Cổ tích Việt Nam _ Q2
Ngày xưa, ở một làng kia, có một thanh niên bố chết từ hồi hắn còn nhỏ và để lại cho hắn một gia sản khá lớn. Hắn dư của ăn học, thường nói với mọi người trong làng: "Thầy tôi khi xưa làm một chức quan nhỏ, tôi nhất định sẽ làm to hơn". Rồi đối với những người không ưa hắn nói: "Ông mà đỗ ông nghè thì chúng bay biết với ông"
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 1
MUÅC LUÅC
Muåc Luåc ............................................................................................ 1
Ngheâ hoaá coåp.................................................................................... 2
Ngûúâi thiïëu phuå úã Nam Xûúng...................................................... 5
Öng thêìn sùæt .................................................................................... 7
Soå dûâa ............................................................................................... 8
Sún Tinh - Thuyã Tinh ...................................................................13
Sûå tñch chim cuöëc...........................................................................14
Sûå tñch con caâo caâo ........................................................................17
Sûå tñch con coác ...............................................................................18
Sûå tñch con muöîi ............................................................................20
Sûå tñch àeâo phêåt tûã ........................................................................22
Sûå tñch haåt luáa ...............................................................................24
Sûå tñch hoa höìng............................................................................25
Sûå tñch öng Bònh vöi......................................................................27
Sûå tñch thoã tai daâi àuöi ngùæn........................................................30
Sûå tñch traái dûa hêëu ......................................................................32
Sûå tñch con boå hung.......................................................................35
Têëm Caám........................................................................................36
Thaåch Sanh....................................................................................43
Thaánh Gioáng ..................................................................................47
Tiïëng haát cuãa ngûúâi àaá .................................................................48
Trñ khön cuãa ta àêy.......................................................................52
Trûúng Chi.....................................................................................53
Chuyïån ngûúâi lêëy vúå coác ...............................................................54
Truyïìn thuyïët vïì Höì Gûúm .........................................................58
Truyïìn thuyïët vïì sû tûã .................................................................60
Tûâ Thûác ..........................................................................................61
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 2
NGHEÂ HOAÁ COÅP
Ngaây xûa, úã möåt laâng kia, coá möåt thanh niïn böë chïët tûâ höìi hùæn
coân nhoã vaâ àïí laåi cho hùæn möåt gia saãn khaá lúán. Hùæn dû cuãa ùn hoåc,
thûúâng noái vúái moåi ngûúâi trong laâng: "Thêìy töi khi xûa laâm möåt chûác
quan nhoã; töi nhêët àõnh seä laâm to hún". Röìi àöëi vúái nhûäng ngûúâi
khöng ûa, hùæn noái: "Öng maâ àöî öng ngheâ thò chuáng bay chïët vúái öng".
Àïën khoa thi, nhúâ àuát loát tiïìn cho quan trûúâng, hùæn àöî hûúng
cöëng. Àöî hûúng cöëng, vïì laâng hùæn khöng coân coi ai ra gò. Àöëi vúái
ngûúâi hai thûá toác hùæn cuäng maây tao, laâm cho caã töíng lo ngay ngaáy,
chó súå hùæn maâ àöî öng ngheâ thò röìi dên haâng töíng khöng ai cêët àêìu lïn
àûúåc.
Nhûng chùèng bao lêu, cûá lêëy tiïìn maâ rêîy, gaä thanh niïn êëy àöî
öng ngheâ thêåt. Àöî tiïën sô, hùæn àûúåc vua ban aáo muä, cúâ biïín, voäng loång
vïì vinh quy, coá lñnh theo hêìu, coá dên laâng àoán rûúác.
Àûúâng tûâ Kinh vïì laâng xûa lùæm, phaãi qua rûâng, qua àeâo, löåi
suöëi, laåi ài trong muâa heâ, nïn nhên dên vaâ binh lñnh phuåc dõch rêët laâ
vêët vaã. Àïën möåt khu rûâng rêåm, binh lñnh vaâ nhên dên dûâng laåi àïí
nghó. Moåi ngûúâi mïåt nhoåc, nùçm dûúái boáng maát nguã thiïëp ài. Ngheâ ta
àûúåc ngûúâi voäng nïn khöng mïåt nhoåc gò caã. Thêëy rûâng xanh um, laåi
nghe tiïëng suöëi chaãy roác raách úã gêìn, hùæn liïìn daåo chúi, lêìn àïën búâ
suöëi, tòm taãng àaá ngöìi nghó, àõnh nghô mêëy vêìn thú võnh caãnh vinh
quy giûäa nuái cao rûâng thùèm, nhên cuäng àïí toã "chñ thanh cao" cuãa
mònh. Thêëy nûúác suöëi xanh trong vaâ maát laånh, laåi vùæng veã khöng
ngûúâi qua laåi, ngheâ ta àõnh tùæm cho thên thïí maát meã, tinh thêìn saãng
khoaái, àïí nghô cho ra nhûäng vêìn thú hay...
Hùæn cúãi quêìn aáo löåi xuöëng suöëi. Chûao öi! Nûúác maát laâm sao.
Nhûng tùæm xong, hùæn thêëy ngûáa ngaáy khaác thûúâng, ngûáa vaâ noáng
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 3
boãng nhû röm sêíy moåc lïn khùæp mònh mêíy. Hùæn lêëy tay gaäi thò thêëy
da thõt bõ xûúác, maáu chaãy roâng roâng. Nhòn caác àêìu ngoán tay, hùæn
thêëy moáng tay àaä moåc daâi tûâ bao giúâ, nhoån vaâ sùæc, nhòn àïën chên tay
mònh mêíy thò löng laá xöìm xoaâm. Hùæn thêëy trong buång cöìn caâo nhû
hun, nhû àöët, cöí hoång nhû bõ boãng, khaát tûúãng nhû coá thïí uöëng caån
giïëng nûúác àêìy. Hùæn àïën búâ suöëi, cuái àêìu xuöëng doâng nûúác trong maát
àïí uöëng thò thêëy mùåt mònh àaä hoáa ra mùåt höí, thên hònh mònh cuäng laâ
thên hònh höí. Hùæn kinh haäi quaá, lïn tiïëng goåi quên sô thêåt to, mong
hoå cûáu chûäa cho mònh, thò tiïëng cuãa hùæn àaä trúã nïn nhûäng tiïëng gêìm
cuãa höí. Hùæn caâng gaâo theát thò nhûäng tiïëng úã miïång hùæn thöët ra àïìu
laâ nhûäng tiïëng gêìm vang, chêën àöång caã khu rûâng. Ngheâ ta thêëy mònh
àaä hoáa coåp, tûác töëi chaåy rong möåt luác, röìi cuáp àuöi chaåy thùèng vaâo
hang sêu. Quên sô vaâ phu traáng àang nguã say, böîng nghe tiïëng höí
gêìm dûä döåi, àïìu thûác dêåy. Hoå tòm khùæp moåi núi khöng thêëy öng ngheâ
àêu, yïn trñ laâ öng ngheâ àaä bõ höí tha ài mêët. Moåi ngûúâi àaânh nhùåt
nhaånh khùn goái, cuâng nhau ra khoãi khu rûâng, tòm àûúâng quang àaäng
àïí ài, phu traáng thò trúã vïì laâng, coân quên lñnh thò trúã vïì Kinh.
Tûâ àêëy, cûá caách vaâi ngaây, ngûúâi ta laåi thêëy möåt con höí xaám rêët
lúán gêìm lïn nhûäng tiïëng ghï rúån trïn möåt ngoån nuái troåc. Trong coá ba
thaáng trúâi, con aác thuá êëy àaä ùn thõt hún mûúâi khaách böå haânh. Con
àûúâng tùæt qua rûâng dêìn dêìn tha ngûúâi qua laåi. Chó coân möåt söë phúâng
sùn àïën thùm doâ, àïí giùng bêîy bùæt con coåp xaám. Nhûng con aác thuá
tinh lùæm, àùåt möìi to vaâ ngon àïën àêu, cuäng khöng lûâa nöíi noá. Ngûúâi
ta noái: trong àïm thanh vùæng, noá khoác thuát thñt nhû ngûúâi. Sùn maäi
khöng àûúåc, nhûäng ngûúâi phûúâng sùn cuäng chaán naãn, boã khu rûâng êëy
khöng àïën nûäa. Cêu chuyïån öng ngheâ vïì vinh quy bõ höí tha mêët cuäng
lu múâ dêìn trong trñ nhúá moåi ngûúâi...
Nùm saáu nùm sau, coá möåt anh nöng dên cuâng laâng vúái ngheâ
hoáa coåp ài lñnh thuá àûúåc trúã vïì laâng. Anh àïën àõa àêìu khu rûâng thò
trúâi àaä xïë chiïìu. Anh tñnh nïëu ài qua rûâng thò saáng súám höm sau àaä
vïì àïën nhaâ, coân nïëu ài àûúâng voâng qua àöìi, qua caác baãn laâng thò hai
ngaây nûäa múái túái núi. Anh vaâo möåt caái quaán bïn àûúâng uöëng nûúác,
giúã cúm nùæm ra ùn, vaâ àem viïåc tñnh toaán àûúâng ài noái chuyïån vúái
nhaâ haâng. Mêëy öng giaâ baâ giaâ àïìu khuyïn anh khöng nïn qua rûâng
vaâ noái cho anh biïët con coåp xaám möîi ngaây möåt hung dûä. Anh vöën
ngûúâi gan daå, laåi ài lñnh thuá àaä lêu nùm, àang noáng gùåp gia àònh,
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 4
nïn anh quyïët bùng rûâng. Ùn àaä chùæc daå röìi, anh vaác möåt ngoån giaáo,
möåt boá nûáa àïí phoâng laâm àuöëc, àeo tay naãi, buâi nhuâi, maånh daån ài
thùèng vaâo rûâng...
Lêu nùm coã àaä moåc kñn àûúâng moân, phaãi tinh mùæt lùæm múái
nhêån ra löëi ài. Anh raão bûúác àïí ra khoãi khu rûâng trûúác khi mùåt trúâi
lùån. Múái àêìu nghe tiïëng laá rúi, tiïëng caânh khö rúi, anh cuäng nhòn
trûúác nhòn sau, röìi caâng ài sêu vaâo rûâng, caâng thïm hiu quaånh, êm u,
nhûng loâng hùng haái cuãa anh caâng tùng lïn. Khöng nhûäng anh
khöng súå nûäa, maâ coân nghô thêìm: "Thêåt ngûúâi ta cuäng nhaát quaá! Höí
xaám hoåa hoùçn múái ra, chûá coá àêu luác naâo noá cuäng ngöìi chöìm chöîm
bïn àûúâng àïí rònh ngûúâi!". Anh vûâa nghô xong thò chúåt coá tiïëng àöång
úã möåt buåi rêåm bïn àûúâng. Tiïëng söåt soaåt luác nheå, luác maånh, nh coá
ngûúâi àang keáo caânh khö. Anh cêìm chùåt ngoån giaáo, lùæng tai nghe...
Thöët nhiïn coá tiïëng goåi, tiïëng khaân khaân, öì öì, nhû keã ruåt lúäi,
khöng hùèn laâ tiïëng ngûúâi, nhûng duâng lúâi thò thêåt soäi:
- Anh Lúng àêëy aâ? Haäy dûâng laåi, töi hoãi möåt tñ.
Anh nöng dên thêëy goåi àuáng tïn mònh, liïìn àûáng laåi. Trong
buåi coá tiïëng noái tiïëp:
- Töi laâ Baânh àêy, khöng biïët anh coá coân nhúá khöng? Tïn
Baânh àaä àöët nhaâ anh, laâm cho anh phaãi boã laâng ài mêët mêëy nùm êëy
maâ!
Anh nöng dên àaáp:
- Töi nhúá ra röìi. Sao ngûúâi ta laåi noái anh bõ höí tha ài mêët?
Coân chuyïån cuä kia, thöi àûâng nhùæc àïën laâm gò. Nïëu coá phaãi anh nhúä
àöå àûúâng thò ra àêy, töi àûa vïì laâng. Trúâi sùæp töëi röìi!
Coá tiïëng thúã daâi trong buåi; röìi coá tiïëng noái ra:
- Töi chó lo anh chûa quïn chuyïån cuä. Bêy giúâ thò töi... töi
khöng ra ài vúái anh àûúåc. Anh haäy naán laåi möåt chuát, töi xin kïí nöng
nöîi cuãa töi anh nghe...
Röìi Baânh kïí hïët moåi viïåc cuãa hùæn tûâ ngaây hùæn àöî öng ngheâ, vïì
vinh quy vaâ hoáa coåp.
Anh nöng dên hoãi höí xaám:
- Thïë bêy giúâ, muöën töi giuáp gò cho?
Höí àaáp:
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 5
- Töi coá àûáa con trai, ngaây töi vaâo Kinh thi, noái múái lïn hai;
töi laåi coân meå giaâ vaâ vúå daåi... Khöng biïët coá coân caã hay khöng? Nïëu
coân, nhúâ anh tröng nom, giuáp àúä cho.
Röìi hùæn hoãi:
- Anh Lûúng úi! Anh coá thõt chñn àêëy khöng? Bao nhiïu nùm
nay, töi ùn toaân thõt söëng, nhûäng luác tónh nh luác naây, theâm thõt chñn
quaá...
Anh nöng dên luåc trong tay naãi, röìi baão con höí:
- Coân möåt goái nem vaâ möåt mêíu chên gioâ luöåc àêy. Ra maâ ùn!
Con höí noái möåt gioång sung súáng:
- Xin anh neám vaâo buåi cho töi. Bêy giúâ khùæp ngûúâi töi löng laá,
höi haám lùæm, khöng daám àïën gêìn anh.
Anh nöng dên neám mêíu chên gioâ vaâ goái nem vaâo buåi, röìi dùån
con höí:
- Tûâ nay nïn vaâo rûâng sêu, tòm kiïëm húu nai maâ ùn, khöng
nïn luêín quêín trïn àûúâng naây maâ haåi ngûúâi.
Höí àaáp:
- Xin nghe lúâi anh.
Tûâ àoá, trong àïm töëi, ngûúâi ta khöng nghe thêëy tiïëng con höí
xaám gêìm trïn ngoån àöìi troåc nûäa. Con àûúângtùæt qua rûâng laåi têëp nêåp
ngûúâi qua laåi. Vaâ khùæp miïìn êëy, ai ai cuäng thuöåc cêu chuyïån ngheâ
hoáa coåp.
NGÛÚÂI THIÏËU PHUÅ ÚÃ NAM XÛÚNG
úã huyïån Nam Xûúng tónh Haâ Nam, ngaây xûa coá möåt ngûúâi con
gaái xinh àeåp, nïët na, tïn laâ Vuä Thõ Thiïët, chöìng laâ Trûúng Sinh,
ngûúâi cuâng laâng. Hai vúå chöìng rêët yïu nhau, tuy trong caãnh tuáng
thiïëu nhûng hai ngûúâi khöng bao giúâ coá lúâi qua tiïëng laåi. Chó coá möåt
àiïìu laâ Trúng hay àûanghi, laâm cho vúå luác naâo cuäng phaãi yá tûá, giûä
gòn.
Lêëy nhau chûa àûúåc bao lêu thò Trûúng bõ goåi ra lñnh.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 6
Luác êëy, vúå chaâng coá mang sùæp àïën ngaây sinh. Trûúng Sinh ài
chûa àûúåc nûãa thaáng thò naâng sinh àûúåc àûáa con trai rêët khaáu khónh.
Möåt naách con moån, laåi coá meå chöìng giaâ, naâng thay chöìng laâm àuã moåi
viïåc. Meå chöìng öëm nùång, naâng hïët sûác chaåy chûäa trong nûãa nùm trúâi,
nhûng baâ cuå khöng qua khoãi àûúåc. Naâng laâm ma cho meå chöìng rêët
chu têët, xoám laâng ai cuäng khen.
Hún möåt nùm sau, quên lñnh àïìu àûúåc trúã vïì laâng. Trúng
Sinh vïì thò àûáa con trai àaä bêåp beå noái. Trûúng giú tay bïë con thò
thùçng beá khöng chõu theo.
Anh hoãi noá:
- Böë àêy maâ, sao con laåi khöng cho bïë?
Thùçng beá bêåp beå noái:
- Böë àïën töëi múái àïën kia.
Trûúng Sinh tñnh àa nghi, trong loâng bûåc tûác, nhûng khöng noái
ra. Àúåi khi àûáa beá ngöìi möåt mònh, chaâng gaån hoãi thò thùçng beá laåi noái:
- Àïën töëi, böë múái àïën. Hïî meå ài, böë cuäng ài theo sau; meå ngöìi,
böë cuäng ngöìi...
Nghe con noái, Trûúng Sinh yïn trñ vúå mònh àaä tùçng tõu vúái
möåt keã naâo trong khi mònh ài vùæng vaâ keã êëy rêët say mï vúå mònh, nïn
múái khöng rúâi àûúåc ra nhû thïë! Thêëy vúå xinh àeåp, tûúi gioân, "gaái möåt
con tröng moân con mùæt", maáu ghen cuãa chaâng laåi caâng xung lïn.
Trûúng tra hoãi vúå vaâ giûä kñn laâ khöng phaãi do con noái. Naâng möåt mûåc
chöëi caäi; nhûng chaâng khöng tin, mùæng chûãi, àaánh àêåp vúå taân nhêîn.
Laâng xoám, hoå haâng biïët chuyïån àïìu àïën can ngùn, chaâng nhêët
àõnh khöng nghe, cho laâ vúå kheáo àon àaã caái möìm, nïn múái àûúåc loâng
moåi ngûúâi.
Ngûúâi thiïëu phuå phêîn uêët quaá, öm con khoác nûác núã, röìi thûâa
luác chöìng sang haâng xoám, chõ àùåt con xuöëng giûúâng, chaåy ra söng
àêm àêìu xuöëng doâng nûúác chaãy xiïët.
Chöìng vïì, biïët sûå chùèng laânh, vöåi chaåy ra söng, nhûng moâ maäi
khöng tòm thêëy xaác vúå. Àïën töëi àûáa treã khoác, Trûúng bïë con, thùæp àeân
döî cho noá nñn. Thöët nhiïn àûáa treã chó vaâo caái boáng cuãa Trûúng trïn
vaách vaâ noái:
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 7
- Böë kia kòa!
Thò ra trong nhûäng ngaây Trûúng ài vùæng, buöíi töëi àûáa treã hay
hoãi meå: "Böë àêu?", ngûúâi thiïëu phuå thûúâng chó vaâo caái boáng cuãa mònh
trïn vaách, noái àuâa vúái con: "Böë kia kòa!".
Bêëy giúâ ngûúâi chöìng múái hiïíu lúâi con noái. Vïì sau, nhên dên
dûång miïëu thúâ naâng hoå Vuä, goåi laâ: "Miïëu vúå chaâng Trûúng".
ÖNG THÊÌN SÙÆT
Thuúã xûa coá möåt nöng dên rêët ngheâo, anh úã möåt mònh trong
möåt lïìu núi bòa cuãa möåt rûâng. Vò khöng coá möåt miïëng sùæt naâo caã, nïn
anh phaãi laâm viïåc rêët cûåc khöí. Möîi lêìn mûuöën cùæt cêy, anh phaãi lêëy
möåt miïëng àaá nhoån, caâo maäi cûåc khöí suöët ngaây maâ chûa cùæt àûúåc cêy
êëyå Coân luác muöën àaâo àêët àïí lêëy nhûäng rïî hoùåc laâ nhûäng quaã sùæn úã
dûúái àêët, thò anh chó coá nhûäng nhaánh cêy àïí maâ àaâo thöi... Anh rêët
ngheâo xêëu xñ. Nhûäng cö gaái trong laâng khöng daám nhòn mùåt öng, vaâ
treã con cûá nhòn thêëy öng laâ boã chaåy.
Möåt ngaây kia Phêåt hiïån ra trûúác mùåt vaâ noái vúái anh:
- Ngaây mai seä coá ba ngûúâi haânh khaách cûúäi ngûåa vaâ seä dûâng laåi
trûúác nhaâ con àïí xin nguã laåi möåt àïm. Con haäy àoán tiïëp hoå vaâo nhaâ
mùåt duâ nhaâ cuãa con rêët nhoã.
Höm sau, coá möåt ngûúâi àaân öng cûúäi ngûåa trùæng mùåc möåt böå
quêìn aáo trùæng tuyïåt àeåp. Öng ta dûâng laåi noái vúái ngûúâi nöng dên möåt
caách kiïu cùng:
- Anh kia! Haäy sûãa soaån cho ta möåt chöî nguã àïm nay!
Ngûúâi nöng dên nhòn anh ta röìi traã lúâi:
- Anh thûá löîi, vò nhaâ töi quaá nhoã, xêëu xñ vaâ àöí naát, khöng àaáng
àïí anh nghó úã àêy àêu, xin haäy àïën chöî khaác!
Möåt luác sau, laåi coá möåt ngûúâi àaân öng khaác cûúäi möåt con ngûåa
bùçng vaâng mùåc böå quêìn aáo bùçng vaâng cuäng àïën nhaâ ngûúâi nöng dên
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 8
vaâ noái nhûäng lúâi noái kiïu cùng nhû ngûúâi thûá nhêët vaâ ngûúâi nöng dên
cuäng traã lúâi nhû ngûúâi thûá nhêët.
Ngûúâi thûá ba xuêët hiïån trïn lûng con ngûåa maâu àen mùåc möåt
böå quêìn aáo maâu àen cuä moân. Öng ta xin ngûúâi nöng dên nghó laåi möåt
àïm vaâ àûúåc chêëp nhêån.
Buöíi saáng khi ngûúâi nöng dên thûác dêåy vaâ khöng thêëy ngûúâi
khaách vaâ con ngûåa àêu caã. Trïn göëi cuãa ngûúâi khaách chó thêëy möåt
miïëng sùæt àen thui. Ngûúâi nöng dên böîng hiïíu ra hai võ khaách trûúác
àoá chñnh laâ thêìn vaâng vaâ thêìn baåc vaâ anh caãm thêëy rêët tiïëc vò àaä
khöng àoán tiïëp hoå. Luác àoá, coá möåt con chim seã bay ngang qua nhaâ
anh vaâ hoát rùçng: "Anh àûâng tiïëc vò àaä khöng àoán tiïëp thêìn vaâng vaâ
thêìn baåc, miïëng sùæt àoá coân quyá hún, noá seä giuáp anh trong cöng viïåc
haâng ngaây"
Ngûúâi nöng dên hiïíu ra vaâ tûâ miïëng sùæt, anh laâm thaânh caái
cuöëc, caái caây àïí caây ruöìng vaâ àêët vûúân, noá àaä giuáp anh rêët nhiïìu
trong cöng viïåc àöìng aáng. Àïën muâa thu hoaåch, anh rêët vui mûâng khi
thêëy ruöång luáa trôu böng, trong vûúân àêìy caác loaåi hoa quaã àuã maâu vaâ
anh khöng coân phaãi chõu caãnh àoái khöí nûäa.
Tûâ ngaây àoá, vúái caái cuöëc sùæt maâ võ thêìn ban tùång cuâng vúái sûå lao
àöång vêët vaã mïåt nhoåc, àúâi söëng cuãa anh trúã nïn töët hún Nhûäng cö gaái
nhòn öng vúái loâng nhên tûâ hún, treã con khöng coân súå öng nûäa, chuáng
thûúâng àïën chúi trong vûúân nhaâ öng vaâ àûúåc ùn nhûäng traái cêy maâ
chuáng thñch. Nhûäng ngûúâi giaâ thò rêët vui mûâng nhòn thêëy anh söëng
vui veã vaâ haånh phuác.
SOÅ DÛÂA
Xûa coá hai vúå chöìng nöng dên ài úã cho möåt nhaâ giaâu tûâ höìi coân
nhoã. Vúå chöìng ùn úã hiïìn laânh nhûng ngoaâi nùm múi tuöíi vêîn khöng
coá con. Möåt höm trúâi nùæng gùæt, ngûúâi vúå vaâo rûâng lêëy cuãi cho chuã,
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 9
khaát nûúác quaá maâ khöng tòm àêu ra nûúác, cuöëi cuâng baâ àaânh phaãi
liïìu uöëng nûúác trong möåt caái soå ngûúâi úã möåt höëc cêy. Nhûng laå thay,
uöëng vaâo khoãi cöí, baâ thêëy khoan khoaái vö cuâng, thêëm thña têån ruöåt
gan. Vaâ tûâ àoá baâ coá thai. Chñn thaáng mûúâi ngaây baâ sinh ra möåt cuåc
thõt troân löng löëc nh hònh caái soå, coá mùåt muäi, möìm, tai, nhûng khöng
coá tay chên. Chöìng àaä mêët, laåi sinh ra möåt quaái thai, baâ rêët buöìn
phiïìn, àõnh àem chön söëng noá ài. Nhûng böîng cuåc thõt lïn tiïëng noái,
goåi baâ:
- Meå úi! Con laâ ngûúâi àêëy meå aå. Meå àûâng vûát con ài maâ töåi
nghiïåp! Baâ cuå caãm àöång, öm cuåc thõt vaâo loâng vaâ nêng niu cho buá. Baâ
cuå àùåt tïn con laâ Soå Dûâa.
Nghe tin baâ cuå àeã ra quaái thai, laäo phuá öng bùæt baâ àem chön
söëng ài, nhûng baâ khöng nghe. Laäo àuöíi baâ ra úã tuáp lïìu xanh úã goác
vûúân. Nhûng hùçng ngaây vêîn phaãi ài laâm cho nhaâ laäo. Möîi bûäa ài laâm
vïì baâ àem phêìn cho Soå Dûâa möåt nùæm cúm. Soå Dûâa lúán lïn rêët nhanh
vaâ ngaây caâng khön ngoan, hiïíu biïët. Baâ meå vaâ nhûäng ngûúâi chung
quanh quen dêìn vaâ ngaây caâng yïu mïën Soå Dûâa.
Hùçng ngaây, khi baâ meå ài laâm, Soå Dûâa biïën thaânh möåt chuá beá
rêët xinh àeåp, doån deåp nhaâ cûãa àêu vaâo àêëy, röìi laåi chui vaâo caái soå nhû
cuä. Luác àêìu baâ cuå thêëy sûå laå, nhûng rònh maäi khöng thêëy gò nïn cuäng
àaânh thöi.
Möåt höm baâ meå buöìn baä noái vúái Soå Dûâa rùçng:
- Con ngûúâi ta lïn baãy taám tuöíi àaä biïët ài chùn trêu chùn boâ,
maây thò tao chùèng tröng cêåy àûúåc gò! Öng chuã coá möåt àaân dï, cêìn
ngûúâi chùn maâ tao vêîn chûa tòm àûúåc ai.
Soå Dûâa noái:
- Meå úi, con chùn àûúåc, meå nhêån vúái öng chuã ài!
Baâ meå noái vúái laäo phuá öng, cuöëi cuâng laäo ûng thuêån cho Soå
Dûâa ài chùn àaân dï cho nhaâ laäo.
Hai meå con Soå Dûâa rêët vui mûâng. Quaã nhiïn Soå Dûâa chùn
àûúåc vaâ chùn rêët gioãi. Laäo nhaâ giaâu thêëy àaân dï möîi ngaây thïm beáo
töët maâ Soå Dûâa laåi ùn rêët ñt, möîi ngaây chó hai nùæm cúm rêët nhoã thöi.
Soå Dûâa chùn dï suöët ngaây úã daäy nuái xûa laâng. Viïåc àem cúm,
laäo phuá öng giao cho ba ngûúâi con gaái luên phiïn nhau. Hai ngûúâi chõ
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 10
thûúâng àûáng rêët xa goåi Soå Dûâa röìi àïí cúm àoá, mùåc Soå Dûâa tûå lùn àïën
maâ ùn. Coân cö gaái uát àem àïën têån núi cho Soå Dûâa. Vaâ vò thïë cö biïët
àûúåc möåt àiïìu kyâ laå: Soå Dûâa khöng phaãi laâ ngûúâi trêìn, chaâng laâ
ngûúâi trúâi - möåt chaâng trai khöi ngö, tuêën tuá, tuöíi chûâng mûúâi saáu,
mûúâi baãy. Cö thêëy chaâng nùçm trïn möåt caái voäng àaâo mùæc giûäa hai
caânh cêy, miïång thöíi saáo, tiïëng saáo khi böíng khi trêìm, luác khoan, luác
nhùåt, laâm cho cö böìn chöìn, xao xuyïën.
Tûâ àoá, cö uát àem loâng yïu tröåm, nhúá thêìm Soå Dûâa. Coá gò ngon
cö cuäng àïí daânh àem cho Soå Dûâa.
Möåt höm, Soå Dûâa àoâi meå ài hoãi möåt trong ba ngûúâi con gaái
phuá öng cho mònh. Baâ meå àang buöìn phiïìn cuäng ngaåc nhiïn, phò cûúâi
maâ noái:
- Maây thò coá ma noá lêëy! Mònh mêíy chên tay chùèng coá maâ laåi
àoâi lêëy vúå.
Nhûng Soå Dûâa thiïët tha, nùçn nò, thuác giuåc, cuöëi cuâng baâ phaãi
àaánh baåo kiïëm möåt buöìng cau àïën noái vúái phuá öng. Laäo phuá öng bôu
möi cûúâi khêíy, röìi lïn gioång noái vúái baâ cuå:
- Muå vïì baão hùæn sùæm àuã lïî vêåt thò ta seä gaã cho möåt àûáa: möåt
chônh vaâng cöëm, mûúâi têëm luåa àaâo, mûúâi con lúån beáo, mûúâi voâ rúåu
tùm. Laåi phaãi dûång möåt cùn nhaâ ngoái nùm gian, cêu àêìu bùçng baåc, xaâ
ngang bùçng àöìng.
Laäo nhaâ giaâu thò àùæc yá cho laâ mònh thaách nhû thïë thò khöng àúâi
naâo nhaâ Soå Dûâa lo àûúåc. Baâ meå thò lo, nhûng Soå Dûâa thò àiïìm nhiïn
baão rùçng:
- Meå sang noái ngay vúái öng chuã laâ con coá àêìy àuã caác thûá êëy.
Khöng coân caách chöëi tûâ, laäo phuá öng phaãi goåi ba cö con gaái lïn
hoãi xem coá ai ûng thuêån laâm vúå Soå Dûâa khöng? Ngûúâi chõ caã nghe
xong chöëi àêy àêíy. Ngûúâi con thûá hai thò traã lúâi lêëp lûãng laâ "chûa meå
àùåt àêu con ngöìi àêëy", khiïën laäo phuá öng cuäng húi lo. Coân cö con uát
thò traã lúâi dûát khoaát rùçng:
- Con bùçng loâng lêëy anh Soå Dûâa aå!
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 11
Laäo phuá öng àaânh phaãi chêëp nhêån. Nhûng caã laäo phuá öng vaâ
baâ meå Soå Dûâa àïìu phêëp phoãng, khöng daám chùæc laâ Soå Dûâa coá àuã caác
àöì lïî vêåt nhû àaä hûáa.
Saáng höm sau àïën haån naåp lïî vêåt maâ töëi höm trûúác àoá, baâ meå
vêîn chûa thêëy gò ngoaâi tuáp lïìu tranh úã goác vûúân. Soå Dûâa baão baâ cûá
yïn têm, röìi àêu seä vaâo àêëy. Quaã nhiïn, saáng súám höm sau, khi baâ
meå tónh dêåy thò thêëy mònh àang nùçm trïn möåt chiïëc giûúâng coá àuã
chùn hoa, nïåm gêëm; chiïëc lïìu tranh àaä biïën ài àêu mêët vaâ thay vaâo
àoá laâ möåt toâa nhaâ ngoái nùm gian, cûãa bûác baân, cöåt, xaâ àïìu traåm tröí,
cêu àêìu bùçng baåc, xaâ ngang bùçng àöìng àuáng nhû lúâi thaách cuãa phuá
öng.
Baâ meå rêët ngaåc nhiïn vïì nhaâ cûãa, àöì àaåc vaâ lïî vêåt sang troång
àuã moåi thûá. Baâ nghô laâ mònh nùçm mú, nhûng coá àiïìu laâm cho baâ tin
laâ vêîn thêëy Soå Dûâa lùn ài lùn laåi trong nhaâ àïí sai baão nhûäng ngûúâi
giuáp viïåc.
Anh vûâa goåi möåt tiïëng, tûác thò mêëy chuåc ngûúâi hêìu haå, caã
nam lêîn nûä quêìn aáo löång lêîy àuã mêìu sùæc, tûâ nhaâ dûúái chaåy lïn rùm
rùæp laâm theo lúâi sai baão cuãa Soå Dûâa.
Àuáng giúâ heån, caã àoaân nhaâ trai àem àuã lïî vêåt sang nhaâ gaái
àoán dêu. Phuá öng chùèng biïët tñnh sao, àaânh phaãi nhêån lïî vêåt vaâ gaã cö
gaái uát cho Soå Dûâa. Dên laâng ai cuäng ngaåc nhiïn, hai ngûúâi chõ gaái thò
trïì möi, tùåc lûúäi hïët lúâi chï bai, mùæng nhiïëc cö uát. Coân cö uát thò rêët
vui, luác naâo cuäng tûúi cûúâi vúái moåi ngûúâi.
Chiïìu höm êëy, Soå Dûâa àoán dêu vïì nhaâ. Cöî baân linh àònh, laâng
xoám ngöìi àêìy nhaâ chuyïån troâ nhû phaáo ran. Àïën töëi khi caác cêy nïën
àaä thùæp saáng trng nhaâ trïn nhaâ dûúái thò khöng ai nhòn thêëy Soå Dûâa
àêu caã. Böîng, tûâ phoâng bïn bûúác sang möåt chaâng trai tuêën tuá khöi
ngö cuâng vúái cö dêu. Chaâng trai noái:
- Thûa caác cuå cuâng baâ con hai hoå, töi laâ Soå Dûâa. Vúå chöìng
chuáng töi xin ra chaâo hai hoå vaâ caãm taå baâ con àaä àïën chia vui vaâ giuáp
àúä cho gia àònh chuáng töi.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 12
Baâ meå öm chêìm lêëy con dêu, mûâng vui khöng noái nïn lúâi. Tin
naây bay ài, ai biïët cuäng ngaåc nhiïn vaâ vui mûâng, riïng hai ngûúâi con
gaái lúán cuãa phuá öng thò chó coá ghen tuöng vaâ tûác töëi.
Sau khi cûúái vúå, Soå Dûâa ra sûác hoåc haânh vaâ thi àöî traång
nguyïn àûúåc nhaâ vua troång duång.
Khi baâ meå qua àúâi, quan Traång Soå Dûâa tûâ kinh àö vïì chõu
tang àûúåc ñt lêu thò nhaâ vua coá chiïëu cûã chaâng ài sûá. Trûúác khi ài,
chaâng àûa cho vúå möåt con dao, möåt hoân àaá lûãa vaâ hai quaã trûáng gaâ,
dùån vúå phaãi giùæt luön bïn mònh, khi gùåp khoá khùn seä phaãi duâng àïën.
Hai ngûúâi chõ gaái luön ghen tõ vúái em lêëy àûúåc chöìng töët àeåp,
gioãi giang, quyïìn cao chûác troång. Möåt höm hai chõ ruã em ài chúi
thuyïìn trïn söng gêìn biïín, röìi lêåp mûu, àêíy thuyïìn em ra xa, dêëu
hïët búi cheâo, khiïën cho thuyïìn cö em bõ àùæm. Khi thuyïìn àaä mêët
tùm, hai chõ múái giaã vúâ hö hoaán, kïu cûáu.
Sau khi thuyïìn chòm, möåt con caá kònh vö cuâng to lúán àaä nuöët
chûãng caã thuyïìn lêîn cö em uát vaâo buång noá. Nhúá lúâi chöìng dùån luác
chia tay, cö ruát dao raåch buång caá, caá vêîy vuâng möåt höìi röìi chïët. Sau
àoá xaác caá tröi vaâo búâ möåt hoân àaão, cö khoeát buång caá chui ra. Röìi cö
xeão thõt caá ra thaânh nhiïìu miïëng, phêìn thò phúi khö, phêìn thò muöëi
mùæm àïí ùn dêìn. Cö laåi duâng dao àaánh vaâo hoân àaá chöìng àûa àïí lêëy
lûãa nêëu ùn vaâ sûúãi êëm. Hai quaã trûáng gaâ àïí trong boåc, àuã ngaây àaä núã
thaânh hai con gaâ, möåt tröëng, möåt maái.
Thaáng ngaây tröi qua, àaân gaâ sinh söi naãy núã àöng dêìn. Cö uát
tiïëp tuåc söëng möåt mònh trïn hoang àaão vaâ chúâ khi coá thuyïìn thò nhúâ
giuáp àúä.
Böîng möåt buöíi chiïìu, cö nghe tiïëng gaâ gaáy: "oá oâ o!... phaãi
thuyïìn quan Traång rûúác cö töi vïì!". Cö chaåy ra thò thêëy möåt chiïëc
thuyïìn lúán, cùæm cúâ àuöi nheo tiïën vïì phña àaão. Cö mûâng lùæm! Khi
thuyïìn àïën gêìn thò thêëy Soå Dûâa bûúác lïn mui vaâ vúå chöìng nhêån ra
nhau, mûâng mûâng tuãi tuãi khöng noái nïn lúâi.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 13
Biïët roä sûå tònh, Soå Dûâa rêët thûúng vúå vaâ cùm giêån hai ngûúâi
chõ gaái, nhûng chaâng vêîn khöng noái cho ai biïët. Vïì àïën nhaâ, Soå Dûâa
baão vúå laánh vaâo phoâng trong röìi baây tiïåc múâi caã nhaâ böë vúå vaâ dên
laâng àïën dûå. Hai ngûúâi chõ thi nhau ùn mùåc löång lêîy àïí löi cuöën sûå
chuá yá cuãa Soå Dûâa. Caã hai àïìu tranh nhau kïí lïí viïåc ngûúâi em chïët
àuöëi.
Rúåu uöëng àûúåc nûãa tuêìn, Soå Dûâa àûáng lïn xin pheáp vaâo nhaâ
àûa möåt ngûúâi baån ra chaâo hai chõ vaâ dên laâng. Khi cö uát theo chöìng
bûúác ra, moåi ngûúâi kinh ngaåc baân taán xön xao. Hai ngûúâi chõ ruång rúâi
tay chên röìi nhên luác moåi ngûúâi hûúáng vïì cö uát, caã hai leán ra ngoaâi
vaâ tröën ài biïåt tñch.
SÚN TINH - THUYÃ TINH
Huâng Vûúng thûá mûúâi taám coá möåt ngûúâi con gaái tïn goåi laâ Myå
Nûúng, sùæc àeåp tuyïåt trêìn. Myå Nûúng àûúåc vua chûa yïu thûúng rêët
mûåc. Nhaâ vua muöën keán cho naâng möåt ngûúâi chöìng thêåt xûáng àaáng.
Möåt höm coá hai chaâng trai àïën, xin ra mùæt nhaâ vua àïí cêìu
hön. Möåt ngûúâi úã vuâng nuái Ba Vò, tuêën tuá vaâ taâi gioãi khaác thûúâng: chó
tay vïì phña àöng, phña àöng biïën thaânh àöìng luáa xanh, chó tay vïì
phña têy, phña têy moåc lïn haâng daäy nuái. Nhên dên trong vuâng goåi
chaâng laâ Sún Tinh. Coân möåt ngûúâi úã maäi têån miïìn biïín Àöng taâi gioãi
cuäng khöng keám: goåi gioá, gioá àïën, hoâ ma, ma túái - Chaâng naây tïn goåi
laâ Thuãy Tinh.
Möåt ngûúâi laâ chuáa cuãa miïìn non cao, möåt ngûúâi laâ chuáa cuãa
vuâng nûúác thùèm, caã hai àïìu xûáng àaáng laâm rïí vua Huâng caã.
Huâng Vûúng bùn khoùn khöng biïët nhêån lúâi ai, tûâ chöëi ai.
Nhaâ vua cho mûúâi caác quan laåc hêìu vaâo baân maâ vêîn khöng tòm àûúåc
kïë hay. Cuöëi cuâng, Huâng Vûúng phaán rùçng:
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 14
- Hai ngûúâi àïìu vûâa yá ta caã, nhûng ta chó coá möåt ngûúâi con
gaái, biïët gaã cho ngûúâi naâo? Ngaây mai, nïëu ai àem àöì sñnh lïî àïën àêy
trûúác: möåt trùm vaán cúm nïëp, hai trùm nïåp baánh chûng, voi chñn
ngaâ, gaâ chñn cûåa, ngûåa chñn höìng mao, thò àûúåc rûúác dêu vïì.
Saáng súám höm sau, Sún Tinh àaä àem àêìy àuã lïî vêåt àïën trûúác
vaâ àûúåc pheáp àûa dêu vïì nuái. Thuãy Tinh àïën sau, khöng lêëy àûúåc vúå,
àuâng àuâng nöíi giêån, àem quên àuöíi theo, möåt hai àoâi cûúáp laåi Myå
Nûúng.
Thuãy Tinh hö mûa, goåi gioá, laâm thaânh döng baäo àuâng àuâng
rung chuyïín caã àêët trúâi, dêng nûúác söng lïn cuöìn cuöån tiïën àaánh Sún
Tinh. Nûúác ngêåp luáa, ngêåp àöìng röìi ngêåp nhaâ, ngêåp cûãa.
Sún Tinh khöng hïì nao nuáng, duâng pheáp maâu böëc tûâng quaã
àöìi, di tûâng daäy nuái chùån àûáng doâng nûúác luä. Nûúác dêng lïn cao bao
nhiïu, Sún Tinh laåi laâm cho àöìi, nuái moåc cao lïn bêëy nhiïu. Hai bïn
àaánh nhau roâng raä mêëy thaáng trúâi liïìn, cuöëi cuâng Thuãy Tinh àuöëi
sûác phaãi ruát quên vïì.
Tûâ àoá, oaán ngaây caâng thïm nùång, thuâ ngaây caâng thïm sêu,
khöng nùm naâo Thuãy Tinh khöng laâm mûa laâm baäo, dêng nûúác lïn
àaánh Sún Tinh vaâ lêìn naâo Thuãy Tinh cuäng thua, phaãi boã chaåy.
SÛÅ TÑCH CHIM CUÖËC
Ngaây êëy coá àöi baån chñ thên tïn laâ Quùæc vaâ Nhên. Hoå àïìu laâ con
nhaâ hoåc troâ ngheâo, laåi àïìu möì cöi chûa meå. Quùæc àûúåc hoåc nhiïìu hún
baån: anh chaâng laâm thêìy àöì daåy treã. Tuy böíng löåc chùèng coá laâ bao
nhûng Quùæc vêîn thûúâng giuáp àúä Nhên. Àöëi laåi, coá lêìn Quùæc bõ öëm
nùång, giaá khöng coá baån thuöëc thang ngaây àïm thò anh khoá loâng söëng
nöíi. Sau àoá cuäng vò sinh kïë phaãi chia tay möîi ngûúâi möåt ngaã.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 15
Trong khi Quùæc söëng cuöåc àúâi daåy treã thò Nhên cuäng ài lang
thang hïët caác vuâng xûa laå laâm thuï laâm mûúán. Traãi qua möåt thúâi kyâ
lang baåt, cuöëi cuâng anh chaâng vaâo laâm cöng cho möåt phuá thûúng.
Thêëy chaâng thêåt thaâ chùm chó, phuá thúng rêët tin cêåy. Chùèng bao lêu
Nhên àûúåc phuá thûúng gaã con gaái cho.
Vúå Nhên coá nhiïìu cuãa riïng. Vò thïë Nhên nghiïîm nhiïn trúã nïn
möåt phuá öng coá möåt cú nghiïåp kha khaá trong vuâng.
Nhên giaâu nhûng khöng quïn tònh bêìu baån. Nhên vêîn nhúá túái
lúâi thïì "söëng chïët súáng khöí coá nhau" vúái Quùæc. Nhên cêët cöng ài tòm
vaâ sung sûúáng àûúåc thêëy Quùæc coân söëng. Tuy Quùæc àang dúã nùm daåy,
nhûng Nhên cuäng thûúng lûúång vúái chûa meå hoåc troâ cho con em
chuyïín sang hoåc vúái möåt cuå àöì khaác röìi àûa Quùæc vïì nhaâ mònh. Nhên
dùån ngûúâi nhaâ phaãi coi Quùæc khöng khaác gò mònh, cúm nûúác hêìu haå
khöng àûúåc bï trïî.
Nhûng tñnh vúå Nhên khöng àûúåc nhû chöìng. Xûa nay àöëi vúái
nhûäng keã raách rûúái, chõ ta thûúâng coá thaái àöå khinh thõ. Vaâ chõ ta
khöng cuâng söëng nhûäng ngaây haân vi vúái Nhên nïn coá thêëy àêu tònh
nghôa giûäa Nhên vaâ Quùæc nh thïë naâo. Nhûng thêëy chöìng rêët troång
àaäi khaách nïn luác àêìu vúå khöng daám noái gò. Nhên luön luön baão vúå:
"Àêy laâ ngûúâi thên nhêët trong àúâi töi. Nïëu khöng coá baån thò chûa
chùæc töi àaä söëng àïí gùåp naâng". Vúå Nhên chó lêím bêím: "Kheáo! Baån vúái
beâ! Chó coá ngöìi ùn haåi!".
Dêìn dêìn, vúå Nhên bûåc mònh ra mùåt. Chõ ta khoá chõu vò caái öng
khaách laå tûå dûng úã àêu àïën chaã giuáp ñch gò cho nhaâ mònh, chó chïîm
chïå trïn giûúâng cao, cúm rûúåu möîi ngaây hai bûäa. Vúå Nhên trûúác coân
noái maát nhûng sau thò ngoa ngoùæt ra mùåt. Coá höm ngûúâi àaân baâ êëy
àay nghiïën caã chöìng lêîn khaách:
- "Chùèng phaãi böë giaâ, khöng phaãi khaách núå, úã àêu laåi rûúác vïì
thúâ phuång: ùn no laåi nùçm. Thöi liïåu maâ töëng quaái ài!".
Thêëy thaái àöå vúå ngaây caâng quaá quùæt, chöìng chõ súå mêët loâng baån.
Nhên möåt mùåt thên haânh chùm chuát cho baån, möåt mùåt khuyïn döî vúå.
Nhûng vúå Nhên chûáng naâo vêîn giûä têåt êëy. Vïì phêìn Quùæc thò chaâng
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 16
hiïíu têët caã. Àaä hai lêìn Quùæc caáo baån xin vïì nhûng Nhên cöë sûác giûä
laåi. Thêëy baån chñ tònh, Quùæc laåi nêën naá ñt lêu.
Nhûng höm àoá, Quùæc quaã quyïët ra ài vò chaâng vûâa nghe àûúåc
nhûäng cêu noái xuác phaåm àïën mònh möåt caách nùång nïì. Quùæc nghô nïëu
mònh khöng tñnh kïë súám thò seä coá ngaây bõ nhuåc vúái ngûúâi àaân baâ naây.
Maâ nïëu ra ài nhû mêëy lêìn trûúác thò seä bõ baån laâm löi thöi khoá khoaát.
Möåt höm, trúâi coân múâ sûúng, Quùæc cêët leãn ra ài. Muöën cho baån
khoãi mêët cöng tòm kiïëm nïn khi qua möåt khu rûâng, chaâng cúãi khùn
aáo treo lïn möåt caânh cêy bïn àûúâng laâm nhû caách mònh àaä chïët.
Àoaån Quùæc lêìn moâ ài xûá khaác trúã laåi cuöåc àúâi goä àêìu treã nuöi thên.
Thêëy mêët huát baån, Nhên böí ài tòm nhûng chaã biïët tung tñch
àêu caã. Khi nghe tin coá ngûúâi bùæt àûúåc khùn aáo úã meá rûâng phña nam,
chaâng lêåt àêåt àïën xem. Nhêån roä àoá laâ khùn aáo cuãa baån, Nhên vö cuâng
höëi hêån:
- "Thöi ta laâm haåi baån ta röìi! Chùæc baån ta bõ cûúáp giïët chïët".
Nhûng sau àoá Nhên laåi nghô khaác
- "Baån ta ài trong tuái khöng coá möåt àöìng thò dêìu coá gùåp cûúáp
cuäng khöng can gò. Àêy möåt laâ bõ huâm beo ùn thõt, hai laâ bõ laåc trong
rûâng sêu. Duâ thïë naâo ài nûäa thò nhêët àõnh baån ta cuäng ài vïì phûúng
naây".
Nhên bùæt àêìu vaâo rûâng tòm Quùæc. Khöng thêëy coá vïët maáu,
chaâng laåi caâng hy voång. Nhên bùng hïët chöng gai, chui hïët buåi rêåm,
luön luön cêët tiïëng goåi: "Anh Quùæc úi! Quùæc úi! Quùæc! Quùæc!". Nhên ài
maäi, goåi maäi, quanh quêín trong khu rûâng mïnh möng. Cho àïën húi
thúã cuöëi cuâng ngûúâi baån chñ tònh êëy vêîn khöng quïn goåi - "Quùæc!
Quùæc!". Röìi àoá Nhên chïët hoáa thaânh chim àöî quyïn.
Laåi noái chuyïån sau àoá vúå Nhên àúåi maäi khöng thêëy chöìng vïì
lêëy laâm ùn nùn vïì nhûäng kïët quaã tai haåi cuãa haânh àöång cuãa mònh.
Möåt höm chõ ta boã nhaâ boã cûãa ài tòm chöìng. Cuöëi cuâng cuäng àïën khu
rûâng phña nam. Nghe tiïëng "Quùæc! Quùæc!", chõ ta nhêån ra laâ tiïëng cuãa
chöìng goåi öng baån. Chõ ta mûâng quaá kïu to: "Coá phaãi anh àêëy khöng
anh Nhên!". Khöng coá tiïëng traã lúâi ngoaâi nhûäng tiïëng "Quùæc! Quùæc!"
cuãa con chim àöî quyïn. Vúå Nhên cûá theo tiïëng chim tiïën vaâo rûâng
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 17
sêu. Sau cuâng khöng tòm àûúåc löëi ra, tuyïåt voång maâ chïët bïn caånh
möåt göëc cêy.
SÛÅ TÑCH CON CAÂO CAÂO
Chó vò thñch ùn diïån, cö gaái àeåp àoâi cho bùçng àûúåc ba chiïëc aáo ba
mêìu. Vaâ cö àaä phaãi traã giaá cho thoái xêëu cuãa mònh: bõ hoáa kiïëp thaânh
con caâo caâo suöët ngaây bay nhaãy vúái böå aáo ba mêìu.
Caâo caâo xûa kia laâ möåt cö gaái àeåp. Tñnh cö thñch ùn diïån nhûng
vò nhaâ ngheâo, nïn cö chûa àûúåc thoãa yá muöën.
Möåt höm, nhaâ vua bõ mêët möåt cö cöng chuáa. Vua sai quên lñnh
ài tòm khùæp àoá àêy. Luác àoá cö gaái àeåp àang kiïëm cuãi bïn möåt göëc cêy
sêëu lúán bïn àûúâng. Töëp lñnh thûá nhêët ài qua, hoå beân hoãi:
- Cö úã àêy coá thêëy ai cùæp cöng chuáa qua khöng? Cö gaái nhòn ra
thêëy toaán ngûúâi naây coá nhiïìu quêìn aáo àeåp, caái naâo cuäng moãng bay nh
luåa mêìu höìng. Cö thñch quaá liïìn baão:
- Cho töi möåt chiïëc aáo, töi àang reát lùæm.
Töëp lñnh baão nhau cho cö gaái möåt chiïëc aáo, röìi tiïëp tuåc ài theo
hûúáng cö àaä chó.
Möåt luác sau laåi thêëy töëp lñnh khaác chaåy qua. Töëp naây mùåc toaân
aáo xûanh maâu laá. Tröng thêëy cö gaái, hoå dûâng laåi hoãi:
- Cö úi, cö coá thêëy ai cùæp cöng chuáa qua àêy khöng?
Cö gaái nghô: töëp trûúác àaä cho ta aáo höìng, töëp naây coá aáo xûanh.
Ta xin möåt caái mùåc cho àeåp. Nghô vêåy, cö liïìn baão hoå:
- Töi àang reát lùæm, caác öng cho töi möåt caái aáo thò töi chó löëi cho
maâ ài.
Töëp lñnh laåi baão nhau cho cö gaái möåt caái aáo xanh àeåp nhêët, röìi
hoå laåi theo àûúâng cö chó dêîn.
Àûúåc hai caái aáo, cö gaái thñch quaá. Cö mùåc vaâo àûáng ngùæm mònh
khöng chaán mùæt. Cö chùæc thêìm höm nay vïì nhaâ ai cuäng phaãi khen ta
laâ àeåp.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 18
Trong khi cö àang ngùæm vuöët thò laåi thêëy möåt töëp lñnh nûäa ài
qua. Töëp naây mùåc toaân quêìn aáo trùæng trong nhû nûúác suöëi. Hoå thêëy
cö gaái cuäng hoãi:
- Cö úi, cö coá thêëy ai cùæp cöng chuáa chaåy àûúâng naây khöng?
Cö gaái laåi quen nhû hai lêìn trûúác, cö laåi àoâi möåt caái aáo röìi múái
chó àûúâng cho töëp lñnh ài qua.
Thïë laâ cö àûúåc ba caái aáo: Möåt höìng, möåt xanh, möåt trùæng. Caái
naâo cuäng moãng bay àeåp lùæm.
Cö mùåc caã aáo vaâo, ngùæm nghña röìi nhaãy nhoát tung tùng. Böîng
trïn trúâi coá möåt tiïëng seát nöí dûä döåi, laâm möåt caânh cêy sêëu gaäy rúi
xuöëng àêìu cö gaái. Cö bõ beåp àêìu röìi chïët hoáa ra con caâo caâo, suöët ngaây
chó tung tùng bay nhaãy vúái böå aáo ba maâu.
SÛÅ TÑCH CON COÁC
Ngaây xûa úã nhaâ noå coá hai chõ em möîi ngûúâi möåt tñnh möåt nïët.
Ngûúâi chõ xinh àeåp nhûng tñnh tònh tham lam vaâ lûúâi nhaác. Ngûúâi
em bõ queâ tay nhûng rêët siïng nùng.
Ngûúâi chõ xinh àeåp caã ngaây chó luêín quêín vúái gúng vaâ lúåc chaãi
chuöët. Vò chúi búâi vö àöå nïn chùèng bao lêu thên thïí ngûúâi chõ gêìy khö
nhû que cuãi, mùåt muäi xêëu xñ.
Möt nùm noå, trúâi laâm luä luåt lúán, nûúác ngêåp hïët laâng, cêy coã, luáa,
ngö hïët àêët cùæm chên. Ngûúâi em beân ngöìi öm lêëy choáp nuái àaá, kïu
trúâi, goåi àêët. Mïåt quaá, ngûúâi em nguã thiïëp ài ba ngaây baãy àïm liïìn,
thêëy em nguã lùång, ngûúâi chõ ngúä laâ em àaä chïët, beân cûúäi beâ chuöëi
cheâo ài, boã mùåc em trïn choáp nuái. Ngûúâi em múã mùæt choaâng dêåy thò
nûúác vêîn chûa ruát, tûúãng ngûúâi chõ bõ luä cuöën tröi, ngûúâi em rêët
buöìn. Àúåi khi mùåt trúâi àïën ngûúâi em liïìn kïu to :
- Úi öng trúâi!
Öng trúâi dûâng laåi hoãi :
- Chaáu muöën gò ?
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 19
Ngûúâi em noái :
- Öng cûáu lêëy chõ chaáu, chõ chaáu bõ nûúác luä nhêån chòm mêët röìi.
Chõ êëy rêët xinh àeåp. Öng cûáu àûúåc thò öng seä àûúåc lêëy chõ êëy laâm vúå.
Öng mùåt trúâi cûúâi baão :
- Chõ chaáu àïën nhaâ Tiïn öng röìi. Chaáu haäy gieo haåt naây úã choáp
àaá cuãa chaáu thò chaáu muöën caái gò cuäng àûúåc caái êëyå
Noái xong, Öng Mùåt Trúâi laåi lùån ài. Cuäng luác êëy ngûúâi chõ cheâo
beâ chuöëi àïën goä cûãa nhaâ Tiïn öng, beâ chuöëi giaåt lïn sên nhaâ thò ngûúâi
chõ hoâ heát :
- Cho töi gùåp chaâng Tiïn àeåp nhêët.
Tiïn öng nhòn ra thêëy coá ngûúâi con gaái laå, laåi àoâi gùåp Tiïn, liïìn
mûúâi vaâo nhaâ. Ngûúâi chõ noái luön :
- Töi khöng lêëy öng àêu, öng giaâ maâ xêëu quaá, cho töi lêëy àûúåc
chaâng Tiïn àeåp nhêët.
Tiïn öng gêåt àêìu baão :
- Àûúåc!
Noái röìi, Tiïn öng khoaát tay möåt caái, lêåp tûác tûâ trong nhaâ coá möåt
chaâng trai ài ra, nùæm tay ngûúâi chõ. Chaâng trai laâ doâng hoå cuãa Coác
Tña nïn Tiïn öng àùåt tïn chaâng laâ chaâng Coác Tña. Tûâ àêëy, vúå chöìng
ngûúâi chõ söëng cuöåc söëng sung súáng trong caãnh Tiïn.
Ngûúâi em gieo caái haåt cuãa öng Mùåt Trúâi cho vaâo keä àaá, naâng lêëy
baân tay traái cuãa mònh vú rïu laá, giêåt caã vaåt aáo mònh phuã cho haåt àûúåc
nguyïn laânh. Chùèng bao lêu tûâ keä àaá vún ra möåt dêy bêìu, quaã to nh
caái soåt. Naâng lùn bêìu sïëp ra chia nuái. Nuái bêìu cûá nöëi nhau, nöëi nhau
moåc xûa, vuâng nûúác luä cûá thu heåp dêìn nhûúâng chöî cho bêìu úã. Möåt
ngaây kia, ngûúâi trïn Tiïn thêëy coá nhiïìu nuái nhoã lên chêåt caã gêìm trúâõ
Vúå chöìng Coác Tña nhòn xuöëng thò thêëy ngûúâi con gaái cêìm dao bùçng
tay traái cûá quêët dêìn quêåt böí bêìu ra chia cho moåi ngûúâi. Ngûúâi chõ
nhêån ra keã ngöìi vúái nuái bêìu laâ àûáa em cuãa mònh, loâng ghen gheát laåi
nöíi lïn. Muå liïìn keáo tay chöìng baão :
- Caái con queâ êëy coân söëng, noá coá nhiïìu bêìu kia kòa.
Chaâng Coác Tña chûa kõp hoãi thïm àêìu àuöi ra sao thò muå àaä
nùæm tay chöìng baão nhaãy xuöëng caác choãm nuái bêìuå Nhaãy khoãi nhaâ trúâi,
vúå chöìng hùæn hiïån nguyïn hònh möåt àöi Coác Tiaá. Àöi vúå chöìng Coác
Tña ngöìi chöìm chöím trïn möåt quaã bêìuå Ngûúâi em hoãi :
- Coác muöën gò ?
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 20
Coác noái :
- Ta mûuöën nhêån maây laâ em gaáõ
Ngûúâi em lùæc àêìu :
- Chõ ta lïn trúâi lêu röìõ
Coác baão :
- Tao laâ chõ àêy, coân àêy laâ anh rïí cuãa maâyå
Ngûúâi em ngöìi nghe Coác Tña vúå kïí laåi chuyïån cuä gùåp luä to, cheâo
beâ chuöëi lïn trúâi ra sao ... Nghe maäi röìi tin lúâi Coác laâ phaãõ Ngûúâi em
liïìn nhêån anh chõ vaâ cho úã chung trïn ngoån nuái cuâng chùm nom dêy
bêìu vúái mònh. Khi êëy, öng Mùåt Trúâi ài qua, dûâng laåi noái vúái ngûúâi em:
- Anh chõ àaä vïì vúái chaáu àêëyå
Ngûúâi em noái :
- Vêng.
Öng Mùåt Trúâi baão :
- Bêy giúâ ta cho chaáu möåt ngûúâi chöìng, chaáu haäy böí quaã bêìu
xêëu nhêët ra thò gùåp chöìng. Ngûúâi em liïìn böí quaã bêìu vùån veåo xêëu xñ,
voã bêìu taách ra thò coá möåt chaâng trai khöi ngöi, tuêën tuá hiïån ra nhêån
laâ chöìng cuãa ngûúâi em, hai vúå chöìng ngûúâi em laåi lêëy quaã xïëp bêåc
xuöëng thêëp dêìn. Hoå xïëp quaã bêìu àïën àêu thò mûåc nûúác lui xuöëng àïën
àoá. Àöìng ruöång laâng maåc laåi hiïån vïì nhû xa.å Baâ con laâng xoám trúã vïì
laâm ùn sinh söëng yïn êëm.
Cuäng tûâ àêëy vúå chöìng Coác Tña àûúåc ngûúâi em àûa xuöëng cuâng
ùn úã, laâm luång vúái dên baãn.
Ngûúâi chõ caãm phuåc loâng töët cuãa ngûúâi em nïn khöng coân ghen
gheát, xêëu tñnh vúái em gaái nhû xûa nûäa.
SÛÅ TÑCH CON MUÖÎI
Ngaây xûa, coá möåt chaâng trai khöng giaâu nhûng cuäng khöng
ngheâoå Chaâng naây coá möåt ngûúâi vúå rêët àeåp. Àúâi söëng cuãa hai ngûúâi êëy
àún giaãn. Chaâng thò lo laâm tröng ruöång luáa, coân vúå chaâng thò chùn
http://www.ebooks.vdcmedia.com
