Quốc Lộ 1A
Quốc lộ 1A (viết tắt QL1A) hay Đường 1 là đường giao thông xuyên suốt Việt Nam.
Quốc lộ bắt đầu (km 0) tại cửa khẩu Hữu Nghị Quan trên biên giới giữa Việt Nam và
Trung Quốc. Nó kết thúc tại điểm cuối (km 2301 + 340m) tại thị trấn Năm Căn huyện
Ngọc Hiển tỉnh Cà Mau.
Quốc lộ có tên này để phân biệt với Quốc lộ 1B là đường rẽ từ Quốc lộ 1A tại thị
trấn Đồng Đăng đi về thành phố Thái Nguyên, để phân biệt với QL1D mới được xây
dựng năm 2001 là tuyến đường tránh đèo Cù Mông giáp ranh giữa 2 tỉnh Bình Định và
Phú Yên và đi vào nội thành thành phố Qui Nhơn. Chiều dài toàn tuyến QL1D là 35
km.
01 Lộ trình
Quốc lộ 1A đi qua 32 tỉnh và thành phố:
• Cửa khẩu Hữu Nghị Quan (km 0)
• Lạng Sơn (km 16)
• Bắc Giang (km 119)
• Bắc Ninh (km 139)
• Hà Nội (km 170)
• Phủ Lý (km 229, tỉnh Hà Nam)
• Ninh Bình (km 263)
• Thanh Hóa (km 323)
• Vinh (km 461, tỉnh Nghệ An)
• Hà Tĩnh (km 510)
• Đồng Hới (km 658, tỉnh Quảng Bình)
• Đông Hà (km 750, tỉnh Quảng Trị)
• Huế (km 824, tỉnh Thừa Thiên-Huế)
• Đà Nẵng (km 929)
• Tam Kỳ (km 991, tỉnh Quảng Nam)
• Quảng Ngãi (km 1054)
• Quy Nhơn (km 1232, tỉnh Bình Định)
• Tuy Hòa (km 1329, tỉnh Phú Yên)
• Nha Trang (km 1450, tỉnh Khánh Hoà)
• Phan Rang-Tháp Chàm (km 1528, tỉnh Ninh Thuận)
• Phan Thiết (km 1701, tỉnh Bình Thuận)
• Xuân Lộc (km 1867, tỉnh Đồng Nai)
• Long Khánh (km 1867, tỉnh Đồng Nai)
• Thống Nhất (km 1867, tỉnh Đồng Nai)
• Trảng Bom (km 1867, tỉnh Đồng Nai)
• Biên Hòa (km 1867, tỉnh Đồng Nai)
• Bình Dương (km 1879)
• TP Hồ Chí Minh (km 1889)
• Tân An (km 1936, tỉnh Long An)
• Mỹ Tho (km 1959, tỉnh Tiền Giang)
• Vĩnh Long (km 2024)
• Thành phố Cần Thơ (km 2058)
• Hậu Giang
• Sóc Trăng (km 2119, tỉnh Sóc Trăng)
• Bạc Liêu (km 2176)
• Cà Mau (km 2236)
Hữu Nghị Quan-km số 0 ở Lạng Sơn - Việt Nam và biên giới Trung Quốc
02 Thông số kỹ thuật
• Quốc lộ dài 2.301,340 km;
• Mặt đường rộng 10-12 m;
• Thảm bê tông nhựa;
• Trên toàn tuyến có 874 cầu lớn nhỏ, tải trọng 25-30 tấn.
Quốc lộ 1A trong suốt lịch sử của nó đã thúc đẩy sự phát triển của các địa phương mà
nó đi qua nhưng bản thân nó lại không được phát triển. Vì vậy QL1A đã không đáp
ứng được nhu cầu lưu thông của thời hiện tại (2005). Nay QL1A đang được làm mới
theo hướng nâng cấp các đoạn xa đô thị, làm đường tránh tại các đô thị, làm mới trên
một số tuyến có nhiều đô thị liên tiếp.
Hiện nay, khi chưa có quyết định thay đổi tên đường, các đoạn mới làm được gọi tạm
là Quốc lộ 1A mới.
Quốc lộ 1A đọan qua Đèo Hải Vân
Quốc lộ 1A giữa Phú Yên và Khánh Hòa
03 Lịch sử
Tiền thân của con đường xuyên Việt này mang tên đường Thiên Lý. Về sau cùng với
sự cai trị của người Pháp con đường được mở rộng, nâng cấp.
Đường Thiên Lý Bắc Nam:
Con đường cái quan
Mấy trăm năm trước, bước chân người đi mở cõi
dần vạch ra con đường thiên lý đầu tiên của đất
nước, nối dài ải Nam Quan đến Hải Vân Quan rồi
xuôi về miền đất phương Nam... Có những bước
chân mở đường năm xưa mới có sự tự hào hôm nay
khi thênh thang đi trên con đường cái quan liền một dải.
Huyết mạch kinh tế và hệ thần kinh quản trị
Dưới thời tự chủ độc lập xưa, VN là một quốc gia rộng lớn trong vùng Đông Nam Á.
Theo bản đồ Đại Nam nhất thống toàn đồ vẽ đầu triều Nguyễn và An Nam đại quốc
họa đồ của Taberd ấn hành năm 1838, cương vực nội địa nước ta rộng khoảng
300.000 - 400.000km2 và khu vực ảnh hưởng chính trị của ta gồm cả Campuchia - Vạn
Tượng - Ai Lao rộng khoảng 800.000 - 900.000km2.
Biên thùy Đại Nam hay An Nam đại quốc nằm ở xa hữu ngạn sông Mekong rồi mới
tới địa giới Xiêm La và Diến Điện. Đầu thời Pháp thuộc, Pháp vẫn nhân danh VN ký
kết các đường biên giới Đông Dương với Trung Quốc, Diến Điện, Xiêm La. Điều ấy
chứng tỏ công pháp quốc tế cũng chấp nhận khu vực ảnh hưởng chính trị của VN,
như hai bản đồ nói trên biểu hiện rõ ràng.
Một hệ thống đường bộ đã từng trải đều khắp vùng lãnh thổ nước ta, gồm cả đường
mòn, đường ngang và quan trọng hơn là đường thiên lý hay đường cái quan (tất nhiên
là từ thời mới dựng nước, ta đã có đường giao thông liên lạc). Dưới thời Bắc thuộc,
hệ thống đường Đông Bắc liên lạc với Quảng Đông và hệ thống đường Tây Bắc liên
lạc với Vân Nam đều đã hình thành và sử dụng thường xuyên.
Dưới thời tự chủ Đinh - Lê - Lý - Trần - Hậu Lê, hệ thống đường cái quan cũng đã
khá phát triển. Nhưng đến thời chúa Nguyễn và nhà Nguyễn, chúng ta mới có sử liệu
ghi chép cung cách xây dựng và tổ chức điều hành các đường thiên lý, kể là rộng khắp
và tương đối khoa học. Đường thiên lý là huyết mạch kinh tế và là hệ thần kinh quản
trị quốc gia.
Đường thiên lý từ Sài Gòn - Gia Định ra Huế
Là đường thiên lý phía bắc. Lúc Nam bộ mới mở mang, đường đi từ phía bắc
Cầu Sơn (quận Bình Thạnh hiện nay) đến Bình Giang (bến Bình Đông, sông Sài
Gòn), ruộng chằm lầy bùn, đường bộ chưa mở, hành khách muốn đi Biên Hòa
hoặc lên Băng Bột đều phải đi đò.
Đến năm Mậu Thìn (1748), nhân có việc ở Cao Miên, quan điều khiển Nguyễn Phước
Doãn mới chăng dây mở thẳng đường này (Xô Viết Nghệ Tĩnh hiện nay), gặp ngòi
suối thì bắc cầu, chỗ bùn lầy thì xếp, xây đắp đất. Từ cửa Cấn Chỉ thành Bát Quái
đến bến đò Bình Đông dài 17 dặm. Bờ bắc về đất Biên Hòa đặt trạm Bình Đông, phía
bắc đi núi Châu Thới đến bến đò Bình Tiên, qua bến Rạch Cát do đường sứ Đồng
Hạm xuống Đồng Môn (Long Thành hiện nay) đến Mỗi Xoài (Bà Rịa) gọi là đường
thiên lý.
Đường thiên lý từ Sài Gòn - Gia Định đi Cao Miên
Là đường thiên lý phía tây. Tháng mười năm Ất Hợi (1815), vua Gia Long sai tổng trấn
Lê Văn Duyệt đo từ cửa Đoài Duyệt phía tây thành Bát Quái, qua cầu Tham Lương
(đường Cách Mạng Tháng Tám hiện nay), qua bến đò Thị Sưu, qua chằm Lão Phong,
giáp ngã ba đường đi Khê Lăng, đến đất Cà Rá nước Cao Miên, đến sông lớn
(Mekong) dài 439 dặm.
Chỗ gặp sông ngòi thì bắc cầu xây cống, chỗ bùn lầy lấy đất bồi đắp, qua rừng đẵn
cây. Mặt đường rộng 6 tầm (12,72m), bình an cho người và ngựa. Từ ven sông Cà Rá
đi xuôi 194 dặm đến đồn Lô Yêm, từ Cà Rá đi lên phía bắc 49 dặm đến sách Chế
Lăng (Chnang), cũng là đường dụng binh quan trọng.
Đường thiên lý từ Sài Gòn - Gia Định đi lục tỉnh
Là đường thiên lý phía nam. Đầu trung hưng năm Canh Tuất (1790) đã đắp sửa quan lộ
phía hữu, khởi từ cửa Tốn Thuận rẽ qua chùa Kim Chương (đường Nguyễn Trãi), do
phố Sài Gòn (Chợ Lớn hiện nay) đến cầu Bình An, qua gò chùa Đồng Tuyên đến bến
đò Thủ Đoàn sông Cửu An (Vàm Cỏ Đông) qua sông Hưng Hòa (Vàm Cỏ Tây), trải gò
Trấn Định qua gò Triệu Phụ (quốc lộ 4 cũ). Chỗ cong queo thì làm thẳng lại, tu chỉnh
cả cầu cống ghe đò cho đường đi thuận tiện.
Quản lý và điều hành sự vụ các dịch trạm trên đường thiên lý là chức năng của ty bưu
chính, còn việc phân phát mệnh lệnh của triều đình và thu nhận báo cáo tình hình cùng
sở lầu từ mọi miền đất nước về kinh là nhiệm vụ của ty thông chính sứ. Dịch trạm và
ty bưu chính cũng như ty thông chính sứ túc trực hoạt động suốt ngày đêm trên toàn hệ
thống đường thiên lý, khiến việc quản trị xứ sở về mọi mặt quốc phòng, hành chính,
xã hội, văn hóa, kinh tế... luôn được thông suốt và nhịp nhàng.
Trên đường thiên lý, cách từng khoảng độ 25-35 dặm (15-20km) đặt một nhà trạm để canh
phòng và chuyển vận văn thư và tài vật từ kinh đô đi khắp nơi và từ khắp nơi về kinh đô.
Đầu thế kỷ 19 cả thảy có 99 trạm, giữa thế kỷ có 139 trạm. Từ bờ sông Hương trước mặt
kinh thành Huế tới Hà Tiên, đường dài 2.336 dặm, 85 trượng, 4 thước, 9 tấc, qui ra mét dài
khoảng 1.832km. Từ Huế tới ải Nam Quan (Lạng Sơn) đường dài khoảng 848km. Từ Huế ra
Hà Nội khoảng 672km.
Copyright by webtailieu.net