Bài giảng thiết kế kỹ thuật - Chương 2: Vẽ các đối tượng 2D
Trình bày các lệnh cơ bản vẽ các đối tượng 2D (đường thẳng, cong, các biên dạng phức tạp) trong Solidworks để làm cơ sở cho thiết kế các đối tượng 3D.
Bµi gi¶ng thiÕt kÕ kü thuËt
Ch−¬ng 2
VÏ c¸c ®èi t−îng 2D
Trong ch−¬ng nµy tr×nh bµy c¸c lÖnh c¬ b¶n vÏ c¸c ®èi t−îng 2D
(®−êng th¼ng, cong, c¸c biªn d¹ng phøc t¹p) trong SolidWorks ®Ó lµm c¬ së
cho thiÕt kÕ c¸c ®èi t−îng 3D ®−îc tr×nh bµy ë ch−¬ng 4. Ch−¬ng nµy chóng
ta lµm viÖc víi c¸c lÖnh cña c¸c thanh c«ng cô Sketch, Sketch Relations,
Sketch Entities, Sketch Tools.
Chó ý: C¸c ®èi t−îng 2D chØ thùc hiÖn trªn mét mÆt ph¼ng vÏ ph¸c
th¶o nµo ®ã sau khi ®· më Sketch.
2.1. VÏ ®−êng th¼ng
LÖnh: Line
§Ó vÏ mét ®o¹n th¼ng. §Ó sö dông lÖnh nµy
cã thÓ kÝch vµo biÓu t−îng trªn thanh
c«ng cô Sketch Tools hoÆc tõ menu Tools\Sketch
Entities\Line ®Ó thuËn tiÖn kÝch chuét ph¶i mét
menu hiÖn ra nh− h×nh 2.1 sau ®ã chän Line. Khi
thùc hiÖn lÖnh co chuét cã d¹ng c©y bót, ®Ó thuËn
tiÖn ta cã thÓ vÏ bÊt kú sau ®ã kÝch vµo ®èi t−îng th×
H×nh 2.1
phÝa bªn tr¸i hiÖn b¶ng
th«ng sè vÒ ®èi t−îng
nh− h×nh 2.2, cho phÐp
H×nh 2.3
ta söa hay lÊy kÝch th−íc
chÝnh x¸c vÒ ®èi t−îng.
Ta còng cã thÓ söa kÝch
th−íc b»ng c¸ch kÝch
chuét ph¶i vµo ®èi t−îng H×nh 2.4
mét menu phô hiÖn ra nh−
h×nh 2.3 chän Dimension
vµ chän l¹i kÝch th−íc khi
®ã hiÖn mét menu Modify
H×nh 2.3
H×nh 2.5
NguyÔn Hång Th¸i 22
Bµi gi¶ng thiÕt kÕ kü thuËt
cho phÐp ta chØnh söa kÝch th−íc nh− h×nh 2.4
• Chó ý
Söa kÝch th−íc b»ng Dimention chØ cho phÐp söa chiÒu dµi cßn muèn söa c¸c
thuéc tÝnh kh¸c cña ®èi t−îng nh− to¹ ®é ®iÓm ®Çu, cuèi, gãc nghiªngth×
ph¶i v¶o menu thuéc tÝnh nh− ë h×nh 2.3
VÝ Dô: Muèn vÏ ®o¹n th¼ng nh− ë h×nh 2.5 cã ®é dµi 108mm gãc nghiªng
so víi trôc ox lµ 300 ta tiÕn hµnh nh− sau:
+ tr−íc hÕt ta vÏ ®o¹n th¼ng bÊt kú ®i qua gèc täa ®é, sau ®ã vµo menu thuéc
tÝnh söa gãc nghiªng lµ 300 vµ kho¶ng c¸ch lµ 108mm
nh− ë trªn h×nh 2.3
2.2. VÏ h×nh ch÷ nhËt
LÖnh: Rectangen
§Ó vÏ mét h×nh ch÷ nhËt hay h×nh vu«ng. §Ó thùc hiÖn lÖnh nµy ta
còng cã thÓ kÝch §Ó sö dông lÖnh nµy cã thÓ kÝch vµo biÓu t−îng
trªn thanh c«ng cô Sketch Tools hoÆc tõ menu Tools\ SketchEntities\
Rectangen. Khi thùc hiÖn lÖnh con chuét cã d¹ng c©y bót
C¸ch vÏ vµ hiÖu chØnh kÝch th−íc còng t−¬ng tù ®èi víi lÖnh Line .
• Chó ý:
+ lÖnh nµy chØ vÏ ®−îc c¸c h×nh ch÷ nhËt hay h×nh vu«ng cã c¸c c¹nh song
song víi c¸c hÖ trôc täa ®é. Khi ®ã
kh«ng hiÖu chØnh gãc nghiªng trong
b¶ng thuéc tÝnh ®−îc.
VÝ dô: muèn vÏ mét h×nh ch÷ nhËt
cã kÝch th−íc 100x50:
-Tr−íc hÕt ta cø vÏ mét h×nh ch÷
nhËt cã kÝch th−íc bÊt kú sau ®ã
vµo b¶ng thuéc tÝnh ®Ó chØnh söa H×nh 2.6
nh− h×nh 2.6
2.3. VÏ h×nh ch÷ nhËt cã c¹nh ë ph−¬ng bÊt kú
NguyÔn Hång Th¸i 23
Bµi gi¶ng thiÕt kÕ kü thuËt
LÖnh: Parallelogram
§Ó vÏ h×nh ch÷ nhËt, h×nh
vu«ng cã c¸c c¹nh nghiªng víi mét
gãc bÊt kú. §Ó thao t¸c víi lÖnh nµy
ta vao menu Tools\ SketchEntities\
Parallelogram nh− ë h×nh 2.7 d−íi
®©y.
C¸c thao t¸c vÏ vµ hiÖu chØnh
H×nh 2.7
chÝnh x¸c t−¬ng tù c¸c lÖnh trªn
VÝ dô:
Muèn vÏ mét h×nh ch÷ nhËt cã kÝch
th−íc 80x45 vµ nghiªng mét gãc 300 so
víi trôc hoµnh h×nh 2.8 ta lµm nh− sau:
- Tr−íc hÕt ta vÏ mét h×nh ch÷ nhËt bÊt
kú cã mét ®Ønh ®i qua gèc täa ®é sau ®ã
vµo b¶ng thuéc tÝnh ®Ó hiÖu chØnh còng
cã thÓ söa b»ng Dimension.
H×nh 2.8
2.4. VÏ ®a gi¸c ®Òu
LÖnh: Polygon
§Ó vÏ c¸c ®a gi¸c ®Òu. §Ó thao t¸c víi lÖnh
nµy ta vao menu Tools\ SketchEntities\ Polygon
nh− ë h×nh 2.7 trªn ®©y.
Thao t¸c lÖnh :
- Tr−íc hÕt ®Æt t©m cña ®a gi¸c sau ®ã kÐo ra
víi mét b¸n kÝnh bÊt kú mét b¶ng th«ng sè hiÖn ra ë
bªn tr¸i nh− ë h×nh 2.9 d−íi ®©y b¹n chän c¸c th«ng
sè nh−, sè c¹nh , täa ®é ®iÓm t©m , b¸n kÝnh
néi, ngo¹i tiÕp ®a gi¸c. NÕu chän inscribed circle
th× ®−êng trßn néi tiÕp ®a gi¸c, chän Cirumscribed H×nh 2.9
NguyÔn Hång Th¸i 24
Bµi gi¶ng thiÕt kÕ kü thuËt
circle th× ®−êng trßn ngo¹i tiÕp ®a gi¸c. Ngoµi ra ta còng cã thÓ hiÖu chØnh
kÝch th−íc ®a gi¸c b»ng Dimension.
VÝ dô: vÏ mét biªn d¹ng lôc gi¸c víi b¸n kÝnh ®−êng trßn néi tiÕp lµ
60mm ta lµm nh− sau vÏ mét ®a gi¸c bÊt kú, sau ®ã vµo thuéc tÝnh ®Æt l¹i sè
c¹nh ®a gi¸c lµ, b¸n kÝnh lµ 60mm chän vµo inscribed circle ta sÏ cã biªn
d¹ng nh− h×nh 2.10
2.5. VÏ ®−êng trßn
LÖnh: Circle
Dïng ®Ó vÏ ®−êng trßn. §Ó sö dông lÖnh nµy cã
thÓ kÝch vµo biÓu tîng trªn thanh c«ng cô
Sketch Tools hoÆc tõ menu Tools\ SketchEntities\
Circle. §Ó hiÖu chØnh ta còng lµm t−¬ng tù víi c¸c
lÖnh trªn. H×nh 2.10
2.6. VÏ cung trßn ®i qua 3 ®iÓm
LÖnh: 3Point Arc
Dïng ®Ó vÏ mét phÇn cung trßn. §Ó sö dông lÖnh nµy cã thÓ kÝch vµo
biÓu
t−îng trªn thanh c«ng cô Sketch
Tools hoÆc tõ menu Tools\Sketch To¹ ®é ®iÓm t©m
Entities\ 3Point Arc
To¹ ®é ®iÓm ®Çu
Thao t¸c lÖnh: KÝch chuét lÊy 3
®iÓm bÊt kú, sau ®ã tiÕn hµnh hiÖu To¹ ®é ®iÓm cuèi
chØnh qua b¶ng thuéc tÝnh cña ®èi
B¸n kÝnh
t−îng ®Ó cã c¸c th«ng sè kÝch th−íc
chÝnh x¸c nh− h×nh 2.11 vµ h×nh vÏ
H×nh 2.11
nh− h×nh 2.12
2.7. VÏ cung trßn nèi tiÕp tõ mét ®iÓm cuèi cña ®èi
t−îng kh¸c
LÖnh:Tangent point Arc
Dïng ®Ó vÏ mét phÇn cung trßn nèi tiÕp tõ ®iÓm cuèi cña H×nh 2.12
NguyÔn Hång Th¸i 25
Bµi gi¶ng thiÕt kÕ kü thuËt
mét ®èi t−îng kh¸c. §Ó sö dông lÖnh nµy cã thÓ kÝch vµo biÓu t−îng trªn
thanh c«ng cô Sketch Tools hoÆc tõ menu Tools\Sketch Entities\ Tangent
point Arc
Thao t¸c: §iÓm ®Çu tõ ®iÓm cuèi cña mét ®èi t−îng nh− ®o¹n th¼ng,
cung trßn v.v..(Solidworks sÏ tù b¾t), tiÕp theo lµ
®iÓm cuèi vµ t©m b¹n cã thÓ hiÖu chØnh kÝch th−íc
cña ®èi t−îng trong b¶ng thuéc tÝnh nh− trong h×nh
2.11 ë trªn nh− VÝ dô ë h×nh 2.13.
2.8. VÏ ®−êng trßn qua 3 ®iÓm ( ®iÓm t©m, ®iÓm
®Çu, ®iÓm cuèi ) H×nh 2.13
LÖnh: Center Point Arc
Dïng ®Ó vÏ mét cung trßn. §Ó sö dông lÖnh nµy cã thÓ kÝch vµo biÓu
t−îng trªn thanh c«ng cô Sketch Tools hoÆc tõ menu Tools\Sketch
Entities\ Center Point Arc
Thao t¸c: T−¬ng tù nh− ®èi víi lÖnh 3Point Arc ë phÇn trªn.
2.9. VÏ ®−êng Elip
LÖnh: Ellipse
Dïng ®Ó vÏ mét h×nh elip . §Ó sö Täa ®é ®iÓm
t©m
dông lÖnh tõ menu Tools\
SketchEntities\ Ellipse.
Thao t¸c: KÝch chuét vµo mét ®iÓm bÊt kú lÊy
lµm t©m, sau ®ã lÊy 2 b¸n kÝnh R1, R2 .Sau ®ã muèn cã
kÝch th−íc chÝnh x¸c th× vµo b¶ng thuéc B¸n kÝnh R1
tÝnh ®Ó nhËp c¸c th«ng sè cña ®èi R2
t−îng. Nh− h×nh 2.14
H×nh 2.14
2.10. VÏ cung Elip
LÖnh: Center point Elipse
Dïng ®Ó vÏ mét cung h×nh elip . §Ó sö dông lÖnh tõ menu Tools\
SketchEntities\ Center point Elipse.
NguyÔn Hång Th¸i 26
Bµi gi¶ng thiÕt kÕ kü thuËt
Thao t¸c: KÝch chuét vµo mét
To¹ ®é ®iÓm
®iÓm bÊt kú lÊy lµm t©m, lÊy 2 b¸n t©m
kÝnh R1, R2 , sau ®ã chän ®iÓm ®Çu vµ To¹ ®é ®iÓm
®iÓm cuèi cña cung elip. Muèn cã ®Çu
kÝch th−íc chÝnh x¸c th× vµo b¶ng
To¹ ®é ®iÓm
thuéc tÝnh ®Ó nhËp c¸c th«ng sè cña cuèi
®èi t−îng. Nh− h×nh 2.15
B¸n kÝnh R1,R2
Gãc xoay ®èi
t−îng
2.11. VÏ ®−êng t©m H×nh 2.15
LÖnh: Center Line
LÖnh nµy dïng ®Ó vÏ ®−êng t©m, khi sö dông
lÖnh Mirror, revolve. §Ó sö dông lÖnh nµy cã thÓ
kÝch vµo biÓu t−îng trªn thanh c«ng cô Sketch
Tools hoÆc tõ menu Tools\Sketch Entities\
Centerline.
2.12. VÏ tù do H×nh 2.16
Lªnh :Spline
Dïng ®Ó vÏ ®−êng cong tr¬n ®i qua c¸c ®iÓm
cho tr−íc. §Ó sö dông lÖnh nµy cã thÓ kÝch vµo biÓu
t−îng trªn thanh c«ng cô Sketch Tools hoÆc tõ
menu Tools\Sketch Entities\ Spline.
Thao t¸c: Dïng chuét kÝch vµo c¸c ®iÓm mµ
®−êng cong tr¬n ®i qua ®Ó ®i qua c¸c ®iÓm chÝnh x¸c H×nh 2.17
th× b¹n cã thÓ kÝch vµo ®−êng cong sau ®ã kÝch vµo
c¸c ®iÓm mµ ®−êng cong ®i qua ®Ó söa täa ®é.
VÝ dô: vÏ ®−êng cong Spline tr¬n ®i Sè ®iÓm
qua c¸c ®iÓm cã täa ®é (0,0); (43,54);
Täa ®é
(43,54); (53,105); (136,136); (185,38); ®iÓm
(72,-50); tr−íc hÕt ta vÏ mét ®−êng spline
H×nh 2.18
NguyÔn Hång Th¸i 27
Bµi gi¶ng thiÕt kÕ kü thuËt
®i qua s¸u ®iÓm bÊt kú nh− h×nh 2.16. Sau ®ã kÝch chuét vµo ®èi t−îng vµ
vµo b¶ng thuéc tÝnh h×nh 2.18 ®Ó nhËp c¸c to¹ ®é ta cã h×nh 2.17
2.13. NhËp mét ®èi t−îng 2 D tõ Autocad sang Solidwork
Khi mét biªn d¹ng phøc t¹p ®Ó
thuËn tiÖn cho viÖc thiÕt kÕ ta cã thÓ
liªn kÕt d÷ liÖu biªn d¹ng tõ phÇn mÒm
Autocad. §Ó nhËp mét b¶n vÏ ph¸c th¶o
phøc t¹p tõ Cad sang ta lµm theo c¸c
b−íc sau:
+ B−íc 1: Tõ menu File\ Open
hay kÝch chuét tõ biÓu t−îng mét H×nh 2.19
cöa sæ Open më ra nh− h×nh 2.19. T¹i «
chän kiÓu phai (Files of type) chän
Dwg files (*.dwg) tiÕp theo b¹n chän
file b¶n vÏ ph¸c th¶o vÏ tõ Autocad ®Ó
®−a sang Solidwork sau ®ã chän Open ®Ó
sang b−íc 2.
+ B−íc 2: Sau khi chän Open mét
menu Dxf/Dwg import Document type
hiÖn ra nh− h×nh 2.20 trªn menu nµy ta
tiÕn hµnh chän import to new part sau ®ã
chän next Solidwork l¹i hiÖn ra mét
H×nh 2.20
menu Dxf/Dwg import Document Options
h×nh 2.21 trªn menu nµy ta chän Import to
a 2D Sketch cßn ®¬n vÞ cña kiÓu d÷ liÖu
(units of imported data) b¹n cã thÓ chän
c¸c ®¬n vÞ sau: mm, cm, m, feet, inh ®Ó
kÕt thóc qu¸ tr×nh ta nhÊn chuét vµo nót
lÖnh Finish ®Ó kÕt thóc. Khi ®ã biªn d¹ng
®−îc vÏ chÝnh x¸c trong Cad sÏ ®−îc tù
H×nh 2.21
NguyÔn Hång Th¸i 28
Bµi gi¶ng thiÕt kÕ kü thuËt
®éng link sang Solidwork vµ ®−îc coi lµ mét ®èi t−îng cña Solidwork ®Ó cã
thÓ chØnh söa hay kÐo thµnh c¸c ®èi t−îng 3D.
Vidô: §Ó vÏ ph¸c th¶o biªn d¹ng mét c¸nh b¬m root lo¹i 2 r¨ng, biªn d¹ng
cycloid cña c¸nh b¬m lµ c¸c ®−êng Hypocycloid vµ Epicycloid rÊt phøc t¹p
ta kh«ng thÓ vÏ trong Solidwork nh−ng l¹i cÇn vÏ Chi tiÕt nµy d−íi d¹ng 3D
vËy ta ph¶i nhËp biªn d¹ng ®−îc vÏ trong Autocad lµ kÕt qu¶ cña mét ch−¬ng
tr×nh Autolisp sau ®ã kÐo biªn d¹ng ®ã thµnh chi tiÕt 3D. C¸c thao t¸c ®−îc
thùc hiÖn nh− ®· tr×nh bµy ë trªn ta cã kÕt qu¶ nh− h×nh 2.22 d−íi ®©y vµ chi
tiÕt 3D nh− h×nh 2.23.
H×nh 2.22
H×nh 2.23
NguyÔn Hång Th¸i 29
