Baøi 1:
Caùc daïng toaùn thöôøng gaëp:
Daïng 1: Tìm Coâng thöùc
döïa treân bieåu thöùc ñaïi soá
Daïng2: Tìm Coâng thöùc
döïa treân phaûn öùng hoaù hoïc
- -
PP1: Phöông phaùp giaûi nhoùm baøi
tìm coâng thöùc döïa treân BTÑS
Böôùc 1:Ñaët coâng thöùc caàn tìm
( Ñaët CTTQ).
Böôùc 2:Laäp phöông trình
(döïa treân BTÑS).
Böôùc 3:Giaûi phöông trình treân
⇒ keát luaän.
Baøi taäp 1
Moät oxit nitô (A) coù coâng thöùc NOx
vaø coù %N = 30,43. Tìm oxit (A)?
(Trích ñeà thi ÑHQG TP.HCM - 1997)
Toùm taét:
(A):NOx
%N = 30, 43
B1.Ñaët CTTQ
(A):? PP1 B2.Laäp pt (*)
B3. Giaûi (*)
Nhôø coâng thöùc khai trieån
% cuaû nguyeân toá trong hôïp chaáât
Coâng thöùc tính % cuûa nguyeân toá
trong hôïp chaát
Vôùi hôïp chaát AxBy ta luoân coù:
M A .x
%A =
M A B ×100
x y
%A M A .x
Töông töï trong AxBy coù: ⇒
=
M B .y %B M B .y
%B = × 100
MA B
x y
Toùm taét:
(A):NOx
Trong A B :
%N = 30, 43 x y
B1. Ñaët CTTQ M A .x
(A):? PP1 B2. Laäp pt (*) %A = × 100
MA B
GiAÛi: B3. Giaûi (*) x y
Theo ñeà ta coù (A): NOx
14 .1
coù %N= ×100 = 30,43
14 + 16.x
⇒ X=2
Vaäy oxit caàn tìm laø: NO2
Baøi taäp 2
Moät oxit saét coù % Fe = 72,41.
Tìm coâng thöùc cuûa oxit?
(Trích ñeà thi ÑHQG TP.HCM – 1999)
Gôïi yù:
Oxit Saét: FexOy
°Fe2O3 coù x: y = 2: 3=0,67
°Fe3O4 coù x: y = 3: 4=0,75
°FeO coù x: y = 1: 1=1
Khi tìm FexOy, ta caàn: Hoaëc x=? vaø y =?
Hoaëc x: y = ?
Toùm taét:
Oxit Saét Ñaët CTTQ
% Fe = 72,41 PP1 Laäp pt (*)
Coâng thöùc oxit? Giaûi (*)
Giaûi:
Ñaët CTTQ oxit saét: FexOy
Caùch 1:
%Fe= 56 .x .100 = 72,41
Ta coù =
56x + 16y
⇒ x : y = 3 : 4 ⇒ Oxit
Caùch 2:
Trong FexOy coù: %Fe = 56x = 72,41
%O 16y 100 – 72,41
⇒ x:y= 3:4
Vaäy oxit: Fe3O4
Baøi taäp 3:
Moät oxit cuûa kim loaïi M
Coù % M = 63,218.
Tìm coâng thöùc oxit.
CuO ZnO
MgO MnO2PbO
Al2O3
FeO
Fe3O4
Toùm Taét:
B1. Ñaët CTTQ
Oxit kim loai M
PP1 B2. Laäp pT (*)
%M = 63,218
B3. Giaûi (*)
Oxit : ?
Gôïi yù: (Caùch ñaët CTTQ oxit)
Neáu M coù hoaù trò n
(Hoaëc M coù 1 hoaù tri)
⇒ 0xit: M2On
Neáu ñeà khoâng gôïi yù hoaù trò
⇒ Oxit: MxOy
Baøi Giaûi baøi taäp 3
Oxit kim loaïi M coù % M = 63,218. Tìm oxit ?
Ñaët CTTQ oxit: MxOy
%M M.x 63,218
Trong MxOycoù: = =
%O 16.y 100 - 63,218
⇒ M = 27,5.y/x
TaTa coùlaäp ng ng bieän luaän
neân baû baû bieän luaän:
M
Vôùi laø hoaù trò cuûa M
Caùc gôïi yù:
Qui taéc hoaù trò: ( Tìm hoaù trò cuûa nguyeân toá; laäp coâng thöùc)
Toång quaùt
Hoaù trò : a b
AxBy ⇒ a.x = b.y
Hoaù trò cuûa nguyeân toá
vaø caùc ion thöôøng gaëp:
Trong hôïp chaát:
Nguyeân toá thuoäc PNIA: I
Nguyeân toá thuoäc PNIIA:II
Caùc kim loaïi : Al (III); Fe(II; III)
Cu (I; II); Ag (I); Zn (II); Cr(II, III,VI)
Caùc phi kim: Halogen thöôøng coù hoaù tri (I) rieâng Cl
coù theå coù theâm:III, V, VII; S (II, IV, VI), O (II), N(I ñeán V)
Hoaù trò cuûa caùc ion:
Toång quaùt :
Vôùi ion döông: M n+ coù hoaù trò laø n
Vôùi ion aâm: X m- coù hoaù trò laø m
Ví duï :
Fe 2+ : II ; Fe3+ : III ;...
Cl − : I ; SO4 − : II ; PO4 − : III ;...
2 3
Aùp duïng tính hoaù trò
cuûa ng.toá trong hôïp chaát :
a 2
Vôùi coâng thöùc : MxOy
Theo qui taéc hoaù trò ta coù:
a .x = y. 2 ⇒ a = 2xy
Vaäy trong MxOy , thì M coù hoaù trò laø : 2y/x
Giaûi Tieáp baøi taäp 3
Oxit kim loaïi M coù % M = 63,218. Tìm oxit ?
** **
Ñaët CTTQ oxit : MxOy
Trong MxOy coù:
%M M.x M 63,218
= = xOy
%O 16.y 100 - 63,218
⇒ M = 27,5. y/x = 13,75 . 2y/x
2y/x 4
1 2 3
M 13,75 27,5 41,25 55
Vôùi 2y/x laø hoaù trò cuûa M
Choïn 2y/x =4 ⇒ M = 55 ⇒ M : Mn
Vaäy oxit: MnO2
Baøi taäp 4:
Oxit cuûa kim loaïi M coù coâng thöùc MxOy
Vaø coù m M : m O = 7:3.
Tìm coâng thöùc oxit
(Trích ñeà thi ÑHBK TP. HCM – 1995)
Toùm Taét:
Oxit: MxOy
m M : m O = 7:3
Oxit:?
Nhôø coâng thöùc sau: mB=nAxBy.MBy
PP1
B1. Ñaët CTTQ Trong AxBy coù: Trong AxBy coù
mA = nAxBy.MA.x
m A M A .x
B2. Laäp(*) =
B3. Giaûi (*) mB M B . y
Ax B y coù:
Baøi Giaûi Baøi taäp 4
m A M A .x
Oxit MxOy coù mM : mO= 7: 3. Tìm oxit ? =
mB M B.y
Theo ñeà CTTQ cuûa oxit caàn tìm laø : MxOy
Trong MxOy coù:
mM
mO = ? = M.x = 7
16.y MxOy
3
⇒ M = 37,33. y/x = 18,67 . 2y/x
Ta coù baûng bieän luaän
2y/x 1 2 3 4
M 18,67 37,33 56 74,68
Vôùi 2y/x laø hoaù trò cuûa M
Choïn: 2y/x =3 ⇒ M = 56 ⇒ M : Fe
Vaäy oxit: Fe2O3
Baøi taäp ñeà nghò :
Baøi taäp 5:
Cho 2 ion XO32- vaø YO3-
trong ñoù oxi chieám laàn löôït
60,0% vaø 77,4% theo khoái
löôïg. Tìm X, Y?
(ÑH, CÑ naêm 2005 – ñôït 2)
Baøi taäp 6:
Oxit cuûa kim loaïi M coù
mM : mO= 21: 8.
Tìm oxit ?
Ñaùp soá:
AD5: X:S ;Y: N
AD6: Fe3O4