Cung cầu và cân bằng thị trường
tài liệu kinh tế học Vi mô giua1p các bạn năm các khái nhiệm như: Cung - Cầu- Trạng thái cân bằng thị trường -Độ co giãn cung và cầu - thăng dư sản xuất, thặng dư tiêu dùng
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
CHÖÔNG 2
CAÀU, CUNG VAØ CAÂN
BAÈNG THÒ TRÖÔØNG
CAÙC CHUÛ ÑEÀ CHÍNH
Caàu
Cung
Traïng thaùi caân baèng cuûa thò tröôøng
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Ñoäï co giaõn cuûa Cung vaø Caàu
Thaëng dö tieâu duøng vaø thaëng dö saûn xuaát
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 2
Ñaëng Vaên Thanh 1
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Caàu
Khaùi nieäm.
Caàu cuûa moät haøng hoaù, dòch vuï laø soá löôïng cuûa
haøng hoaù, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi tieâu
duøng saün loøng mua töông öùng vôùi caùc möùc giaù
khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñịnh.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 3
Caàu
Bieåu caàu
P QD
(ngaøn ñoàng/taán) (taán/thaùng)
7000 80
6500 90
6000 100
5500 110
5000 120
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 4
Ñaëng Vaên Thanh 2
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Caàu
Ñöôøng caàu
Giaù (P)
($/Ñôn vò) Ñöôøng caàu doác xuoáng
cho bieát ngöôøi tieâu duøng
saün loøng mua nhieàu hôn
P1
vôùi möùc giaù thaáp hôn
P2
D
Q1 Q2 Löôïng caàu (QD )
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 5
Caàu
Haøm soá caàu.
QD = f (P)
Neáu laø haøm tuyeán tính : QD = a.P + b (a < 0)
Quy luaät caàu.
Khi giaù moät maët haøng taêng leân (trong ñieàu kieän
caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi) thì löôïng caàu maët
haøng ñoù seõ giaûm xuoáng.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 6
Ñaëng Vaên Thanh 3
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Cung
Khaùi nieäm
Cung cuûa moät haøng hoaù, dòch vuï laø soá löôïng
cuûa haøng hoaù, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi baùn
saün loøng baùn töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc
nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñònh.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 7
Cung
Bieåu cung
P QS
(ngaøn ñoàng/ taán) (taán/thaùng)
7000 140
6500 120
6000 100
5500 80
5000 60
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 8
Ñaëng Vaên Thanh 4
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Cung
Ñöôøng cung
S
Giaù (P)
($/Ñôn vò)
Ñöôøng cung doác leân
P2
cho bieát giaù caøng cao
doanh nghieäp saün loøng
P1
baùn caøng nhieàu.
Q1 Q2 Löôïng cung (QS)
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 9
Cung
Haøm soá cung
QS = f (P)
Neáu laø haøm tuyeán tính : QS = a.P + b (a > 0)
Quy luaät cung.
Khi giaù moät maët haøng taêng leân (trong ñieàu
kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi) thì löôïng cung
maët haøng ñoù seõ taêng leân
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 10
Ñaëng Vaên Thanh 5
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
S
P
($/Ñôn vò)
Giao nhau giöõa caùc ñöôøng
P0 cung vaø caàu laø ñieåm caân
baèng thò tröôøng. Taïi P0
löôïng cung baèng vôùi löôïng
caàu vaø baèng Q0 .
D
Q0 Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 11
Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Caùc ñaëc ñieåm cuûa giaù caân baèng thò tröôøng:
QD = QS
Khoâng thieáu huït haøng hoùa
Khoâng coù dö cung
Khoâng coù aùp löïc laøm thay ñoåi giaù
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 12
Ñaëng Vaên Thanh 6
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Cô cheá thò tröôøng
P S
($/Ñôn vò)
Dö thöøa
P1
P0
D
QD Q0 QS Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 13
Cô cheá thò tröôøng
Dö thöøa
Khi giaù thò tröôøng cao hôn giaù caân baèng:
Coù söï dö cung
Nhaø saûn xuaát haï giaù
Löôïng caàu taêng vaø löôïng cung giaûm
Thò tröôøng tieáp tuïc ñieàu chænh cho ñeán khi ñaït
ñöôïc giaù caân baèng
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 14
Ñaëng Vaên Thanh 7
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Cô cheá thò tröôøng
S
P D
($/Ñôn vò)
P0
P2
Thieáu huït
QS Q0 QD Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 15
Cô cheá thò tröôøng
Thieáu huït
Khi giaù thò tröôøng thaáp hôn giaù caân baèng:
Xaûy ra thieáu huït
Nhaø saûn xuaát taêng giaù
Löôïng caàu giaûm vaø löôïng cung taêng
Thò tröôøng tieáp tuïc ñieàu chænh cho ñeán khi ñaït
ñöôïc giaù caân baèng.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 16
Ñaëng Vaên Thanh 8
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Cô cheá thò tröôøng
Toùm taét cô cheá thò tröôøng
1) Cung vaø Caàu töông taùc quyeát ñònh giaù caân
baèng thò tröôøng.
2) Khi chöa caân baèng, thò tröôøng seõ ñieàu chænh söï
thieáu huït hoaëc dö thöøa haøng hoùa cho ñeán khi ñaït
ñöôïc traïng thaùi caân baèng.
3) Thò tröôøng laø caïnh tranh hoaøn haûo thì cô cheá
hoaït ñoäng treân môùi coù hieäu quaû.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 17
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng thay ñoåi theo
thôøi gian laø do:
Caàu thay ñoåi (ñöôøng caàu dòch chuyeån)
Cung thay ñoåi (ñöôøng cung dòch chuyeån)
Caû cung vaø caàu ñeàu thay ñoåi
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 18
Ñaëng Vaên Thanh 9
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)
Thay ñoåi caàu khaùc vôùi thay ñoåi löôïng caàu
Caàu ñöôïc quyeát ñònh bôûi caùc yeáu toá ngoaøi giaù
nhö thu nhaäp, giaù caùc haøng hoùa lieân quan, thò
hieáu ….
Thay ñoåi caàu ñöôïc bieåu thò baèng söï dòch
chuyeån toaøn boä ñöôøng caàu.
Thay ñoåi löôïng caàu ñöôïc theå hieän baèng söï di
chuyeån doïc theo moät ñöôøng caàu.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 19
Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)
P D D’
Thu nhaäp
P1
Thò hieáu ngöôøi tieâu duøng
Giaù kyø voïng
P2
Giaù haøng thay theá
Giaù haøng boå sung
Soá ngöôøi mua
Q1 Q’1 Q2 Q’2 Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 20
Ñaëng Vaên Thanh 10
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Thay ñoåi cung (Ñöôøng cung dòch chuyeån)
P
S S’
Trình ñoä coâng ngheä
Giaù yeáu toá ñaàu vaøo
P1
Gía kyø voïng
Chính saùch thueá vaø trôï P2
caáp
Ñieàu kieän töï nhieân
Q2 Q’2 Q1 Q’1 Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 21
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
P D D’ S
Caân baèng ban ñaàu taïi
P0 , Q 0
Khi caàu taêng (ñöôøng caàu P1
dòch chuyeån sang D/) P0
Thieáu huït taïi P0 laø QD
Q0
Caân baèng môùi taïi P1, Q1
Q0 Q1 QD Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 22
Ñaëng Vaên Thanh 11
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
P
D S S’
Caân baèèng ban ñaàu taïi
P0 , Q 0
Khi cung taêng (S dòch P0
chuyeån sang S’ ) P1
Dö thöøa taïi P0 laø QS Q0
Caân baèng môùi taïiP1,Q1
Q0 Q1 QS Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 23
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Giaù caân baèng ñöôïc quyeát ñònh bôûi quan heä
töông taùc giöõa Cung vaø Caàu.
Cung vaø Caàu ñöôïc quyeát ñònh bôûi nhöõng giaù
trò cuï theå cuûa caùc bieán soá quan troïng cuûa
Cung vaø Caàu.
Baát kyø söï thay ñoåi cuûa moät hay nhieàu bieán soá
naøy ñeàu laøm thay ñoåi giaù vaø löôïng caân baèng.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 24
Ñaëng Vaên Thanh 12
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Nhaän xeùt
Ñeå döï baùo chính xaùc giaù caû trong
töông lai cuûa moät saûn phaåm hay dòch
vuï, caàn phaûi xem xeùt söï thay ñoåi trong
töông lai cuûa Cung vaø Caàu.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 25
Ñoä co giaõn cuûa cung vaø caàu
Ñoä co giaõn ño löôøng ñoä nhaïy cuûa moät bieán
soá ñoái vôùi moät bieán soá khaùc.
Ñoä co giaõn laø tyû leä % thay ñoåi cuûa moät
bieán ñoái vôùi 1% thay ñoåi cuûa bieán soá khaùc.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 26
Ñaëng Vaên Thanh 13
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Ñoä co giaõn cuûa caàu
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
Bieåu thò tính nhaïy caûm cuûa löôïng caàu khi
giaù thay ñoåi.
Laø phaàn traêm thay ñoåi trong löôïng caàu cuûa
moät haøng hoùa hoaëc dòch vuï khi giaù cuûa noù
thay ñoåi 1%.
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 27
Ñoä co giaõn cuûa caàu
Coâng thöùc tính ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
E P = (% ∆ Q)/(% ∆ P)
∆ Q/Q ∆Q P
EP = = *
∆ P/P ∆P Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 28
Ñaëng Vaên Thanh 14
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
Nhaän xeùt
1) Do moái quan heä giöõa P vaø Q laø nghòch
bieán neân EP Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
P EP = - ∞
4
Khi di chuyeån xuoáng
Ep < -1 döôùi ñöôøng caàu, ñoä co
giaõn caøng giaûm.
Ep = -1
2
Ep > -1
Ep = 0
4 8 Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 31
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
P Caàu co giaõn hoaøn toaøn
EP = - ∞
P* D
Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 32
Ñaëng Vaên Thanh 16
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
P
Caàu hoaøn toaøn
khoâng co giaõn
E P = 0
Q
Q*
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 33
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
Nhöõng nhaân toá chính aûnh höôûng ñeán ñoä co
giaõn cuûa caàu theo giaù
Tính chaát thay theá cuûa haøng hoaù.
Möùc chi tieâu cuûa maët haøng trong toång möùc chi
tieâu
Tính thôøi gian
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 34
Ñaëng Vaên Thanh 17
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Ñoä co giaõn cuûa Caàu theo giaù
Moái quan heä giöõa Doanh thu vaø giaù baùn
EP-1: TR ñoàng bieán vôùi P (nghòch bieán vôùi Q)
Taïi möùc giaù vaø löôïng baùn coù EP= -1 thì TR nhö
theá naøo?
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 35
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp laø phaàn
traêm bieán ñoåi cuûa löôïng caàu khi thu nhaäp
thay ñoåi 1%.
E I = (% ∆ Q)/(% ∆ I )
∆ Q/Q ∆Q I
E I = = *
∆ I /I ∆I Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 36
Ñaëng Vaên Thanh 18
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp
EI 0: haøng thoâng thöôøng
EI 1: haøng cao caáp
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 37
Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu
Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu cho bieát phaàn traêm
bieán ñoåi cuûa löôïng caàu cuûa maët haøng naøy khi
giaù cuûa maët haøng kia bieán ñoåi 1%.
E XY = (% ∆ Q X )/(% ∆ PY )
∆ Q X /Q X ∆Q X P
E XY = = * Y
∆ P Y /P Y ∆ PY QX
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 38
Ñaëng Vaên Thanh 19
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Kinh tế vi mô Bài giảng 2
2005-2006
Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu
EXY = o : X vaø Y laø hai maët haøng khoâng
lieân quan
EXY < o : X vaø Y laø hai maët haøng boå sung
EXY > o : X vaø Y laø hai maët haøng thay theá
Quan heä giöõa hai doanh nghieäp laø gì?
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 39
Ñoä co giaõn cuûa cung
Ñoä co giaõn cuûa cung theo giaù laø phaàn traêm bieán
ñoåi cuûa löôïng cung khi giaù thay ñoåi 1%.
Ñoä co giaõn cuûa cung coù daáu döông do giaù vaø
löôïng cung quan heä ñoàng bieán
E S = (% ∆ Q)/(% ∆ P)
∆ Q/Q ∆Q P
E S = = *
∆ P/P ∆P Q
9/6/2005 Ñaëng Vaên Thanh 40
Ñaëng Vaên Thanh 20
