Peter Drucker, nhà quản trị học số 1 thế giới
Nhà quản trị học quan trọng nhất thế kỷ 20
Peter Drucker đã qua đời hôm 11-11 vừa qua. Ông đã để
lại một di sản tinh thần khổng lồ không chỉ gồm 40
quyển sách kinh điển kinh tế, chính trị, quản trị học.
Peter Drucker, nhà quản trị học số 1 thế giới
Kiến thức = nguồn lực quan trọng nhất
TTCN - Nhà quản trị học quan trọng nhất thế kỷ 20
Peter Drucker đã qua đời hôm 11-11 vừa qua. Ông đã để
lại một di sản tinh thần khổng lồ không chỉ gồm 40
quyển sách kinh điển kinh tế, chính trị, quản trị học.
Trong đó có đến 30 quyển được dịch sang hơn 20 ngôn
ngữ khác nhau, và quyển cuối cùng sẽ được xuất bản tháng 1-2006, cùng hàng ngàn
bài viết trên các tờ báo kinh tế hàng đầu như tờ Wall Street Journal cùng các tiểu luận
nghiên cứu, mà còn cả một khái niệm đã biến thành thực tế: quản trị học là một điều
thiết yếu trong xã hội công nghiệp.
Nếu như tác phẩm thứ nhì của ông, Tương lai của con người công nghiệp (1942), là
bước khởi đầu đột phá, thì tác phẩm thứ ba, Quan niệm về doanh nghiệp (1945), được
xem là chủ đạo chi phối tất cả các công trình nghiên cứu khác của ông.
Trước hết, ông xác tín rằng nên xem người lao động như là một tài nguyên thay vì đơn
giản chỉ là chi phí. Ông chỉ trích mạnh mẽ hệ thống sản xuất theo kiểu dây chuyền
(Taylorsim) vốn đã thống lĩnh sản xuất công nghiệp trong nửa đầu thế kỷ 20 với
những dây chuyền sản xuất xe hơi đầu tiên xuất phát từ
M ỹ. Peter Drucker sinh năm 1919
trong một gia đình trung lưu
Theo ông, hình thức lao động này không khuyến khích ở Áo. Ông lấy bằng tiến sĩ
sự sáng tạo của người lao động. Ông cũng phản đối luật dân sự và quốc tế tại
mạnh mẽ cái nhìn hạn hẹp cho rằng doanh nghiệp đơn Đại học Frankfurt năm 1931.
giản chỉ là một cách để tạo lợi nhuận ngắn hạn.
Sau đó, ông trải qua nhiều
Từ đó, ông dẫn đến luận điểm thứ nhì: vai trò của lĩnh vực như ngân hàng, tư
người lao động tri thức. Theo ông, thế giới đang chuyển vấn và báo chí. Năm 1937
dịch từ “nền kinh tế hàng hóa” sang một “nền kinh tế ông sang Mỹ, sau đó trở lại
tri thức”. Nếu như trong thời Trung cổ các hiệp sĩ nổi với công tác giảng dạy chính
bật nhất trong các xã hội, trong thời đại tư bản các trị, triết học, kinh tế, quản
(tiểu) tư sản là cốt lõi, thì những người tri thức sẽ đại trị học, bắt đầu là ở Đại học
diện xã hội thời hậu tư bản. New York, sau đó ở Đại học
Claremont.
Mô tả của ông về sự chuyển đổi của thế giới từ một xã
hội lao động công nghiệp sang một xã hội lao động tri thức có thể tóm tắt như sau:
Nếu như đầu thế kỷ 20, lực lượng lao động chân tay chiếm đến 90% lực lượng lao
động tại Mỹ, thì đến cuối thế kỷ này lực lượng này chỉ còn lại 20%.
Ngược lại, nếu như cách đây 100 năm, lao động tri thức hầu như không hề tồn tại, thì
nay đã chiếm phần lớn nhất của lực lượng lao động tại Mỹ với 40%.
Ông định nghĩa xã hội tri thức là “xã hội của chuyển động” từ chỗ ở đến công việc
làm cùng các mối quan hệ. Từ đó, các nhà quản trị cần chấm dứt xem người lao động
như những bánh răng của cỗ máy khổng lồ.
Cũng vì thế mà các nhà chính trị nên nhận ra rằng kiến thức (từ giáo dục mà ra) chính
là nguồn lực quan trọng nhất đối với bất kỳ xã hội tiến bộ nào, do lẽ năng suất lao
động tri thức sẽ quyết định sự thành công của một cá nhân, sự thành công và khả năng
cạnh tranh của một tổ chức, sự thịnh vượng của một quốc gia và vị thế của quốc gia
đó trong nền kinh tế thế giới.
Vì thế quản lý khôn ngoan chính là nhanh chóng nhân đôi, thậm chí nhân ba năng suất
của người lao động tri thức. Từ đó, các nhà quản trị phải biết rằng lãnh đạo không chỉ
đơn giản là thể hiện quyền lực và đưa ra quyết định.
Thế nhưng, ông chủ trương không nhất thiết phải trả lương những người này cao hơn
nhiều so với các lao động lành nghề truyền thống, nhằm bảo đảm tính quân bình của
xã hội. Là một người nhìn xa trông rộng, ông cảnh báo rằng đến giai đoạn suy thoái
kinh tế “sẽ có một làn sóng chỉ trích và khinh miệt đối với những nhà quản lý tự chi
trả cho mình hàng triệu USD” (vốn rất thịnh hành từ những năm 1990 và còn tồn tại
cho đến ngày nay).
Peter Drucker còn đẩy quản trị học ra ngoài phạm vi kinh tế đơn thuần. Ông xác tín
rằng quản trị là “bộ phận thiết yếu của tất cả các tổ chức hiện đại” chứ không riêng
gì các doanh nghiệp. Một phần ba số sinh viên theo học tại viện đào tạo quản trị mang
tên ông ở Đại học Claremont (Mỹ) đến từ những lĩnh vực không liên quan đến kinh
doanh.
Trong số các khách hàng tìm đến ông để được tư vấn, có cả Hội Chữ thập đỏ của Mỹ
và Hội Nữ hướng đạo sinh. Lời khuyên của ông cho họ là: cho dù có là tổ chức thiện
nguyện gì đi nữa, cũng hãy tư duy giống như các doanh nghiệp, do lẽ các mạnh
thường quân sẽ ngày càng đánh giá họ trên kết quả công việc chứ không chỉ dựa trên ý
định tốt đẹp.
Ngược lại, các tổ chức tình nguyện cũng có những bài học đáng giá để dạy lại cho các
doanh nghiệp: đó là sự hăng hái trong công việc và tài biến các “thân chủ” đang đóng
góp tiền của thành “những nhà tiếp thị” quảng cáo cho chính các tổ chức này.
Phạm vi ảnh hưởng của ông Drucker thật rộng lớn và đáng ngạc nhiên. Khi được hỏi
sách gối đầu giường về quản lý doanh nghiệp, tỉ phú tin học Bill Gates trả lời: “À, dĩ
nhiên là Drucker rồi”.
