TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC GIAO THOÂNG VAÄN TAÛI TP.HOÀ CHÍ MINH
ÑOÄNG LÖÏC HÔI NÖÔÙC TAÀU THUYÛ
TS. MTr LEÂ HÖÕU SÔN
TP. HOÀ CHÍ MINH, NAÊM 2005
1
Muïc luïc:
CHÖÔNG MUÏC Trang
PHAÀN I. CHU TRÌNH THIEÁT BÒ ÑOÄNG LÖÏC HÔI NÖÔÙC 10
10
I. CHU TRÌNH THIEÁT BÒ ÑOÄNG LÖÏC HÔI NÖÔÙC CÔ BAÛN – CHU TRÌNH
10
RANKIN…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11
1. Sô ñoà nguyeân lyù cuûa chu trình Rankin ……………………………………………………………………………………………………
11
2. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa chu trình Rankin ……………………………………………………………………………………………
3. Caùc thoâng soá cô baûn cuûa chu trình ………………………………………………………………………………………………………….
12
4. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán hieäu suaát nhieät cuûa chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi
13
nöôùc…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13
II. CHU TRÌNH COÙ QUAÙ NHIEÄT LAÀN 2 ………………………………………………………………………………………
13
1. Sô ñoà nguyeân ly uø……………………………………………………………………………………………………………………………………………
15
2. Nguyeân lyù laøm vieäc ……………………………………………………………………………………………………………………………………….
15
3. Tính hieäu suaát nhieät cuûa chu trình …………………………………………………………………………………………………………..
15
4. Tính suaát tieâu hao hôi …………………………………………………………………………………………………………………………………..
15
III. CHU TRÌNH THIEÁT BÒ ÑOÄNG LÖÏC HÔI NÖÔÙC COÙ HOÀI NHIEÄT
16
1. Sô ñoà nguyeân ly uø……………………………………………………………………………………………………………………………………………
17
2. Nguyeân lyù laøm vieäc ……………………………………………………………………………………………………………………………………….
18
3. Tính hieäu suaát nhieät cuûa chu trình …………………………………………………………………………………………………………..
18
4. Öu ñieåm cuûa chu trình hoài nhieät ……………………………………………………………………………………………………………….
18
IV. CHU TRÌNH CAÁP NHIEÄT, CAÁP ÑIEÄN
18
1. Sô ñoà nguyeân lyù ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. Tính hieäu suaát nhieät cuûa chu trình …………………………………………………………………………………………………………
PHAÀN II: NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ 20
CHÖÔNG 1. GIÔÙI THIEÄU CHUNG VEÀ NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ 20
I. QUAÙ TRÌNH SINH HÔI TRONG NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ …………………………………………………………….. 20
II. CAÙC THOÂNG SOÁ CHÍNH CUÛA NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ ……………………………………………………………… 21
1. AÙP SUAÁT HÔI ……………………………………………………………………………………………………………….……………………………… 21
2. NHIEÄT ÑOÄ HÔI …………………………………………………………………………………………………………….……………………………… 21
3. Saûn löôïng hôi ………………………………………………………………………………………………………………….……………………………… 21
4. NHIEÄT LÖÔÏNG COÙ ÍCH …………………………………………………………………………………………….….………………………… 21
5. Hieäu suaát cuûa noài hôi ……………………………………………………………………………………………………….….……………………… 22
6. Dieän tích beà maët haáp nhieät …………………………………………………………………………………………………..…………………… 22
7. Nhieät taûi dung tích buoáng ñoát ………………………………………………………………………………………………..………………… 22
8. Suaát boác hôi ………………………………………………………………………………………………………………………………….………………… 22
9. Suaát tieâu duøng chaát ñoát …………………………………………………………………………………………………………….………………… 22
10. Naêng löôïng tieàm taøng cuûa noài hôi ……………………………………………………………………………………………………….. 22
III. CAÙC YEÂU CAÀU ÑOÁI VÔÙI NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ ………………………………………………………………………. 23
2
CHÖÔNG 2. CHAÁT ÑOÁT DUØNG CHO NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ 24
I. YEÂU CAÀU ÑOÁI VÔÙI CHAÁT ÑOÁT DUØNG CHO NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ ………….……………………… 24
1. Caùc yeâu caàu ñoái vôùi chaát ñoát duøng cho noài hôi taàu thuyû ……………………………………………………………….. 24
2. Thaønh phaàn cuûa chaát ñoát duøng cho noài hôi taàu thuyû ……………………………………………………………………….. 24
3. Chaát laøm vieäc, chaát khoâ, chaát chaùy ………………………………………………………………………………………………………… 24
4. Nhieät trò cuûa nhieân lieäu ……………………………………………………………………………………………………….…………………….. 25
II. TÍNH CHAÁT CUÛA DAÀU ÑOÁT NOÀI HÔI …………………………………………………………………………………….. 25
1. Öu nhöôïc ñieåm cuûa daàu ñoát noài hôi ………………………………………………………………………………..……………………… 25
2. Caùc tính chaát cuûa daàu ñoát noài hôi ……………………………………………………………………………………….………………….. 25
CHÖÔNG 3. QUAÙ TRÌNH CHAÙY TRONG BUOÀNG ÑOÁT NOÀI HÔI 28
I. XAÙC ÑÒNH LÖÔÏNG KHOÂNG KHÍ CAÁP LOØ ……………………………………………………………………………………. 28
1. Xaùc ñònh theå tích khoâng khí lyù thuyeát caáp loø ……………………………………………………………………………………… 28
2. Xaùc ñònh theå tích khoâng khí thöïc teá caáp loø …………………………………………………………………………………………… 29
II. XAÙC ÑÒNH LÖÔÏNG KHÍ LOØ (KHOÙI LOØ) ………………………………………………………………….……………………. 29
1. Xaùc ñònh Vk theo phöông trình phaûn öùng chaùy ………………………………………………………………………………….. 29
2. Xaùc ñònh löôïng khí loø döïa vaøo keát quaû phaân tích khoùi loø ………………………………………….…………………… 31
3. Xaùc ñònh troïng löôïng cuûa khí loø ………………………………………………………………………………………….…………………… 31
4. Xaùc ñònh phaân aùp suaát cuûa caùc chaát khí thaønh phaàn cuûa khí loø …………………………………………………… 31
5. Nhieät dung rieâng cuûa khí loø ………………………………………………………………………………………………….…………………… 32
6. Entalpi cuûa khí loø …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 32
III. LAÄP TOAÙN ÑOÀ I-θ …………………………………………………………………………………………………………………………….……… 32
IV. LAÄP TOAÙN ÑOÀ Vkk-α, Vk-α VAØ Pi-α ……………………………………………………………………….………………………. 34
V. THIEÁT BÒ PHAÂN TÍCH KHOÙI OOC-XA ……………………………………………………………………….………………….. 35
1. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa thieát bò phaân tích khoùi Ooc-xa ………………………………………………………………… 35
2. Xaùc ñònh heä soá khoâng khí thöøa döïa vaøo keát quaû ño cuûa thieát bò Ooc-xa ………………………………… 36
VI. CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN QUAÙ TRÌNH CHAÙY TRONG BUOÀNG ÑOÁT NOÀI
HÔI ………………………………………………………………………………….………………………………………………………………….…………………. 37
1. Ñieàu kieän ñeå quaù trình chaùy xaûy ra hoaøn toaøn …………………………………………………………………………………… 37
2. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán giai ñoaïn chuaån bò chaùy …………………………………………………….…………………. 37
3. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán giai ñoaïn chaùy ……………………………………………………………………….…………………. 38
4. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán quaù trính chaùy oån ñònh …………………………………………………………………………… 38
CHÖÔNG 4. THIEÁT BÒ BUOÀNG ÑOÁT 39
I. SUÙNG PHUN KIEÅU HÔI NÖÔÙC ………………………………………………………………………………………………………….... 39
II. SUÙNG PHUN KIEÅU KHOÂNG KHÍ NEÙN …………………………………………………………………..…….………………… 39
III. SUÙNG PHUN KIEÅU AÙP LÖÏC …………………………………………………………………………………..…………………………… 39
1. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa suùng phun kieåu aùp löïc ……………………………………………………………….……………….. 39
2. Caùc phöông phaùp ñieàu chænh saûn löôïng daàu phun vaøo buoàng ñoát ……………………………….……………… 42
3. Öu nhöôïc ñieåm cuûa suùng phun cô hoïc (ly taâm khoâng quay) ………………………………………….……………… 44
IV. SUÙNG PHUN KIEÅU AÙP LÖÏC - HÔI NÖÔÙC …………………………………………………………………………………… 44
V. SUÙNG PHUN KIEÅU QUAY ……………………………………………..……………………………………..……………………………… 45
3
1. Sô ñoà nguyeân lyù …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 45
2. Nguyeân lyù laøm vieäc ……………………………………………………………………………………………………………………….……………… 45
3. Öu nhöôïc ñieåm ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 46
VI. BOÄ THOÅI MUOÄI …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 47
CHÖÔNG 5. CAÂN BAÈNG NHIEÄT NOÀI HÔI 48
I. TOÅN THAÁT NHIEÄT TRONG NOÀI HÔI ………………………………………………………………………………….……………. 48
II. TÍNH CAÙC TOÅN THAÁT ……………………………………………………………………………………………………………….…………… 48
1. Toån thaát nhieät do khoùi loø nang ra q2 ………………………………………………………………………………………….…………… 48
2. Toån thaát hoaù hoïc q3 ………………………………………………………………………………………………………………………….…………… 49
3. Toån thaát cô hoïc q4 …………………………………………………………………………………………………………………………….…………… 49
4. Toån thaát do taûn nhieät ra ngoaøi trôøi q5 ……………………………………………………………………………………………………… 49
5. Toån thaát do tro xæ noùng mang ra q6 …………………………………………………………………………………………….…………… 50
III. TÍNH HIEÄU XUAÁT NHIEÄT CUÛA NOÀI HÔI ………………………………….…………………………………….…………. 50
IV. CAÂN BAÈNG NHIEÄT NOÀI HÔI ……………………………………………………………..…………………………………………….. 50
CHÖÔNG 6. KEÁT CAÁU NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ 52
I. PHAÂN LOAÏI NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ ………………………………………………………………………………..…………………… 52
1. Phaân loaïi noài hôi theo muïc ñích söû duïng hôi ………………………………………………………………………………………. 52
2. Phaân loaïi theo keát caáu ........................................................................................................ 52
3. Phaân loaïi theo loaïi nhieân lieäu duøng cho noài hôi ………………………………………………………………………………… 52
4. Phaân loaïi theo thoâng soá hôi ……………………………..……………………………………………………………………………………….. 53
5. Phaân loaïi theo tuaàn hoaøn cuûa nöôùc trong noài hôi ……………………………………………………………………………… 53
II. NOÀI HÔI OÁNG LÖÛA .......................................................................................................... 53
1. Sô ñoà nguyeân lyù ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 53
2. Ñaëc ñieåm keát caáu ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 53
3. Öu nhöôïc ñieåm ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 57
III. NOÀI HÔI OÁNG LÖÛA-OÁNG NÖÔÙCù ……………………………………………………………………..……………………………… 58
IV. NOÀI HÔI OÁNG NÖÔÙC TUAÀN HOAØN TÖÏ NHIEÂN …………………………………………………………….……….. 58
1. Öu nhöôïc ñieåm cuûa noài hôi oáng nöôùc noùi chung ……………………………………………………………………………….. 58
2. Noài hôi oáng nöôùc naèm khí loø ñi chöõ Z …………………………………………………………………………………………………… 59
3. Noài hôi oáng nöôùc naèm khí loø ñi thaúng …………………………………………………………………………………..……………… 61
4. Noài hôi oáng nöôùc ñöùng 3 baàu ñoái xöùng …………………………………………………………………………………..…………… 61
5. Noài hôi oáng nöôùc ñöùng 3 baàu khoâng ñoái xöùng KBΓ ……………………………………………………………………….. 62
6. Noài hôi oáng nöôùc ñöùng kieåu chöõ D nghieâng ………………………………………………………………………………………… 63
7. Noài hôi chöõ D ñöùng ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 65
8. Noài hôi hai voøng tuaàn hoaøn (noài hôi Schmidt-Hartmanna) ……………………………………..…………………… 66
V. NOÀI HÔI OÁNG NÖÔÙC TUAÀU HOAØN CÖÔÕNG BÖÙC KIEÅU LAMOÂNG ………….…………………… 68
1. Nguyeân lyù laøm vieäc ............................................................................................................. 68
2. Öu nhöôïc ñieåm .................................................................................................................... 69
VI. NOÀI HÔI ÑAËC BIEÂT ........................................................................................................ 70
1. Noài hôi löu ñoäng thaúng ....................................................................................................... 70
2. Noài hôi taêng aùp ................................................................................................................... 71
VII. NOÀI HÔI KHÍ XAÛ .......................................................................................................... 71
4
VIII. CAÙC BEÀ MAËT HAÁP NHIEÄT HOAØN THIEÄN CUÛA NOÀI HÔI ....................................... 72
1. Boä saáy hôi ........................................................................................................................... 72
2. Boä haâm nöôùc tieát kieäm ....................................................................................................... 74
3. Boä söôûi khoâng khí .............................................................................................................. 74
CHÖÔNG 7. KHÍ ÑOÄNG HOÏC NOÀI HÔI 76
I. NGUYEÂN LYÙ THOÂNG GIOÙ CUÛA NOÀI HÔI ...................................................................... 76
1. Söùc thoâng gioù cuûa noài hôi .................................................................................................... 76
2. Söùc töï huùt cuûa noài hôi ......................................................................................................... 77
3. Aùp suaát dö vaø ñoä chaân khoâng trong buoàng ñoát .................................................................... 78
4. Coät aùp cuûa quaït gioù vaø quaït huùt khoùi .................................................................................. 78
II. Tính choïn quaït gioù vaø quaït huùt .......................................................................................... 78
CHÖÔNG 8. THUYÛ ÑOÄNG HOÏC NOÀI HÔI 80
I. TUAÀN HOAØN TÖÏ NHIEÂN TRONG NOÀI HÔI .................................................................... 80
1. Nguyeân lyù tuaàn hoaøn töï nhieân ............................................................................................. 80
2. Ñöôøng ñaëc tính tuaàn hoaøn ………………………………………………………………………………………………………………………….. 81
3. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán tuaàn hoaøn cuûa noài hôi ……………………………………………………………………………… 83
II. CAÙC HIEÄN TÖÔÏNG PHAÙ HUYÛ TUAÀN HOAØN 85
1. Hieän töôïng döøng chaûy, hieän töôïng chaûy ngöôïc trong oáng leân ……………………………………………………… 85
2. Hieän töôïng nöôùc hôi phaân lôùp ………………………………………………………………………………………………………………….. 85
3. Hieän töôïng coù hôi trong oáng xuoáng ………………………………………………………………………………………………………… 86
4. Hieän töôïng tuaàn hoaøn yeáu ôùt ôû noài hôi oáng löûa ………………………………………………………………………………… 86
CHÖÔNG 9. VAÄT LIEÄU VAØ ÑOÄ BEÀN CUÛA NOÀI HÔI 87
I. YEÂU CAÀU ÑOÁI VÔÙI VAÄT LIEÄU NOÀI HÔI ……………………………………………………………………………..…………. 87
1. Yeâu caàu ñoái vôùi vaät lieäu noài hôi ……………………………………………………………………………………………………………… 87
2. Caùc hieän töôïng bieán daïng cuûa theùp noài hôi ………………………………………………………………………………………… 87
II. VAÄT LIEÄU NOÀI HÔI ........................................................................................................ 88
1. Theùp cacbon ........................................................................................................................ 88
2. Theùp ít hôïp kim .................................................................................................................. 89
3. Theùp nhieàu hôïp kim ............................................................................................................ 89
5
CHÖÔNG 10. CAÙC THIEÁT BÒ PHUÏ PHUÏC VUÏ NOÀI HÔI 90
I. THIEÁT BÒ AN TOAØN CUÛA NOÀI HÔI ................................................................................ 90
1. Van an toaøn …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 90
2. Ñinh chì ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 94
II. THIEÁT BÒ CHÆ BAÙO MÖÏC NÖÔÙC ………………………………………………………………………………………………………. 94
1. OÁng thuyû ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 94
2. Caùc roâbineâ doø möïc nöôùc ……………………………………………………………………………………………………………………………. 97
III. THIEÁT BÒ KHOÂ HÔI …………………………………………………………………..…………………………………………………………… 97
1. Nguyeân lyù laøm khoâ hôi trong noài hôi ……………………………………………………………………………………………………. 97
2. OÁng goùp khoâ hôi …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 97
3. Thieát bò khoâ hôi kieåu hoãn hôïp (thieát bò khoâ hôi cuûa noài hôi taàu Lamoâng) ……………………………… 98
4. Boä xoaùy loác khoâ hôi ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 99
IV. THIEÁT BÒ GAÏN MAËT, XAÛ ÑAÙY NOÀI HÔI ……………………..……………………………………………………………… 99
1. Thieát bò gaïn maët ………………………………………………..…………………………………………………………………………………………… 99
2. Thieát bò xaû ñaùy noài hôi ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 100
3. Thieát bò xaû caën tuaàn hoaøn …………………………………………………………………………………………………………………………… 101
6
CHÖÔNG 11. KHAI THAÙC VAØ BAÛO DÖÔÕNG NOÀI HÔI 102
I. SÖÛ LYÙ NÖÔÙC NOÂÌ HÔI ……………………………………………………………………………….……………………………………………. 102
1. Vì sao phaûi xöû lyù nöôùc noài hôi ………………………………………………………………….…………………………………………….. 102
2. Caùc tieâu chuaån cuûa nöôùc noài hôi ……………………………………………………………………………………………………………. 104
3. Caùc phöông phaùp söû lyù nöôùc noài hôi …………………………………………………………………………………………………….. 105
II. SÖÛ DUÏNG VAØ BAÛO DÖÔÕNG NOÀI HÔI TAÀU THUYÛ …………………………………………………………………. 107
1. Khôûi ñoäng noài hôi ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 107
2. Chaêm soùc noài hôi khi hoaït ñoäng …………………………………………………………………………………………………………….. 112
3. UÛ noài hôi vaø döøng noài hôi …………………………………………………………………………………………………………………………… 113
4. Baûo quaûn noài hôi ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 114
5. Veä sinh noài hôi ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 114
III.NHÖÕNG TRUÏC TRAËC, HÖ HOÛNG THÖÔØNG GAËP CUÛA NOÀI HÔI. BIEÄN PHAÙP
KHAÉC PHUÏC …………………………………………………………………………………………………………………………………….……………. 118
1. Caïn nöôùc noài …………………………………..……………………………………………………………………………………………………………… 118
2. Nöôùc noài hôi quaù cao ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 118
3. Chaùy hoûng beà maët haáp nhieät …………………………………………………………………………………………………………………….. 118
4. OÁng bò vôõ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 119
5. Vaùch buoàng ñoát bò hö hoûng ………………………………………………………………………………………………………………………. 119
6. AÙp suaát hôi quaù cao ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 119
7. AÙp suaát hôi quaù thaáp …………………………………………………………………………………………………………………………………… 119
8. Suùng phun bò taéc …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 120
9. Suùng phun bò phun löûa ra ngoaøi ……………………………………………………………………………………………………………… 120
IV. THÖÛ NGHIEÄM NOÀI HÔI ………………………………………………………………………………………..…………………………….. 120
1. Thöû thuyû löïc noài hôi ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 120
2. Thöû noùng noài hôi ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 121
PHAÀN III. TUOÁC BIN HÔI TAÀU THUYÛ 122
122
CHÖÔNG 1. NGUYEÂN LYÙ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TUOÁC BIN HÔI TAÀU THUYÛ 122
I. MÔÛ ÑAÀU ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 122
1. Lòch söû phaùt trieån cuûa tuoác bin hôi taàu thuyû ……………………………………………………………………………………….. 122
2. Phaân loaïi tuoác bin hôi taàu thuyû ………………………………………………………………………………………………………………… 124
II. ÖU NHÖÔÏC ÑIEÅM CUÛA HEÄ ÑOÄNG LÖÏC TUOÁC BIN HÔI TAÀU THUYÛ …………………………. 124
1. Öu ñieåm ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 125
2. Nhöôïc ñieåm …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 125
III. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa tuoác bin ………………………………………………………………………………………………………….. 125
1. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa tuoác bin xung kích 1 taàng ………………………………………………………………………….. 126
2. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa tuoác bin phaûn kích 1 taàng ………………………………………………………………………….. 127
3. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa tuoác bin nhieàu taàng ……………………………………………………………………………………….
CHÖÔNG 2. QUAÙ TRÌNH BIEÁN ÑOÅI NAÊNG LÖÔÏNG CUÛA DOØNG HÔI TRONG
134
OÁNG PHUN 134
I. Quaù trình löu ñoäng cuûa doøng hôi trong tuoác bin ……………………………………………………………………………... 134
7
1. Caùc giaû thieát vaø phöông trình cô baûn cuûa doøng hôi löu ñoäng trong oáng phun ………………………. 134
2. Caùc phöông trình cô baûn ñeå nghieân cöùu quaù trình löu ñoäng cuûa doøng hôi qua oáng phun ….. 135
II. Quan heä giöõa toác ñoä vaø hình daùng OÁng ……………………………………………………………………………………………….
CHÖÔNG 3. QUAÙ TRÌNH BIEÁN ÑOÅI NAÊNG LÖÔÏNG CUÛA DOØNG HÔI TREÂN 137
CAÙNH ÑOÄNG 137
I. Quaù trình bieán ñoåi naêng löôïng cuûa doøng hôi treân caùnh ñoäng trong tuoác bin xung kích ……… 137
1. Bieán ñoåi naêng löôïng cuûa doøng hôi treân caùnh ñoäng cuûa tuoác bin xung kích ……………………………. 140
2. Tính coâng suaát, hieäu suaát voøng cuûa taàng tuoác bin xung kích ……………………………………………………….. 144
II. Quaù trình bieán ñoåi naêng löôïng treân caùnh ñoäng trong tuoác bin phaûn kích ……………………………… 144
1. Tam giaùc toác ñoä trong taàng tuoác bin phaûn kích …………………………………………………………………………………. 146
2. Tính hieäu suaát voøng cuûa taàng tuoác bin phaûn kích ……………………………………………………………………………… 147
III. So saùnh taàng tuoác bin xung kích vaø phaûn kích ………………………………………………………………………………… 147
1. So saùnh taàng tuoác bin xung kích vaø phaûn kích khi coù cuøng toác ñoä voøng.............................. 147
2. So saùnh taàng tuoác bin xung kích vaø phaûn kích khi coù cuøng nhieät giaùng .............................. 149
CHÖÔNG 4. CAÙC TOÅN THAÁT TRONG TUOÁC BIN 149
I. Toån thaát caùnh ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 149
1. Toån thaát profin caùnh ∆h1 …………………………………………………………………………………………………………………………….. 149
2. Toån thaát meùp caùnh ∆h2 ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 149
3. Toån thaát do taïo thaønh xoaùy ∆h3 ……………………………………………………………………………………………………………….. 150
4. Toån thaát do leäch höôùng doøng hôi ñeán ∆h4 ……………………………………………………………………………………………. 150
5. Toån thaát hôi thaûi ∆hth …………………………………………………………………………………………………………………………………… 151
II. Caùc toån thaát khaùc ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 151
1. Toån thaát do doø loït ∆hdl …………………………………………………………………………………………………………………………………. 152
2. Toån thaát do söùc caûn gaây neân ∆hsc ……………………………………………………………………………………………………………. 152
3. Toån thaát do caáp hôi cuïc boä gaây neân ∆hsc ……………………………………………………………………………………………… 152
4. Toån thaát do hôi aåm gaây neân ∆hha ……………………………………………………………………………………………………………… 153
III. Hieäu suaát cuûa tuoác bin………………………………………………………………………………………………………………………………. 154
1. Hieäu suaát lyù thuyeát ηt ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 154
2. Hieäu suaát voøng ηu ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 154
3. Hieäu suaát chæ thò ηi ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 154
4. Hieäu suaát coù ích ηe ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 154
5. Hieäu suaát chung ηo ............................................................................................................ 155
CHÖÔNG 5. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÀU CHÆNH COÂNG SUAÁT CUÛA TUOÁC BIN
I. Ñieàu chænh coâng suaát baèng caùch tieát löu coâng chaát vaøo tuoác bin (ñieàu chænh veà chaát 155
löôïng) …………………………………………………………………………………………………………………………………………........................
II. Ñieàu chænh coâng suaát baèng caùch tieát löu coâng chaát vaøo tuoác bin ñieàu chænh löôïng coâng 157
chaát vaøo tuoác bin (ñieàu chænh veà khoái löôïng) …………………………………………………………………………………………..
III. Ñieàu chænh coâng suaát baèng caùch ñieàu chænh keát hôïp caû ñieàu chænh veà khoái löôïng vaø ñieàu 158
chænh veà chaát löôïng …………………………………………………………………………………………………………………………………………... 159
IV. Ñieàu chænh coâng suaát tuoác bin baèng caùch trích moät phaàn hôi vaøo caùc taàng thöù caáp .......... 160
V. Ñieàu chænh coâng suaát tuoác bin baèng phöông phaùp hoãn hôïp ................................................ 161
161
8
CHÖÔNG 6. ÑAÛO CHIEÀU HEÄ ÑOÄNG LÖÏC TUOÁC BIN TAÀU THUYÛ 162
I. Ñaûo chieàu heä ñoäng löïc tuoác bin hôi nöôùc taàu thuyû baèng tuoác bin luøi .................................. 162
II. Ñaûo chieàu heä ñoäng löïc tuoác bin hôi nöôùc taàu thuyû baèng caùc phöông phaùp khaùc ................ 164
III. Quaù trình manô töø tieán sang luøi cuûa heä ñoäng löïc tuoác bin hôi nöôùc taàu thuyû .................... 164
CHÖÔNG 7. PHOÁI HÔÏP COÂNG TAÙC CUÛA TUOÁC BIN VAØ CHAÂN VÒT 164
I. Ñaëc tính cuûa chaân vòt ........................................................................................................ 166
II. Ñaëc tính ngoaøi cuûa tuoác bin ............................................................................................... 166
III. Phoái hôïp coâng taùc giöõa chaân vòt vaø ñoäng cô tuoác bin ........................................................ 167
1. Phoái hôïp coâng taùc giöõa chaân vòt ñònh böôùc vaø ñoäng cô tuoác bin ......................................... 168
2. Phoái hôïp coâng taùc giöõa chaân vòt bieán böôùc vaø ñoäng cô tuoác bin ......................................... 169
3. Quaù trình thay ñoåi cheá ñoä laøm vieäc cuûa heä ñoäng löïc tuoác bin hôi nöôùc taàu thuyû ................
IV. Vuøng laøm vieäc cuûa tuoác bin hôi taàu thuyû .......................................................................... 170
V. So saùnh ñaëc tính coâng taùc cuûa heä ñoäng löïc tuoác bin hôi nöôùc vaø heä ñoäng löïc diesel taàu 171
thuyû …………………………………………………………………………………………………………………………………………........................... 171
CHÖÔNG 8. KEÁT CAÁU TUOÁC BIN HÔI TAÀU THUYÛ 171
I. Caùnh tónh vaø oáng phun ……………………………………………………………………………………………………………………………... 173
1. OÁng phun…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 174
2. Caùnh tónh …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 177
II. Caùnh ñoäng ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 178
III. Truïc tuoác bin (roâto) ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 179
1. Truïc daïng ñóa …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 180
2. Truïc daïng troáng …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 183
IV. Thaân tuoác bin ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 183
V. Thieát bò laøm kín trong tuoác bin …………………………………………………………………………………………………………..... 183
1. Boä laøm kín kieåu khuùc khuyûu …………………………………………………………………………………………………………………….. 184
2. Boä laøm kín kieåu than chì …………………………………………………………………………………………………………………………... 185
3. Boä laøm kín kieåu voøng nöôùc ……………………………………………………………………………………………………………………….. 186
4. Heä thoáng bao hôi, huùt hôi laøm kín tuoác bin ......................................................................... 186
VI. KHÔÙP NOÁI, OÅ ÑÔÕ, OÅ CHAËN TRUÏC TUOÁC BIN ........................................................... 186
1. Khôùp noái ........................................................................................................................... 187
2. OÅ ñôõ truïc ........................................................................................................................... 188
3. OÅ ñôõ chaën truïc ................................................................................................................... 188
VII. KEÁT CAÁU MOÄT SOÁ TUOÁC BIN HÔI TAÀU THUYÛ ÑIEÅN HÌNH ................................... 189
1. Tuoác bin hôi cao aùp treân taàu haøng coù coâng suaát 9560 kW................................................... 190
2. Tuoác bin hôi thaáp aùp treân taàu haøng coù coâng suaát 9560 kW ................................................. 192
3. Tuoác bin hôi taàu thuyû coù coâng suaát 6250 kW cuûa haõng General Electric ........................... 195
4. TUOÁC BIN HƠI TAÁU THUYÛ COÙ COÂNG SUAÁT 14.700 kW ðEÁN 16.175 kW................... 195
CHÖÔNG 9. CAÙC HEÄ THOÁNG PHUÏC VUÏ TUOÁC BIN 195
I. Heä thoáng an toaøn, baûo veä tuoác bin........................................................................................ 195
II. Heä thoáng boâi trôn tuoác bin................................................................................................... 195
1. Yeâu caàu ñoái vôùi daàu boâi trôn tuoác bin.................................................................................. 198
199
9
2. Heä thoáng daàu nhôøn boâi trôn................................................................................................. 200
III. Heä thoáng haâm saáy tuoác bin................................................................................................ 200
IV. Heä thoáng xaû nöôùc ñoïng cuûa tuoác bin................................................................................. 200
CHÖÔNG 10. KHAI THAÙC HEÄ ÑOÄNG LÖÏC TUOÁC BIN HÔI NÖÔÙC TAÀU THUYÛ ....... 200
I. Chuaån bò ñöa tuoác bin vaøo laøm vieäc..................................................................................... 200
1. Kieåm tra beân ngoaøi tuoác bin ............................................................................................... 201
2. Ñöa heä thoáng daàu boâi trôn vaøo laøm vieäc ............................................................................. 201
3. Ñöa baàu ngöng vaøo hoaït ñoäng ............................................................................................ 203
4. Haâm noùng tuoác bin .............................................................................................................. 203
II. Vaän haønh tuoác bin trong quaù trình laøm vieäc........................................................................
III. Duy trì tuoác bin ôû traïng thaùi saün saøng laøm vieäc ”stanby” .................................................
IV. Döøng tuoác bin.……………………………………………………………………………………………………………………………………………...
CHÖÔNG 11. CAÙC SÖÏ COÁ THÖÔØNG GAËP vAØ BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC, KIEÅM
TRA TUOÁC BIN …………………………………………………………………………………………………………………………………………...... 205
I. CAÙC SÖÏ COÁ THÖÔØNG GAËP ………………………………………………………………......................................... 205
1. Tuoác bin coù tieáng goõ laï ……………………………………………………………………………………………………………................. 205
2. Va ñaäp thuyû löïc………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 205
3. Dao ñoäng phaàn coâng taùc cuûa tuoác bin ................................................................................. 206
II. KIEÅM TRA TUOÁC BIN ........................................................................................................ 207
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ....................................................................................................... 208
10
THIEÁT BÒ ÑOÄNG LÖÏC HÔI NÖÔÙC TAÀU THUYÛ
PHAÀN I. CHU TRÌNH THIEÁT BÒ ÑOÄNG LÖÏC HÔI NÖÔÙC
I. CHU TRÌNH THIEÁT BÒ ÑOÄNG LÖÏC HÔI NÖÔÙC CÔ BAÛN – CHU TRÌNH
RANKIN
Chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc ñang ngaøy caøng ñuôïc söû duïng roäng raõi treân taàu thuyû,
nhaát laø caùc taàu lôùn chôû daàu, vì chu trình coù khaû naêng sinh coâng lôùn vaø caùc thieát bò phuï treân
taàu ñöôïc lai bôûi caùc ñoäng cô hôi nöôùc neân an toaøn trong khai thaùc. Ngoaøi ra chu trình thieát
bò ñoäng löïc hôi nöôùc cho pheùp söû duïng ñöôïc naêng löôïng nguyeân töû-nguoàn naêng löôïng doài
daøo cuûa töông lai.
Chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc cô baûn laø chu trình Rankin. Chu trình Rankin coù 2
quaù trình nhaän nhieät vaø nhaû nhieät laø 2 quaù trình ñaúng nhieät neân gaàn gioáng vôùi chu trình
Caùcnoâ, Chu trình Rankin coøn coù quaù trình ngöng hôi hoaøn toaøn, neân khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc
ñieån cuûa chu trình Caùcnoâ laø ngöng hôi khoâng hoaøn toaøn do ñoù thieát bò caáp nöôùc vaøo noài hôi
to, naëng, tieâu toán nhieàu naêng löôïng cho vieäc caáp nöôùc vaøo noài hôi.
1. Sô ñoà nguyeân lyù cuûa chu trình Rankin
Hình 1.1. Chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc cô baûn – chu trình Rankin
11
NH – noài hôi, BSH – boä saáy hôi (boä quaù nhieät)
TBH – tuoác bin hôi, BN – bìmh ngöng, B - bôm
Hình 1.2. Chu trình ñoäng löïc hôi nöôùc cô baûn treân ñoà thò P-V, T-S
2. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa chu trình Rankin
Chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc cô baûn bao goàm caùc quaù trình sau:
Quaù trình 4-4’-5-1 laø quaù trình xaûy ra trong noài hôi vaø boä saáy hôi. Quaù trình naøy bao
goàm caùc giai ñoaïn:
- Giai ñoaïn 4-4’, nöôùc trong noài hôi töø ñieåm 4 nhaän nhieät, nhieät ñoä cuûa nöôùc taêng töø
t4 ñeán nhieät ñoä soâi t4’ = ts, aùp suaát cuûa nöôùc khoâng thay ñoåi p4 = p4’= pN.
- Giai ñoaïn 4’-5, nöôùc trong noài hôi tieáp tuïc nhaän nhieät ñeå hoaù thaønh hôi, ôû giai ñoaïn
naøy aùp suaát vaø nhieät ñoä cuûa nöôùc khoâng thay ñoåi p4’ = p5 = pN; t4’= t5 = ts. Nhieät löôïng
nöôùc nhaän ñöôïc chæ ñeå laøm bieán ñoåi nöôùc töø pha loûng sang pha hôi.
- Giai ñoaïn 5-1, hôi nöôùc baõo hoaø khoâ tieáp tuïc nhaän nhieät ôû boä saáy hôi (BSH) laøm
nhieät ñoä cuûa nöôùc taêng leân töø t5 ñeán t1, aùp suaát cuûa hôi nöôùc khoâng thay ñoåi p5 = pN.
Boä saáy hôi ñöôïc ñaët ngay beân trong noài hôi.
Quaù trình 1-2 laø quaù trình giaõn nôû sinh coâng cuûa hôi nöôùc trong tuoác bin (TBH). Quaù
trình naøy ñöôïc coi laø ñoaïn nhieät dq = 0, s = const. Nhieät ñoä cuûa hôi giaûm töø t1 xuoáng t2, aùp
suaát cuûa hôi giaûm töø p1 xuoáng p2.
Quaù trình 2-3 laø quaù trình ngöng töï hôi nöôùc ôû bình ngöng (BN). Hôi nöôùc nhaû nhieät
ngöng tuï trong ñieàu kieän aùp suaát vaø nhieät ñoä khoâng ñoåi: p2 = p3 = pK (pK = aùp suaát bình
ngöng); t2 = t3.
Quaù trình 3-4 laø quaù trình bôn nöôùc vaøo noài hôi ôû bôm (B). Trong quaù trình 3-4 aùp suaát
cuûa nöôùc taêng leân töø p3 ñeán p4, coi quaù trình bôm khoâng coù toån thaát nhieät dq = 0; s = const.
Trong thöïc teá nhieät ñoä cuûa nöôùc tröôùc vaø sau khi bôm thay ñoåi raát ít, t3 ≅ t4, vì vaäy treân ñoà
thò T-S coù theå coi ñieåm 3 truøng vôùi ñieåm 4. ÔÛ nhieàu ñoà thò thöôøng veõ ñieåm 3 = 4 treân T-S.
3. Caùc thoâng soá cô baûn cuûa chu trình
Caùc thoâng soá cô baûn cuûa chu trình bao goàm:
- Coâng ñôn vò sinh ra: l = i1 - i2 [kJ/kg]
12
- Coâng caáp vaøo cho bôm nöôùc noài hôi: lB = i4 - i3 [kJ/kg]
- Nhieät löôïng caáp vaøo chu trình taïi noài hôi vaø boä saáy hôi q1 = i1 - i4 [kJ/kg]
- Hieäu suaát cuûa chu trình
Hieäu suaát cuûa chu trình ñöôïc tính baèng tyû soá giöõa coâng sinh ra trong chu trình (l) vaø
naêng löôïng caáp vaøo ñeå thöùc hieän chu trình (q1 + lB )
l i1 − i2 i −i
ηt = = = 1 2
q1 + l B i1 − i 4 + i 4 − i3 i1 − i3
i −i
ηt = 1 2
i1 − i3
- Suaát tieâu hao hôi d
Suaát tieâu hao hôi d laø löôïng hôi nöôùc caàn thieát löu ñoäng trong chu trình ñeå sinh ra 1 ñôn
vò coâng:
1 1
d= = [kg/kJ]; [kg/kW.s]
l i1 − i2
3600 3600
d= = [kg/kW.h]
l i1 − i2
4. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán hieäu suaát nhieät cuûa chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc
Töø bieåu thöùc tính hieäu suaát cuûa chu trình
i −i
ηt = 1 2
i1 − i3
Ta thaáy:
η t phuï thuoäc vaøo i1, i2 vaø i3; nhö vaäy hieäu suaát cuûa chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc
phuï thuoäc vaøo caùc thoâng soá traïng thaùi cuûa hôi nöôùc ôû caùc ñieåm 1 vaø 2. Hình 1.3. theå hieän
aûnh höôûng cuûa p1, t1, p2 ñeán coâng sinh ra l vaø hieäu suaát η t
Hình 1.3. Aûnh höôûng cuûa p1, t1, p2 ñeán hieäu suaát nhieät η t cuûa thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc
13
Töø hình treân ta coù:
Khi giöõ nguyeân t1, p2 taêng p1 ñeán p1’ ; coâng chaát giaõn nôû sinh coâng theo ñöôøng 1’-2’. Do
ñöôøng ñaúng aùp ôû ngoaøi vuøng hôi baõo hoaø doác hôn ñöôøng ñaúng aùp ôû vuøng hôi baõo hoaø neân
ñoaïn giaõn nôû sinh coâng l’ = i1’- i2’ > l = i1 - i2 vaø do ñoù hieäu suaát nhieät c a chu trình taêng
leân.
Khi giöõ nguyeân p1, p2 taêng t1 ñeán t1’; coâng chaát giaõn nôû sinh coâng theo ñöôøng 1’’-2’’. Do
ñöôøng ñaúng aùp ôû ngoaøi vuøng hôi baõo hoaø doác hôn ñöôøng ñaúng aùp ôû vuøng hôi baõo hoaø neân
ñoaïn giaõn nôû sinh coâng l’’ = i1’’ - i2’’ > l = i1 - i2 vaø do ñoù hieäu suaát nhieät c a chu trình taêng
leân.
Khi giöõ nguyeân p1, t1 giaûm p2 ñeán p2’; coâng chaát giaõn nôû sinh coâng theo ñöôøng 1-2’’’. Ta
thaáy ngay raèng: coâng l’’’ = i1 - i2’’’ > l = i1 - i2 vaø do ñoù hieäu suaát nhieät c a chu trình taêng
leân.
Keát luaän: khi aùp suaát, nhieät ñoä hôi vaøo tuoác bin taêng leân vaø khi aùp suaát hôi ra khoûi tuoác
bin giaûm ñi thì hieäu suaát cuûa chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc seõ taêng leân, vì vaäy ôû heä
ñoäng löïc hôi nöôùc hieän ñaïi thöôøng söû duïng hôi coù aùp suaát cao p1 > 200 at vaø nhieät ñoä cao t1
= 600 ÷ 6500C, aùp suaát bình ngöng raát thaáp vaø laø aùp suaát chaân khoâng p2 = 0.03÷0,04 at.
Ngoaøi vieäc taêng thoâng soá ñaàu vaøo cuûa tuoác bin p1, t1 giaûm thoâng soá ñaàu ra cuûa tuoác bin
p2, trong thöïc teá ñeå taêng hieäu quaû laøm vieäc cuûa chu trinh ngöôøi ta con söû duïng caùc chu trình
hoaøn thieän nhö: chu trình coù quaù nhieät laàn 2, chu trình hoài nhieät, chu trình caáp nhieät, caáp
ñieän v.v…
II. CHU TRÌNH COÙ QUAÙ NHIEÄT LAÀN 2
1. Sô ñoà nguyeân lyù
Sô ñoà nguyeân lyù cuûa chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù quaù nhieät laàn 2 ñöôïc theå
hieän treân hình 1.4 vaø 1.5.
2. Nguyeân lyù laøm vieäc
Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù quaù nhieät laàn 2 cuõng
gioáng nhö cuûa chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc cô baûn, ôû ñaây coù theâm boä quaù nhieät laàn 2
vaø hai tuoác bin: tuoác bin thaáp aùp vaø tuoác bin cao aùp.
Hôi sau khi giaõn nôû ñoaïn nhieät töø 1 ñeán a taïi tuoác bin cao aùp (TCA); ñöôïc ñöa veà boä quaù
nhieät laàn 2 (BSH2), nhieät ñoä cuûa hôi taêng töø ta ñeán tb. Quaù trình a-b trong boä quaù nhieät laàn 2
coù 2 giai ñoaïn:
- hôi nöôùc baõo hoaø aåm sau khi giaõn nôû ôû tuoác bin cao aùp nhaän nhieät ñeå hoaù hôi heát
thaønh hôi baõo hoaø khoâ, trong giai ñoaïn naøy aùp suaát vaø nhieät ñoä hôi khoâng thay ñoåi,
- sau ñoù hôi baõo hoaø khoâ tieáp tuïc nhaän nhieät ñeå taêng nhieät ñoä töø ta ñeán tb trôû thaønh hôi
quaù nhieät trong ñieàu kieän ñaúng aùp.
Quaù trình ôû BSH2 laø quaù trình ñaúng aùp.
Hôi quaù nhieät sau khi ra khoûi boä quaù nhieät laàn 2, ñöôïc ñöa vaøo Tuoác bin thaáp aùp (TTA)
tieáp tuïc giaõn nôû sinh coâng. Chu trình tieáp tuïc thöïc hieän gioáng nhö ôû chu trình cô baûn.
14
Hình 1.4. Chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù quaù nhieät laàn 2
Treân hình 1.4 ta coù:
BSH2 laø boä quaù nhieät laàn 2, hay coøn goïi laø boä saáy hôi laàn 2.
TCA – tuoác bin cao aùp
TTA – tuoác bin thaáp aùp.
Hình 1.5. Bieåu dieãn chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù quaù nhieät laàn 2 treân ñoà thò P-V vaø
ñoà thò T-S
15
3. Hieäu suaát nhieät cuûa chu trình
Hieäu suaát nhieät cuûa chu trình ñöôïc tính baèng tyû soá giöõa coâng sinh ra trong chu trình
(l1+l2) vaø naêng löôïng caáp vaøo ñeå thöùc hieän chu trình (q1 + q1’+lB ).
l1 - coâng sinh ra ôû tuoác bin cao aùp, l1 = i1-ia,
l2 - coâng sinh ra ôû tuoác bin thaáp aùp, l2 = ib-i2,
q1 – nhieät löôïng caáp vaøo noài hôi vaø boä saáy hôi 1, q1 = i1-i4,
q1’ – nhieät löôïng caáp vaøo boä saáy hôi 2, q1’ = ib - ia,
lB - coâng caáp vaøo cho bôm nöôùc noài hôi, lB = i4 - i3.
Do ñoù:
l1 + l 2 i1 − i a + ib − i2 i −i +i −i
ηt = = = 1 2 b a
q1 + q1' + l B i1 − i4 + i4 − i3 + ib − ia i1 − i3 + ib − ia
i1 − i 2 + ib − i a
ηt =
i1 − i3 + ib − i a
Vaäy so vôùi hieäu suaát nhieät cuûa chu trình Rankin, chu trình coù quaù nhieät laàn 2 ñaït hieäu
suaát lôùn hôn. Ngoaøi ra chu trình coøn cho pheùp khoâng phaûi quaù nhieät cho hôi quaù cao ôû
BSH1, khoâng laøm aûnh höôûng quaù nhieàu ñeán ñoä beàn cuûa theùp noài hôi, chu trình cuõng ñaûm
baûo ñoä aåm cuûa hôi sau khi giaõn nôû trong tuoác bin khoâng quaù lôùn, traùnh cho caùc taàng cuoái
cuûa tuoác bin khoâng bò thuyû kích:
y2 < y2’ vaø y2 < 12÷14%,
x2 > x2’ vaø x2 > 86÷88%.
4. Suaát tieâu hao hôi
1 1
d= = [kg/kJ]; [kg/kW.s]
l1 + l 2 i1 − i 2 + ib − i a
3600 3600
d= = [kg/kW.h]
l1 + l 2 i1 − i 2 + ib − i a
III. CHU TRÌNH THIEÁT BÒ ÑOÄNG LÖÏC HÔI NÖÔÙC COÙ HOÀI NHIEÄT
Chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù hoài nhieät coù öu ñieåm laø laøm taêng hieäu suaát nhieät
cuûa chu trình cô baûn.
Nöôùc ngöng trong chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù hoài nhieät tröôùc khi bôm veà noài
hôi ñöôïc haâm noùng baèng hôi trích töø caùc taàng giöõa cuûa tuoác bin.
1. Sô ñoà nguyeân lyù
Sô ñoà nguyeân lyù cuûa chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù hoài nhieät ñöôïc theå hieän treân
hình 1.6. vaø 1.7.
16
Hình 1.6. Chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù quaù nhieät laàn 2
Treân hình 1.6. ta coù:
- I; II – Caùc baàu hoài nhieät.
- B1; B2; B3 – Caùc bôm nöôùc noài hôi.
Hình 1.7. Bieåu dieån chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc coù quaù nhieät laàn 2 treân ñoà thò P-V, T-S
2. Nguyeân lyù laøm vieäc
17
Hôi nöôùc töø ñieåm 1, giaõn nôû ñoaïn nhieät trong tuoác bin ñeán ñieåm 2. Trong quaù trình giaõn
nôû cuûa hôi nöôùc töø 1-2, taïi ñieåm a trích moät phaàn hôi Ga ñöa ñeán baàu hoài nhieät II, taïi ñieåm d
trích moät phaàn hôi Gd ñöa ñeán baàu hoài nhieät I.
Nöôùc töø baàu ngöng ñöôïc bôm B1 bôm vaøo baàu hoài nhieät I (ñoaïn 3-f). Nöôùc töø baàu hoài
nhieät I ñöôïc bôm B2 bôm vaøo baàu hoài nhieät II (ñoaïn e-c). Nöôùc töø baàu hoài nhieät II ñöôïc
bôm B3 bôm vaøo noài hôi (ñoaïn b-4).
Taïi caùc baàu hoài nhieät I, II nöôùc caáp vaøo noài hôi ñöôïc haâm noùng bôûi hôi trích töø caùc taàng
giöõa cuûa tuoác bin.
3. Hieäu suaát nhieät cuûa chu trình
Hieäu suaát cuûa chu trình ñöôïc tính baèng tyû soá giöõa coâng sinh ra trong chu trình vaø naêng
löôïng caáp vaøo ñeå thöùc hieän chu trình (q1 +lB1+lB2 +LB3).
Coâng sinh ra cuûa chu trình baèng:
l = l1-a + la-d + ld-2
l= i1 - ia + (1-Ga)(ia -id) + (1-Ga -Gd)(id - i2).
Ga – löôïng hôi trích ra cho baàu hoài nhieät II.
Gd – löôïng hôi trích ra cho baàu hoài nhieät I.
Vaäy:
l = i1 – Gaia - Gd id – (1-Ga – Gd)i2.
(1-Ga - Gd) = Gng – löu löôïng cuûa nöôùc ngöng tuï taïi baàu ngöng (hôi nöôùc ra khoûi tuoác bin).
l = i1 – (Gaia + Gd id + Gng i2).
q1 = i1 - i4,
lB1 = if - i3,
lB2 = ic - ie,
lB3 = i4 - ib.
i1 − (G a ia + G d i d + G ng i 2 )
ηt =
i1 − ib + ic − ie + i f − i3
Ga, Gd ñöôïc tính theo phöông trình caân baèng nhieät cuûa baàu hoài nhieät I vaø II
Taïi baàu hoài nhieät II ta coù: Ga (ia - ib) = (1-Ga).(ib - ic)
ib − i c i −i
Ga = = b c
i a − i b + ib − i c i a − i c
Taïi baàu hoài nhieät I ta coù: (1-Ga - Gd)(ie-if) = Gd(id-ie)
Töø Ga vaø phöông trình treân ta coù theå tính ñöôïc Gd.
(1 − G a )(ie − i f ) (1 − G a )(ie − i f )
Gd = =
i d − ie + i e − i f id − i f
Aùp duïng chu trình coù hoài nhieät hieäu suaát nhieät cuûa chu trình taêng leân 7÷12%.
Chu trình thieát bò ñoäng löïc hôi nöôùc hieän ñaïi hieän nay coù 8÷9 caáp hoài nhieät.
18
4. Öu ñieåm cuûa chu trình hoài nhieät
- Taêng ñöôïc hieäu suaát cuûa chu trình ñoäng löïc hôi nöôùc.
- Löôïng hôi nöôùc ôû caùc taàng cuoái tuoác bin giaûm ñi, do ñoù kích thöôùc ôû phaàn sau cuûa
tuoác bin (phaàn thaáp aùp) giaûm ñi, tuoác bin ñôõ koàng keành hôn.
- Giaûm ñöôïc kích thöôùc cuûa boä haâm möôùc tieát kieäm trong noài hôi.
IV. CHU TRÌNH CAÁP NHIEÄT, CAÁP ÑIEÄN
1. Sô ñoà nguyeân lyù
Hình 1.8. Chu trình caáp nhieät, caáp ñieän
BDN – Baàu duøng nhieät.
Trong chu trình caáp nhieät, caáp ñieän khoâng coù baàu ngöng, hôi nöôùc sau khi giaõn nôû ôû tuoác
bin ñöôïc ñöa vaøo baàu duøng nhieät, nhaû nhieät ngöng tuï. Moät phaàn nhieät thaûi cuûa hôi nöôùc q2
ñöôïc söû duïng cho caùc muïc ñích haâm saáy.
2. Hieäu suaát nhieät cuûa chu trình
l1 + q 2 i1 − i 2 + q 2
' '
ηt = =
q1 + l B i1 − i3
q 2 laø phaàn nhieät thaûi cuûa hôi nöôùc taän duïng ñöôïc trong baàu duøng nhieät.
'
19
Nhö vaäy do taän duïng ñöôïc moät phaàn nhieät thaûi cuûa hôi nöôùc ôû trong baàu duøng nhieät neân
chu trình caáp nhieät, caáp ñieän coù hieäu suaát nhieät cao hôn chu trình cô baûn, trong thöïc teá
η t = 70 ÷ 75% .
Hình 1.9. Bieåu dieãn chu trình caáp nhieät, caáp ñieän treân ñoà thò T-S
Chu trình caáp nhieät caáp ñieän chæ duøng ñöôïc cho heä ñoäng löïc hôi nöôùc coù coâng suaát nhoû
vaø vöøa, vì aùp suaát cuoái quaù trình giaõn nôû sinh coâng cao (thöôøng cao hôn aùp suaát khí quyeån).
20
Copyright by webtailieu.net