logo

Bài 10: Tương tác gen và đa hiệu của gen

Có hai trường hợp tương tác gen: tương tác giữa các alen thuộc các lôcut gen khác nhau ( tương tác giữa các gen không alen)
Bµi 10. t−¬ng t¸c gen vµ t¸c ®éng ®a hiÖu cña gen -Cã 2 tr−êng hîp t−¬ng t¸c gen: t−¬ng t¸c gi÷a c¸c alen thuéc cïng 1 gen vµ sù t−¬ng t¸c gi÷a c¸c alen thuéc c¸c l«cut gen kh¸c nhau (t−¬ng t¸c gi÷a c¸c gen kh«ng alen). -Hai alen thuéc cïng 1 gen (vÝ dô, alen A vμ a) cã thÓ t−¬ng t¸c víi nhau theo nh÷ng c¸ch nμo ? -C¸c alen thuéc c¸c l«cut gen kh¸c nhau cã t−¬ng t¸c trùc tiÕp víi nhau kh«ng ? Cã mÊy kiÓu t−¬ng t¸c gi÷a c¸c gen kh«ng alen ? i. T−¬ng t¸c gen. i. -TTG lµ c¸c gen trong tÕ bµo kh«ng t−¬ng t¸c trùc tiÕp víi nhau mµ chØ cã s¶n phÈm cña chóng t¸c ®éng qua l¹i víi nhau ®Ó t¹o nªn kiÓu h×nh. 1. T−¬ng t¸c bæ sung. 1. - Trong 1 thÝ nghiÖm lai c¸c c©y thuéc 2 dßng thuÇn chñng (dßng sè 1 vμ dßng sè 2) ®Òu thÝ cã hoa mμu tr¾ng víi nhau, kÕt qu¶ F1 thu ®−îc toμn c©y hoa ®á. Cho F1 tù thô phÊn thu ®−îc F2 víi tØ lÖ kiÓu h×nh xÊp xØ 9 hoa ®á : 7 hoa tr¾ng. Gi¶i thÝch kÕt qu¶ lai nμy nh− thÕ nμo ? -C¨n cø trªn s¬ ®å lai trªn b¶ng, h·y gi¶i thÝch sù t−¬ng t¸c cña 2 gen A vμ B n»m trªn 2 cÆp NST t−¬ng ®ång kh¸c nhau ? Dßng hoa tr¾ng 1(kiÓu gen AAbb) x Dßng hoa tr¾ng 2(kiÓu gen aaBB) F1 : AaBb (hoa ®á) x AaBb (hoa ®á) F2 : 9 A- B- (hoa ®á) : 3 A- bb (hoa tr¾ng) : 3 aaB- (hoa tr¾ng) : 1 aabb (hoa tr¾ng) - VËy 2 gen A vμ B ®· t−¬ng t¸c bæ sung nh− thÕ nμo ? Hai gen A vµ B cã thÓ ®· t¹o ra c¸c enzim kh¸c nhau vµ c¸c enzim nµy cïng tham gia vµo 1 chuçi ph¶n øng ho¸ sinh ®Ó t¹o nªn s¾c tè ®á ë c¸nh hoa. 2. T−¬ng t¸c céng gép. - ThÕ nμo lμ t−¬ng t¸c céng gép ? -Quan s¸t ®o¹n phim sau ®©y vμ viÕt s¬ ®å lai vÒ sù t−¬ng t¸c céng gép cña 2 gen kh«ng alen R vμ C lªn sù h×nh thμnh mμu s¾c ®á, tr¾ng ë hoa mâm chã (Snapdragon flower color)? - H×nh trªn b¶ng nãi lªn ®iÒu g× khi nh÷ng c©y hoa mâm chã cã cïng kiÓu gen RrCc giao phÊn víi nhau ? TÇn sè 9/16 90 80 70 A-Kh«ng cã alen tréi 60 B-CãEast tréi 1 alen 50 C-Cã 2 alen tréi West 40 D-Cã 3 alen tréi 3/16 North 30 E-Cã 4 alen tréi 20 1/16 10 0 1st Qtr 2nd B Qtr 3rd C Qtr 4thD Qtr 5thE Qtr A Mµu hoa ( liªn hÖ, ®èi chiÕu víi h×nh 10.1 trang 43 SGK ) ii. T¸c ®éng ®a hiÖu cña gen hi Gen HbA ë ng−êi bÞ ®ét biÕn thμnh gen HbS ®· Gen HbA - t¸c ®éng ®Õn sù biÓu hiÖn cña nh÷ng tÝnh tr¹ng nμo ? - Gen nh− thÕ nμo th× ®−îc gäi lμ gen ®a hiÖu ? Gen nh - H×nh 10.2 vµ SGK trang 44. SGK trang Cñng cè ®¸nh gi¸ §äc vµ ghi nhí tãm t¾t cuèi bµi. H·y gi¶i thÝch c¸c mèi quan hÖ gi÷a gen vµ tÝnh tr¹ng sau ®©y vµ cho biÕt kiÓu quan hÖ nµo lµ chÝnh x¸c h¬n : - Mét gen quy ®Þnh mét tÝnh tr¹ng. - Mét gen quy ®Þnh mét enzim/pr«tªin. - Mét gen quy ®Þnh mét chuçi p«lipeptit. ThÕ nμo lμ gen ®a hiÖu ThÕ A. Gen t¹o ra nhiÒu lo¹i mARN. B. Gen ®iÒu khiÓn sù ho¹t ®éng cña c¸c gen kh¸c. C. Gen mµ s¶n phÈm cña nã cã ¶nh h−ëng ®Õn nhiÒu tÝnh tr¹ng kh¸c nhau. D. Gen t¹o ra s¶n phÈm víi hiÖu qu¶ rÊt cao. Bμi tËp vÒ nhμ Häc thuéc phÇn tãm t¾t cuèi bµi. §äc phÇn t¸c ®éng céng gép cña 3 gen (A, B vµ C) quy ®Þnh sù tæng hîp s¾c tè mªlanin trong da ë ng−êi- trang 43 SGK. Lµm c¸c bµi tËp trong SGK. §äc tr−íc bµi 11.
DMCA.com Protection Status Copyright by webtailieu.net