Một số khái niệm tổng quát về quản lý dự án
Dự án là tập hợp những đề xuất, ý tưởng được thực hiện theo một quy trình để đạt được mục tiêu đề ra trong khoảng thời gian nhất định với việc sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên - Chủ nhiệm điều hành dự án (là một trong 4 hình thức quản lý dự án được quy định trong Nghị định 25/1999/NĐ-CP của Chính phủ: Chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án, Chủ nhiệm điều hành dự án; Chìa khoá trao tay, Tự thực hiện dự án.) là tổ chức tư vấn quản lý dự...
Một số khái niệm tổng
quát về quản lý dự án
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng năm …..
21
Chương 1
MỘT SỐ KHÁI NIỆM TỔNG QUÁT VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN
I. KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA QUẢN LÝ DỰ ÁN:
1 Khái niệm về quản lý dự án
- Dự án là tập hợp những đề xuất, ý tưởng được thực hi ện theo m ột quy trình đ ể đ ạt đ ược
mục tiêu đề ra trong khoảng thời gian nhất định với vi ệc sử d ụng h ợp lý ngu ồn tài nguyên (kinh
phí, nhân vật lực).
- Dự án đầu tư: là một tập hợp những đề xuất về việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng ho ặc
cải tạo hoặc nâng cấp những đối tượng nhất định nh ằm đ ạt đ ược s ự tăng tr ưởng v ề s ố l ượng,
cải tiến, nâng cao chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó trong kho ảng th ời gian nh ất
định.
Do vậy một dự án đầu tư thường phải giải quyết được các nội dung chính sau:
- Mục tiêu phải đạt được khi thực hiện xong dự án;
- Các hiệu quả kinh tế xã hội thu được khi đưa dự án vào khai thác;
- Các nguồn lực được sử dụng đề thực hiện dự án.
- Dự án đầu tư xây dựng hay dự án xây dựng là tập hợp những đề xuất ý tưởng về việc
bỏ vốn ra để tạo mới, mở rộng hay cải tạo sửa chữa công trình xây dựng nhằm công trình hoàn
đạt chất lượng, sử dụng nguồn nhân vật lực hợp lý trong khoảng thời gian xác định.
Quy mô
Chất Chất
lượng lượng
Thời gian
Kinh phí
Chất
lượng
2 Đặc điểm của quản lý dự án:
- Có mục tiêu rõ ràng;
- Có thời hạn nhất định;
+ Khởi công;
+ Triển khai;
+ Kết thúc.
- Nguồn lực hạn chế;
- Luôn luôn mâu thuẫn;
- Duy nhất, không lặp lại.
22
3 Vòng đời của dự án:
% hoaøn
thaønh döï
chậm
nhanh
chậm
Thôøi gian
Ñieåm KHÔÛI ÑAÀU TRIEÅN KHAI KEÁT THUÙC
Điểm kết thúc
ñaàu
II. QUẢN LÝ DỰ ÁN XÂY DỰNG
1. Quản lý dự án: vừa là một nghệ thuật vừa là một khoa học ( Nghệ thuật gắn chặt với các
khía cạnh giữa cá nhân với cá nhân – công việc lãnh đạo con người. Khoa học bao gồm sự hiểu
biết các tiến trình, các công cụ và các kỹ thuật) nhằm phối hợp thiết bị, vật tư, kinh phí để thực
hiện dự án đạt được mục đích đề ra một các hiệu quả.
2. Quản lý dự án đầu tư xây dựng : vừa là một nghệ thuật và là vừa một khoa học phối hợp
vật tư, thiết bị, kinh phí để hoàn thành công trình xây dựng đ ạt chất l ượng, đ ảm b ảo th ời gian và
sử dụng nguồn kinh phí hợp lý nhất.
3. Nội dung của quản lý dự án xây dựng: (điều 54 Luật xây dựng)
Chi phí
- Chất lượng;
- Khối lượng (kinh phí);
- Thời gian;
- An toàn lao động;
Mối
- Môi trường xây dựng.
quan
hệ
Thời gian Chất
lượng
23
4. Các tiêu chuẩn đánh giá việc quản lý dự án xây dựng:
Một dự án xây dựng thành công khi đạt được các tiêu chuẩn sau:
- Đạt mục tiêu đề ra;
- Công trình đạt chất lượng;
- Hoàn thành dự án trong thời gian quy định;
- Hoàn thành dự án trong kinh phí cho phép;
- Sử dụng nguồn nhân vật lực hiệu quả và hữu hiệu.
5. Những trở ngại trong quá trình QLDA:
- Độ phức tạp của dự án;
- Yêu cầu đặc biệt (thay đổi) của chủ đầu tư;
- Cấu trúc lại tổ chức;
- Rủi ro trong dự án;
- Thay đổi công nghệ;
- Kế hoạch và giá cả được xác định trước.
III. VAI TRÒ CỦA NGUỜI CHỦ NHIỆM ĐIỀU HÀNH DỰ ÁN:
1. Các thành phần tham gia vào DA đầu tư xây dựng:
- Chủ đầu tư;
- Đơn vị thiết kế;
- Đơn vị thi công;
- Đơn vị tư vấn (tư vấn đầu tư, tư vấn đầu thầu, tư vấn giám sát…)
- Quản lý dự án;
- Ngoài ra còn có sự tham gia của các đơn vị: nhà cung cấp trang thi ết b ị, t ổ ch ức tài chính,
cơ quan quản lý nhà nước theo phân cấp công trình…)
2. Vai trò của chủ nhiệm dự án:
Theo Nghị định 25/1999/NĐ-CP của Chính phủ
a.
- Chủ nhiệm điều hành dự án (là một trong 4 hình thức quản lý dự án được quy định
trong Nghị định 25/1999/NĐ-CP của Chính phủ: Chủ đầu tư trực tiếp qu ản lý th ực hi ện d ự án,
Chủ nhiệm điều hành dự án; Chìa khoá trao tay, Tự thực hiện dự án.) là tổ chức tư vấn quản lý
dự án hay Ban quản lý chuyên ngành xây dựng ký hợp đồng trực ti ếp với chủ đầu tư thay m ặt
chủ đầu tư giám sát, quản lý toàn bộ quá trình thực hiện dự án.
- Chủ nhiệm điều hành dự án chịu trách nhiệm trước chủ đầu tư và trước pháp lu ật trong
việc quản lý dự án và các vấn đề liên quan khác được ghi trong hợp đồng.
24
- Chủ nhiệm dự án (CNDA) là thành viên của Chủ nhiệm điều hành dự án thường là lãnh
đạo của Chủ nhiệm điều hành dự án chịu trách nhi ệm trực ti ếp, đi ều đ ộng t ất c ả công vi ệc đ ể
thực hiện dự án.
- Công việc của CNDA là sắp xếp tổ chức. làm việc cùng mọi người để nhận ra các vấn
đề và giải quyết vấn đề trong suốt quá trình thực hiện dự án.
- Nhiệm vụ của CNDA:
- Tổ chức nhóm thực hiện dự án;
- Kết hợp các nổ lực của mọi người theo định hướng chung -> đạt được mục tiêu đã xác
định;
Hoàn thành tốt đẹp dự án.
-
Theo điều 35 của Nghị định 16/2005/NĐ-CP của Chính phủ
b.
Các hình thức quản lý dự án: các hình thức quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình
- Thuê tổ chức tư vấn quản lý dự án khi chủ đầu tư xây dựng công trình không đ ủ đi ều
kiện năng lực;
- Trực tiếp quản lý dự án khi chủ đầu tư xây dựng công trình có đủ đi ều kiện năng l ực v ề
quản lý dự án.
IV. CÁC CHỨC NĂNG QLDA
HOẠCH ĐỊNH
KIỂM SOÁT TỔ CHỨC
LÃNH ĐẠO
1. Hoaïch ñòn h laø moät chöùc naêng chính cuûa quaù trình QLDA. Hoaïch
ñònh laø xaùc ñònh trình töï thöïc hieän caùc coâng vieäc quaûn lyù nhaèm ñaït
ñöôïc muïc tieâu ñaõ ñeà ra trong khoaûng thôøi gian xaùc ñònh. Maët khaùc,
phoái hôïp hoaït ñoäng vaø phaân coâng traùch nhieäm cho caùc beân tham gia
N hie ä m vuï hoaïc h ñòn h ba o go à m :
- Hình thaønh muïc tieâu vaø yù ñònh;
- Xaùc ñònh nhöõng höôùng chính cuûa quaù trình QLDA;
25
- Keá hoaïch vaø tieán ñoä;
- Chöông trình thöïc hieän.
Vai tro ø cuû a ngö ô ø i Chuû nhie ä m DA vôùi chö ù c na ê n g hoaïc h
- Laäp keá hoaïch caùc coâng vieäc caàn laøm;
- Thieát laäp muïc tieâu döï aùn vaø nhöõng yeâu caàu thöïc hieän;
- Phoái hôïp cuøng caùc chuyeân gia ñeå hoaïch ñònh vaø öôùc tính chi phí;
- Xaùc ñònh nhöõng söï kieän quan troïng cuûa döï aùn;
- Döï truø nhöõng tình huoáng baát ngôø;
- Traùnh thay ñoåi keá hoaïch tröø tröôøng hôïp caàn thieát;
- Chuaån bò hôïp ñoàng ñuùng quy ñònh giöõa caùc beân;
- Truyeàn ñaït laïi keá hoaïch döï aùn, xaùc ñònh traùch nhieäm moãi caù
nhaân, thôøi gian vaø chi phí thöïc hieän;
- Thöïc hieän theo keá hoaïch.
2. Toå ch öù c laø quaù trình saép xeáp nguoàn nhaân vaät löïc ñeå ñaït
ñöôïc muïïc tieâu ñeà ra.
- Nhieäm vuï toå chöùc bao goàm:
- Xaùc ñònh nhieäm vuï cho nguôøi thöïc hieän
- Xaây döïng cô caáu (caáu truùc) vaø chuyeån giao quyeàn löïc.
- Thu huùt con ngöôøi vaø phöông tieän thöïc hieän.
Vai tr o ø cuû a ng ö ô ø i Chuû nhi e ä m DA vô ùi chö ù c na ê n g to å ch ö ù c:
- Toå chöùc thöïc hieän döï aùn theo coâng vieäc yeâu caàu
- Phaân chia (Break down) döï aùn thaønh nhöõng coâng vieäc cuï theå coù
theå ño löôøng ñöôïc.
- Thieát laäp moät sô ñoà toå chöùc cho moãi döï aùn, trong ñoù caàn chæ
ra ai, laøm gì
- Xaùc ñònh quyeàn vaø traùch nhieäm cuûa moãi thaønh vieân tham gia döï
aùn
3. Laõn h ñaïo bao goàm nhöõng chöc naêng sau:
- Phaân coâng;
- Höôùng daãn;
- Kích thích, ñoäng vieân;
- Chæ huy;
- Giao tieáp.
Vai tr o ø cuû a ng ö ô ø i Chuû nhi e ä m DA vô ùi chö ù c na ê n g laõn h ñaïo:
- Xaùc ñònh roõ raøng caùc coâng vieäc caàn thöïc hieän vaø löïa choïn
ngöôøi thöïc hieän.
- Thöïc hieän buoåi hoïp giôùi thieäu muïc tieâu cuûa döï aùn cho caùc
thaønh vieân cuûa döï aùn töø luùc baét ñaàu döï aùn.
26
- Giaûi thích roõ raøng vôùi caùc thaønh vieân veà coâng vieäc cuûa hoï.
- Laøm cho caùc thaønh vieân hieåu roõ vaø ñoàng yù vôùi yeâu caàu cuûa
döï aùn veà chaát löôïng, kinh phí, vaø thôøi gian thöïc hieän
4. Kie å m so a ù t laø thieát laäp heä thoáng theo doõi, ño löôøng, giaùm saùt
quaù trình thöïc hieän döï aùn vaø ñieàu chænh kòp thôøi nhöõng sai leäch so
vôùi keá hoaïch ñeà ra (quy moâ, kinh phí, thôøi gian).
Chöùc naêng kieåm soaùt bao goàm:
- Thu thaäp thoâng tin, soá lieäu;
- So saùnh vaø ñaùnh giaù so vôùi keá hoaïch ban ñaàu
- Ñieàu chænh;
- Thu thaäp kinh nghieäm cho döï aùn tieáp theo.
Vai tr o ø cuû a ng ö ô ø i Chuû nhi e ä m DA vô ùi chö ù c na ê n g kie å m
- Thöôøng xuyeân ghi nhaän vaø theo doõi quaù trình thöïc hieän caùc coâng
vieäc trong thöïc teá vaø theo keá hoaïch.
- Duy trì moät bieåu ñoà/baûng tính ñeå so saùnh chi phí vaø thôøi gian thöïc
hieän coâng vieäc trong thöïc teá vaø theo keá hoaïch.
- Ghi nhaän laïi caùc cuoäc hoïp, caùc cuoäc noiù chuyeän baèng ñieän
thoaïi, vaø caùc cuoäc trao ñoåi thoûa thuaän hôïp ñoàng.
- Ñaûm baûo laø moïi ngöôøi ñöôïc thoâng tin ñaày ñuû veà tình hình thöïc
hieän döï aùn.
5. Pho ái hôï p laø söï keát hôïp giöõa caùc chöùc naêng vaø caùc beân tham
gia QLDA nhaèm ñaûm baûo cho döï aùn ñöôïc thöïc hieän haøi hoaø vaø ñaït
Nhieäm vuï phoái hôïp bao goàm:
- Taïo söï thoáng nhaát yù chí vaø haønh ñoäng;
- Taïo moái quan heä giöõa caùc beân tham gia.
Vai tr o ø cuû a ng ö ô ø i Chuû nhi e ä m DA vô ùi chö ù c na ê n g ph o á i
- CNDA phaûi ñuû naêng löïc ñeå phoái hôïp caùc lónh vöïc quan troïng cuûa
döï aùn.
- CNDA phaûi ñuû uy tín vaø naêng löïc ñeå phoái hôïp caùc beân tham gia
trong quaù trình thöïc hieän DA.
- CNDA phaûi theå hieän moái quan taâm vaøsöï nhieät tình thöïc hieän döï
aùn.
- Taïo cô hoäi cho moïi ngöôøi coù theå tieáp caän ñöôïc, coâng khai caùc
vaán ñeà vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà theo quan ñieåm cuøng hôïp taùc.
V. TOÅNG QUAN VEÀ CAÙC LÓNH VÖÏC KIEÁN THÖÙC TRONG QUAÙ TRÌNH
QUAÛN LYÙ DÖÏ AÙN:
- Quaûn lyù quy moâ döï aùn (Project scope management)
Quaûn lyù thôøi gian cuûa döï aùn (Project time management)
-
- Quaûn lyù chi phí cuûa döï aùn (Project cost management)
- Quaûn lyù chaát löôïng cuûa döï aùn (Project quality management)
27
- Quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa döï aùn (Project human resource
management)
- Quaûn lyù thoâng tin cuûa döï aùn (Project Communications management)
- Quaûn lyù ruûi ro cuûa döï aùn (Project risk management)
- Quaûn lyù cung öùng cuûa döï aùn (Project procurement management)
Quaûn lyù quy moâ döï aùn:
- Giaáy pheùp
- Hoaïch ñònh quy moâ
- Ñònh nghóa quy moâ
- Kieåm soaùt söï thay ñoåi cuûa quy moâ
- Kieåm tra quy moâ
Quaûn lyù thôøi gian cuûa döï aùn
- Xaùc ñònh caùc coâng taùc
- Trình töï caùc coâng taùc
- Öôùc löôïng thôøi gian hoaøn thaønh coâng taùc
- Laäp tieán ñoä/keá hoaïch
- Kieåm soaùt thôøi gian
Quaûn lyù chi phí cuûa döï aùn:
- Hoaïch ñònh taøi nguyeân
- Öôùc löôïng chi phí
- Thieát laäp ngaân saùch cho döï aùn
- Kieåm soaùt chi phí
Quaûn lyù chaát löôïng cuûa döï aùn
- Hoaïch ñònh chaát löôïng
- Kieåm soaùt chaát löôïng
- Baûo hieåm chaát löôïng
Quaûn lyù nguoàn nhaân löïc döï aùn:
- Hoaïch ñònh toå chöùc
- Tìm kieám/tuyeån moä nhaân vieân
- Thaønh laäp vaø duy trì Ban QLDA
Quaûn lyù thoâng tin cuûa döï aùn
- Hoaïch ñònh thoâng tin
- Phaân phoái thoâng tin
- Baùo caùo tieán trình
- Keát thuùc quaûn lyù
Quaûn lyù ruûi ro cuûa döï aùn
28
- Nhaän daïng ruûi ro
- Ñònh löôïng ruûi ro
- Phaûn öùng vôùi ruûi ro
- Kieåm soaùt ruûi ro
Quaûn lyù cung öùng cuûa döï aùn
- Hoaïch ñònh cung öùng
- Hoaïch ñònh söï maëc caû
- Söï maëc caû
- Löïa choïn taøi nguyeân/nguoàn löïc
- Quaûn lyù hôïp ñoàng
- Keát thuùc hôïp ñoàng
VI. CẤU TRÚC TỔ CHỨC
- Kieåu maãu ñöôïc ñaët ra ñeå phoái hôïp hoaït ñoäng giöõa caùc thaønh
vieân trong toå chöùc
- Giao traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi ñeán töøng thaønh vieân trong toå
chöùc vaø thieát laäp traùch nhieäm cho caùc keát quaû
- Thieát laäp caùc ñieàu kieän caàn thieát cho söï phoái hôïp laãn nhau giöõa
caùc thaønhKHAÙI NIEÄM
1. CAÙC vieân
• Söï toå ch ö ù c (organizing) laø quaù trình saép xeáp con ngöôøi vaø
nguoàn löïc nhaèm phoái hôïp laãn nhau ñeå hoaøn thaønh moät muïc tieâu.
• Caùch thöùc maø trong ñoù caùc boä phaän khaùc nhau cuûa moät toå
chöùc ñöôïc saép xeáp moät caùch chính thöùc thöôøng ñöôïc goïi laø c aá u
• Caáu truùc to å ch ö ù c laø moät heä thoáng cuûa caùc nhieäm vuï, caùc
quan heä baùo caùo vaø caùc keát quaû cuûa thoâng tin
• Baïn hoïc ñöôïc gì töø sô ñoà cuûa moät toå chöùc:
- Söï ph a â n chia co â n g vie ä c : Caùc vò trí vaø chöùc danh chæ ra caùc
traùchCaùc qua n h eä giaù m saù t : ai seõ baùo caùo ñeán ai
- nhieäm.
- Caùc keâ n h lieâ n laïc : Chæ ra doøng thoâng tin chính thöùc töø ñaâu
ñeán ñaâu caá u truùc chín h be â n dö ô ùi : Caùc vò trí maø baùo caùo ñeán
- Caùc
nhaø quaûn caá p ño ä cuû a qua û n lyù : Chæ ra caùc phaân lôùp cuûa quaûn lyù
- Caùc lyù chung
2. CAÙC LOAÏI CAÁU TRUÙC TOÅ CHÖÙC
- Caáu truùc theo chöùc naêng
- Caáu truùc theo döï aùn
- Caáu truùc theo ma traän
a- CAÁU TRUÙC CHÖÙC NAÊNG (FUNCTIONNAL STRUCTURES)
• Moät caá u truùc ch ö ù c na ê n g taäp hôïp caùc con ngöôøi vôùi kyõ naêng
töông töï ñeå laøm nhöng nhieäm vuï töông töï
29
Thaùi Thaønh
Moät
Traàn Leâ Hai
……
Ñoã Vaên Ba
Cô caáu toå chöùc quaûn lyù theo chöùc naêng (Ban Quaûn Lyù döï
aùn)
Giaùm ñoác
Phoøng keá Phoøng Xaây Phoøng caàu
Phoøng
toaùn döïng DD& CN ñöôøng
haønh chính
– nhaân söï
Nguyeãn Vaên
A
Leâ Vaên B
…
…
Hoaøng Vaên
C
* Lôïi ñieåm:
Lôïi theátheoquy moâvôùi söï söûduïngnguoànlöïc coù hieäuquaû
-
Nhieämvuï phaâncoângphuøhôïp vôùi taøi năng, chuyeânmoânvaø söï ñaøotaïo
-
Giaûi quyeátñöôïc vaánñeàthuoäcveàkyõ thuaätchaátlöôïng cao
-
Ñaøo taïo chuyeânsaâuvaø phaùttrieåncaùckyõ naêngtrongvoøngcaùcchöùcnaêng
-
30
Caùccon ñöôøngngheànghieäproõ raøngtrongvoøngcaùcchöùcnaêng
-
* Khuyết ñieåm
Thieáusöï phoái hôïp vaø giaotieápcheùogiöõacaùcchöùcnaêng
-
Khaû naêngphaûnöùngkeùmvôùi caùcthayñoåi cuûamoâi tröôøngxungquanh
-
b- CAÁU TRUÙC DÖÏ AÙN
Moät caáu truùc döï aùn taäphôïp nhöõngcaùnhaânlaømvieäcchungtrongmoätdöï aùnvôùi
nhöõngñoái töôïngtöôngtöï.
`
Giaùm
ñoác
Phoù Giaùm Phoù Giaùm Phoù Giaùm
……
ñoác Döï ñoác Döï aùn ñoác Döï aùn
aùn 1 2 n
KS XDDD& CN KS XDDD& CN KS XDDD& CN
KS ñieän KS ñieän KS ñieän
… … …
KS caáp thoaùt KS caáp thoaùt KS caáp thoaùt
nöôùc nöôùc nöôùc
Cô caáu toå chöùc quaûn lyù theo döï
aùn
* Lôïi ñieåm:
- Raátlinh ñoängtrongphaûnöùngvôùi caùcthayñoåi cuûamoâi tröôøng
- Caûi thieänsöï phoái hôïp cheùogiöõacaùcboäphaänchöùcnaêng
- Taøi chuyeânmoântaäptrungvaøocaùcñoái töôngcuï theå
- Deådaøngthayñoåi kích thöôùcbaèngvieäctheâmvaøohaybôùtra caùcdöï aùn
* Khuyeát ñieåm:
- Coù theålaømgiaûmlôïi theátheoquy moâ
- Coù theålaømgia taêngchi phí bôûi söï truønglaéptrongnguoànlöïc vaønoålöïc cuûacaùc
döï aùnkhaùcnhau.
- Quaùnhaánmaïnhvaøomoätdöï aùncoù theålaømtoånhaïi ñeántoaønboä
- Coù theåtaïo ra canïhtranhkhoânglaønhmaïnh
c- CAÁU TRUÙC MA TRAÄN
Moät caáu truùc ma traän laø phöông thöùc keát hôïp giöõa caáutruùc chöùc naêngvaø caáu
truùcdöï aùn.
* Lôïi ñieåm:
- Söï phoái hôïp chöùcnaêngbeântrongtoáthôntrongvaänhaønhvaøxöû lyù raécroái.
- Gia taêngsöï linh ñoängtrongtheâm,bôùt,thayñoåi söï vaänhaønhñeåphuøhôïp vôùi phía
caàu(demand).
- Traùch nhieämthöïc hieän coâng vieäc cuûa caùc thaønh vieân toát hôn xuyeân qua caùc
chuûnhieämdöï aùn(project manager).
31
- Caûi thieäntieántrình ra quyeátñònhxuyeânquanhoùmdöï aùn(project team) ngaytaïi nôi
laømvieäcvì taïi ñoù thoângtin toátnhaátlaø coù saún
- Caûi thieänsöï quaûnlyù chieánlöôïc vì laõnh ñaïo ñöôïc giaûi phoùngkhoûi vieäcxöû lyù
nhöõngvaánñeàkhoângcaànthieátñeåtaäptrunggiaûi quyeátvaøocaùcnoäi dungchieánlöôïc.
* Khuyeát ñieåm:
- Heäthoánghai “xeáp”coù theågaâyra nhöõngtruïc traëc
- Nhaân vieân cuûa caáu truùc ma traän coù theå nhaännhieämvuï mô hoà vì nhaänleänh
maâuthuaånnhautöø hai “xeáp”.
- Coù theågaâyra gia taêngchi phí vì söï gia taêngchi phí löôngcuûacaùctröôûngnhoùm
- Loøng trung thaønh cao vôùi nhoùmcoù theå gaây ra thieät haïi cho caùc muïc tieâu lôùn
hôncuûatoåchöùc.
Giaùm ñoác
Tröôûng Tröôûng Tröôûng Tröôûng
phoøng döï phoøng kyõ phoøng kinh phoøng keá
aùn thuaät doanh toaùn
chuyeân moân
Traùch nhieäm
Döï aùn
1
Döï aùn
2
Döï aùn
3
Traùch nhieäm ñoái
vôùi döï aùn
Cô c a á u t o å c h ö ù c q u a û n ly ù
t h e o m a t ra ä n
32
Chöông 2
HÌNH THAØNH DÖÏ AÙN
I. CAÙC THAØNH PHAÀN THAM GIA VAØO DÖÏ AÙN XAÂY DÖÏNG:
- Chuûñaàutö
- Ñôn vò thieátkeá
- Ñôn vò thi coâng
- Caùcñôn vò tö vaán(tö vaánñaàutö, tö vaánñaáuthaàu,tö vaángiaùmsaùt…)
- Quaûnlyù döï aùn
Ngoaøi ra coøncoù söï thamgia cuûa:
- Nhaøcungcaápthieátbò (neáucoù)
- Toå chöùctaøi chính(ngaânhaøng,kho baïc, baûohieåm…)
- Cô quanquaûnlyù Nhaønöôùc(theophaâncaápcoângtrình)
II. CAÙC PHÖÔNG THÖÙC QUAÛN LYÙ DÖÏ AÙN XAÂY DÖÏNG
- Quaûnlyù DA ñoøi hoûi söï laømvieäcthoángnhaátgiöõacaùcbeânthamgia.
- Coù nhieàuphöôngthöùcquaûnlyù ñeåthöïc hieänmoätDA.
- Theo Luaät xaây döïng vaø Nghò ñònh 52/1999/NÑ-CP ngaøy 08/07/1999 (ñieàu 59)
nhöõnghình thöùcquaûnlyù thöïc hieändöï aùnnhösau:
a- Chuûñaàutö tröïc tieápquaûnlyù thöïc hieändöï aùn;
b- Chuûnhieämñieàuhaønhdöï aùn;
c- Chìa khoaùtraotay;
d- Töï thöïc hieändöï aùn.
Hình thöùc chuû ñaàu tö tröïc tieáp quaûn lyù thöïc hieän döï aùn;
- Chuû ñaàutö phaûi coù boä maùyquaûnlyù döï aùn ñuû naênglöïc hoaëcthaønhlaäp Ban
quaûnlyù döï aùnñeåquaûnlyù döï aùn
Hình thöùc chuû nhieäm ñieàu haønh döï aùn.
- Chuû ñaàutö khoângñuû ñieàu kieän tröïc tieáp quaûnlyù thöïc hieän döï aùn phaûi thueâ
toå chöùc chuyeânmoânhoaëcgiao cho Ban quaûnlyù döï aùnchuyeânngaønhlaømchuû nhieäm
ñieàuhaønhdöï aùn.
- Chuûnhieämñieàuhaønhdöï aùncoù traùchnhieäm:
+ Tröïc tieáp kyù hôïp ñoàng vaø thanh toaùn hôïp ñoàng (tröôøng hôïp ñöôïc chuû ñaàu tö
giao) hoaëcgiao dòch ñeå chuû ñaàutö kyù hôïp ñoàngvôùi caùc ñôn vò thamgia thöïc hieändöï
aùn
33
+ Chòu traùchnhieämthaymaëtchuûñaàutö giaùmsaùt,quaûnlyù toaønboäquaùtrình thöïc
hieändöï aùn.
Hình thöùc chìa khoaù trao tay
Hình thöùc naøy ñöôïc thöïc hieän khi chuû ñaàutö ñöôïc pheùptoå chöùc ñaáuthaàuñeå
choïn nhaø thaàuthöïc hieän toaøn boä döï aùn töø khaûo saùt thieát keá, mua saémvaät tö, xaây
laépcho ñeánkhi baøngiaocoângtrìnhñöavaøosöû duïng
Vôùi nguoàn voán cuûa Nhaø nöôùc hay caùc nguoàn voán tín duïng ñaàu tö phaùt trieån
cuûa Nhaø nöôùc hình thöùc naøy chæaùp duïng ñoái vôùi döï aùn nhoùmC, coøn caùc tröôøng
hôïp khaùcphaûi ñöôïc Thuû töôùngchínhphuûcho pheùp.
Hình thöùc töï thöïc hieän döï aùn
Chuû ñaàu tö coù ñuû naênglöïc hoaït ñoäng saûn xuaát, xaây döïng phuø hôïp vôùi yeâu
caàucuûadöï aùn
III. CAÙC GIAI ÑOAÏN THÖÏC HIEÄN DÖÏ AÙN
CHUAÅN BÒ ÑAÀU THÖÏC HIEÄN ÑAÀU KEÁT THUÙC DAÑT
TÖ TÖ
- YÙ TÖÔÛNG, - GIAI ÑOẠN - BAØN GIAO
XAÙC ÑÒNH THIEÁT KEÁ (thieát - VAÄN HAØNH
MUÏC TIEÂU DÖÏ keácô sôû, thieátkeá KHAI THAÙC
AÙN kyõ thuaät) - ÑAÙNH GIAÙ
- BAÙO CAÙO - GIAI ÑOẠN ÑAÀU SAU DÖÏ AÙN
ÑAÀU TÖ hayDÖÏ THAÀU - KEÁT THUÙC
AÙN ÑAÀU TÖ - GIAI ÑOAÏN THI DÖÏ AÙN
COÂNG
IV. NGHIEÂN CÖÙU SÖÏ CAÀN THIEÁT PHAÛI ÑAÀU TÖ VAØ QUY MOÂ ÑAÀU TÖ:
34
Chi phí ñeå thöïc hieän caùc
Khaû naêng ñeå aûnh
thay ñoåi veà ch.löôïng, c.phí
Cao höôûng ñeán chaát löôïng,
Cao
vaø tieán ñoä
chi phí vaø tieán ñoä
Thấp
Thấp
Xaùc Thieát Thieát Cung Hôïp ñoàng
ñònh keá kyõ keá kyõ öùng xaây döïng
döï aùn thuaät thuaät vaät
cuûa sô boä chi tieát lieäu/thie
chuû át bò
ñ.tö
- Xaùc ñònhmuïc tieâucuûadöï aùn
- Xaùc ñònhñöôïc quy moâcuûadöï aùn
Nghieâncöùu söï caànthieátvaø quy moâñaàutö phaûi ñöara ñöôïc muïc tieâuvaø nhöõng
yeâucaàutoái thieåuveà chaátlöôïng cuûaDA. möùc voán ñaàutö toái ña, vaø thôøi ñieåmhoaøn
thaønhcaànthieát.
Noäi dung nghieâncöùu söï caàn thieát vaø quy moâ ñaàu tö ñöôïc trình baøy trong baùo
caùoñaàutö vaødöï aùnñaàutö.
Noäi dung chuû yeáu cuûa baùo caùo ñaàu tö laø:
1- Söï caànthieátphaûi ñaàutö, caùc ñieàukieänthuaänlôïi vaø khoù khaên;cheáñoä khai thaùcvaø
söûduïngtaøi nguyeânneáucoù;
2- Quy moâñaàutö: coângsuaát,dieäntích xaâydöïng; caùchaïngmuïc coângtrình; döï kieánveàñòa
ñieåmxaâydöïngcoângtrìnhvaønhucaàusöûduïngñaát;
3- Phaântích, löïa choïn sô boä veà coângngheä,kyõ thuaät;caùc ñieàukieäncung caápvaättö thieát
bò, nguyeânlieäu, naênglöôïng, dòch vuï, haï taàngkyõ thuaät;phöôngaùn giaûi phoùngmaëtbaèng,taùi
ñònh cö neáu coù; caùc aûnh höôûng ñoái vôùi moâi tröôøng, phoøng choáng chaùy noå, an ninh, quoác
phoøng;
4- Hình thöùc ñaàutö, sô boä toångmöùc ñaàutö, thôøi haïn thöïc hieän, phöôngaùn huy ñoängvoán
theotieánñoävaøhieäuquaûkinh teá- xaõhoäi cuûadöï aùnvaøphaânkyø ñaàutö neáucoù.
Noäi dung chuû yeáu cuûa döï aùn ñaàu tö laø:
1- Söï caànthieátvaømuïc tieâuñaàutö; hình thöùcñaàutö; ñòañieåmxaâydöïng, nhucaàusöûduïng
ñaát;ñieàukieäncungcaápnguyeân,nhieânlieäu.
2- Quy moâvaø dieäntích xaây döïng, caùc haïng muïc coângtrình; phaântích löïa choïn phöôngaùn
kyõ thuaät,coângngheävaøcoângsuaát.
35
3- Caùcgiaûi phaùpthöïc hieänbaogoàm:
a. Phöôngaùngiaûi phoùngmaëtbaèngvaøXD haï taàngkyõ thuaät;
b. Caùcphöôngaùnthieátkeákieántruùc;
c. Phöôngaùnkhai thaùcdöï aùnvaøsöûduïnglao ñoäng;
d. Phaânñoaïnthöïc hieän,tieánñoäthöïc hieänvaøhình thöùcQLDA.
4- Ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng, caùc giaûi phaùp phoøng, choángchaùy, noå vaø caùc yeâu
caàuveàanninh, quoácphoøng.
5- Toångmöùcñaàutö; nguoànvoán;phöôngaùnhoaøntraûvoán;caùcchætieâutaøi chính,phaântích
ñaùnhgiaùhieäuquaûKT- XH.
V. CHIEÁN LÖÔÏC CUÛA DÖÏ AÙN
Trong giai ñoaïn hình thaønhDA. chuûñaàutö phaûi xaùclaäpchieánlöôïc cho DA. Chieán
löôïc cuûaDA laø cô sôû ñeåñieàuhaønhDA baogoàm:
Hình thöùcthöïc hieänvaø QLDA;
-
- Vai troø vaøtraùchnhieämcuûanhöõngngöôøi thamgia DA;
- Daïnghôïp ñoàng;
- Tieánñoächo coângtaùcthieátkeá,
- Tieántrìnhtrieånkhai vaøthöïc hieänthi coâng.
Chương 3
KINH PHÍ ĐẦU TƯ CỦA DỰ ÁN
I. MỘT SỐ CÁC KHÁI NIỆM: (điều 5 – Nghị định 52/1999/CP củ Chính phủ)
- Tổng mức đầu tư: là toàn bộ chi phí đầu tư và xây dựng (kể cả vốn ban đ ầu) và là gi ới
hạn chi phí tối đa của dự án đầu tư.
- Tổng dự toán: là tổng chi phí cần thiết cho việc đầu tư xây dựng (chi phí chu ẩn b ị m ặt
bằng, chi phí thực hiện đầu tư kể cả mua sắm thiết bị và chi phí khác c ủa d ự án) đ ược tính toán
cụ thể ở giai đoạn thiết kế kỹ thuật xây dựng, không vượt tổng mức đầu tư đã được duyệt.
- Vốn đầu tư được quyết toán là toàn bộ chi phí hợp pháp đã thực hiện trong quá trình đầu
tư để đưa dự án vào khai thác sử dụng. Chi phí hợp pháp là chi phí theo đúng h ợp đ ồng đã ký k ết
và thiết kế dự toán đã được phê duyệt. đảm bảo theo đúng quy chuẩn, đ ịnh m ức, đ ơn giá, ch ế đ ộ
tài chính - kế toán và những quy định hiện hành của Nhà nuớc có liên quan.
II. CHI PHÍ Ở CÁC GIAI ĐOẠN ĐẦU TƯ:
1. Giai đoạn chuẩn bị đầu tư: Chỉ chiếm khoảng 5-15% tổng vốn đầu tư, nhưng là giai
đoạn bao gồm nhiều công việc phức tạp, chứa đựng các nhân tố về chi ến lược, quyết định sự
thành bại của dự án. Do vậy trọng tâm ở giai đoạn này là chất lượng của các kết quả nghiên cứu.
Trong giai đoạn gồm các chi phí:
a- Chi phí cho công tác điều tra khảo sát, thu thập số liệu... phục vụ cho việc lập báo cáo đầu
tư và dự án đầu tư đối với công trình đặc biệt quan trọng và báo cáo nghiên c ứu kh ả thi đ ối v ới
các công trình còn lại;
36
b- Chi phí cho hoạt động tư vấn đầu tư như: lập báo cáo đầu tư, thẩm tra xét duyệt báo cáo
đầu tư, dự án đầu tư;
c- Chi phí cho công tác tuyên truyền, quảng cáo dự án công trình xây dựng.
d- Chi phí khởi công công trình xây dựng.
2. Giai đoạn thực hiện đầu tư: chiếm đại bộ phận chi phí của dự án (khoảng từ 80-90%
tổng vốn đầu tư) bao gồm:
a. Chi phí xây lắp:
+ Chi phí tháo dỡ kiến trúc cũ, dọn dẹp mặt bằng;
+ Chi phí san lấp mặt bằng;
+ Chi phí xây dựng các hạng mục công trình;
+ Chi phí lắp đặt thiết bị.
b. Chi phí thiết bị ( mua sắm, vận chuyển, bảo hiểm, thuế VAT…);
c. Chi phí khác (lệ phí cấp đất, giấy phép XD, chi phí đ ền bù, thuê đ ất, chi phí kh ảo sát thi ết
kế, thẩm định, quản lý….)
3. Giai đoạn kết thúc dự án: chi phí hoàn công, tháo dở công trình tạm, bào giao, các chi phí
khác vận hành thử, đào tạo nhân lực…)
III. ƯỚC TÍNH CHI PHÍ ĐẦU TƯ
Ước tính hay khái toán chi phí cho dự án trong giai đo ạn chuẩn bị đ ầu tư có nh ững đ ặc đi ểm
sau:
a- Thiếu thông tin về dự án;
b- Đòi hỏi liệt kê đầy đủ các công tác và ước tính chi phí;
c- Giới hạn kinh phí tối đa của dự án.
Các cơ sở để tính chi phí cho dự án trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư:
a- Kinh nghiệm;
b- Số liệu lưu trữ, thống kê;
c- Đơn giá trích ngang (khoán gọn).
1. Ước tính:
Sứ dụng đơn giá để ước tính giá thành của các DA
Ước tính là quá trình phân tích các số li ệu về giá đã có đ ể xác đ ịnh đ ược đ ơn giá cho các công
trình sau này. Đơn giá phải được hình thành dựa trên giá trị trung bình. nhưng có kể đến những giá
trị lớn nhất và nhỏ nhất.
A + 4B + C
UC =
6
Trong đó:
UC : đơn giá ước tính;
A : đơn giá thấp nhất của công trình đã hoàn thành trước đó;
B : đơn giá trung bình của công trình đã hoàn thành;
37
C : đơn giá cao nhất của côngtrình đã hoàn thành trước đó.
Ví dụ: Các công trình xây dựng truờng cấp 3 ở TPHCM có các số liệu như sau:
Diện tích xây
Đơn giá (đ)
Công trình Giá thành (tr. đ)
dựng (m2)
Truờng NTH 7.875.000 4.500 1.750.000
Truờng MĐC 4.843.800 3.510 1.380.000 Min
Truờng MCR 10.275.000 6.850 1.500.000
Truờng LHP 2.481.250 1.250 1.985.000
Trường TP 10.616.600 4.870 2.180.000 Max
Trường PN 8.753.200 5.540 1.580.000
Trường NK 4.554.000 2.300 1.980.000
1.714.048 Giá trị trung bình
49.398.850 28.820
Ta có:
1.380.000 + 4 * 1.714.048 * 2.180.000
UC = = 1.736.032 đ/m2
6
2. Ước tính có tính đến yếu tố thời gian, địa điểm
UC = G * K t * K dd * K dv
Trong đó:
- G : giá thành công trình đã thực hiện;
- Kt : Hiệu chỉnh theo thời gian lãi suất vay, trượt giá, lạm phát…. Hệ số thời gian đ ược xem
là hệ số quy đổi giá trị tiền tệ tại thời điểm hoàn thành công trình (công trình đ ược so sánh., đ ối
chiếu) và thời điểm hoàn thành công trình của dự án chuẩn bị đầu tư.
K t = (1 + r ) n
Với r: lãi suất quy đổi (lãi suất vay, trượt giá, lạm phát…);
n: số thời đoạn so sánh (năm, tháng…)
- Kđđ : Hiệu chỉnh theo địa điểm do vị trí địa lý khác nhau nên chi phí vật tư, máy thi công đ ặc
biệt là nhân công khác nhau. K đđ là tỉ số giữa hệ số vị trí địa lý nơi chuẩn bị dự án đầu tư và hệ
số vị trí địa lý nơi công trình đã được xây dựng (công trình được so sánh, đối chiếu)
- Kđv : Hiệu chỉnh theo đơn vị tính là tỉ số gi ữa số lượng (m 2, m,…) của công trình so sánh và
số lượng của công trình chuẩn bị đẩu tư xây dựng.
IV. PHÂN TÍCH KINH TẾ ĐỂ LỰA CHỌN DỰ ÁN ĐẦU TƯ
- Phương pháp giá trị hiện tại (NPV)
- Phương pháp thời gian hoàn vốn (PP)
- Phương pháp suất thu hồi nội tại (IRR)
- Phương pháp tỉ số lợi ích và chi phí (B/C)
Các công thức cơ bản để chuyển đổi dòng tiền tệ đơn và phân bồ đều
1. Cho P tìm F:
F = P (1 + r ) n hay F =P(F/P, r, n)
38
Ý nghĩa: Nếu đầu tư P đồng trong n năm thì đến kỳ hạn sẽ lũy tích được là F đồng.
2. Cho F tìm P:
1
P=F hay P = F(P/F, r, n)
(1 + r ) n
Ý nghĩa: Muốn có F đồng năm thứ n trong tương lai thì ngay t ừ năm đ ầu ph ải b ỏ v ốn là P
đồng.
3. Cho A tìm P:
(1 + r ) n − 1
P=A hay P = A(P/A, r, n)
r (1 + r ) n
Ý nghĩa: Nếu hàng năm có khả năng trả nợ đều đặn là A đồng trong n năm thì s ố v ốn đ ược
vay năm đầu sẽ là P đồng.
4. Cho P tìm A:
r (1 + r ) n
A=P hay A = P(A/P, r, n)
(1 + r ) n − 1
Ý nghĩa: Nếu năm đầu vay vốn là P đồng trong thời hạn n năm thì hàng năm phải tr ả đ ều đ ặn
cả lãi lẫn gốc là A đồng (hình thức bán trả góp)
5. Cho A tìm F
(1 + r ) n − 1
F=A hay F = A(F/A, r, n)
r
Ý nghĩa: Nếu hàng năm đầu tư A đồng đều đặn trong năm thì cuối năm thứ n sẽ luỹ tích đ ược
F đồng.
6. Cho F tìm A
r
A=F hay A= F(A/F, r, n)
(1 + r ) n − 1
39
Chương 4
HOẠCH ĐỊNH DỰ ÁN
I. HOẠCH ĐỊNH BAN ĐẦU CỦA CHỦ NHIỆM DỰ ÁN
Nhiệm vụ đầu tiên của chủ nhiệm DA là tập trung tất cả những tài liệu liên quan đến DA.
- Báo cáo lập DA đầu tư;
- Hợp đồng tư vấn ký giữa chủ đầu tư với cơ quan chủ quản của người chủ nhiệm DA;
- Các tài liệu liên quan đến dự án.
Mục đích của quá trình xét duyệt ban đầu là làm quen với các mục tiêu c ủa ch ủ đ ầu t ư,
những yêu cầu của DA và xác định các thông tin cần thi ết cho công tác l ập k ế ho ạch DA, đ ặc
biệt là trong báo cáo nghiên cứu tìên khả thi và báo cáo khả thi (báo cáo đầu tư)
4 Xác định quy mô dự án:
Xác định quy mô của dự án là xác định các hạng mục và công việc cần làm nhằm đáp
ứng yêu cầu của chủ đầu tư về dự án.
Mục đích: tìm hiểu và cung cấp thông tin cần thiết về công vi ệc c ần làm đ ể có th ể tri ển
khai công việc kịp thời, tránh (hạn chế) phát sinh làm tăng kinh phí và kéo dài th ời gian th ực
hiện dự án.
- Xác định mục tiêu của dự án và yêu cầu của chủ đầu tư;
- Rà soát quy mô của dự án;
- Kiểm tra xem quy mô đã hợp lý chưa?
- Cần thiết phải bổ sung, thay đổi nội dung, công việc, thông tin;
40
