Bù sáng (EV)
Để có một bức ảnh rõ ràng với đủ các tông màu, có exposure đúng, nghĩa là
phải có đủ lượng ánh sáng được thu vào phim hay image sensor. Điều này phụ thuộc
vào độ nhạy sáng ISO và 2 yếu tố: tốc độ sập điều khiển khoảng thời gian mà ánh sáng
chạy qua ống kính và kích cỡ cuả độ mở ống kính cho phép mức độ sáng. Bạn có thể
điều khiển điều này một cách tự động hay bằng tay bằng cách chỉnh các thông số
tương ứng.
Đo sáng:
Ngày nay gần như máy ảnh nào cũng có thiết bị đo sáng được thiết kế sẵn bên
trong. Quay ống kính về phía đối tượng cần chụp và thiết bị đo sáng sẽ tự động tính
toán mức độ sáng. Bạn có thể chấp nhận thiết lập cuả máy và chụp.
Nhiều ng thích ảnh cuả họ hơi tối một chút (vd: Sicily198x) nhiều ng khác thì
lại thích ảnh sáng rõ ràng để có thể nhìn rõ vật chụp và mọi thứ xung quanh. Tuy nhiên
về nguyên tắc, ánh sáng tốt là ảnh làm sao mà mắt nhìn tuyết trắng, cỏ xanh hay một
con báo đen với đầy đủ chi tiết. Nếu tuyết mà màu xám, cỏ nhợt nhạt hay con báo đen
thành con báo xám thì coi như bạn đã đo sáng sai.
Midtone:
Các thiết bị đo sáng cuả máy ảnh đã được lập trình sẵn để cho ra ánh sáng đúng
cuả vùng midtone: là vùng mà ko quá sáng hay quá tối. Màu xám cuả tảng đá, vùng tối
cuả tấm bêtông ví dụ thường là midtone. Một khuôn mặt rám nắng, cỏ xanh ... có thể
coi gần như là midtone (tất nhiên là tương đối thôi tuỳ trường hợp). Rất nhiều trường
hợp, bạn chụp cảnh mà bao gồm cả vùng sáng và vùng tối, vd như khi bạn chụp đồng
cỏ xanh, ng mặc quần áo màu sắc và bầu trời hơi sáng một chút thì những cảnh như
vậy sẽ được máy đo sáng tương đối chính xác. Tuy nhiên có những trường hợp mà đo
sáng cuả máy ko cho ra một bức ảnh tốt. Ví dụ khi vật chụp chỉ toàn trắng hay đen:
Khi nào mà bạn định chụp tấm hình chủ yếu vật chỉ trắng hay đen hay một vùng rất
lớn rất sáng hay rất tối, hầu hết hệ thống đo sáng cuả máy ảnh sẽ cho ra kết quả ko như
ý. Nếu bạn chụp ẩu một cái ô tô màu đen, nó có thể sẽ bị xám, một thằng ng tuyết cũng
có thể bị xám. Hay khi bạn chụp phong cảnh mà bầu trời rất sáng thì vùng nước ở dưới
sẽ có thể bị tối vì đo sáng cuả máy cố gắng lấy ánh sáng trung bình theo midtone đã
được lâp trình sẵn. Trong những trường hợp như vậy, bạn ko nên dựa vào đo sáng cuả
máy để có độ phơi sáng đúng cho tấm ảnh.
Cách đo sáng trong trường hợp như vậy:
Tìm cái gì thay thế: Cách này đơn giản là bạn chĩ máy vào vùng midtone để đo
sáng thay vì chĩa máy vào thằng ng tuyết chẳng hạn và đo sáng từ đó. Hay nếu bầu trời
quá sáng thì bạn đo sáng vào phần còn lại. Tất nhiên đấy chỉ là cách mà bạn đã cho
rằng phần còn lại là vùng midtone, cách chính xác hơn mà anh Amateur đã nói từ xưa
là dùng bàn tay hoặc gray card. Dùng graycard để gần vật định chụp, cho máy đọc ánh
sáng từ đó, ghi nhớ giá trị Fstop và shutter speed, rồi chụp dự trên 2 giá trị đó.
Lúc chĩa máy vào cái gray card, nhấn nút AE lock, máy sẽ chọn và khoá các giá
trị đo được từ cái graycard, nếu ko biết AE lock ở đâu hãy xem lại manual cuả máy ...
Trong trường hợp bạn ko có cả graycard (lẫn bàn tay) hay bạn cũng chẳng biết
đâu là vùng sáng vừ midtone thì theo tôi cách tốt nhất là bạn tăng sáng cho vật sáng để
giữ cho chúng nó sáng và giảm sáng cho vật tối để cho chúng nó tối ( tức là dùng chức
năng bù sáng: Exposure compensation hay tăng giảm Fstop hay shutter speed một cách
tương ứng)
Bộ đo sáng trong máy:
Thiết bị đo sáng đo ánh sáng phản chiếu từ vật định chụp tuy nhiên thiết bị này
cũng đọc và đo theo nhiều kiểu khác nhau.
Center weighted: Đo sáng sẽ đọc ánh sáng ở hầu hết khung hình nhưng favor
chủ yếu vào phần trung tâm (vd: sẽ bỏ qua bầu trời rất sáng ở góc trên ). Do vậy đo
sáng sẽ lấy trung bình ở phần khá rộng nên phơi sáng cuả ảnh cũng tương đối tốt ở
nhiều trường hợp chụp ngoài trời.
Spot Meter:
Thông thường sẽ có một cái vòng tròn ở giữa trong cái vỉewfinder chỉ ra đó là
khu vực mà thiết bị đo sáng sẽ đo. Kiểu đo sáng này thích hợp khi mà bạn muốn đo
sáng trong một khu vực nhỏ vd như mặt thằng bé bị ngược sáng hay graycard.
Evaluative ( hay multizone hay matrix ...):
Đo sáng đánh giá các mẫu ánh sáng trong khung hình và thiết lập thông số bằng
AI ( thông minh nhân tạo) Vd: chế độ này sẽ bỏ qua vùng cực sáng ở trong tấm hình
và chỉ tính sáng ở phần còn lại. Thông thường, chế độ này cho đo sáng chính xác hơn
chế độ centerweighted khi bắn nhanh. Các cameras ngày nay đo rất chính xác và biết
tự động bù sáng ở chế độ này.
Bracketing Exposure:
Là gì? Là bắn cùng một cảnh 3 tấm khác nhau với mỗi tấm ảnh một mức độ
sáng tối khác nhau. Thiết lập chế độ này, có thể chuyển từ 1/3, 1/2 , 1 stop ... và chỉ
việc xạch xạch xạch...
Cuối cùng, có vài thiết bị đo sáng ngoài, bạn có thể mua và xài thử chơi nếu
thích. Trên đây là cơ bản về đo sáng mà tôi được biết, mong các bác nào có kinh
nghiệm thêm thắt bổ sung phần nâng cao cho mọi ng cùng học hỏi.
Copyright by webtailieu.net