Quảng gánh lo đi và vui sống!
Dale Carnegie
Qu ng gánh lo i và vui s ng
HOW TO STOP WORRYING AND START LIVING
Bìa 4:
Hãy Ng ng Lo L ng. . .
Hãy Bư c Ch m L i. . .
Và T n Hư ng Cu c S ng!
Nh các phương pháp c a Dale Carnegie, hàng tri u ngư i c ã xây d ng ư c thái
s ng tích c c, an tâm c m nh n h nh phúc và mãi mãi lo i b thói quen lo l ng:
• Hãy óng ch t nh ng cánh c a s t d n n quá kh và tương lai. Ch s ng
trong nh ng vách ngăn c a hi n t i.
• Nhìn nh n nh ng m t tích c c c a cu c s ng.
• Khi n b n thân luôn b n r n. Khi làm vi c n quên mình, ta cũng quên i
m i lo l ng.
• Th ki m tra theo lu t bình quân, xác su t x y ra i u b n ang lo l ng là bao
nhiêu ph n trăm?
• Luôn n l c h t mình.
• Hãy nghĩ n nh ng may m n b n có ư c - ch không ph i là nh ng r c r i.
• Hãy quên i b n thân b ng cách quan tâm n ngư i khác. M i ngày làm m t
i u t t có th khi n ai ó m m cư i.
Qua hơn n a th k , nh ng l i khuyên thi t th c và sâu s c c a Dale Carnegie v n còn
nguyên giá tr cho n ngày nay. Ngay bây gi , b n ã có th ghi tên mình vào danh sách
hàng tri u con ngư i ã h c ư c cách: Qu ng gánh lo i và vui s ng!
M cl c
L i t a c a tác gi
quy n sách này mang l i nhi u l i ích nh t
PH N M T
CÁC NGUYÊN T C CĂN B N LO I B S LO L NG
1. S ng trong “nh ng ngăn kín c a th i gian”
2. M t gi i pháp nhi m màu
3. Tác h i c a nh ng n i lo
PH N HAI
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH VÀ GI I QUY T LO L NG
4. Cách phân tích và gi i quy t các v n gây lo l ng
5. Cách xóa b 50% lo l ng trong công vi c
PH N BA
PHÁ B THÓI QUEN LO L NG TRƯ C KHI S LO L NG TÀN PHÁ CHÚNG TA
6. tâm trí không còn ch cho s lo l ng
7. Gãt b nh ng i u v n v t
8. Lu t bình quân: “Phương thu c” hi u nghi m
9. H p tác v i nh ng i u không th tránh kh i
10. t l nh “D ng” cho n i lo l ng
11. S ng v i hi n t i, b qua quá kh
PH N B N
7 CÁCH LUY N TINH TH N
S NG THANH TH N VÀ H NH PHÚC
12. Suy nghĩ và hành ng m t cách vui tươi 113
13. Ch m d t vi c tr ũa 128
14. Không bu n lòng v s vô ơn 138
15. Nh ng gì b n có: Hơn m t tri u ô-la 145
16. Hãy là chính mình 153
17. N u i cho ta qu chanh, hãy pha thành ly nư c chanh 161
18.Cách thoát kh i phi n mu n trong 14 ngày 170
PH N NĂM
M T PHƯƠNG CÁCH TUY T V I CH NG LO L NG
19. L y ni m tin làm i m t a 189
PH N SÁU
G T B N I LO B CH TRÍCH
20. Không ai soi mói m t k t m thư ng 213
21. không b t n thương vì nh ng l i ch trích 217
22. Nh ng i u d i d t tôi ã làm 222
PH N B Y
6 CÁCH TRÁNH M T M I VÀ LO L NG, NG TH I
NÂNG CAO TINH TH N VÀ S C L C
23. Tác h i c a s m t m i 231
24. Nguyên nhân và cách kh c ph c tr ng thái m t m i 237
25. Tránh m t m i và gi s c di n tươi tr 243
26. B n thói quen t t khi làm vi c có th giúp tránh căng th ng và lo âu 249
27.Cách xua tan n i bu n chán – nguyên nhân gây m t m i, lo l ng và b c d c 253
28. Cách tránh lo l ng vì m t ng 264
PH N TÁM
NH NG CÂU CHUY N CÓ TH T V KINH NGHI M CH NG LO L NG
L I T A C A TÁC GI
Năm 1909, tôi là m t trong nh ng k b t h nh nh t New York. Tôi ki m s ng
b ng ngh bán xe t i nhưng không bi t nó v n hành th nào, và t hơn n a là tôi cũng
ch ng mu n bi t i u ó. Tôi ghét công vi c c a mình. Tôi ghét ph i s ng chung v i lũ
gián dơ b n trong m t căn phòng t i tàn. Tôi còn nh h i y tôi thư ng treo nh ng chi c
cà v t c a mình trên tư ng, th r i m t bu i sáng, khi v i tay l y m t chi c thì ch m ph i
m t b y gián t trong ó ch y túa ra. Tôi cũng ghét ph i ăn trong nh ng nhà hàng r ti n
và m t v sinh mà r t có th cũng lúc nhúc gián trong gian b p.
M i êm, tôi tr v căn phòng tr ng v ng v i nh ng cơn au u như búa b .
Nh ng cơn au b t ngu n t s th t v ng, lo âu, cay ng và c m giác mu n n i lo n.
Th c s là tôi ang n i lo n, b i nh ng gi c mơ p t th i i h c gi ã tr thành
nh ng cơn ác m ng. Cu c s ng là th này sao? Cu c phiêu lưu y ý nghĩa mà trư c kia
tôi háo h c mong i là th này sao? C i tôi ch có v y thôi ư – làm công vi c mình
căm ghét, s ng chung v i gián, ăn nh ng th c ăn chán ng t – và ch ng có hy v ng gì v
tương lai?. . . Tôi ư c ao bi t như ng nào ư c c và vi t nh ng cu n sách mình ã p
t th i sinh viên.
Tôi bi t mình s có ư c m i th và ch ng m t gì n u t b công vi c mà mình
chán ghét. Tôi không h ng thú v i vi c ki m nhi u ti n. Tôi ch khát khao ư c s ng h t
mình. Nói m t cách ng n g n, tôi ang ng trư c ng r c a i mình – ã t i lúc tôi
ph i làm cái vi c mà h u h t nh ng ngư i tr tu i ph i làm khi m i vào i: quy t nh
hư ng i cho tương lai. Và tôi ã có m t quy t nh làm thay i hoàn toàn cu c i tôi.
Nh quy t nh y, tôi ã s ng m t cu c s ng h nh phúc và y ý nghĩa, vư t xa c
nh ng mơ ư c không tư ng nh t c a mình.
Tôi quy t nh s t b công vi c chán ng t y tr thành giáo viên. Trư c ó,
tôi ã t ng h c b n năm i h c sư ph m t i Warrensburg, Missouri. Tôi s ki m s ng
b ng cách i d y bu i t i các trư ng dành cho ngư i l n. Ban ngày tôi s ư c th nh
thơi c sách, so n bài, vi t ti u thuy t và truy n ng n. Tôi mu n “s ng vi t và vi t
s ng”.
Nhưng tôi s d y gì l p h c bu i t i ây? Khi nhìn l i quá trình h c i h c, tôi
th y r ng nh ng ki n th c và kinh nghi m có ư c khi h c và th c hành môn nói trư c
công chúng t ra h u ích cho công vi c và cu c s ng c a tôi hơn t t c ki n th c c a các
môn khác g p l i. Vì sao? Vì nó ã xóa i tính nhút nhát và thi u t tin c a tôi, nó giúp
tôi có dũng khí và s v ng vàng khi làm vi c v i m i ngư i. M t i u hi n nhiên là
nh ng ai có th ng lên nói lưu loát và rõ ràng suy nghĩ c a mình s là nh ng ngư i có
kh năng lãnh o.
Tôi n p ơn xin d y môn này trong các khóa h c bu i t i c a trư ng ih c
Columbia và i h c New York, nhưng c hai trư ng u nói r ng h có th t xoay x
mà không c n s giúp s c c a tôi.
Lúc ó tôi r t th t v ng – nhưng bây gi tôi l i c m th y bi t ơn i u ó, b i nh
v y mà tôi ã n gi ng d y các trư ng bu i t i c a Hi p h i Thanh niên Cơ c
(Young Men’s Christian Association – YMCA), nơi tôi ph i ưa ra nh ng k t qu làm
vi c thuy t ph c ch trong m t th i gian ng n. ó qu là m t thách th c l n! H c viên
n nghe tôi gi ng không ph i vì mu n có ch ng ch i h c hay kh ng nh a v xã
h i. H n vì m t lý do duy nh t: h mu n gi i quy t các v n c a mình. H mu n có
th ng lên và t tin phát bi u trong b t kỳ cu c h p nào. Nh ng ngư i bán hàng mu n
gõ c a nhà các khách hàng khó tính nh t mà không c n ph i i vòng quanh khu nhà c a
khách hàng n ba l n l y can m. H mu n có ư c s t tin và m t tư th ĩnh c.
H mu n thăng ti n trong công vi c. H mu n mang v nhi u ti n hơn cho gia ình. Do
h c phí tr theo t ng kỳ và h c viên s không ph i tr ti n n u không th y hi u qu , và
cũng vì ti n lương c a tôi không ư c tr theo tháng mà d a trên ph n trăm t ng s h c
phí thu ư c, nh ng bài gi ng c a tôi bu c ph i h u ích và bám sát th c t .
Th i gian ó, tôi c m th y i u ki n gi ng d y như th r t b t l i, nhưng gi ây
tôi hi u r ng mình ã có m t cơ h i rèn luy n vô giá. Tôi ph i t o ng l c các h c viên.
Tôi ph i giúp h gi i quy t các r c r i. Tôi ph i làm sao bu i h c nào cũng h p d n
và khi n h mu n n ti p vào các bu i sau n a.
Và ó là m t công vi c tuy t v i. Tôi ã vô cùng ng c nhiên khi th y các h c viên
c a mình nhanh chóng xây d ng ư c s t tin và r t nhi u ngư i ã s m ư c thăng
ch c, tăng lương. Các gi h c thành công vư t xa nh ng hy v ng l c quan nh t c a tôi.
Sau ba khóa, YMCA tr cho tôi 30 ô-la m i t i, trong khi trư c ó h còn không ng ý
tr 5 ô-la. Ban u tôi ch d y môn Nói Trư c Công Chúng (Public Speaking), nhưng
sau nhi u năm, tôi nh n ra con ngư i còn c n thêm kh năng thu ph c lòng ngư i. Vì
không th tìm ư c m t giáo trình ưng ý v vi c c i thi n và xây d ng m i quan h gi a
con ngư i v i nhau nên tôi ã t vi t m t quy n sách. Nó không ư c vi t theo cách
thông thư ng mà ư c kh i ngu n và phát tri n d a trên kinh nghi m c a chính các h c
viên tham d khóa h c. Tôi ã tt a cho quy n sách là How to Win Friends and
Influence People ( c Nhân Tâm).
Vì quy n sách y ư c vi t làm giáo trình cho các l p h c dành cho ngư i l n
c a tôi và cũng vì b n quy n sách tôi vi t trư c ó ch ng nh n ư c s chú ý nào nên tôi
không ng nó l i có th bán ch y n th . Có l tôi là m t trong nh ng tác gi b làm cho
s ng s t nh t th i i này!
Th i gian trôi qua, tôi phát hi n thêm m t trong nh ng r c r i l n nh t c a ngư i
l n: lo l ng. Ph n l n h c viên c a tôi là doanh nhân – giám c i u hành, nhân viên
bán hàng, k sư, k toán; tuy thu c nhi u ngành ngh khác nhau nhưng h u như ai cũng
có nh ng r c r i c a riêng mình! Trong l p cũng có c ph n là các n doanh nhân và
các bà n i tr . B n th y y, h cũng g p r c r i! Rõ ràng là tôi c n m t giáo trình hư ng
d n cách ch ng s lo l ng. V y là m t l n n a tôi l i c t công tìm ki m. Tôi n thư
vi n l n nh t c a New York và r t ng c nhiên khi ch tìm ư c 22 quy n sách x p dư i
m c WORRY - LO L NG. Và cũng c m th y thích thú không kém khi có t i m t 189
quy n x p dư i m c WORMS - CÁC LOÀI GIUN! S sách vi t v giun nhi u g p
g n chín l n s sách vi t v lo l ng! Th t b t ng ph i không? Vì lo l ng là m t trong
nh ng v n l n nh t c a nhân lo i, các b n có nghĩ r ng m i trư ng h c t c p trung
h c tr lên nên có m t khóa h c v “Cách lo i b lo l ng” không”?
Ch ng có gì ng c nhiên khi b n c th y David Seaburry vi t trong quy n How to
Worry Successfully (Làm th nào lo l ng m t cách hi u qu ) r ng: “Chúng ta bư c
sang tu i trư ng thành v i nh ng chu n b nghèo nàn cho vi c i m t v i áp l c n
m c m i khi b căng th ng, ta ch ng khác nào m t con m t sách b yêu c u múa ba lê!”.
K t qu là gì? Hơn m t n a s b nh nhân n m vi n là nh ng ngư i g p các r c r i v
tinh th n và c m xúc.
Tôi ã xem h t 22 quy n sách vi t v n i lo l ng x p trên giá c a Thư vi n New
York. Tôi cũng mua t t c sách có th tìm ư c v ch này, nhưng v n không th tìm
ra dù ch là m t quy n thích h p dùng làm tài li u gi ng d y cho các khóa h c c a
mình. Th là tôi quy t nh s t vi t.
Tôi b t u chu n b cho vi c vi t quy n sách này cách ây 7 năm b ng cách c
nh ng gì các tri t gia c a m i th i i ã nói v lo l ng. Tôi cũng c hàng trăm quy n
ti u s , t Kh ng T cho t i Churchill. Tôi ph ng v n hàng ch c ngư i n i ti ng
nh ng lĩnh v c khác nhau như võ sĩ quy n anh Jack Dempsey, Tư ng Omar Bradley,
Tư ng Mark Clark, nhà sáng l p hãng ô-tô Ford - Henry Ford, nh t phu nhân Eleanor
Roosevelt, nhà báo Dorothy Dix... Nhưng ó m i ch là bư c kh i u.
Tôi còn ti n hành m t vi c khác, có ý nghĩa quan tr ng hơn h n so v i vi c ch
ph ng v n và tham kh o các bài vi t. Tôi ã làm vi c 5 năm trong m t phòng th nghi m
ch ng lo l ng - m t phòng th nghi m ư c th c hi n v i chính các h c viên trong l p
h c bu i t i dành cho ngư i l n c a chúng tôi. Theo tôi ư c bi t, ây là phòng th
nghi m u tiên và duy nh t trên th gi i thu c lo i này. Chúng tôi ra m t s quy t c
nh m ch ng lo l ng r i yêu c u h c viên áp d ng chúng vào cu c s ng và báo cáo k t
qu t ư c trư c l p. M t s ngư i khác thì k l i nh ng cách th c mà h ã s d ng
trong quá kh .
Nh th mà tôi cho r ng mình là ngư i ư c nghe nhi u cu c nói chuy n v cách
ch ng lo l ng hơn b t c ai. Bên c nh ó, tôi cũng c hàng trăm bài vi t v ch này
ư c g i t i b ng thư – ó là nh ng bài nói ã o t gi i trong các l p h c c a chúng tôi
ư c t ch c trên toàn th gi i.
Do ó, quy n sách này không h là m t m lý thuy t xa r i th c t . Nó cũng
không ph i là m t bài thuy t gi ng kinh vi n, gi i thích nh ng cơ ch khoa h c nh m
ki m soát nh ng n i lo l ng. Thay vào ó, tôi ã c g ng vi t m t tài li u chính xác, súc
tích k l i vi c hàng nghìn ngư i trư ng thành ã ch ng n i lo l ng c a mình ra sao. Có
m t i u ch c ch n r ng: ây là m t quy n sách g n li n v i th c t , và b n có th ng
d ng nó d dàng.
Tri t gia ngư i Pháp Valéry nói: “Khoa h c là t p h p nh ng công th c thành
công”. Quy n sách này cũng v y: nó là t p h p nh ng công th c gi i t a lo l ng hi u qu
và ã ư c th i gian ki m ch ng. Tuy nhiên, tôi xin nói trư c r ng: có th b n s không
th y i u gì m i m , nhưng b n s nh n ra nhi u i u ã b chúng ta b quên. V n
không ph i là chúng ta không bi t hay không hi u, mà là chúng ta không hành ng. M c
ích c a quy n sách này là k l i, làm sáng t , tôn vinh và phân tích dư i góc nhìn m i
c a th i i v nh ng chân lý căn b n ã có t xa xưa, nh m xây d ng ni m tin nơi b n
và giúp b n t tin áp d ng chúng.
Khi ch n c quy n sách này, ch c h n i u mà b n mong m i là th c hi n m t
s thay i. V y thì b n còn ch n ch gì n a?
Chúc b n s m qu ng gánh lo i và vui s ng!
DALE CARNEGIE
quy n sách này mang n k t qu t t nh t
1. quy n sách này phát huy tác d ng cao nh t, có m t yêu c u không th b qua,
m t yêu c u quan tr ng hơn t t c các yêu c u khác. N u b n không áp ng ư c i u
ki n tiên quy t này thì dù b n có áp d ng c ngàn quy t c khác cũng không t ư c tác
d ng mong mu n.
V y, yêu c u c bi t ó là gì? R t ơn gi n, ó là: B n ph i có m t khao khát
h c h i mãnh li t, m t quy t tâm kiên nh trong vi c qu ng gánh lo âu và vui s ng.
Làm th nào có ư c khao khát y? Hãy nghĩ v s bình yên c a tâm h n, s c
kh e, h nh phúc và s giàu sang mà b n s có ư c khi v n d ng nh ng chân lý c xưa
nhưng có giá tr vĩnh c u mà quy n sách này nh c n.
2. V i m i chương, u tiên b n c n c lư t qua n m ý chính. Có th b n s b
cám d mu n c chương ti p theo. Nhưng ng làm như v y, tr khi b n c ch gi i
trí. N u b n c vì mu n v t b lo l ng và b t u t n hư ng cu c s ng h nh phúc thì
hãy quay l i và ck t u chương. Xét v lâu dài, i u này s giúp ti t ki m th i gian
và phát huy hi u qu cao hơn.
3. Thư ng xuyên d ng l i nghi m ng m v n i dung b n ang c. Hãy t h i
mình có th áp d ng các g i ý như th nào và trong trư ng h p nào. Phương pháp c
này s giúp ích cho b n nhi u hơn là ki u c h i h như m t chú chó nh ch y u i theo
con th .
4. Chu n b s n bút màu ánh d u ngay khi c ư c b t c g i ý nào b n cho
r ng mình có th áp d ng. N u ó là m t g i ý “b n sao”, hãy g ch chân t ng câu ho c
ánh ký hi u “XXXX” ngay bên c nh. Cách làm này s khi n cho vi c xem l i m t
quy n sách tr nên thú v hơn, nhanh hơn và d dàng hơn.
5. Tôi ã dành g n hai năm vi t m t quy n sách bàn v ngh thu t nói trư c công
chúng nhưng v n th y ph i xem l i nó thư ng xuyên nh ư c nh ng gì chính mình
ã vi t. T c lãng quên c a chúng ta lúc nào cũng nhanh n áng kinh ng c. Vì v y,
n u b n mu n t ư c m t l i ích th c s và lâu dài trong vi c c quy n sách này,
ng nghĩ r ng ch c n lư t qua m t l n là . M i tháng b n nên dành vài gi xem l i.
Hãy t quy n sách trên bàn làm vi c trư c m t b n m i ngày. Thư ng xuyên c nó và
nh c nh mình v nh ng cơ h i ti n b lúc nào cũng r ng m .
Xin nh r ng vi c áp d ng các nguyên t c này ch tr thành m t thói quen khi b n
th c hi n nghiêm túc vi c ôn l i và th c hành. Không có cách nào khác ngoài cách y.
6. Bernard Shaw t ng nh n xét r ng: “N u b n c d y b o m t ngư i thì anh ta s
không bao gi ch u h c”. Shaw nói úng, h c h i là m t quá trình ch ng. Chúng ta
h c h i b ng cách th c hành. Vì v y, n u b n th c s mong mu n n m v ng các nguyên
t c c a quy n sách này thì hãy bi n chúng thành hành ng. Hãy áp d ng chúng b t c
khi nào có cơ h i. N u không làm th , b n s quên r t nhanh. Ch nh ng ki n th c ư c
v n d ng m i có th lưu l i trong trí óc chúng ta.
B n có th c m th y khó áp d ng ư c các g i ý vào m i lúc. Tôi hi u i u này,
b i ngay b n thân tôi là ngư i vi t sách cũng c m th y khó mà áp d ng ư c t t c
nh ng i u mình gi i thi u. Vì v y, khi c quy n sách này, hãy nh r ng b n không ch
ơn thu n l y thông tin mà còn ang c g ng t o l p nh ng thói quen m i và cũng là t o
l p m t cách s ng m i n a. Nó òi h i th i gian, s kiên trì và kh năng v n d ng hàng
ngày.
Vì v y, hãy thư ng xuyên gi l i quy n sách. Hãy coi nó như m t quy n s tay
giúp b n ch ng n i lo l ng; và khi g p ph i m t v n khó khăn – hãy ng làm cho
m i th r i tung lên. ng làm nh ng i u b c ng, theo b n năng b i vì chúng ch ng
m y khi t ra úng n. Thay vào ó, hãy gi nh ng trang sách này ra, c l i nh ng
o n b n ã g ch chân. R i th d a vào nó gi i quy t v n và i xem k t qu kỳ
di u s n v i b n.
7. Hãy bi n vi c h c tr thành m t trò chơi thú v b ng cách h a tr cho m t ngư i
b n nào ó m t s ti n nho nh m i khi h b t qu tang b n ang vi ph m m t trong các
nguyên t c.
8. Xin gi n trang 223 và 224 c a quy n sách này và c v cách mà ông ch
ngân hàng Ph Wall, H. P. Howell và con ngư i vĩ i Benjamin Franklin s a ch a sai
l m. Sao b n không th dùng các phương pháp c a h i chi u v i vi c áp d ng các
quy t c này c a mình? N u làm theo, ch c ch n b n s t ư c hai i u:
Th nh t, b n s th y mình ư c tham gia vào m t quy trình giáo d c thú v và vô
giá.
Th hai, b n s th y kh năng v t b âu lo và t n hư ng cu c s ng c a mình phát
tri n như m t cây nguy t qu xanh tươi.
9. Hãy ghi chép vào m t quy n s tay nh ng thành công c a b n trong vi c áp d ng
các nguyên t c này. Hãy ghi chi ti t v các tên tu i, ngày tháng, k t qu t ư c... Vi c
ghi chép này s ti p thêm c m h ng b n ti p t c c g ng; và nhi u năm sau, trong m t
bu i t i nào ó, b n s th y thú v bi t bao khi tình c c l i chúng.
Tóm t t
9 g i ý giúp phát huy cao nh t tác d ng c a quy n sách
1. Nuôi dư ng khát v ng n m v ng các nguyên t c ch ng lo l ng.
2. c m i chương hai l n trư c khi chuy n sang chương k ti p.
3. Khi c, thư ng xuyên d ng l i hình dung b n s v n d ng m i g i ý như th nào.
4. G ch chân nh ng câu, t , ghi ra bên l nh ng ý quan tr ng.
5. Xem l i quy n sách này hàng tháng.
6. V n d ng các nguyên t c m i khi có cơ h i. S d ng quy n sách này như m t s tay
làm vi c giúp b n gi i quy t các r c r i hàng ngày.
7. Bi n vi c h c tr thành m t trò chơi thú v b ng cách h a tr cho m t ngư i b n nào
ó m t s ti n nho nh m i khi h b t qu tang b n ang vi ph m m t trong các
nguyên t c trong quy n sách này.
8. ánh giá l i nh ng ti n b t ư c hàng tu n. Hãy t h i mình ã m c nh ng sai
l m gì, ã c i thi n ra sao, và ã rút ra bài h c gì.
9. K p quy n s tay vào sau quy n sách ch ra b n ã áp d ng các nguyên t c như
th nào và khi nào.
PH N I
CÁC NGUYÊN T C CƠ B N
LO I B S LO L NG
1
________________________
S ng trong “Nh ng ngăn kín c a th i gian”
Mùa xuân năm 1871, m t thanh niên c ư c m t quy n sách ch a 21 t s có
nh hư ng vô cùng sâu s c n tương lai c a anh. Anh là sinh viên y khoa B nh vi n
a khoa Montreal. Anh ang r t lo l ng v kỳ thi cu i khóa, v vi c ph i i âu, làm gì,
làm th nào ki m s ng và xây d ng s nghi p.
Hai mươi m t ch mà ngư i sinh viên y khoa này c ư c năm 1871 ã giúp
anh tr thành v bác sĩ danh ti ng nh t trong th h c a mình. Ông ã thành l p và i u
hành Trư ng Y khoa John Hopkins n i ti ng th gi i. Ông tr thành Giáo sư su t iv
Y h c c a trư ng i h c Oxford – danh hi u cao quý nh t c a ch Anh dành cho
m t ngư i thu c ngành y. Ông ư c vua Anh phong tư c Hi p sĩ. Khi ông qua i, hai
quy n sách s dày t i 1.446 trang ã ư c biên so n k v cu c i và s nghi p
c a ông. Tên ông là William Osler. Và ây là 21 t ông ã c ư c năm 1871 – 21 t
c a Thomas Carlyle ã giúp ông s ng m t cu c i không b ràng bu c b i nh ng lo âu:
“Our main business is not to see what lies dimly at a distance, but to do what lies clearly
at hand.” ( i u quan tr ng không ph i là bi t ư c i u gì s x y ra trong tương lai, mà
là bi t ư c ph i làm gì trong hi n t i).
B n mươi hai năm sau, vào m t bu i sáng mùa xuân êm khi hoa tuylip n r
trong khuôn viên trư ng i h c Yale, Ngài1 William Osler ang gi ng bài cho các sinh
viên. Ông b o h r ng m i ngư i c nghĩ m t giáo sư c a 4 trư ng i h c và vi t m t
quy n sách n i ti ng như ông h n ph i có m t b não c bi t; nhưng i u ó không
úng, và các b n thân c a ông u bi t r ng b não c a ông ch là m t b não vô cùng
bình thư ng.
1
Cách xưng hô v i nh ng ngư i ư c phong tư c Hi p sĩ Anh
V y bí quy t nào giúp ông t ư c nh ng thành qu như th ? Ông cho r ng ó là
vì ông s ng trong “nh ng ngăn kín c a th i gian”. Có l n, Ngài William Osler i trên
m t chi c tàu th y l n băng qua i Tây Dương. V thuy n trư ng ng trên mũi tàu và
b m vào m t chi c nút, th là - Hô bi n! – ti ng máy móc r n vang, r i ngay l p t c r t
nhi u b ph n c a tàu t ng tách ra k t h p l i thành nh ng ngăn kín nư c bao b c
l y các ph n quan tr ng c a chi c tàu. Như th , n u ch ng may g p tai n n thì nư c cũng
không th tràn vào nh ng nơi tr ng y u, giúp tàu ư c an toàn hơn. Ti n sĩ Osler ã nói
v i các sinh viên c a mình r ng: “M i chúng ta là m t b máy kỳ di u hơn chi c tàu th y
kia r t nhi u, và hành trình cu c i c a chúng ta cũng dài hơn nhi u so v i hành trình
c a m t chuy n tàu. Tôi khuyên các b n hãy h c cách i u khi n b máy ó có th
s ng trong nh ng “ngăn kín c a th i gian”. m i giai o n c a cu c i, hãy nh n m t
chi c nút và l ng nghe ti ng cánh c a s t óng l i, ngăn không cho quá kh , cho nh ng
ngày hôm qua ã ch t tràn vào. Hãy nh n m t chi c nút khác khép nh ng chi c rèm
s t, tách chúng ta kh i tương lai, kh i nh ng ngày chưa n. Gi b n ã an toàn, r t an
toàn trong hôm nay. Hãy tách kh i ngày hôm qua b i chính chúng ã soi ư ng cho
nh ng k d i d t i n cái ch t vô v . Nh ng lo âu v tương lai và quá kh mà chúng ta
v n mang theo bên mình chính là nh ng tr ng i l n nh t. Hãy tách kh i quá kh và chôn
vùi nó. Và cũng làm như th v i tương lai. Tương lai chính là hôm nay. Ch hi n t i m i
có th c u r i con ngư i. S suy gi m v nhi t huy t cũng như nh ng phi n mu n và
căng th ng tinh th n s luôn eo bám nh ng ai c mãi lo l ng cho ngày mai... Vì v y,
chúng ta c n ph i tránh xa c hai ngăn “quá kh ” và “tương lai”, ng th i h c cách s ng
tr n v n trong ngăn “hi n t i”.
Ng ý c a Ti n sĩ Osler là gì? Ph i chăng ông mu n nói r ng chúng ta không nên
có chút c g ng nào chu n b cho tương lai? Không. Hoàn toàn không ph i v y. Ông
ã nói ti p r ng: “Cách t t nh t chúng ta chu n b cho ngày mai chính là em h t trí
tu , nhi t huy t t p trung làm t t công vi c ngày hôm nay. ó là cách duy nh t b n có th
chu n b cho tương lai”.
Ngài William Osler ã d n m t l i c u nguy n quen thu c c a tín Thiên Chúa
giáo: Xin cha ban cho chúng con hôm nay lương th c hàng ngày.