Nguyên lý thống kê kinh tế
-giả thuyết là việc tuyên bố có liên quan đến tham số của tổng thể ( giả định)
-kiểm định giả thuyết bao gồm các thủ tục hay quy tắc để quyết bác bỏ hay chấp nhận giả thuyết đã nêu.
-giả thuyết được giả định là đúng cho đến khi có đủ chứng cứ để bác bỏ nó.
Nguyeân Lyù Thoáng Keâ Kinh Teá
Chöông 9 Kieåm ñònh Giaû Thuyeát I
Kieåm ñònh Giaû Thuyeát
Giaû thuyeát laø vieäc
Toâi tuyeân boá ñoä beàn trung
tuyeân boá coù lieân quan bình cuûa saûn phaåm laø
18,5 ngaøn km.
ñeán tham soá cuûa toång
theå (giaû ñònh).
Kieåm ñònh giaû thuyeát
bao goàm caùc thuû tuïc
hay quy taéc ñeå quyeát ñònh
baùc boû hay chaáp nhaän
giaû thuyeát ñaõ neâu. © 1984-1994 T/Maker Co.
Giaû thuyeát khoâng, H0
Phaùt bieåu giaû thuyeát coù lieân quan ñeán
tham soá cuûa toång theå
H0: μ=18,5 ngaøn km
H0 laø giaû thuyeát maø ngöôøi ta nghi ngôø vaø
muoán baùc boû
Giaû thuyeát khoâng, H0
(tieáp theo)
Giaû thuyeát H0 ñöôïc giaû ñònh
laø ñuùng cho ñeán khi coù ñuû
chöùng cöù ñeå baùc boû noù.
Nhö moät ngöôøi tröôùc toøa
ñöôïc xem nhö laø voâ toäi.
H0 coù theå bò baùc boû hoaëc khoâng bò baùc boû.
Giaû thuyeát thay theá; Ha
Giaû thuyeát thay theá phaùt bieåu ngöôïc laïi vôùi
H0
Ha: μ ≠ 18,5 ngaøn km
Giaû thuyeát thay theá coù theå hoaëc khoâng theå
ñöôïc chaáp nhaän
Sai laàm khi quyeát ñònh
Sai laàm loaïi I: Baùc boû giaû thuyeát H0 ñuùng.
Khi H0 bò baùc boû, coù theå noùi “chuùng ta ñaõ
chöùng minh ñöôïc raèng H0 sai” vôùi möùc xaùc
suaát nhoû naøo ñoù.
Xaùc suaát maéc sai laàm loaïi I, trong kieåm
ñònh goïi laø möùc yù nghóa α (significance
level)
Möùc yù nghóa α: xaùc ñònh bôûi ngöôøi nghieân
cöùu
Sai laàm khi quyeát ñònh
(tieáp theo)
Sai laàm loaïi II: Chaáp nhaän H0 sai
Xaùc suaát maéc sai laàm loaïi II: β
Quyeát ñònh ñuùng
Chaáp nhaän giaû thuyeát H0 ñuùng, xaùc suaát
quyeát ñònh ñuùng =(1- α), coøn goïi laø ñoä tin
caäy
Thuû tuïc kieåm ñònh giaû thuyeát
Giaû ñònh Xaùc ñònh toång theå
Trung bình
Toång theå
( H0:μ =18,5 ngaøn km)
x = 17 , 2 gaàn vôùi μ =18,5 ?
Khoâng! khoâng Choïn maãu
gaàn vôùi μ =18,5
Baùc boûH0
x = 17 , 2
Lyù do baùc boû giaû thuyeát H0
Phaân phoái cuûa X
Trung bình maãu ... Do ñoù ta baùc
=17,2: Ñieàu naøy boû H0: μ = 18,5
khoù coù theå xaûy ra
...
... Neáu trung bình toång
theå ôû möùc naøy.
17,2 μ= 18,5 X
Neáu H0 ñuùng
Möùc yù nghiaõα
(significance level)
Kieåm soaùt sai laàm loaïi I.
Choïn möùc yù nghóa α
Möùc yù nghóa cuûa kieåm ñònh ñöôïc choïn bôûi
ngöôøi nghieân cöùu: 0.05, 0.025, 0.01
Xaùc ñònh vuøng baùc boû H0
Xaùc ñònh giaù trò tôùi haïn (critical value)
Möùc yù nghóa vaø vuøng baùc boû H0
H0: μ ≥ 18,5
α Giaù trò tôùi haïn
H1: μ < 18,5 (critical
Value(s))
Rejection 0
H0: μ ≤ 18,5 Regions α
H1: μ > 18,5
0
α/2
H0: μ = 18,5
H1: μ ≠ 18,5 0
Keát quaû cuûa caùc quyeát ñònh
Söï thaät
Quyeát ñònh H0 Ñuùng H0 Sai
Khoâng Quyeát ñònh
Sai laàm
baùc boû ñuùng
Loaïi II (β)
H0 1-α
Sai laàm Quyeát ñònh
Baùc boû ñuùng
Loaïi I
H0 (1 - β )
(α )
Maâu thuaån giöõa sai laàm loaïi I vaø sai
laàm loaïi II
Giaûm xaùc suaát maéc sai laàm loaïi I,
xaùc suaát maéc sai laàm loaïi II seõ
taêng leân !
β
α
Kieåm ñònh hai phía
Troïng löôïng trung bình
cuûa hoäp nguõ coác laø 368
gam? Choïn moät maãu 25
hoäp, cho thaáy X =363.5.
Coâng ty aán ñònh σ =15 368 gm.
gam. Kieåm ñònh troïng
löôïng trung bình cuûa
H0: μ = 368
saûn phaåm, keát luaän vôùi
H1: μ ≠ 368
möùc yù nghóa =0,05
Vuøng baùc boû vaø khoâhaibaùc boû (Tieáp theo)
Kieåm ñònh ng phía H0
H 0 : μ = 368
Baùc boû Baùc boû
.025 .025
363.5 X
μ X = μ X = 368
-1.5
-1.96 0 1.96
Z
H1 : μ ≠ 368
Kieåm ñònh hai phía (Tieáp theo)
H0: μ = 368 Gía trò kieåm ñònh:
H1: μ ≠ 368
363.5 − 368
α = 0.05 Z= = −1,5
15 25
n = 25 Quyeát ñònh:
Giaù trò tôùi haïn: ±1.96
Khoâng baùc boû H0 ôû
Baùc boû
möùc a =5%
.025 .025
Khoâng ñuû chöùng toû trong
löôïng trung bình khaùc 368
-1.96 0 1.96 Z gam
-1.50
Kieåm ñònh giaû thuyeát baèng phöông
phaùp giaù trò P
(p-Value = 0.1336) ≥ (α = 0.05)
Khoâng baùc boû H0
p-Value = 2 x 0.0668
Baùc boû Baùc boû
α = 0.05
-1.96 -1.50 0 1.96
Z
Giaù trò kieåm ñònh -1,5 trong vuøng khoâng baùc boû H0
Kieåm ñònh moät phía (Bieát σ )
Giaû ñònh
– Toång theå coù phaân phoái chuaån.
– Neáu khoâng bieát phaân phoái cuûa toång theå, yeâu caàu
maãu lôùn (n ≥30)
_ Bieát σ
X − μ0
Giaù trò kieåm ñònh Z: Z=
σ n
Vuøng baùc boû H0
H0: μ ≥ μ0 H0: μ ≤ μ0
H1: μ < μ0 H1: μ > μ0
Baùc boû H0 Baùc boû H0
α α
-Zα 0 Z 0 Zα Z
Giaù trò ngöôõng Giaù trò ngöôõng
Tìm giaù trò tôùi haïn: Kieåm ñònh moät
phía
Giaù trò Z, vôùi a = 0.05?
σZ =1 Z .04 .05 .06
1.6 .4495 .4505 .4515
α = .05
.45 1.7 .4591 .4599 .4608
0 1.645 Z 1.8 .4671 .4678 .4686
Giaù trò tôùi haïn 1.9 .4738 .4744 .4750
= 1.645
