Bộ luật hình sự sửa đổi năm 2009
Bộ Luật Hình Sự
Của Nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam Số 15/1999/QH10
Sửa đổi bổ sung 2009/QH12 Ngày 19/6/2009
BẢN QUYỀN THUỘC VỀ BLOG: WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
Bộ Luật Hình Sự
Của Nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam Số 15/1999/QH10
Sửa đổi bổ sung 2009/QH12 Ngày 19/6/2009
LỜI NÓI ĐẦU
Pháp luật hình sự là một trong những công cụ sắc bén, hữu hiệu để đấu tranh
phòng ngừa và chống tội phạm, góp phần đắc lực vào việc bảo v ệ đ ộc l ập, ch ủ
quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ
nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, t ổ
chức, góp phần duy trì trật tự an toàn xã hội, trật tự quản lý kinh tế, bảo đảm
cho mọi người được sống trong một môi trường xã hội và sinh thái an toàn, lành
mạnh, mang tính nhân văn cao. Đồng thời, pháp luật hình sự góp phần tích cực
loại bỏ những yếu tố gây cản trở cho tiến trình đổi mới và s ự nghi ệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước m ạnh, xã h ội
công bằng, văn minh.
Bộ luật hình sự này được xây dựng trên cơ sở kế thừa và phát huy những
nguyên tắc, chế định pháp luật hình sự của nước ta, nhất là của Bộ lu ật hình s ự
năm 1985, cũng như những bài học kinh nghiệm từ thực tiễn đấu tranh phòng
ngừa và chống tội phạm trong nhiều thập kỷ qua của quá trình xây d ựng và b ảo
vệ Tổ quốc.
Bộ luật hình sự thể hiện tinh thần chủ động phòng ngừa và kiên quy ết đấu
tranh chống tội phạm và thông qua hình phạt để răn đe, giáo dục, cảm hoá, cải
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
1
tạo người phạm tội trở thành người lương thiện; qua đó, bồi dưỡng cho mọi
công dân tinh thần, ý thức làm chủ xã hội, ý thức tuân thủ pháp luật, ch ủ đ ộng
tham gia phòng ngừa và chống tội phạm.
Thi hành nghiêm chỉnh Bộ luật hình sự là nhiệm vụ chung của t ất c ả các c ơ
quan, tổ chức và toàn thể nhân dân.
PHẦN CHUNG
CHƯƠNG I
ĐIỀU KHOẢN CƠ BẢN
Điều 1. Nhiệm vụ của Bộ luật hình sự
Bộ luật hình sự có nhiệm vụ bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, quy ền làm chủ
của nhân dân, bảo vệ quyền bình đẳng giữa đồng bào các dân tộc, bảo vệ lợi
ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, bảo vệ trật tự
pháp luật xã hội chủ nghĩa, chống mọi hành vi phạm tội; đồng th ời giáo d ục
mọi người ý thức tuân theo pháp luật, đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm.
Để thực hiện nhiệm vụ đó, Bộ luật quy định tội ph ạm và hình ph ạt đ ối v ới
người phạm tội.
Điều 2. Cơ sở của trách nhiệm hình sự
Chỉ người nào phạm một tội đã được Bộ luật hình sự quy định mới ph ải chịu
trách nhiệm hình sự.
Điều 3. Nguyên tắc xử lý
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
2
1. Mọi hành vi phạm tội phải được phát hiện kịp th ời, x ử lý nhanh chóng, công
minh theo đúng pháp luật.
2. Mọi người phạm tội đều bình đẳng trước pháp luật, không phân bi ệt nam,
nữ, dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo, thành phần, địa vị xã hội.
Nghiêm trị người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy, ngoan cố chống đối, lưu manh,
côn đồ, tái phạm nguy hiểm, lợi dụng chức vụ, quy ền h ạn đ ể ph ạm t ội; ng ười
phạm tội dùng thủ đoạn xảo quyệt, có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp, cố ý
gây hậu quả nghiêm trọng.
Khoan hồng đối với người tự thú, thành khẩn khai báo, tố giác người đồng
phạm, lập công chuộc tội, ăn năn hối cải, tự nguy ện s ửa ch ữa ho ặc bồi th ường
thiệt hại gây ra.
3. Đối với người lần đầu phạm tội ít nghiêm trọng, đã hối cải, thì có th ể áp
dụng hình phạt nhẹ hơn hình phạt tù, giao h ọ cho cơ quan, t ổ ch ức ho ặc gia
đình giám sát, giáo dục.
4. Đối với người bị phạt tù thì buộc h ọ ph ải chấp hành hình ph ạt trong tr ại
giam, phải lao động, học tập để trở thành người có ích cho xã hội; nếu h ọ có
nhiều tiến bộ thì xét để giảm việc chấp hành hình phạt.
5. Người đã chấp hành xong hình phạt được tạo điều kiện làm ăn, sinh s ống
lương thiện, hoà nhập với cộng đồng, khi có đủ điều kiện do lu ật đ ịnh thì đ ược
xóa án tích.
Điều 4. Trách nhiệm đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
3
1. Các cơ quan Công an, Kiểm sát, Toà án, Tư pháp, Thanh tra và các c ơ quan
hữu quan khác có trách nhiệm thi hành đầy đủ chức năng, nhiệm vụ của mình,
đồng thời hướng dẫn, giúp đỡ các cơ quan khác của Nhà nước, tổ ch ức, công
dân đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm, giám sát và giáo d ục người ph ạm
tội tại cộng đồng.
2. Các cơ quan, tổ chức có nhiệm vụ giáo dục những người thuộc quyền quản
lý của mình nâng cao cảnh giác, ý th ức bảo vệ pháp lu ật và tuân theo pháp lu ật,
tôn trọng các quy tắc của cuộc sống xã hội chủ nghĩa; kịp thời có bi ện pháp lo ại
trừ nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm trong cơ quan, tổ chức của mình.
3. Mọi công dân có nghĩa vụ tích cực tham gia đấu tranh phòng ngừa và chống
tội phạm.
CHƯƠNG II
HIỆU LỰC CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ
Điều 5. Hiệu lực của Bộ luật hình sự đối với những hành vi ph ạm t ội trên
lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Bộ luật hình sự được áp dụng đối với mọi hành vi phạm tội thực hi ện trên
lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Đối với người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ nước C ộng hòa xã h ội ch ủ
nghĩa Việt Nam thuộc đối tượng được hưởng các quyền miễn trừ ngoại giao
hoặc quyền ưu đãi và miễn trừ về lãnh sự theo pháp luật Việt Nam, theo các
điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc
tham gia hoặc theo tập quán quốc tế, thì vấn đề trách nhi ệm hình s ự c ủa h ọ
được giải quyết bằng con đường ngoại giao.
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
4
Điều 6. Hiệu lực của Bộ luật hình sự đối với những hành vi ph ạm t ội ở
ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Công dân Việt Nam phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã h ội ch ủ
nghĩa Việt Nam có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự tại Việt Nam theo B ộ
luật này.
Quy định này cũng được áp dụng đối với người không quốc tịch th ường trú ở
nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Người nước ngoài phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội ch ủ
nghĩa Việt Nam có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo B ộ lu ật hình s ự
Việt Nam trong những trường hợp được quy định trong các điều ước quốc tế
mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc tham gia.
Điều 7. Hiệu lực của Bộ luật hình sự về thời gian
1. Điều luật được áp dụng đối với một hành vi phạm tội là đi ều lu ật đang có
hiệu lực thi hành tại thời điểm mà hành vi phạm tội được thực hiện.
2. Điều luật quy định một tội phạm mới, một hình ph ạt n ặng h ơn, m ột tình ti ết
tăng nặng mới hoặc hạn chế phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình
sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, xoá án tích và các quy định khác không có
lợi cho người phạm tội, thì không được áp dụng đối với hành vi ph ạm tội đã
thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành.
3. Điều luật xoá bỏ một tội phạm, một hình phạt, một tình tiết tăng nặng, quy
định một hình phạt nhẹ hơn, một tình tiết giảm nhẹ mới hoặc mở rộng phạm vi
áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình ph ạt, gi ảm hình ph ạt, xoá
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
5
án tích và các quy định khác có lợi cho người phạm tội, thì được áp dụng đối với
hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành.
CHƯƠNG III
TỘI PHẠM
Điều 8. Khái niệm tội phạm
1. Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ lu ật hình
sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện một cách cố ý hoặc vô
ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm
phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hoá, quốc phòng, an ninh, trật
tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm tính mạng,
sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tự do, tài sản, các quyền, lợi ích hợp pháp khác
của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ
nghĩa.
2. Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã h ội c ủa hành vi được quy
định trong Bộ luật này, tội phạm được phân thành tội ph ạm ít nghiêm tr ọng, t ội
phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc bi ệt nghiêm
trọng.
3. Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm gây nguy h ại không l ớn cho xã h ội mà
mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến ba năm tù; t ội ph ạm
nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại lớn cho xã h ội mà mức cao nh ất c ủa
khung hình phạt đối với tội ấy là đến bảy năm tù; t ội ph ạm rất nghiêm tr ọng là
tội phạm gây nguy hại rất lớn cho xã hội mà mức cao nh ất c ủa khung hình ph ạt
đối với tội ấy là đến mười lăm năm tù; tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là t ội
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
6
phạm gây nguy hại đặc biệt lớn cho xã hội mà mức cao nh ất của khung hình
phạt đối với tội ấy là trên mười lăm năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.
4. Những hành vi tuy có dấu hiệu của tội ph ạm, nhưng tính ch ất nguy hi ểm cho
xã hội không đáng kể, thì không phải là tội phạm và được xử lý bằng các bi ện
pháp khác.
Điều 9. Cố ý phạm tội
Cố ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:
1. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã h ội, th ấy
trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xẩy ra;
2. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã h ội, th ấy
trước hậu quả của hành vi đó có thể xẩy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn
có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.
Điều 10. Vô ý phạm tội
Vô ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:
1. Người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có th ể gây ra h ậu qu ả nguy
hại cho xã hội, nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xẩy ra hoặc có th ể ngăn
ngừa được;
2. Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả
nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó.
Điều 11. Sự kiện bất ngờ
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
7
Người thực hiện hành vi gây hậu quả nguy hại cho xã hội do sự kiện bất ngờ,
tức là trong trường hợp không thể thấy trước hoặc không bu ộc ph ải th ấy tr ước
hậu quả của hành vi đó, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Điều 12. Tuổi chịu trách nhiệm hình sự
1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm.
2. Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi ph ải ch ịu trách nhi ệm
hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm
trọng.
Điều 13. Tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự
1. Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang m ắc b ệnh tâm
thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc kh ả năng đi ều
khiển hành vi của mình, thì không phải ch ịu trách nhi ệm hình s ự; đ ối v ới ng ười
này, phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.
2. Người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự, nh ưng đã lâm vào
tình trạng quy định tại khoản 1 Điều này trước khi bị kết án, thì cũng được áp
dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải
chịu trách nhiệm hình sự.
Điều 14. Phạm tội trong tình trạng say do dùng r ượu ho ặc ch ất kích thích
mạnh khác
Người phạm tội trong tình trạng say do dùng rượu hoặc chất kích thích m ạnh
khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
8
Điều 15. Phòng vệ chính đáng
1. Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước,
của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác,
mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích
nói trên.
Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.
2. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi ch ống trả rõ ràng quá m ức
cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hi ểm cho xã h ội c ủa
hành vi xâm hại.
Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng ph ải ch ịu trách nhi ệm
hình sự.
Điều 16. Tình thế cấp thiết
1. Tình thế cấp thiết là tình thế của người vì muốn tránh một nguy c ơ đang th ực
tế đe doạ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, quyền, lợi ích chính đáng của mình
hoặc của người khác mà không còn cách nào khác là ph ải gây một thiệt h ại nh ỏ
hơn thiệt hại cần ngăn ngừa.
Hành vi gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết không phải là tội phạm.
2. Trong trường hợp thiệt hại gây ra rõ ràng vượt quá yêu cầu của tình th ế c ấp
thiết, thì người gây thiệt hại đó phải chịu trách nhiệm hình sự.
Điều 17. Chuẩn bị phạm tội
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
9
Chuẩn bị phạm tội là tìm kiếm, sửa soạn công cụ, ph ương ti ện ho ặc t ạo ra
những điều kiện khác để thực hiện tội phạm.
Người chuẩn bị phạm một tội rất nghiêm trọng hoặc một tội đặc biệt nghiêm
trọng, thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội định thực hiện.
Điều 18. Phạm tội chưa đạt
Phạm tội chưa đạt là cố ý thực hiện tội phạm nhưng không thực hiện được đến
cùng vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội.
Người phạm tội chưa đạt phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt.
Điều 19. Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội
Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội là tự mình không thực hiện tội ph ạm
đến cùng, tuy không có gì ngăn cản.
Người tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội được miễn trách nhi ệm hình s ự
về tội định phạm; nếu hành vi thực tế đã thực hiện có đủ y ếu tố c ấu thành c ủa
một tội khác, thì người đó phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này.
Điều 20. Đồng phạm
1. Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội
phạm.
2. Người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức đều là
những người đồng phạm.
Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm.
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
10
Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm.
Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác th ực hiện t ội
phạm.
Người giúp sức là người tạo những điều kiện tinh th ần ho ặc v ật ch ất cho vi ệc
thực hiện tội phạm.
3. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng ph ạm có s ự câu k ết ch ặt ch ẽ gi ữa
những người cùng thực hiện tội phạm.
Điều 21. Che giấu tội phạm
Người nào không hứa hẹn trước, nhưng sau khi biết tội phạm được thực hiện,
đã che giấu người phạm tội, các dấu vết, tang vật của tội phạm hoặc có hành vi
khác cản trở việc phát hiện, điều tra, xử lý người phạm tội, thì phải ch ịu trách
nhiệm hình sự về tội che giấu tội phạm trong những trường hợp mà Bộ luật này
quy định.
Điều 22. Không tố giác tội phạm
1. Người nào biết rõ tội phạm đang đựơc chuẩn bị, đang được thực hiện hoặc
đã được thực hiện mà không tố giác, thì phải chịu trách nhiệm hình sự v ề t ội
không tố giác tội phạm trong những trường hợp quy định tại Điều 313 của Bộ
luật này.
2. Người không tố giác là ông, bà , cha, mẹ, con, cháu, anh ch ị em ru ột, v ợ ho ặc
chồng của người phạm tội chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự trong trường hợp
không tố giác các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội khác là t ội đ ặc
biệt nghiêm trọng quy định tại Điều 313 của Bộ luật này.
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
11
CHƯƠNG IV
THỜI HIỆU TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ.
MIỄN TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ
Điều 23. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự
1. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là thời hạn do Bộ luật này quy định
mà khi hết thời hạn đó thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhi ệm hình
s ự.
2. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau:
a) Năm năm đối với các tội phạm ít nghiêm trọng;
b) Mười năm đối với các tội phạm nghiêm trọng;
c) Mười lăm năm đối với các tội phạm rất nghiêm trọng;
d) Hai mươi năm đối với các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
3. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính t ừ ngày tội ph ạm đ ược
thực hiện. Nếu trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều này người ph ạm tội
lại phạm tội mới mà Bộ luật quy định mức cao nhất của khung hình ph ạt đối
với tội ấy trên một năm tù, thì thời gian đã qua không được tính và th ời hi ệu đ ối
với tội cũ được tính lại kể từ ngày phạm tội mới.
Nếu trong thời hạn nói trên, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có lệnh truy
nã, thì thời gian trốn tránh không được tính và thời hiệu tính l ại k ể t ừ khi ng ười
đó ra tự thú hoặc bị bắt giữ.
Điều 24. Không áp dụng thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
12
Không áp dụng thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình s ự quy định t ại Đi ều 23 c ủa
Bộ luật này đối với các tội quy định tại Chương XI và Ch ương XXIV của B ộ
luật này.
Điều 25. Miễn trách nhiệm hình sự
1. Người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự, nếu khi tiến hành điều tra,
truy tố hoặc xét xử, do chuyển biến của tình hình mà hành vi ph ạm t ội ho ặc
người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa.
2. Trong trường hợp trước khi hành vi phạm tội bị phát giác, người ph ạm t ội đã
tự thú, khai rõ sự việc, góp phần có hiệu quả vào vi ệc phát hi ện và đi ều tra t ội
phạm, cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất h ậu quả của t ội ph ạm, thì cũng có
thể được miễn trách nhiệm hình sự.
3. Người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự khi có quyết định đại xá.
CHƯƠNG V
HÌNH PHẠT
Điều 26. Khái niệm hình phạt
Hình phạt là biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất của Nhà n ước nh ằm t ước
bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của người phạm tội.
Hình phạt được quy định trong Bộ luật hình sự và do Toà án quyết định.
Điều 27. Mục đích của hình phạt
Hình phạt không chỉ nhằm trừng trị người phạm tội mà còn giáo d ục h ọ tr ở
thành người có ích cho xã hội, có ý thức tuân theo pháp luật và các quy t ắc c ủa
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
13
cuộc sống xã hội chủ nghĩa, ngăn ngừa họ phạm tội mới. Hình phạt còn nh ằm
giáo dục người khác tôn trọng pháp luật, đấu tranh phòng ngừa và ch ống t ội
phạm.
Điều 28. Các hình phạt
Hình phạt bao gồm hình phạt chính và hình phạt bổ sung.
1. Hình phạt chính bao gồm:
a) Cảnh cáo;
b) Phạt tiền;
c) Cải tạo không giam giữ;
d) Trục xuất;
đ) Tù có thời hạn;
e) Tù chung thân;
g) Tử hình.
2. Hình phạt bổ sung bao gồm:
a) Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định;
b) Cấm cư trú;
c) Quản chế;
d) Tước một số quyền công dân;
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
14
đ) Tịch thu tài sản;
e) Phạt tiền, khi không áp dụng là hình phạt chính;
g) Trục xuất, khi không áp dụng là hình phạt chính.
3. Đối với mỗi tội phạm, người phạm tội chỉ bị áp dụng một hình phạt chính và
có thể bị áp dụng một hoặc một số hình phạt bổ sung.
Điều 29. Cảnh cáo
Cảnh cáo được áp dụng đối với người phạm tội ít nghiêm trọng và có nhiều tình
tiết giảm nhẹ, nhưng chưa đến mức miễn hình phạt.
Điều 30. Phạt tiền
1. Phạt tiền được áp dụng là hình phạt chính đối với ng ười ph ạm t ội ít nghiêm
trọng xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, trật tự công c ộng, trật t ự qu ản lý hành
chính và một số tội phạm khác do Bộ luật này quy định.
2. Phạt tiền được áp dụng là hình phạt bổ sung đối với người ph ạm các tội v ề
tham nhũng, ma tuý hoặc những tội phạm khác do Bộ luật này quy định.
3. Mức phạt tiền được quyết định tuỳ theo tính chất và mức độ nghiêm trọng
của tội phạm được thực hiện, đồng thời có xét đến tình hình tài s ản c ủa ng ười
phạm tội, sự biến động giá cả, nhưng không được thấp hơn một triệu đồng.
4. Tiền phạt có thể được nộp một lần hoặc nhiều l ần trong th ời h ạn do Toà án
quyết định trong bản án.
Điều 31. Cải tạo không giam giữ
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
15
1. Cải tạo không giam giữ được áp dụng từ sáu tháng đến ba năm đ ối v ới ng ười
phạm tội ít nghiêm trọng hoặc phạm tội nghiêm trọng do Bộ luật này quy định
mà đang có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi thường trú rõ ràng, nếu xét thấy
không cần thiết phải cách ly người phạm tội khỏi xã hội.
Nếu người bị kết án đã bị tạm giữ, tạm giam thì th ời gian t ạm gi ữ, t ạm giam
được trừ vào thời gian chấp hành hình ph ạt cải tạo không giam gi ữ, c ứ m ột
ngày tạm giữ, tạm giam bằng ba ngày cải tạo không giam giữ.
2. Tòa án giao người bị phạt cải tạo không giam giữ cho cơ quan, tổ chức nơi
người đó làm việc hoặc chính quyền địa phương nơi người đó thường trú để
giám sát, giáo dục. Gia đình người bị kết án có trách nhi ệm ph ối h ợp v ới c ơ
quan, tổ chức, chính quyền địa phương trong việc giám sát, giáo dục người đó.
3. Người bị kết án phải thực hiện một số nghĩa vụ theo các quy đ ịnh v ề c ải t ạo
không giam giữ và bị khấu trừ một phần thu nhập từ 5% đ ến 20% đ ể sung qu ỹ
nhà nước. Trong trường hợp đặc biệt, Toà án có thể cho miễn việc khấu trừ thu
nhập, nhưng phải ghi rõ lý do trong bản án.
Điều 32. Trục xuất
Trục xuất là buộc người nước ngoài bị kết án phải rời khỏi lãnh thổ nước Cộng
hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Trục xuất được Toà án áp dụng là hình phạt chính hoặc hình ph ạt b ổ sung trong
từng trường hợp cụ thể.
Điều 33. Tù có thời hạn
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
16
Tù có thời hạn là việc buộc người bị kết án phải chấp hành hình ph ạt t ại trại
giam trong một thời hạn nhất định. Tù có th ời h ạn đ ối với ng ười ph ạm m ột t ội
có mức tối thiểu là ba tháng, mức tối đa là hai mươi năm.
Thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn ch ấp hành hình ph ạt tù, c ứ
một ngày tạm giữ, tạm giam bằng một ngày tù.
Điều 34. Tù chung thân
Tù chung thân là hình phạt tù không th ời h ạn được áp d ụng đối v ới ng ười ph ạm
tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức bị xử phạt tử hình.
Không áp dụng tù chung thân đối với người chưa thành niên phạm tội.
Điều 35. Tử hình
Tử hình là hình phạt đặc biệt chỉ áp dụng đối với người ph ạm tội đ ặc bi ệt
nghiêm trọng.
Không áp dụng hình phạt tử hình đối với người chưa thành niên phạm tội, đối
với phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi ph ạm t ội
hoặc khi bị xét xử.
Không thi hành án tử hình đối với phụ nữ có thai, ph ụ nữ đang nuôi con d ưới 36
tháng tuổi. Trong trường hợp này hình phạt tử hình chuyển thành tù chung thân.
Trong trường hợp người bị kết án tử hình được ân giảm, thì hình ph ạt tử hình
chuyển thành tù chung thân.
Điều 36. Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành ngh ề ho ặc làm công vi ệc
nhất định
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
17
Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định được
áp dụng khi xét thấy nếu để người bị kết án đảm nhiệm chức vụ, hành ngh ề
hoặc làm công việc đó, thì có thể gây nguy hại cho xã hội.
Thời hạn cấm là từ một năm đến năm năm, kể từ ngày ch ấp hành xong hình
phạt tù hoặc từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật nếu hình phạt chính là c ảnh
cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc trong trường hợp người bị kết án
được hưởng án treo.
Điều 37. Cấm cư trú
Cấm cư trú là buộc người bị kết án phạt tù không được tạm trú và th ường trú ở
một số địa phương nhất định.
Thời hạn cấm cư trú là từ một năm đến năm năm, kể từ ngày chấp hành xong
hình phạt tù.
Điều 38. Quản chế
Quản chế là buộc người bị kết án phạt tù phải cư trú, làm ăn sinh sống và cải
tạo ở một địa phương nhất định, có sự kiểm soát, giáo dục của chính quy ền và
nhân dân địa phương. Trong thời gian quản chế, người bị kết án không được t ự
ý ra khỏi nơi cư trú, bị tước một số quyền công dân theo Điều 39 của Bộ luật
này và bị cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định.
Quản chế được áp dụng đối với người phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia,
người tái phạm nguy hiểm hoặc trong những trường hợp khác do Bộ luật này
quy định.
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
18
Thời hạn quản chế là từ một năm đến năm năm, kể từ ngày ch ấp hành xong
hình phạt tù.
Điều 39. Tước một số quyền công dân
1. Công dân Việt Nam bị kết án phạt tù về tội xâm phạm an ninh qu ốc gia ho ặc
tội phạm khác trong những trường hợp do Bộ luật này quy định, thì b ị tước m ột
hoặc một số quyền công dân sau đây:
a) Quyền ứng cử, quyền bầu cử đại biểu cơ quan quyền lực nhà nước;
b) Quyền làm việc trong các cơ quan nhà nước và quyền phục vụ trong lực
lượng vũ trang nhân dân.
2. Thời hạn tước một số quyền công dân là từ một năm đến năm năm, kể t ừ
ngày chấp hành xong hình phạt tù hoặc kể từ ngày bản án có hi ệu l ực pháp lu ật
trong trường hợp người bị kết án được hưởng án treo.
Điều 40. Tịch thu tài sản
Tịch thu tài sản là tước một phần hoặc toàn bộ tài sản thu ộc s ở h ữu c ủa ng ười
bị kết án sung quỹ nhà nước. Tịch thu tài sản chỉ được áp dụng đối với ng ười b ị
kết án về tội nghiêm trọng, tội rất nghiêm trọng hoặc tội đặc bi ệt nghiêm tr ọng
trong trường hợp do Bộ luật này quy định.
Khi tịch thu toàn bộ tài sản vẫn để cho người bị kết án và gia đình họ có đi ều
kiện sinh sống.
CHƯƠNG VI
CÁC BIỆN PHÁP TƯ PHÁP
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
19
Điều 41. Tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm
1. Việc tịch thu, sung quỹ nhà nước được áp dụng đối với:
a) Công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội;
b) Vật hoặc tiền do phạm tội hoặc do mua bán, đổi chác những thứ ấy mà có;
c) Vật thuộc loại Nhà nước cấm lưu hành.
2. Đối với vật, tiền bị người phạm tội chiếm đoạt hoặc sử dụng trái phép, thì
không tịch thu mà trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp.
3. Vật, tiền thuộc tài sản của người khác, nếu người này có lỗi trong vi ệc đ ể
cho người phạm tội sử dụng vào việc thực hiện tội phạm, thì có th ể b ị t ịch thu,
sung quỹ nhà nước.
Điều 42. Trả lại tài sản, sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại; bu ộc công
khai xin lỗi
1. Người phạm tội phải trả lại tài sản đã chiếm đoạt cho ch ủ sở h ữu ho ặc
người quản lý hợp pháp, phải sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại vật ch ất đã
được xác định do hành vi phạm tội gây ra.
2. Trong trường hợp phạm tội gây thiệt hại về tinh thần, Tòa án buộc ng ười
phạm tội phải bồi thường về vật chất, công khai xin lỗi người bị hại.
Điều 43. Bắt buộc chữa bệnh
1. Đối với người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi m ắc b ệnh
quy định tại khỏan 1 Điều 13 của Bộ luật này, thì tùy theo giai đo ạn t ố t ụng,
WWW.ThoLaw.Wordpress.Com
20