Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
Nguy n Thái Ng c Duy
[email protected]
Lý Tr ng Văn
[email protected]
Đây là danh sách Các câu h i thư ng g p (Frequently Asked Questions) c a Linux,
m t h đi u hành t đo ch y trên nhi u h th ng máy tính khác nhau. Tài li u này
đư c t ng h p t Linux-FAQ (http://www.tldp.org/FAQ/Linux-FAQ/index.html).
Tài li u này trong đang trong giai đo n d ch phác th o. R t mong nh n các ý ki n
đóng góp, phê bình.. v tài li u này. M i ý ki n xin g i đ n
.
M cl c
Gi i thi u và thông tin chung ...................................................................................................................1
Ngu n và tài nguyên m ng .......................................................................................................................9
Tính tương thích v i các h đi u hành khác .........................................................................................19
H th ng t p tin, đĩa, và đĩa ................................................................................................................25
Porting, biên d ch và l y chương trình ..................................................................................................32
Gi i pháp cho các v n đ linh tinh thông thư ng ................................................................................37
Làm đi u này như th nào ho c tìm hi u cái kia ra sao......................................................................45
Thông tin linh tinh và các câu h i đư c tr l i ....................................................................................58
Các thông báo l i thư ng g p.................................................................................................................63
X Window System....................................................................................................................................70
Tìm tr giúp sâu hơn như th nào .........................................................................................................73
1
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
Gi i thi u và thông tin chung
H: Linux là gì?
Đ: Linux là m t h đi u hành tương t như h đi u hành UNIX c a AT&T Bell Labs. Linux có m i đ c
tính c a m t h đi u hành hi n đ i: h th ng đa nhi m, đa tuy n đo n, b nh o, thư vi n đ ng,
chương trình dùng chung, t i theo nhu c u, qu n lý b nh , các môđun driver thi t b , video frame
buffering, và m ng TCP/IP.
Tuy nhiên, h u h t m i ngư i xem h đi u hành, các ph n m m h th ng và ph n m m ng d ng là
“Linux”, và quy ư c này cũng đư c dùng trong FAQ này.
Linux Torvalds và nhóm l p trình viên tình nguy n t kh p nơi trên Internet đã vi t (và v n ti p t c
vi t) Linux t con s không.
H t nhân Linux (Linux kernel) đư c phân ph i theo nh ng đi u kho n c a Gi y phép GNU GPL (GNU
General Public License). (“Gi y phép mã ngu n m Linux là gì?”)
Các phiên b n c a h t nhân Linux đ t t i http://ps.cus.umist.ac.uk/~rhw/kernel.versions.html.
Hãy xem thêm các bài vi t Wikipedia t i Linux kernel
(http://www.wikipedia.com/wiki.phtml?title=Linux+kernel) và Linux operating system
(http://www.wikipedia.com/wiki.phtml?title=Linux+operating system).
H: Linux h tr h máy nào?
Đ: Linux ban đ u đư c vi t cho máy PC dùng b vi x lý c a Intel, dùng các tính năng ph n c ng c a
b vi x lý 80386 và nh ng b vi x lý th h sau c a 80386. H máy 80386 bao g m 80486, và t t c
các chip Pentium. Tuy nhiên, ngày nay Linux đã có th đư c dùng trên nhi u h máy khác nhau
(“Chuy n qua các h máy khác”)
Có nhi u b n phân ph i Linux (Linux distribution) đ c bi t dành riêng cho các máy c m tay và máy di
đ ng. Đ c t API b công c phát tri n cho B vi x lý Crusoe Smart đư c phát tri n b i Transmeta
Corporation đ t t i http://www.transmeta.com. Thông tin v b n phân phó6i Linux cho Compaq iPAQ
đ t t i http://www.handhelds.org.
Ngoài ra hãy tham kh o Linux INFO-SHEET (http://www.tldp.org/HOWTO/INFO-SHEET.html) đ
bi t thêm chi ti t cũng như các câu tr l i cho “Tài li u đâu?”, “Ph n c ng nào đư c h tr ?”, và
“Chuy n qua các h máy khác”, bên dư i.
H: Các phiên b n Linux ho t đ ng như th nào?
Đ: T i th i đi m này, đã có vài phiên b n Linux “ n đ nh”1, và m t phiên b n “phát tri n”2. Không
gi ng như các ph n m m đ c quy n, nh ng phiên b n n đ nh cũ v n ti p t c đư c h tr ch ng nào
còn đư c dùng. Đó là lý do t i sao có nhi u phiên b n cùng t n t i.
S hi u phiên b n Linux tuân theo chu n truy n th ng. M i phiên b n g m ba ch s , v.d. X.Y.Z. S
“X” ch tăng khi x y ra nh ng thay đ i r t quan tr ng, nh ng thay đ i làm cho ph n m m không th
ho t đ ng đúng đ n v i nh ng ph n m m khác. Đi u này r t hi m khi x y ra - trong l ch s Linux ch
x y ra đúng m t l n.
2
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
S “Y” cho bi t s series phát tri n b n đang dùng. M t h t nhân n đ nh luôn có s Y là s ch n, trong
khi m t h t nhân đang phát tri n s dùng s l
S “Z” xác đ nh chính xác phiên b n c a h t nhân b n dùng, nó đư c tăng m i phiên b n
S hi u phiên b n hi n th i là 2.4.x, và phiên b n đang phát tri n là 2.5.x. Tuy nhiên nhi u ngư i ti p
t c dùng h t nhân 2.2.x và th m chí c 2.0.x, và nh ng phiên b n này v n ti p t c đư c s a ch a. Series
đang phát tri n nơi các nhà phát tri n Linux đang ho t đ ng tích c c. Series này luôn đư c công b
r ng rãi đ xem, ki m tra, và th m chí đ s d ng, m c dù không nên dùng series này!
Cu i cùng, series 2.5.x s tr thành h t nhân 2.6.0 và phiên b n n đ nh m i đư c t o ra, và series phát
tri n 2.7.x s ti p t c. Ho c n u có nh ng thay đ i th t s quan tr ng, có th nó s tr thành 3.0.0, và
series 3.1.x s ti p t c.
H: Tôi nên b t đ u t đâu?
Đ: N u b n chưa bi t Linux, b n nên b t đ u b ng cách mua ho c t i v m t b n phân ph i Linux ph
d ng. M t b n phân ph i là m t h đi u hành hoàn ch nh, bao g n h t nhân Linux và các ti n ích, các
ph n m m c n thi t, s n sàng đ cài đ t và s d ng. H u h t các b n phân ph i ch a hàng ngàn gói
ph n m m (software package), bao g m các giao di n đ ho , b ph n m m văn phòng, và các trò chơi
Có m t nhóm các b n phân ph i chính, và b n nên dùng chúng. Đ bi t thêm thông tin v các b n phân
ph i này và cách cài đ t chúng, hãy xem CD-Distributions-EN-HOWTO
(http://www.tldp.org/HOWTO/CD-Distributions-EN-HOWTO/index.html) thu c Linux Documentation
Project. Ngoài ra, danh sách các b n phân ph i đư c c p nh t hàng tu n có t i
http://old.lwn.net/Distributions.
Trư c khi b n ch n b n phân ph i mu n dùng, hãy đ c các mô t c n th n và so sánh v i nhu c u c a
b n. M i b n phân ph i đư c thi t k cho m t lo i ngư i dùng riêng bi t. Vài b n đư c t i ưu đ ho t
đ ng như server, vài b n khác đư c dùng đ chơi game, vài b n khác l i đư c dùng cho máy đ bàn và
các ng d ng văn phòng.
Có m t s ít b n phân ph i đư c xem là s l a ch n cho ngư i dùng m i:
• Red Hat đ c bi t t t cho server
• Mandrake là h th ng đ bàn xu t s c
• SuSE cũng là h th ng đ bàn xu t s c
Ngoài ra còn có m t s l n các phiên b n đư c phân ph i ít ph d ng hơn và thích h p v i các nhu c u
n i b ho c dành cho qu c gia. Ph n l n trong s đó n m t i ftp://ftp.tux.org.
H: Có th l y m t b n phân ph i như th nào?
Đ: N u b n có kh năng, hãy mua m t b n phân ph i. Các b n phân ph i Linux c c kỳ r - thư ng vào
kho ng 30$ cho m t h th ng hoàn ch nh, và đâu đó trong kho ng 70$ đ n 150$ cho m t h th ng l n
hơn v i nhi u ph n m m server hơn ho c nhi u công c phát tri n hơn. Th m chí v i b n phân ph i “cơ
b n” 30$ cũng tương đương v i hàng ngàn đô la các công c đ c quy n, và chúng r t có giá tr . Các nhà
phân ph i dùng ti n c a b n đ đ u tư phát tri n, và thư ng n m ngoài các d án mã ngu n m (open
source).
V i các b n phân ph i thương m i, b n có th đ t mua thông qua web site c a công ty đó.
3
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
N u b n dùng Debian GNU/Linux, m t b n phân ph i phi l i nhu n, do ngư i tình nguy n t o ra, b n
có th ng h b ng ti n cho h .
Đ: Có vài website bán các đĩa CD Linux r t r . Hãy th :
• http://www.cheapbytes.com
Đ: Các b n phân ph i có th đư c t i v t trang ch c a các b n phân ph i đó. Đây là yêu c u trong
các đi u kho n gi y phép c a ph n m m, vì th n u b n không th mua m t b n phân ph i, b n có th
l y chúng theo cách này. Vài ngư i dung hòa gi a tr ti n và t i v t m ng, ví d , mua m i phiên b n
chính (như 6.0) nhưng t i v các phiên b n ph (như 6.1 và 6.2).
Ngoài ra, nhi u b n phân ph i đư c lưu t i: ftp://ftp.tux.org và http://planetmirror.com/pub/linux.
Đ: Vài nhà s n xu t ph n c ng kèm theo b n Linux cài đ t s n trên h th ng c a h . Tuy nhiên, đôi khi
r t khó mua chúng - h cung c p Linux ch trên m t s ít h th ng, thư ng là server, ho c h yêu c u
b n t i ph n "Linux" trên website c a h .
H: Cài đ t Linux như th nào?
Đ: Khi đã có m t b n phân ph i, nó s ch a các ch d n đ cài đ t. M i b n phân ph i có chương trình
cài đ t riêng.
Đ: Có m t tài li u cài đ t r t hoàn ch nh t i http://heather.cs.ucdavis.edu/~matloff/linux.html
Đ: Vài b n phân ph i (v.d. Debian GNU/Linux) có th đư c cài đ t qua FTP vô danh trên m ng. Nhưng,
tr khi b n có cáp, DSL, ho c có kh năng truy c p Internet v i băng thông r ng, còn n u không thì
cách cài đ t này không th c t l m vì kích thư c các b n phân ph i r t l n ("FTP c a Linux đâu?")
Các b n tin trên Usenet, bao g m FAQ, đư c lưu http://groups.google.com/ . Hãy tìm ch
“comp.os.linux.*”, “alt.uu.comp.os.linux.*”, ho c b t c th gì phù h p, b n s nh n đư c
các bài vi t trên Usenet. ("Có nh ng Nhóm Tin (newsgroup) nào cho Linux?")
H: Linux h tr ph n m m nào?
Đ: Linux ch y đư c t t c các ti n ích mã ngu n m chu n, như GCC, (X)Emacs, X Window System,
m i ti n ích Unix chu n, TCP/IP (bao g m SLIP và PPP), và hàng trăm chương trình đã đư c m i ngư i
hi u ch nh đ ch y trên Linux.
Có m t trình mô ph ng DOS, g i là DOSEMU, cho phép Linux ch y các chương trình đư c vi t trên
DOS. Phiên b n n đ nh m i nh t là 0.98.3. FTP đ t t i ftp://ftp.dosemu.org/dosemu. Web site t i
http://www.dosemu.org.
4
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
Trình mô ph ng có th ch y chính DOS và m t vài (nhưng không ph i t t c ) các ng d ng DOS. Hãy
xem t p tin README đ xác đ nh nên l y phiên b n nào. Ngoài ra nên xem DOSEMU-HOWTO
(http://www.tldp.org/HOWTO/DOSEMU-HOWTO.html) (tuy nhiên, nó không đ c p đ n nh ng phiên
b n m i nh t), t i ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/HOWTO.
WINE, trình mô ph ng Microsoft Windows, v n đang trong giai đo n phát tri n. ("Linux có th ch y
các chương trình trên Microsoft Windows không?")
Trình mô ph ng Chu n Tương thích Nh phân Intel (Intel Binary Compatibility Standard - iBCS2) cho
SVR4 ELF và SVR3.2 COFF có th đư c ch n lúc biên d ch. Thông tin v iBCS2 có t i
ftp://tsx-11.mit.edu/pub/linux/BETA/ibcs2/README. Đ bi t thêm thông tin, hãy xem INFO-SHEET
(http://www.tldp.org/HOWTO/INFO-SHEET.html).
Vài công ty đưa ra các ph n m m thương m i. H thư ng công b trên comp.os.linux.announce. Hãy th
tìm trong kho lưu. ("News Groups có còn đư c lưu ch nào khác không?").
H: Tìm các ph n m m đ c bi t như th nào?
Đ: Trư c h t hãy tìm trong Linux Software Map, t i:
ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/linux-software-map/, và trên các đ a ch FTP khác. Có m t máy
tìm ki m t i http://www.boutell.com/lsm/ .
Ngoài ra hãy tìm t i Freshmeat (http://www.freshmeat.net). Đây là nơi công b các ph m m m m i.
Freshmeat là nơi liên t c c p nh t các thông báo v ph n m m m i, c p nh t các ph n m m cũ trong
Linux, liên k t t i URL c a các ph n m m đó.
Các đ a ch FTP ("FTP c a Linux đâu?") thư ng có t p tin ls-lR ho c thư m c INDEX li t kê danh
sách t p tin. B n có th tìm b ng cách dùng l nh grep ho c m t b so n th o văn b n. Các t p tin li t
kê lo i này có th r t l n nên r t khó dùng chúng đ tìm ki m nhanh.
Ngoài ra hãy tìm t i Linux Projects Map: ftp://ftp.ix.de/pub/ix/Linux/docs/Projects-Map.gz.
Có m t máy tìm ki m Linux FTP archive t i: http://lfw.linuxhq.com.
Tìm t “Linux” trên Web cung c p m t lư ng tham chi u d i dào. ("Nh ng th khác v Linux trên Web
đâu?")
N u b n không tìm đư c th gì, b n có th t i mã ngu n c a chương trình v và t biên d ch chúng. Hãy
xem ("Làm sao đ chuy n XXX sang Linux?"). N u đó là m t gói ph m m m l n và c n m t vài hi u
ch nh đ ch y, hãy g i thông báo lên comp.os.linux.development.apps. Đi u này r t hi m khi x y ra vì
Linux r t ph d ng. M t lư ng l n các ph n m m quan tr ng trên các h th ng h Unix đã đư c chuy n
sang Linux t lâu.
N u b n biên d ch m t chương trình lơn, vui lòng upload nó lên m t ho c nhi u FTP, và thông báo trên
comp.os.linux.announce (g i thông báo c a b n t i
[email protected]
(mailto:
[email protected])).
N u b n đang tìm m t chương trình, r t có kh năng m t ngư i nào đó đã vi t chương trình đó r i. FAQ
comp.sources.wanted có nh ng ch d n đ tìm mã ngu n c a các chương trình đó.
5
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
H: Ph n c ng nào đư c h tr ?
Đ: M t b n cài đ t Linux t i thi u yêu c u m t h máy đư c h tr , v i ít nh t 2Mb RAM, và m t đĩa
m m. Nhưng đ t n d ng s c m nh Linux, b n ph i c n nhi u RAM và đĩa c ng hơn. Hãy xem:
"Chuy n qua các h máy khác", "Yêu c u đĩa cho cài đ t t i thi u, cài đ t server, và cài đ t tr n làm
vi c là gì?", và "Yêu c u b nh t i thi u và t i đa là bao nhiêu?"
Các máy tính tương thích PC, CPU Intel, c n ít nh t là b vi x lý 80386 đ ch y h t nhân Linux chu n.
Linux, g m X Window System, ch y trên h u h t laptop. Hãy tham kh o câu tr l i c a "Làm th nào
đ bi t Notebook có đang ch y Linux hay không?". Có m t lư ng l n thông tin v các máy PC đ c bi t,
v card màn hình, b đi u khi n đĩa, và các lo i ph n c ng khác. Hãy tham kh o INFO-SHEET
(http://www.tldp.org/HOWTO/INFO-SHEET.html), Laptop-HOWTO
(http://www.tldp.org/HOWTO/Laptop-HOWTO.html), và Unix-Hardware-Buyer-HOWTO
(http://www.tldp.org/HOWTO/Unix-Hardware-Buyer-HOWTO/index.html). ("Tài li u đâu?")
H: Chuy n qua các h máy khác
Đ: Web site, T ng quan v Linux Ports: http://www.itp.uni-hannover.de/~kreutzm/de/lin_plattforms.html
cung c p danh sách known ports.
M t đ a ch khác ch a danh sách port là: http://lodda.igo.uni-hannover.de/ports/linux_ports.html
Ngoài ra, các thông tin sau bàn v ports xác đ nh:
Trên h máy Intel, VESA Local Bus và PCI bus đư c h tr .
MCA (bus đ c quy n c a IBM) và c ng ESDI h u h t đư ng h tr . Nh ng thông tin sâu hơn v bus
MCA và card nào đư c Linux h tr có t i trang web Micro Channel Linux,
http://www.dgmicro.com/mca. Ngoài ra hãy tham kh o câu tr l i: "Nh ng th khác v Linux trên Web
đâu?"
Linux cũng có th ch y trên 8086, đư c bi t như là Embeddable Linux Kernel Subset (ELKS). Đây là
h t nhân Linux 16 bit đư c dùng ch y u trong các h th ng nhúng, đ t t i:
http://www.linux.org.uk/Linux8086.html. Linux chu n không ch y trên 8086 và 80286 vì c n tính năng
qu n lý task và b nh ch có trên 80386 và các th h sau.
Linux h tr ki n trúc đa x lý Intel MP. Hãy xem t p tin Documentation/smp.tex trong b n phân
ph i mã ngu n Linux.
M t d án đang đư c tri n khai đ cho phép Linux ho t đ ng v i h máy d a trên 68000 như Amigas
và Ataris. Linux/m68K FAQ đ t t i http://www.clark.net/pub/lawrencc/linux/faq/faq.html. Đ a ch trang
ch c a Linux/m68k t i http://www.linux-m68k.org/faq/faq.html.
Jes Sorensen đã chuy n Linux qua m68k cho Amiga, đ t t i
ftp://sunsite.auc.dk/pub/os/linux/680x0/redhat/. FAQ Cài đ t (Ron Flory) cho gói này đ t t i
http://www.feist.com/~rjflory/linux/rh/ .
Ngoài ra còn có mailing list linux-680x0. ("Mailing List đâu?")
Có FTP cho d án Linux-m68k t i ftp.phil.uni-sb.de/pub/atari/linux-68k, nhưng đ a ch
này không còn t n t i n a.
Debian GNU/Linux đang đư c chuy n qua h máy Alpha, Sparc, PowerPC, và ARM. Có các mailing
lists cho các công vi c này. Hãy xem http://www.debian.org/MailingLists/subscribe
6
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
One of the Linux-PPC project pages has moved recently. Its location is http://www.linuxppc.org, and the
archive site is ftp://ftp.linuxppc.org/linuxppc.
Trang h tr Linux-PPC đ t t i http://www.cs.nmt.edu/~linuxppc/ . đó b n s tìm th y kernel đư c
phân ph i v i Linux.
Có hai đ a ch cho Linux iMac port: http://w3.one.net/~johnb/imaclinux, and
http://www.imaclinux.net:8080/content/index.html.
64-bit DEC Alpha/AXP port đ t t i http://www.azstarnet.com/~axplinux/ . Mailing list t i
vger.redhat.com: ("Mailing List đâu?")
Ralf Baechle đang port sang MIPS, ban đ u cho R4600 trên máy Deskstation Tyne. FTP cho
Linux-MIPS đ t t i ftp://ftp.fnet.fr/linux-mips và ftp://ftp.linux.sgi.com/pub/mips-linux. Nh ng ngư i
quan tâm có th g i nh ng câu h i ho c h tr h b ng cách g i thư t i
[email protected]
(mailto:
[email protected]).
Ngoài ra (đã t ng) có m t kênh MIPS t i Linux Activists mail server và linux-mips mailing list.
("Mailing List đâu?")
Ngoài ra hi n th i Linux đang đư c chuy n sang h máy ARM. M t trong s này là dành cho ARM3,
fitted to the Acorn A5000, và bao g m driver I/O cho 82710/11. Cái còn l i là ARM610 c a Acorn
RISC PC. RISC PC port hi n đang giai đo n gi a, c n vi t l i ph n x lý b nh . A5000 port ch
đư c dùng đ th nghi m. B n chính th c s đư c công b trong th i gian g n đây.
Đ bi t thêm thông tin c p nh t, hãy đ c nhóm tin comp.sys.acorn.misc. FAQ đ t t i
http://www.arm.uk.linux.org.
D án Linux SPARC is a hotbed of activity. There is a FAQ and plenty of other information available
from the UltraLinux page, http://www.ultralinux.org.
Trang ch c a UltraSPARC port ("UltraPenguin") đ t t i
http://sunsite.mff.cuni.cz/linux/ultrapenguin-1.0/ , m c dù URL này có th không còn t n t i.
Ngoài ra còn có b n Linux cho máy SGI/Indy ("Hardhat"). URL là http://www.linux.sgi.com.
H: Yêu c u đĩa cho cài đ t t i thi u, cài đ t server, và cài đ t tr n làm vi c là gì?
Đ: Linux c n kho n 10Mb cho b n cài đ t t i thi u, thích h p đ th Linux, và không gì khác.
B n có th cài đ t b n server, bao g m X Window System GUI, v i kho ng 80Mb. Cài đ t Debian
GNU/Linux kho ng 500Mb1GB, bao g m mã ngu n h t nhân, ch cho các t p tin ngư i dùng, và vùng
spool.
Cài đ t b n phân ph i thương m i có môi trư ng đ h a GUI, word processor thương m i, và b ph n
m m văn phòng, s chi m kho ng 15.1 GB.
H: Yêu c u b nh t i thi u và t i đa là bao nhiêu?
Đ: Linux c n ít nh t 4MB, và b n s c n dùng ti n trình cài đ t đ c bi t cho t i khi cài đ t disk swap
space. Linux s ch y tho i mái v i 4MB RAM, m c dù ch y các ng d ng đ h a GUI thì không th c
t vì r t ch m (vì ph i liên t c dùng swap).
Vài ng d ng, như StarOffice, c n 32 MB b nh v t lý, và biên d ch mã C++ có th ng n 100MB vùng
nh v t lý và vùng nh o m t cách d dàng.
7
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
Có m t b n phân ph i, "Small Linux", s ch y trên máy v i 2MB RAM. Hãy tham kh o: "FTP c a
Linux đâu?"
M t s ngư i h i làm th nào đ dùng nhi u hơn 64MB, gi i h n trên m c đ nh c a h u h t h t nhân.
Ho c là nh p vào t i d u nh c BOOT lilo::
mem=XXM
Ho c đ t dòng sau vào t p tin /etc/lilo.conf:
append="mem=XXM"
Tham s "XXM" là kho ng b nh , tính theo megabyte; ví d , "128M."
N u đã có ch th "append=" trong /etc/lilo.conf, hãy thêm vào ch th mem= t i cu i đ i s đã có,
và cách đ i s cu i cùng b ng kho ng tr ng; v.d.:
# Ch là ví d ; đ ng s d ng.
append="parport=0x3bc,none serial=0x3f8,4 mem=XXM"
Nh ch y l nh "lilo" đ cài đ t c u hình m i.
N u Linux v n không nh n ra vùng nh m i, có th c n vài tham s b sung cho h t nhân. Hay tham
kh o t p tin /usr/src/linux/Documentation/memory.txt trong mã ngu n h t nhân.
Đ bi t thêm thông tin v LILO, hãy tham kh o tài li u hư ng d n c a lilo và lilo.conf, tài li u đ t
t i /usr/doc/lilo, the LILO-HOWTO (), và câu tr l i cho: "Làm th nào đ đ t c u hình lúc kh i
đ ng?", bên dư i.
H: Linux có h tr các thi t b USB?
Đ: T i th i đi m này Linux h tr kho ng vài ch c thi t b USB, và công vi c v n đang ti p t c đ h
tr các driver thi t b b sung. Có m t trang web chuyên v ch đ này, t i http://www.linux-usb.org.
Ngoài ra còn có m t tài li u LDP, t i: ("Nh ng th khác v Linux trên Web đâu?")
H tr USB phiên b n 2.0 đã đư c thêm vào g n đây trong h t nhân đang phát tri n, nhưng v n chưa có
trong h t nhân 2.4.
H: Gi y phép mã ngu n m Linux là gì?
Đ: Nhãn hi u thương m i Linux thu c v Linus Torvalds. Ông ta đã quy t đ nh dùng Gi y phép Công
c ng GNU (GNU General Public License) cho Linux. Nói chung, gi y phép này cho phép b n t đo sao
chép, thay đ i, phân ph i Linux, nhưng b n không th n đ nh b t kỳ ràng bu c nào trên các b n phân
ph i đó, và b n ph i công khai mã ngu n.
FAQ cho GPL đ t t i: http://www.gnu.org/copyleft/gnu-faq.html.
8
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
Gi y phép này không gi ng như Vùng công c ng3. Hãy xem Copyright FAQ,
ftp://rtfm.mit.edu/pub/usenet/news.answers/law/copyright, đ bi t thêm chi ti t.
Chi ti t đ y đ n m trong t p tin COPYING trong mã ngu n h t nhân Linux (có l n m trong
/usr/src/linux trên h th ng c a b n).
Gi y phép c a nh ng ti n ích và chư ng trình trong b phân ph i r t khác nhau. Nhi u đo n mã thu c
d án GNU t i Free Software Foundation, và s d ng gi y phép GPL. Vài chương trình quan tr ng khác
dùng gi y phép BSD và các lo i gi y phép khác.
Chú ý r ng vi c th o lu n v giá tr và nh ng th khác c a GPL nên đư c g i lên gnu.misc.discuss,
đ ng g i lên nhóm comp.os.linux.
V i nh ng legal question, hãy tham kh o câu tr l i: (“Where Are Linux Legal Issues Discussed?”)
H: Linux có ph i là *nix?
Đ: M t cách chính th c, m t h đi u hành không th đư c g i là UNIX cho t i khi nó vư t qua cu c
ki m tra ch ng nh n c a Open Group, và h tr các API c n thi t. R t ít h đi u hành thương m i vư t
qua đư c các bài ki m tra c a Open Group. Đ bi t thêm thông tin, hãy xem
http://www.unix-systems.org/what_is_unix.html.
Đ: M t cách không chính th c, Linux r t gi ng v i nh ng h th ng thư ng đư c g i là Unix, và trong
nhi u trư ng h p thì chúng tương đương nhau.
Ngu n và tài nguyên m ng
H: Phiên b n h t nhân m i nh t đâu trên Internet?
Đ: Cách c p nh t h t nhân d nh t là c p nh t tr c ti p t b n phân ph i b n đang dùng.
Đ: N u b n mu n ho c c n c u hình và biên d ch kernel cho riêng b n, trang web
http://www.kernel.org/ li t kê các phiên b n h t nhân n đ nh và đang phát tri n.
N u b n mu n t i mã ngu n v , hãy FTP t i ftp.xx.kernel.org, trong đó “xx” là ký hi u tên mi n
qu c gia c a b n; v.d “us” là Hoa Kỳ, “ca” là Canada, “de” là Đ c, và “vi” là Vi t Nam. H t nhân phiên
b n 2.2.x đư c lưu t i thư m c pub/linux/kernel/v2.2, as are patches for the prerelease versions.
Mã ngu n c a h t nhân đư c lưu b ng các t p tin .tar.gz, và .tar.bz2.
Hãy làm theo nh ng ch d n trong b t kỳ tham kh o chu n nào đ biên d ch h t nhân, như b n đã làm
v i các h t nhân t t o khác c a b n. Thư m c Documentation ch a thông tin v tác gi c a các h
th ng con khác nhau và các driver, và r t nhi u thông tin không tìm th y nh ng nơi khác.
N u b n mu n tham gia phát tri n h t nhân, hãy đăng ký mailing list linux-kernel đ bi t ai đang làm
gì. Hãy xem câu tr l i: “Mailing List đâu?”
Có m t câu truy n v nh ng đ c tính c a h t nhân 2.4.x t i
http://features.linuxtoday.com/stories/8191.html.
9
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
H: Tài li u đâu?
Đ: Hãy tìm nh ng nơi sau, và các đ a ch mirror c a nó.
• D án Tài li u Linux (The Linux Documentation Project) t i http://www.tldp.org xu t b n hàng trăm
tài li u v cách s d ng Linux.
• ftp://ftp.funet.fi/pub/OS/Linux/doc/HOWTO/
• ftp://tsx-11.mit.edu/pub/linux/docs/HOWTO/
• ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/HOWTO/
Đ có danh sách các FTP cho Linux, hãy xem câu tr l i: “FTP c a Linux đâu?”
N u b n không th truy c p FTP, hãy th các server FTP-qua-thư:
•
[email protected] (mailto:
[email protected])
•
[email protected] (mailto:
[email protected])
•
[email protected] (mailto:
[email protected])
Danh sách hoàn chình các HOWTO hi n có n m trong t p tin HOWTO-INDEX t i
http://www.tldp.org/HOWTO/HOWTO-INDEX/howtos.html. Danh sách các HOWTO mini t i
http://www.tldp.org/HOWTO/HOWTO-INDEX/mini.html.
Ngoài ra, các b n d ch còn có t i ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/HOWTO/translations/ và các
mirror trên toàn c u. HOWTO và nh ng tài li u khác đã đư c d ch ra các ngôn ng sau:
• Trung Hoa (zh)
• Croatia (hr)
• Pháp (fr)
• Đ c (de)
• Hellenic (el)
• Indonesia (id)
• Ý (it)
• Nh t (ja)
• Hàn Qu c (ko)
• Ba Lan (pl)
• Slovenia (sl)
• Tây Ban Nha (es)
• Th y Đi n (sv)
• Th Nhĩ Kỳ (tr)
Các tài li u b sung v n đang đư c vi t. Vui lòng liên l c v i coordinator n u b n mu n vi t tài li u.
Thông tin liên l c và g i bài vi t t i http://www.tldp.org/mailinfo.html.
Ngoài ra còn có trang LDP HOWTO t i http://howto.tucows.org/ .
10
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
Danh sách C m nang hư ng d n c a The Linux Documentation Project t i http://www.tldp.org. Vui
lòng đ c chúng n u b n chưa t ng bi t Unix và Linux.
Và dĩ nhiên v n có m t s ngư i vi t các tài li u đ c l p v i LDP:
• Linux Administrators Security Guide, b i Kurt Seifried. http://www.freek.com/lasg/ .
• Newbie’s Linux Manual. http://www.tldp.org/nlm/ .
• One-Page Linux Manual. http://www.powerup.com.au/~squadron/ .
• Rute Users Tutorial and Exposition. http://rute.sourceforge.net
• Short beginners’ manual for Linux. Ngoài ra còn có b n ti ng Hà Lan.
http://www.stuwww.kub.nl/people/b.vannunen/linux-man.php3.
• Virtual Frame buffer HOWTO, b i Alex Buell.
http://www.tahallah.demon.co.uk/programming/prog.html
• X11 & TrueType Fonts, b i Peter Kleiweg. http://www.let.rug.nl/~kleiweg/ .
Tài li u cho nhà phát tri n h t nhân có tr c tuy n t i http://kernelbook.sourceforge.net.
Đ tìm hi u v h th ng qu n lý b nh c a Linux, bao g m các hi u ch nh đ c i thi n hi u su t, hãy
xem trang Web c a Rik van Riel t i http://humbolt.geo.uu.nl/Linux-MM/ .
Linux Consultants-Guide có m t thư m c các nhà tư v n Linux.
Báck khoa toàn thư c a Gary li t kê trên 4,000 liên k t có liên quan. URL c a nó là
http://members.aa.net/~swear/pedia/index.html.
Ngoài ra còn có FAQ cho b n phân ph i Red Hat t i
http://www.best.com/~aturner/RedHat-FAQ/faq_index.html.
H: Nh ng th khác v Linux trên Web đâu?
Đ: Ngoài trang ch c a Linux Document Project: http://www.tldp.org, còn có nhi u trang cung c p
thông tin nâng cao v Linux.
Hai trang sau là đi m kh i đ u t t cho các thông tin chung v Linux: Trang ch c a Linux International,
t i http://www.li.org, và trang ch c a Linux Online http://www.linux.org.
C hai trang này cung c p các liên k t đ n các đ a ch khác, các thông tin chung, thông tin v các b n
phân ph i, các ph n m m m i, tài li u, và tin t c.
Tài li u cho nhà phát tri n h t nhân t i: http://kernelbook.sourceforge.net.
Tutorial, Unix is a Four Letter Word..., t i http://www.linuxbox.com/~taylor/4ltrwrd/ . Tài li u này gi i
thi u chung v h đi u hành Unix, không ch riêng cho Linux.
Thêm n a, còn có m t danh sách chưa hoàn ch nh các trang Web dành cho Linux:
• AboutLinux.com: http://www.aboutlinux.com
• Thám hi m l p trình Linux: http://members.tripod.com/rpragana/
• Kho ph n m m Linux Dave Central: http://linux.davecentral.com
• Tr giúp Debian http://www.debianhelp.org
11
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
• Erlug Webzine (ti ng Ý): http://www.erlug.linux.it
• Free Unix Giveaway List: http://visar.csustan.edu/giveaway.html Cung c p danh sách các CD mi n
phí. Ngoài ra còn có qua mail:
[email protected] (mailto:
[email protected]), v i Subject:
"send giveaway_list"
• Thông tin v Linux trong môi trư ng c ng tác: http://www.smartstocks.com/linux.html
• Thông tin cho ngư i m i bi t Linux c a Jeanette Russo:
http://www.stormloader.com/jrusso2/index.html
• JustLinux.com: http://www.justlinux.com
• Linux Cartoons: http://www.cse.unsw.edu.au/~conradp/linux/cartoons/
• LinuxArtist.org: http://www.linuxartist.org
• Linuxinfor.com - Tài nguyên Linux tr c tuy n: http://www.linuxinfor.com
• linuXChiX.org: http://www.linuxchix.org
• LinuxDevices.com: Linux Nhúng Portal: http://www.linuxdevices.com
• Linux Educational Needs Posting Page: http://www.slip.net/~brk/linuxedpp.htm
• Linux trong kinh doanh: Case Studies: http://www.bynari.com/collateral/case_studies.html
• Linux Hardware Database Laptop Superguide: http://lhd.zdnet.com/db/superguide.php3?catid=18
• Bên trong Linux: http://linuxinside.org
• Linux Links: http://www.linuxlinks.com
• Trang ch Qu n lý b nh trong Linux: http://humbolt.geo.uu.nl/Linux-MM/
• D án Linux Newbie: http://kusma.hypermart.net/
• Linux trên Thinkpad 760ED: http://www.e-oasis.com/linux-tp.html
• LinuxOrbit: http://www.linuxorbit.com
• Linux Parallel Port Home Page: http://www.torque.net/linux-pp.html
• ng d ng âm thanh và MIDI Linux: http://sound.condorow.net
• Linux Start: http://www.linuxstart.com
• Linux Tips and Tricks Page: http://www.patoche.org/LTT/
• Linux Today PR: http://www.linuxpr.com
• Mandrakeuser.Org: http://mandrakeuser.org
• “Nh ng đóng góp Linux c a tôi” b i Richard Gooch: http://www.atnf.csiro.au/~rgooch/linux/
• Micro Channel Linux Web Page: http://www.dgmicro.com/mca/
• Parallel port scanners and SANE: http://www2.prestel.co.uk/hex/scanners.html
• Pascal Central: http://www.pascal-central.com
• PegaSoft Portal: http://www.vaxxine.com/pegasoft/portal/
• PocketLinux. http://www.pocketlinux.com
• Red Hat and ISDN4Linux: http://www.webideal.de
12
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
• SearchLinux: http://www.searchlinux.com/
• The Free Linux CD Project: http://www.freelinuxcd.org
• The Site for People Learning Perl: http://learn.perl.org
• USB Linux Home Page: http://peloncho.fis.ucm.es/~inaky/uusbd-www/
• VLUG: The Virtual Linux Users Group: http://www.vlug.com
Tìm ch “Linux” trên Web s cung c p lương tham chi u d i dào đ n các trang Web v Linux. Hãy th :
• Yahoo! http://www.yahoo.com/
• Altavista http://www.altavista.com/
• Google http://www.google.com/
Google có ph n chuyên v Linux t i http://www.google.com/linux/ .
Các thông tin chi ti t hơn v máy tìm ki m Web n m trong Web and Internet Search Engine Faq:
http://www.infobasic.com/pagefaq.html.
Ngoài ra nên tham kh o câu tr l i: “Còn có nh ng FAQ và tài li u nào khác cho Linux?”
H: Có nh ng Nhóm Tin (newsgroup) nào cho Linux?
Đ: Comp.os.linux.announce là nhóm tin thông báo (moderated). B n nên xem nhóm tin này n u đ nh
dùng Linux. Nó ch a thông tin v các l n c p nh t ph n m m, các chương trình đư c chuy n qua Linux,
các cu c h p c a các nhóm ngư i dùng, và các s n ph m thương m i. Nó là nhóm tin duy nh t ch a các
thông tin thương m i. G i tin lên nhóm tin này qua đ a ch
[email protected]
(mailto:
[email protected]).
Comp.os.linux.announce đư c lưu t i: http://www.iki.fi/mjr/linux/cola.html, và
ftp://src.doc.ic.ac.uk/usenet/comp.os.linux.announce/.
Ngoài ra các nhóm tin sau cũng r t đáng đ c: comp.os.linux.* và alt.uu.comp.os.linux.*. B n có th tìm
th y nhi u v n đ thông thư ng quá m i so v i tài li u, nhưng l i đư c tr l i trên nhóm tin.
• alt.uu.comp.os.linux
• alt.uu.comp.os.linux.questions
• alt.os.linux
• alt.os.linux.mandrake
• comp.os.linux.admin
• comp.os.linux.advocacy
• comp.os.linux.alpha
• comp.os.linux.answers
• comp.os.linux.development
• comp.os.linux.development.apps
• comp.os.linux.development.system
13
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
• comp.os.linux.embedded
• comp.os.linux.hardware
• comp.os.linux.help
• comp.os.linux.m68k
• comp.os.linux.misc
• comp.os.linux.network
• comp.os.linux.networking
• comp.os.linux.portable
• comp.os.linux.powerpc
• comp.os.linux.questions
• comp.os.linux.redhat
• comp.os.linux.security
• comp.os.linux.setup
• comp.os.linux.test
• comp.os.linux.x
• comp.os.linux.x.video
Hãy nh r ng Linux tương thích POSIX, và h u h t các nhóm tin trong comp.unix.* và
comp.windows.x.* cũng thích h p, ngo i tr các v n đ liên quan ph n c ng, và vài v n đ c p th p.
Thông tin v e-mail clients (MUA), mail transfer agents (MTA), và các ph n m m liên quan khác có t i
nhóm comp.mail.*, đ c bi t là:
• comp.mail.misc
• comp.mail.pine
• comp.mail.sendmail
Câu h i và thông tin v ph n m m đ c tin có t i:
• news.software.readers.
Vui lòng đ c “N u tài li u này v n chưa tr l i câu h i c a b n....” trư c khi g i. G i cùng lúc nhi u
nhóm tin trong comp.os.linux.* hi m khi là m t ý tư ng hay.
Có th có nh ng nhóm ngư i dùng Linux (LUG) trong khu v c c a b n. Hãy ki m tra xem.
Xem thêm “Làm th nào đ l y thông tin khi không th truy c p Usenet?”
Cũng có các nhóm tin c c b khác. B n có th tìm th y nhi u thông tin h u d ng đó:
• fr.comp.os.linux (France).
• de.comp.os.linux.* (Germany).
• aus.computers.linux (Australia).
• hr.comp.linux (Croatia).
14
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
• it.comp.linux (Italy).
Tìm ki m trên http://groups.google.com/ có th cung c p danh sách c p nh t các nhóm tin.
H: Còn có nh ng FAQ và tài li u nào khác cho Linux?
Đ: Có m t s FAQ thú v v nh ng ch đ khác nhau liên quan đ n vi c qu n tr h th ng, s d ng
Linux, và nh ng ch đ khác như Flying Saucer Attacks (nh c) và h tr ph c h i cho qu n tr h th ng.
Kho lưu tr Usenet FAQ chính th c : ftp://rtfm.mit.edu/pub/usenet/.
Internet FAQ Consortium cung c p m t kho lưu có th tìm ki m t i: http://www.faqs.org/. Đ a ch này
còn qu n lý m t kho lưu các tài li u Internet Request For Comment (RFC), Best Current Practices
(BCP), và For Your Information (FYI).
Ngoài ra còn có vài FAQ và tài li u đ c bi t h u ích:
• FAQ cho ngư i dùng m i: http://homes.arealcity.com/swietanowski/LinuxFAQ/
• Linux FAQ ti ng Tây Ban Nha đ t t i: http://www.abierta.org/faq.htm http://www.abierta.org/faq.htm
• AfterStep FAQ: http://www.linuxinfor.com/en/astepfaq/AfterStep-FAQ.html
• Nh ng câu h i thư ng g p v BASH: ftp://ftp.cwru.edu/pug/bash/FAQ/
• de.comp.os.unix.linux.infos - FAQ: http://www.dcoul.de/
• Nh ng câu h i thư ng g p v Mã ngu n m : http://www.opensource.org/faq.html
• Ftape-FAQ: http://www.linuxinfor.com/en/ftapefaq/Ftape-FAQ.html
• GNU Emacs: http://www.lerner.co.il/emacs/faq-body.shtml
• GNU Linux trong Khoa h c và K thu t: http://www.comsoc.org/vancouver/scieng.html
• GNU Troff (groff ) Info: http://www.cs.pdx.edu/~trent/gnu/groff/
• Gnus 5.x: http://www.ccs.neu.edu/software/contrib/gnus/
• KDE FAQ: http://www.kde.org/faq.html
• GNU General Public License FAQ: http://www.gnu.org/copyleft/gpl-faq.html
• Linux PPP FAQ: http://www.linuxinfor.com/en/pppfaq/PPP-FAQ.html
• Linux-Raid FAQ: http://www.linuxinfor.com/en/raidfaq/index.html
• List of Periodic Information Postings: ftp://rtfm.mit.edu/pub/usenet/news.answers/periodic-postings/
• News.newusers.announce FAQ http://web.presby.edu/~nnqadmin/nan/
• Tài nguyên Linux tr c tuy n: http://www.linuxinfor.com/en/docfaq.htm
• O’Reilly & Associates Openbook Project: http://www.oreilly.com/openbook/
• Sendmail: http://www.sendmail.org/faq/
• Sendmail: C m nang cài đ t và đi u hành:: http://www.sendmail.org/
• FAQ K thu t cho ngư i dùng Linux:
http://www-106.ibm.com/developerworks/library/l-faq/?n-l-7261
• Máy tìm ki m Web: http://www.infobasic.com/pagefaq.html
15
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
• Wu-ftpd: http://www.wu-ftpd.org/man/ (th t s là m t t p h p các man pages), v i HOWTO t i:
http://www.wu-ftpd.org/HOWTO/
• Nh ng câu h i thư ng g p v XTERM. http://dickey.his.com/xterm/xterm.faq.html
H: FTP c a Linux đâu?
Đ: Có ba kho lưu chính cho Linux:
• ftp://ftp.funet.fi/pub/OS/Linux/ (Ph n Lan).
• http://ibiblio.org/pub/linux/ (M ), v i m t giao di n WWW đ p.
• ftp://tsx-11.mit.edu//pub/linux/ (M ).
Nơi t t nh t đ l y h t nhân Linux là ftp://ftp.kernel.org/pub/linux/kernel/. Linus Torvalds upload các
phiên b n c p nh t nh t lên đ a ch này.
Trong các b n phân ph i c a M , Debian GNU/Linux đ t t i ftp://ftp.debian.org/pub/debian/. Red Hat
Linux đ t t i ftp://ftp.redhat.com/, và Linux Slackware t i ftp://ftp.freesoftware.com/.
B n phân ph i Small Linux, có th ch y ch v i 2 MB RAM, t i http://smalllinux.netpedia.net/ .
N i dung c a nh ng đ a ch này đư c sao chép (mirror - có th là h ng ngày) b i nhi u đ a ch khác
nhau. Vui lòng dùng đ a ch g n b n nh t đ đ t đư c t t đ nhanh.
• ftp://ftp.sun.ac.za/pub/linux/sunsite/ (Nam Phi)
• ftp://ftp.is.co.za/linux/sunsite/ (Nam Phi)
• ftp://ftp.cs.cuhk.hk/pub/Linux/ (H ng Kông)
• ftp://sunsite.ust.hk/pub/Linux/ (H ng Kông)
• ftp://ftp.spin.ad.jp/pub/linux/ (Nh t B n)
• ftp://ftp.nuri.net/pub/Linux/ (Hàn Qu c)
• ftp://ftp.jaring.my/pub/Linux/ (Malaysia)
• ftp://ftp.nus.sg/pub/unix/Linux/ (Singapore)
• ftp://ftp.nectec.or.th/pub/mirrors/linux/ (Thái Lan)
• ftp://planetmirror.com/pub/linux (Úc) (Ngoài ra hãy xem t i http://planetmirror.com/archives.php.)
• ftp://ftp.monash.edu.au/pub/linux/ (Úc)
• ftp://ftp.univie.ac.at/systems/linux/sunsite/ (Áo)
• ftp://ftp.fi.muni.cz/pub/UNIX/linux/ (C ng hòa Séc)
• ftp://ftp.funet.fi/pub/Linux/sunsite/ (Ph n Lan)
• ftp://ftp.univ-angers.fr/pub/Linux/ (Pháp)
• ftp://ftp.iut-bm.univ-fcomte.fr/ (Pháp)
• ftp://ftp.ibp.fr/pub/linux/sunsite/ (Pháp)
• ftp://ftp.loria.fr/pub/linux/sunsite/ (Pháp)
• ftp://ftp.dfv.rwth-aachen.de/pub/linux/sunsite/ (Đ c)
16
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
• ftp://ftp.germany.eu.net/pub/os/Linux/Mirror.SunSITE/ (Đ c)
• ftp://ftp.tu-dresden.de/pub/Linux/sunsite/ (Đ c)
• ftp://ftp.uni-erlangen.de/pub/Linux/MIRROR.sunsite/ (Đ c)
• ftp://ftp.gwdg.de/pub/linux/mirrors/sunsite/ (Đ c)
• ftp.rz.uni-karlsruhe.de/pub/linux/mirror.sunsite/ (Đ c)
• ftp://ftp.ba-mannheim.de/pub/linux/mirror.sunsite/ (Đ c)
• ftp://ftp.uni-paderborn.de/pub/Mirrors/sunsite.unc.edu/ (Đ c)
• ftp://ftp.uni-rostock.de/Linux/sunsite/ (Đ c)
• ftp.rus.uni-stuttgart.de/pub/unix/systems/linux/MIRROR.sunsite/ (Đ c)
• ftp://ftp.uni-tuebingen.de/pub/linux/Mirror.sunsite/ (Đ c)
• ftp://ftp.kfki.hu/pub/linux/ (Hungary)
• ftp://linux.italnet.it/pub/Linux/ (Ý)
• ftp://ftp.unina.it/pub/linux/sunsite/ (Ý)
• ftp://giotto.unipd.it/pub/unix/Linux/ (Ý)
• ftp://cnuce-arch.cnr.it/pub/Linux/ (Ý)
• ftp://ftp.flashnet.it/mirror2/metalab.unc.edu/ (Ý)
• ftp://ftp.nijenrode.nl/pub/linux/ (Hà Lan)
• ftp://ftp.LeidenUniv.nl/pub/linux/sunsite/ (Hà Lan)
• ftp://ftp.nvg.unit.no/pub/linux/sunsite/ (Na Uy)
• ftp://sunsite.icm.edu.pl/pub/Linux/metalab.unc.edu/ (Ba Lan)
• ftp://ftp.rediris.es/software/os/linux/sunsite/ (Tây Ban Nha)
• ftp://sunsite.rediris.es/software/linux/ (Tây Ban Nha)
• ftp://ftp.cs.us.es/pub/Linux/sunsite-mirror/ (Tây Ban Nha)
• ftp://ftp.etse.urv.es/pub/mirror/linux/ (Tây Ban Nha)
• ftp://ftp.etsimo.uniovi.es/pub/linux/ (Tây Ban Nha)
• ftp://ftp.luna.gui.es/pub/linux.new/ (Tây Ban Nha)
• ftp://ftp.metu.edu.tr/pub/linux/sunsite/ (Turkey)
• ftp://unix.hensa.ac.uk/mirrors/sunsite/pub/Linux/ (Anh)
• ftp.maths.warwick.ac.uk/mirrors/linux/sunsite.unc-mirror/ (Anh)
• ftp://ftp.idiscover.co.uk/pub/Linux/sunsite.unc-mirror/ (Anh)
• ftp://sunsite.doc.ic.ac.uk/packages/linux/sunsite.unc-mirror/ (Anh)
• ftp://ftp.io.org/pub/mirrors/linux/sunsite/ (Canada)
• ftp://ftp.cc.gatech.edu/pub/linux/ (M )
• ftp://ftp.freesoftware.com/pub/linux/sunsite/ (M )
• ftp://ftp.siriuscc.com/pub/Linux/Sunsite/ (M )
17
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
• ftp://ftp.engr.uark.edu/pub/linux/sunsite/ (M )
• ftp://ftp.infomagic.com/pub/mirrors/linux/sunsite/ (M )
• ftp://linux.if.usp.br/pub/mirror/metalab.unc.edu/pub/Linux/ (Brazil)
• ftp://farofa.ime.usp.br/pub/linux/ (Brazil)
Vui lòng g i c p nh t và ch nh s a v danh sách này cho Linux
[email protected]
(mailto:
[email protected]) Không ph i m i đ a ch trên lưu toàn b source trên đ a ch g c,
và vài nơi có nh ng th mà đ a ch g c không có.
H: Làm th nào đ l y Linux khi không th truy c p FTP?
Đ: Cách d nh t có l là tìm m t ngư i b n có truy c p FTP. N u có m t Nhóm ngư i dùng Linux
(Linux User Group) g n b n, h có th giúp b n.
N u b n có m t k t n i email t t, b n có th th dùng các server FTP-qua-mail t i
[email protected]
(mailto:
[email protected]), ho c
[email protected] (mailto:
[email protected]).
Linux còn có trên CD, thông qua thư tín truy n th ng. T p tin Installation-HOWTO
(ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/HOWTO/Installation-HOWTO), và t p tin Distribution-HOWTO
(ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/HOWTO/Distribution-HOWTO) ch a các thông tin v nh ng
b n phân ph i này.
H: Làm th nào đ l y thông tin khi không th truy c p Usenet?
Đ: Có th nh n b n tóm t t c a comp.os.linux.announce b ng cách đang ký mailing list (g i thư v i n i
dung là t “subscribe” không có d u nháy t i
[email protected]
(mailto:
[email protected]). Đăng ký mailing list này là m t ý ki n hay,
nó mang đ n cho b n nh ng thông tin và tài li u quan tr ng v Linux.
Hãy nh r ng dùng nh ng đ a ch *-request đ đăng ký ho c h y đăng ký các thông báo; g i thư t i đ a
ch khác s đư c g i t i news group.
H: Mailing List đâu?
Đ: Nh ng nhà phát tri n Linux hi n nay ch y u s d ng Majordomo server t i
[email protected] (mailto:
[email protected]). Hãy g i m t thông đi p v i n i
dung là t “lists” (không có d u nháy) t i đ a ch đư c li t kê đây. Thêm m t dòng v i t “help” đ có
t p tin tr giúp chu n c a Majordomo, hi n th danh sách các l nh đ đăng ký và h y đăng ký các danh
sách.
Hi n th i, kernel list đư c lưu t i: http://www.uwsg.indiana.edu/hypermail/linux/kernel/ , và
http://www.lib.uaa.alaska.edu/linux-kernel/archive/
Vui lòng đ ng g i nh ng thông đi p l c đ lên mailing list. H u h t các mailing list này đư c dùng b i
các nhà phát tri n Linux đ nói chuy n v các v n đ k thu t và k ho ch phát tri n trong tương lai.
Chúng không đư c dùng đ tr l i các câu h i c a ngư i m i dùng Linux, đ qu ng cáo ho c các thông
báo công c ng không tr c ti p liên quan đ n ch đ c a mailing list. Comp.os.linux.announce là nơi đ
g i các thông báo công c ng. Đây là quy t c chung c a Internet. N u b n không theo nh ng hư ng d n
này, r t có kh năng b n s b flamed.
18
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
linux-newbie là nơi mà “không có câu h i nào là ng ng n”. Không may là dư ng như không có nhi u
ngư i dùng có kinh nghi m trên đó.
Có m t s lương l n các mailing list liên quan đ n Linux t i http://www.onelist.com/ . T i trang phân
lo i và ch n “Linux”. Ngoài ra còn có liên k t đăng ký mailing list t i:
http://oslab.snu.ac.kr/~djshin/linux/mail-list/
Trang Mailing Lists Available in Usenet t i: http://paml.net/ . Thông tin v danh sách có t i:
ftp://rtfm.mit.edu/, và đư c g i lên nhóm: news.announce.newgroups, news.lists, và
news.groups.
H: Where Are Linux Legal Issues Discussed?
Đ: On the linux-legal mailing list, of course. You can subscribe to it, as with many of the other Linux
related lists, b i sending a message with the word "help" in the body of the message to
[email protected] (mailto:
[email protected]).
H: Thông tin v các d án không đư c qu n lý đâu?
Đ: Có các trang web t i: http://unmaintained.sourceforge.net, và: http://www.orphansource.org/ .
Vui lòng liên l c v i nh ng tác gi ban đ u c a các d án thông qua email, ho c nh ng ngư i li t kê các
ph n m m không đư c qu n lý, trư c khi nghĩ đ n vi c dùng gi y phép m i cho gói ph n m m đó.
H: News Groups có còn đư c lưu ch nào khác không?
Đ: Usenet Linux news groups đư c lưu t i http://groups.google.com/ .
ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/linux-announce.archive lưu các thông báo c a
comp.os.linux.announce. Ngoài ra còn có các mirror t i ftp://src.doc.ic.ac.uk/usenet/, lưu tr
comp.os.linux, comp.os.linux.development.apps, và comp.os.linux.development.system.
H: Tìm các thông tin v v n đ b o m t đâu?
Đ: Có m t trang web chuyên v b o m t trong Linux t i: http://www.linuxsecurity.com/ .
M t đ a ch khác là: http://www.rootshell.com/ , ch a các thông tin v b o m t Internet và privacy issue.
Đ có thông tin v Weekly Linux Security Digest email newsletter và các cơ s d li u liên quan đ n b o
m t khác, hãy xem t i http://securityportal.com/ .
H: Tìm đ t t h th ng Linux đâu?
Đ: Trư c tiên, hãy xem t i The Linux Standards Base, http://www.linuxbase.org. Đ a ch này ch a các
thông tin v ph n m m ki m tra, t ch c h th ng t p tin, quy ư c đ t tên thư vi n đ ng.
19
Nh ng câu h i thư ng g p v Linux
Tính tương thích v i các h đi u hành khác
H: Có th dùng Linux trên cùng đĩa c ng có ch a MS-DOS? OS/2? 386BSD? Win95?
Đ: Có. Linux h tr r t nhi u h th ng t p tin khác nhau, bao g m mô hình phân partition chu n c a
MS-DOS, vì th nó có th chia s đĩa c ng v i các h đi u hành khác.
Linux h tr m i phiên b n đư c công b c a h th ng t p tin Microsoft FAT và VFAT, bao g m nh ng
cái đư c dùng b i Windows 95, Windows 98, Windows NT, Windows 2000 và Windows ME thông qua
các môđun h t nhân n p đ ng. V i m t h th ng c u hình đúng, chúng có th t đ ng n p khi partition
đư c g n k t (mount).
Tuy nhiên, chú ý r ng nhi u h đi u hành khác có th không hoàn toàn tương thích. Ví d , FDISK.EXE
và FORMAT.EXE c a DOS, có th ghi đè d li u trong partition Linux, vì đôi khi nó dùng sai d li u
partition t boot sector c a partition hơn là t b ng partition.
Đ tránh nh ng trư ng h p đó, t t nh t nên xóa tr ng ph n partition b n t o, trư c khi MS-DOS ho c
cái gì khác đ nh d ng nó. Hãy gõ:
$ dd if=/dev/zero of=/dev/hdXY bs=512 count=1
trong đó hdXY là partition tương ng; e.g., /dev/hda1 là partition đ u tiên c a đĩa (IDE) th nh t.
Linux có th đ c và ghi t p tin lên các partition FAT c a DOS và OS/2 và đĩa m m nh h th ng t p tin
DOS trong h t nhân ho c nh mtools.
M t driver thi t b OS/2 (GPL) đư c báo cáo có th đ c và vi t các partition Ext2.
Đ bi t thêm thông tin v h tr partition FAT32, hãy xem
http://bmrc.berkeley.edu/people/chaffee/fat32.html.
Hãy xem, (“Linux h tr ph n m m nào?”) đ bi t chi ti t và tình tr ng hi n th i c a các b mô ph ng
DOS, MS Windows, và các chương trình System V.
Ngoài ra hãy xem, “Linux có th truy c p h th ng t p tin Amiga không?”, “Linux có th truy c p h
th ng t p tin Macintosh không?”, “Linux có th truy c p BSD, SysV, ... UFS không?” và “Linux có th
truy c p h th ng t p tin SMB không?”.
Driver NTFS v n đang đư c phát tri n. Driver này s h tr nén như là đ c tính chu n.
H: Làm th nào đ truy c p t p tin trên đĩa m m ho c trên partition MS-DOS?
Đ: Ví d , đ dùng h th ng t p tin DOS, hãy nh p vào:
$ mkdir /dos
$ mount -t msdos -o conv=text,umask=022,uid=100,gid=100 /dev/hda3 /dos
N u là đĩa m m, đ ng quên umount đĩa m m trư c khi l y nó ra!
B n có th dùng tùy ch n conv=text/binary/auto, umask=nnn, uid=nnn, và gid=nnn đ đi u
khi n s chuy n đ i k t dòng t đ ng, đi u khi n quy n truy c p và quy n s h u t p tin trong h th ng
20
Copyright by webtailieu.net