Analysis)
́ ̣
2
3 ́ ̉
Phân tich rui ro (Risk Analysis)
4 ̉
Mô phong theo MONTE - CARLO
Khái niệm rủi ro – bất định
Một nhà khoa học đã cho rằng :”Chỉ có
một điều chắc chắn là không chắc chắn”.
⇒Trong mọi hoạt động con người đều tồn tại
yếu tố ngẫu nhiên , bất định.
Rủi ro: biết được xác suất xuất hiện .
Bất định : không biết được xác suất hay thông
tin về sự xuất hiện.
Rủi ro – Bất định
Cách đối phó :
Bỏ qua tính chất bất định trong tương lai , giả
định mọi việc sẽ xảy ra như một “kế hoạch đã
định” và thích nghi với những biến đổi.
Cố gắng ngay từ đầu , tiên liệu tính bất trắc và
hạn chế tính bất định thông qua việc chọn lựa
phương pháp triển vọng nhất.
Xác xuất khách quan – chủ quan
Xác xuất khách quan:thông qua phép thử
khách quan và suy ra xác xuất => trong
kinh tế , không có cơ hội để thử .
Xác xuất chủ quan : Khi không có thông
tin đầy đủ , NRQĐ tự gán xác suất một
cách chủ quan đối với khả năng xuất hiện
của trạng thái.
Rủi ro & Bất định trong phân tích dự
án
Trong điều kiện chắc chắn : dòng tiền tệ ,
suất chiết tính , tuổi thọ dự án =>chắc
chắn .
Xét rủi ro – bất định :
Sự thay đổi giá trị của chuổi dòng tiền tệ đến
kết quả dự án.
Suất chiết tính ảnh hưởng đến kết quả dự án.
Xử lý rủi ro bất định trong kinh tế
Tiến hành theo hai hướng :
Tăng cường độ tin cậy của thông tin đầu vào:
tổ chức tiếp thị bổ sung , thực hiện nhiều dự
án để san sẻ rủi ro .
Thực hiện phân tích dự án thông qua các mô
hình toán làm cơ sở.
Mô hình toán xử lý
Các mô hình chia thành hai nhóm :
Nhóm mô hình mô tả (description models).
• Ví dụ :Mô hình xác định giá trị hiện tại.
Nhóm mô hình có tiêu chuẩn hay có định
hướng (Normative or prescriptive models)
• Ví dụ : Hàm mục tiêu cực đại giá trị hiện tại.
II.PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY
(Sensitivity Analysis )
1. Định nghĩa :
Phân tích độ nhạy là phân tích
những ảnh hưởng của các yếu tố có tính
bất định đến:
Độ đo hiệu quả kinh tế của các phương án
so sánh
Khả năng đảo lộn kết luận về các phương
án so sánh
Ví dụ : Ảnh hưởng của suất chiết khấu
MARR đến NPV
II.PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY
(Sensitivity Analysis )
+ Mô hình phân tích độ nhạy thuộc loại mô hình mô tả
+ Trong phân tích độ nhạy cần đánh giá được biến số quan
trọng (là biến cố có ảnh hưởng nhiều đến kết quả và sự thay
đổi của biến cố có nhiều tác động đến kết quả )
NHƯỢC ĐIỂM CỦA PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY
Chỉ xem xét từng tham số trong khi kết
quả lại chịu tác động của nhiều tham số
cùng lúc
Không trình bày được xác suất xuất hiện
của các tham số và xác suất xảy ra của
các kết quả
Trong phân tích rủi ro sẽ đề cập đến
các vấn đề trên
PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY THEO MỘT
THAM SỐ
(One at a time Procedure)
Cách thực hiện:
Mỗi lần phân tích người ta cho
một yếu tố hay một tham số thay đổi và
giả định nó độc lập với các tham số khác
PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY THEO MỘT
THAM SỐ
(One at a time Procedure)
-Vd: Cho dự án đầu tư mua máy tiện A với các
tham số được ước tính như sau:
Đầu tư ban đầu (P): 10 triệu đồng
Chi phí hang năm (C): 2,2
Thu nhập hàng năm (B):5,0
Giá trị còn lại (SV): 2,0
Tuổi thọ dự án (N): 5 năm
MARR (i %): 8%
Yêu cầu: phân tích độ nhạy của AW lần lượt theo
các tham số : N, MARR, C
PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY THEO MỘT
THAM SỐ
(One at a time Procedure)
Giải:
AW= -10(A/P,i%,N)+5-C+2(A/F,i%,N)
Kết quả :
NHẬN XÉT
AW của dự án khá nhạy đối với C và N nhưng ít
nhạy đối với MARR
Dự án vẫn còn đáng giá khi :
N giảm không quá 26% giá trị ước tính
MARR không tăng lên quá gấp đôi (103%)
C không tăng quá 39%
Nếu vượt quá những giá trị trên sẽ đảo lộn quyết
định
Trong phạm vi sai số của các tham số + - 20%
dự án vẫn còn đáng giá
PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY CỦA CÁC
PHƯƠNG ÁN SO SÁNH
Nguyên tắc:
Khi so sánh 2 hay nhiều phương án do
dòng tiền tệ của các phương án khác
nhau nên độ nhạy của các chỉ số hiệu
quả kinh tế đối với các tham số cũng
khác nhau nên cần phân tích them sự
thay đổi này
VÍ DỤ
Có 2 phương án A và B , độ nhạy của PW theo tuổi
thọ N của 2 phương án như sau:
NHẬN XÉT
Nếu tuổi thọ ước tính của 2 dự án là như nhau thì :
A tốt hơn B khi N >10 năm
B tốt hơn A khi 7 PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY THEO NHIỀU
THAM SỐ(SCENARIO ANALYSIS )
Để xem xét khả năng có sự thay đổi
tương tác giữa sự thay đổi của các tham
số kinh tế cần phải nghiên cứu độ nhạy
của các phương án theo nhiều tham số
Phương pháp tổng quát : tạo thành các
“vùng chấp nhận ” và “vùng bác bỏ”
PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY THEO NHIỀU THAM
SỐ(SCENARIO ANALYSIS )
