TRƯỜNG CAO ĐẲNG CẦN THƠ
Khoa Kỹ Thuật Công Nghệ
Lớp Khoa Học Môi TRường B- k32
BÀI BÁO CÁO
KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN LUNG NGỌC
HOÀNG
Giáo Viên Hướng Dẫn:NGUYỄN THUỴ BẢO UYÊN
Sinh Viên Thực Hiện
Võ Thành Chiến Nguyễn Duy Đạt
Nguyễn Tuấn Anh Vương Thị Tha
Nguyễn Hồ Trần Thị Thuỳ Linh
Nguyễn Lê Xuân Thi Nguyễn Trung Tín
Đặng Hoàng Tấn Tước Nguyễn Quốc Trung
KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN LUNG NGỌC
HOÀNG
I.GIỚI THIỆU
1.Vị Trí Địa Lý
Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Lung Ngọc Hoàng là di
sản cuối cùng của hệ sinh thái tự nhiên nổi tiếng. Khu bảo tồn thiên
nhiên Lung Ngọc Hoàng bao gồm phạm vi đất đai của Lâm trường
Phương Ninh tại huyện Phụng Hiệp, tỉnh Cần Thơ (cũ).Nay thuộc xã
Phương Bình, huyện Phụng Hiệp, Hậu Giang .Phía Bắc giáp Phương
Bình; phía Nam giáp xã Phương Phú; phía Đông giáp xã Tân Phuớc
Hưng (thuộc huyện Phụng Hiệp); phía Tây giáp huyện Long Mỹ.Lung
Ngọc Hoàng là khu bảo tồn thiên nhiên theo quy chế quản lý của 3 loại
rừng của Việt Nam theo tiêu chuẩn của Công ước Ramsar. Với toạ độ
điạ lý
- Từ 09041’ đến 09045’ vĩ độ Bắc.
- Từ 105039’ đến 105043’ kinh độ Đông
2. Quy mô diện tích và các phân khu chức năng:
Tổng diện tích khu bảo tồn là: 2. 805, 37 ha
Trong đó gồm :
- Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt : 976, 28 ha
- Phân khu phục hồi sinh thái : 963, 45 ha
- Phân khu hành chính, dịch vụ, du lịch : 404, 61 ha
- Khu thực nghiệm khoa học : 461, 03 ha
Vùng đệm của Khu bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng có diện
tích 8.836, 07 ha, bao quanh Khu bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng.
Phía Bắc giáp kênh Lái Hiếu, phía Nam giáp kênh Quản Lộ-Phụng Hiệp,
phía Đông giáp kênh Búng Tàu và kênh Xẻo Xu, phía Tây giáp kênh Cầu
Nam.
3.Mục tiêu khu bảo tồn
- Bảo tồn những sinh cảnh tự nhiên tiêu biểu, độc đáo, sự đa dạng sinh
học, nơi khu trú của các loài sinh vật bản địa của hệ sinh thái đất ngập
nước vùng đồng bằng ngập nước phía Tây sông Hậu Giang. Đồng thời
góp phần bảo tồn các giá trị về văn hóa, lịch sử, nhân văn của vùng đồng
bằng Nam Bộ.
- Sử dụng và khai thác hợp lý tài nguyên tự nhiên và những tiềm năng của
hệ sinh thái đất ngập nước phục vụ cuộc sống của nhân dân địa phương,
góp phần xóa đói giảm nghèo và thực hiện các chương trình phát triển
kinh tế xã hội của tỉnh Hậu Giang.
- Góp phần duy trì sự cân bằng sinh thái và gia tăng độ che phủ rừng, đảm
bảo an ninh môi trường và sự phát triển bền vững của đồng bằng sông
Cửu Long.
II.HỆ SINH THÁI CỦA KHU BẢO TỒN
1.Thực vật.
Lung Ngọc Hoàng có hệ thực vật rất phong phú: gồm: 330 loài
thực vật. Nhưng chủ yếu là 3 kiểu thảm thực vật chính: rừng tràm, đầm
lầy và trảng cỏ. Rừng Tràm có diện tích lớn nhất, hầu hết diện tích này là
rừng trồng Tràm thương mại, có giá trị đa dạng sinh học không cao. Diện
tích còn lại là đầm lầy và trảng cỏ có giá trị về đa dạng sinh học cao hơn
mặc dù nhiều nơi đang được trồng Tràm non. Khoảng 1/3 diện tích khu
vực là đất canh tác lúa và mía (Buckton et al. 1999).
Các trảng cỏ có diện tích lớn với loài cỏ Năng ngọt Eleocharis
dulcis mọc hỗn giao với Cỏ chỉ Cynodon dactylon và rải rác có Tràm tái
sinh. Có 3 loại hình trảng cỏ khác nhau trong khu vực là: các bãi Đưng
Scleria poafearmis, gồm có cỏ Năng và các loài thuộc họ Cỏ Poaceae; bãi
Cỏ mỡ Hymenachne acutigluma chiếm ưu thế ở các bờ kênh; và bãi Sậy
Phragmites vallatoria xuất hiện thành từng đám cao và dày (Buckton et al.
1999).
Quần xã thực vật thuỷ sinh ở các kênh đào chủ yếu là các loài Lục
bình Eichhornia crassipes, Bèo cái Pistia stratiotes, Bèo ong (Bèo tai chuột)
Salvinia cucullata, Rau muống Ipomoea aquatica, Rau mương Ludwidgia
adscendens, Cỏ sước nước Centrostachys aquatica, Bèo dâu Azolla pinnata,
Bèo trống Spirodela polyrrhiza và Bèo cám Lemna aequinoxialis (Buckton
et al. 1999).Ngoài ra, hệ thực vật thuộc hệ sinh thái đất ngập nước là
quần thể rất đa dạng, bao gồm các loài chiếm ưu thế như: dây choại, lác,
sậy, bồng bông; thực vật thuộc hệ sinh thái trên cạn gồm trâm sắn, ngái
lông, gáo trắng, gừa, đủng đỉnh, cây mua; thực vật thuộc hệ sinh thái dưới
nước như: lục bình, bông súng, bông sen, các loại bèo...Bên cạnh đó,khu
bảo tồn thiên đã có 1.461ha rừng tràm và một số ít xà cừ, keo tai tượng,
keo lai. Lung Ngọc Hoàng hôm nay, ngoài những mảng xanh của cây cối,
lúa, mía còn có màu xanh của bầu trời và một dải lụa biêng biếc của
những dòng kinh và các lung bàu.
Thực vật ở Lung Ngọc Hoàng
2.Động vật
Khu bảo tồn còn là nơi quy tụ các loài sinh vật quý hiếm, phong
phú, nhiều chủng loại gồm: 206 loài động vật quý, trong số đó có 9 loài
chim quý hiếm là bạc má, cá đãy, cà cuốc, cò ốc, giang sen, cò lạo xám, Le
khoang cổ, ác là… Các loài chim nước có kích thước lớn rất hiếm, chỉ có
một số loài Cò, Diệc xuất hiện trong khu vực vào mùa khô. Tuy nhiên,
trong mùa mưa cũng có một số lượng tương đối lớn các loài chim xuất
hiện trong khu vực như: Gà lôi nước Ấn Độ Metopidius indicus và Cò đen
Dupetor flavicollis. Khu hệ chim ở rừng Tràm trồng nghèo về thành phần
loài, chỉ gặp các loài như: Rẻ quạt Rhipidura javanica, Hút mật họng tím
Nectarinia jugularis và Vành khuyên Zosterops palpebrosa (Buckton et al.
1999).
Có 5 loài thú quý hiếm là dơi chó, rái cá, rái móng, chồn mực, cáo
mèo, 10 loài bò sát tiêu biểu là rắn mái gầm, rắn cạp nong (bungarus
fasciatus), rùa nắp (Cuora amboinensis), Rùa vàng (Testudo elongata, và
một loài ếch giun (lchthyophis glutinous) rất quý.Có có nhiều loại thú,
chim, cá quý hiếm. Trong đó, phải kể đến rái cá lông mũi và rùa nắp (nằm
trong Sách đỏ thế giới), càng đước, chồn đèn, cá thác lác cườm.Ngoài ra,
có nhiều loài không chỉ được đưa vào sách đỏ Việt Nam, mà còn được
đưa vào cả sách đỏ thế giới như: rắn, trăn, rái cá... Ngoài ra còn có 77 loài
thuỷ sản, trong đó có 2 loài cá quý: cá Còm (Notopterus chilata) và cá Trê
trắng (Clarias batrachus).
Rái Cá Lông Mũi
III.THÁCH THỨC MÀ LUNG NGỌC HOÀNG PHẢI GÁNH CHỊU
Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định thành lập khu bảo tồn thiên
nhiên Lung Ngọc Hoàng. Sau đó tỉnh Cần Thơ thực hiện bằng việc sáp
nhập Lâm trường Mùa Xuân với Lâm trường Phương Ninh. Ban giám đốc
khu bảo tồn đã cho đào bới tại Lâm trường Mùa Xuân (cũ) để đào ao nuôi
cá .Định lấy thêm 100ha nuôi cá . Tại khu vực Kênh Lệch (thị xã Ngã
Bảy), nhiều tốp nhân công khẩn trương đưa xáng cạp, máy thổi đất đào
xới ầm ầm. Có đến 18 ao đã đào hoàn thành, mỗi ao rộng hàng ngàn mét
vuông. Đê bao cũng được đắp hoàn chỉnh chạy dài tít tắp, bao quanh hàng
chục hecta.
Một cán bộ có trách nhiệm của khu bảo tồn cho biết việc đào ao
này có chủ trương của UBND tỉnh từ năm 2005 với diện tích cho phép
khoảng 30ha. Tuy nhiên trong năm 2006 chỉ mới đào được ba ao, mỗi ao
5.000m2 để nuôi cá tra thử nghiệm. Năm nay, khi con cá tra bắt đầu sốt thì
dự án này được triển khai nhanh hơn. Trong bước thực hiện dự án, một ý
tưởng lấy thêm 100ha nữa để nuôi cá cũng đang được tính tới nhưng chưa
có chủ trương của tỉnh. Biến khu bảo tồn thành khu bảo vệ .Ông Thọ,
giám đốc khu bảo tồn, biện minh rằng khu vực đào ao biệt lập ấy trước
đây chỉ toàn là mương, liếp trồng khóm, mía, không đem lại lợi ích gì. Vì
vậy đào ao để ương cá giống phục vụ nhân dân. Tuy nhiên, chị Xuân,
đang chặt cây rừng thuê cho một tay thầu phá rừng nơi đây, tiết lộ: “Gia
đình tôi cùng đoàn nhân công khai thác trắng khoảng 20ha tràm ở Lâm
trường Mùa Xuân cho thầu Dân. Phải tranh thủ đốn để kịp cho xáng cuốc
vô đào ao”. Ông Năm Huynh, nguyên giám đốc Lâm trường Phương Ninh
(cũ), bức xúc: “Rừng xác xơ hết rồi, từ năm 2003 đến nay ban giám đốc
khu bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng đã đốn khoảng 1.300ha rừng
tràm và đốn sạch 71ha rừng keo tai tượng, bạch đàn, tràm bông vàng...”.
Ông Nguyễn Văn Đồng, giám đốc Sở NN & PTNT Hậu Giang, cho biết
tỉnh có chủ trương cho đào ao khoảng 30ha, nhưng không phải đào trong
rừng mà là trên đất mía; đồng thời phải thực hiện theo chức năng sản
xuất nông - lâm - ngư kết hợp. Còn việc đào ao trên diện tích lớn và trong
khu vực biệt lập như vậy có lập dự án và đánh giá tác động môi trường
hay không thì ông Đồng nói chưa nhận được bất kỳ dự án nào về việc đào
ao nuôi cá từ ban giám đốc khu bảo tồn. Mặc dù Chính phủ có quyết định
và UBND tỉnh Hậu Giang kiên định với chủ trương biến Lung Ngọc
Hoàng thành khu bảo tồn thiên nhiên, nhưng ban giám đốc khu bảo tồn lại
có ý định chuyển sang xây dựng thành khu bảo vệ cảnh quan rừng đặc
dụng với lý do diện tích rừng còn ít, động vật quí hiếm không còn... Trong
khi đó, một nguồn tin cho biết kiểm lâm phát hiện có ba loài động vật
nằm trong Sách đỏ đang còn trú ngụ trong khu rừng này. Thầu “được
lòng” cán bộ Suốt những năm gần đây, việc khai thác rừng trong khu bảo
tồn dường như được hợp thức hóa. Hằng ngày tàu ghe vào rừng chở gỗ ra
ngoài ầm ầm. Qua tìm hiểu của chúng tôi, một số người dân vào đây làm
ăn “được lòng” với cán bộ đã trở thành thầu khai thác gỗ. Cách đây năm
năm, thầu Tùng quay về khu bảo tồn Lung Ngọc Hoàng đóng một chiếc
ghe 10 tấn để hợp đồng khai thác cây hầm than. Chỉ trong vòng vài năm,
trên 70ha bạch đàn, tràm bông vàng, keo tai tượng được trồng từ hàng
chục năm trước ở các tuyến bờ bao, kênh lô, kênh khoảng và kể cả khu
vực bảo vệ nghiêm ngặt trong khu bảo tồn cũng bị đốn hạ. Nhiều người
dân trong khu bảo tồn thắc mắc không biết vì sao mà thầu Tùng được
mua cây với giá rẻ không ngờ. Một cây khoảng 10 năm tuổi, khi khai thác
bán lại cho dân cất nhà, thầu Tùng lấy 250.000 đồng; trong khi đó giá mua
thực tế chỉ có 4.100 đồng. Mười năm trước, để trồng các cây này Nhà
nước phải bỏ ra 1.100 đồng/cây. Chính nhờ sự độc quyền khai thác đối
với những loại cây khai thác trắng mà thầu Tùng phất lên như “diều gặp
gió” với hàng chục lò hầm than, lượng gỗ khai thác trong khu bảo tồn
được thầu Tùng vận chuyển ra thị trường các tỉnh. Thầu Dân lúc đầu vào
khu bảo tồn ươm cây giống bán lại cho lâm trường, nhưng từ khi có chủ
trương “tỉa thưa” rừng thì ông đứng ra làm thầu. Bãi tập kết tràm “tỉa
thưa” của thầu Dân nằm ngay trong khu bảo tồn nghiêm ngặt, trải dài
theo kênh Long Phụng, lúc nào cũng tất bật tàu ghe vào chuyên chở. Nói là
“tỉa thưa”nhưng khi vào rừng thấy cây nào to, đẹp là đội quân khoảng 40
người của tay thầu này tỉa trước. Chính vì thế bãi tràm của thầu Dân
không lúc nào vơi. Ông Ba Thành, một cựu chiến binh sống ở đây, nói
chua xót: “Đây là nơi được bảo vệ nghiêm ngặt, người lạ mặt rất khó
vào, vậy mà toàn bộ diện tích cây trồng ven bờ bao đã bị đốn gần hết rồi.
Họ nói là tỉa thưa nhưng chúng tôi thấy nhân công toàn hạ những cây tràm
lớn, suông. Khai thác kiểu này chừng hai mùa nữa là rừng của khu bảo tồn
Lung Ngọc Hoàng sẽ không còn tồn tại”.
Đưa gỗ rừng ra thị trường
IV.KẾT LUẬN
Lung Ngọc Hoàng xưa nay vừa là khu vực có môi trường sinh thái
ôn hòa thuận lợi cho các loài động vật hoang dã và cá nước ngọt trú ngụ
vừa là căn cứ cách mạng lâu đời của Cần Thơ (cũ) và Khu ủy nên được
coi là một vùng đất giàu tiềm năng du lịch. Nơi đây vốn là vùng đồng
bằng ngập nước rộng lớn trải dài từ phía Tây của Sông Hậu tới tận U
Minh và được đánh giá là một trong những điểm quan trọng trên bản đồ
đất ngập nước của Việt Nam.Vì vậy, chúng ta hãy chung tay bảo vệ nó
thành một khu bảo tồn thật sự.
Copyright by webtailieu.net