13 nguyên tắc về các kỹ năng học tập
Đây là lúc ôn lại tính thiết yếu của những vấn đề tôi vừa bàn luận và nhấn mạnh nội
dung của các chương tiếp theo; gồm các nguyên tắc hướng dẫn phần còn lại của các chủ
đề, được xây dựng trên nền tảng hiểu biết của chúng ta về sinh lý học của não và học
thuyết trí nhớ
Hãy giữ vững tính trung thực và sự ngay thẳng. Đó chính là những nguyên tắc đầu tiên.
Khổng Tử...
13 nguyên tắc về các kỹ năng học tập (Phần 2)
Nguyên tắc 8: Trỏ thành người sàng lọc thông tin
Kỹ năng sàng lọc thông tin đặc biệt có giá trị đối với sinh viên đại học và cao
đẳng. Để tồn tại và vật lộn với những khóa học quá tải, bạn cần phải trở thành một
người sàng lọc thông tin. Điều này là bình thường với các tân sinh viên, họ cảm thấy
hoang mang khi lần đầu tiếp xúc với khối lượng tài liệu khổng lồ cần phải đọc. Khi
bạn luyện tập khả năng đọc, hiểu và ghi chép tốt, bạn đng dần trở thành một người
sàng lọc thông tin; bạn đang học cách phân biệt điều quan trọng cần nhớ với điều
không quan trọng.
Bạn cần phải luyện tập để có khả năng lọc ra những tài liệu không cần thiết.
Thậm chí, bạn cần phải luyện tập nhiều hơn để có thể tự tin rằng bạn đã tập trung vào
tài liệu đúng. Nếu bạn kiên trì giữ vững và có kỷ luật với bản thân để tiếp tục sử dụng
những kỹ thuật học tập đúng đắn, bạn sẽ thấy mình dần trở thành một người sàng lọc
hiệu quả.
Nguyên tắc 9: Luyện tập để đưa ra thông tin tốt như khi nhận vào
Luyện tập đưa thôn tin ra tốt như khi nhận vào rất có ích nếu bạn coi bộ não
như một máy tính. Thông tin bạn học được là dữ liệu đầu vào, não sẽ xử lý những tài
liệu đó và bạn bắt buộc phải tạo đầu ra dưới dạng báo cáo thí nghiệm, bài luận và các
câu trả lời cho bài kiểm tra. Thật không may, các máy tính sinh học của chúng ta tạo
lập thông tin đầu ra theo các mức độ chất lượng khác nhau. Thông tin không được xử
lý đồng bộ, các đơn vị thông tin có thể dễ dàng nhớ lại và được lưu trữ trong một con
chíp solicon.
Mỗi cá nhân trong chúng ta có thể bị đánh bại, nhưng các nguyên tắc của chúng
ta sẽ còn sống mãi. - William Lloyd Garrison
Để có thể lấy ra nhiều dữ liệu nhất, bạn phải tích cực chuyển nó thành thông tin
hữu ích. Bạn cần phải xử lý nó theo cách thích hợp và LUYỆN TẬP ĐỂ ĐƯA
THÔNG TIN RA NGOÀI. Vế sau có ý nghĩa sống còn. Thông tin đầu ra không tự
động. Bạn cần phải nghĩ ra nhiều cách đưa thông tin ra ngoài để có thể dễ dàng nhớ lại
thông tin vào thời điểm bị áp lực, chẳng hạn như khi làm bài kiểm tra cuối kỳ.
Nguyên tắc 10: Đừng sợ phạm sai lầm
Sai lầm là người thầy tốt nhất. Đừng sợ phải thử một điều gì mới chỉ vì bạn
nghĩ rằng mình sẽ không làm đúng ngay từ lần đầu tiên. Nếu không phạm sai lầm,
chúng ta sẽ không có thông tin để có thể làm tốt hơn trong lần tới. Làm hỏng một việc
gì trong lần đầu tiên chỉ đơn giản cho bạn biết rằng bạn đang ở ngoài vùng thoải mái
và đang bị một điều gì mới thu hút. Mỗi khi bạn làm một điều mới vượt quá kinh
nghiệm thông thường của mình, các nơ ron sẽ tạo ra nhiều kết nối hơn. Mỗi lần bạn
phát hiện ra một sai lầm, bạn học hỏi được thêm một điều gì đó về công việc và não
của bạn ghi nhớ bài học đó.
Có bốn bước học tập:
Trích dẫn:
1/ Hành động và phạm sai lầm.
2/ Xem lại kết quả và nhận biết các sai lầm.
3/ Quyết định cách để làm tốt hơn vào lần tới.
4/ Tiếp tục bước đầu tiên khác (bây giờ là “lần tiếp theo”) và phạm những sai
lầm khác.
Sai lầm duy nhất thật sự tai hại là bỏ cuộc sau bước đầu tiên. Sai lầm giúp bạn
xóa bỏ những cách xử lý sai và dẫn dắt bạn đến con đường đúng đắn. Với một vài sai
lầm, bạn cũng có chút ít cơ hội để tìm ra đường đi đúng đắn tới các kỹ năng, ý tưởng
và cảm xúc mới.
Càng tiến lên, bạn càng được phép phạm nhiều sai lầm. Ngay trên đỉnh cao, nếu
bạn phạm không ít sai lầm, người ra vẫn coi đó là phong cách của bạn.- Fred Astaire
Nguyên tắc 11: Sử dụng tất cả trí thông ming để tạo ra công cụ học tập
Như Chương 13 đã làm rõ, các thói quen học tập và các thói quen truyền thống
chỉ sử dụng hai trong bảy loại hình thông minh của bạn. Khi bạn phát triển hộp công
cụ chứa các kỹ năng học tập, hãy chủ động nỗ lực phát triển các công cụ, tận dụng
càng nhiều trí thông minh khác nhau càng tốt. Bạn có thể càng thường xuyên kết hợp
nhiều trí thông minh càng tốt.
Mỗi cá nhân nên lèo lái cuộc đời mình bằng những nguyên tắc đúng đắn-
Lucretius
Nguyên tắc 12: Chủ động
Tất cả những công cụ tốt nhất để luyện tập cách sử dụng nhiều trí thông ming
có chung một điểm: chúng đòi hỏi bạn phải chủ động với tài liệu học tập. Bạn không
thể là người đọc hoặc nghe thụ động, trông chở tiếp thu được nhiều kiến thức từ sách
giáo khoa và bài giảng. Điều đó sẽ không xảy ra.
Tất cả các kỹ năng nghe, đọc trong học tập đều nhắc tới 1 điểm chung: ngay khi
bạn nghe hoặc đọc một thông tin, ngay lập tức não của bạn cần phải làm gì với thông
tin đó. Hãy suy nghĩ, đánh giá nó và quyết định vị trí thích hợp của nó trong mối liên
hệ với thông tin khác. Hãy biến nó thành của bạn, một phần của bạn. Việc này không
đòi hỏi nhiều thời gian; dù bạn tin hay không, chỉ cần thên vài giây tập trung là điều gì
đó có ý nghĩa có thể xảy ra. Bạn cần phải chủ động nỗ lực.
Những nguyên tắc quan trọng có thể và cần phải linh hoạt- Abraham Lincoln
Sau khi đã suy nghĩ thêm, hãy chủ động viết ra dưới nhiều dạng và không cần
phải ghi chép theo lối truyền thống. Các bản đồ tư duy, hình ảnh, chữ viết nguệch
ngoạc và từ ngữ phi tuyến tính là những ví dụ về các phương thức tốt nhất nhằm cũng
cố việc học bằng viết.
Nhờ tiếp thu tài liệu ngay khi bạn gặp và viết kết quả ra, bạn học cả khi đang di
chuyển. Việc này thật sự có hiệu quả. Ngoài ra, còn có các hoạt động khác như ghi
chép nguyên văn bài giảng hoặc đánh dấu những đoạn văn lớn bằng bút nhớ khi việc
đọc thường xuyên trì hoãn học tập. Tại sao không học tập ngay từ đầu? Các sinh viên
cố gắng trở nên chủ động sẽ đạt hiệu quả cao hơn vì họ lãng phí ít thời gian hơn.
Nguyên tắc trở nên chủ động tốt hơn là mở rộng một cách thụ động mọi khía
cạnh của việc học tập, đặc biệt là khi chuẩn bị cho bài kiểm tra. Chủ động là cách duy
nhất giúp bạn có thể xử lý chính xác thông tin và luyện tập cách tạo thông tin đầu ra.
Nguyên tắc 13: Kiểm soát việc học tập của bạn
Thật dễ dàng để bào chữa khi mọi việc không diễn ra theo ý muốn của bạn.
Thật dễ đỗ lỗi cho người khác, công cụ không tốt, do thời tiết, hoặc đơn giản là do vận
xấu. Hằng ngày, có những người hoặc nhóm người kêu ca vì họ là “nạn nhân” của một
điều gì đó. Những chương trình đối thoại hằng ngày trên tivi với hàng loạt nạn nhân
mong muốn người khác sữa chữa hoặc chi trả cho những trục trặc trong cuộc sống của
họ.
Chúng ta suy nghĩ bằng trí óc, cố gắng bằng sức mạnh và cam kết bằng trái tim-
Joel Barker
Trong số đó, một số người thậm chí có thể còn biện minh bằng nhiều lý do cho
cảm giác mình là nạn nhân – nhưng chỉ một số ít thôi. Dù cho bạn có hay không có lý
do chính đáng để phàn nàn, sự thật là những lời phàn nàn, đổ lỗi, bào chữa và than vãn
đó sẽ không thay đổi điều gì trong những hoàn cảnh của bạn.
Hãy có trách nhiệm 100% đối với kết quả học tập của bạn!
Đây là một trong những bài học quan trọng nhất bạn nhận được từ bài viết này.
Bạn có thể sở hữu toàn bộ sức mạnh tập trung trên thế giới này, rèn luyện bản thân để
có một trí nhớ như máy ảnh và phóng đại toàn bộ trí thông minh của mình lên – nhưng
nếu thiếu bài học này, bạn khó có thể thành công. Một khi bạn đã quyết định dù cho
mọi việc xấu đến mức nào, ai mới thật sự có lỗi, bàn hoàn toàn chịu trách nhiệm về
những gì xảy ra trong cuộc đời mình, đó chính là lúc bạn đang tiến bước lớn nhất tới
mức thành công. Đây là bí mật số một để thành công. Bí mật nắm giữ sự thật mọi khía
cạnh trong cuộc sống, đặc biệt là trường học.
Nếu bạn không hài lòng với các kết quả học tập từ trước đến giờ, bạn sẽ dễ
dàng đổ lỗi cho hoàn cảnh khách quan. Bạn có thể đổ lỗi cho những cuốn sách, lớp
học, trang thiết bị, các bạn cùng lớp, bố mẹ hoặc sức khỏe của bạn - và bạn có thể đổ
lỗi cho thầy cô giáo của mình. Nhưng dù hoàn cảnh của bạn có tệ đến đâu, tôi có thể
chỉ cho bạn thấy có người còn rơi vào tình trạng tồi tệ hơn bạn nhiều.
Nhưng tại sao bạn lại không thể đổ lỗi cho thế giới? Cụ thể hơn, tại sao bạn lại
không thể đỗ lỗi cho giáo viên? Liệu có gì khác nhau không? Học sinh không tỏ lòng
biết ơn đối với giáo viên của họ dù các giáo viên có giỏi như thế nào?
Tự do đồng nghĩa với trách nhiệm. Đó là lý do tại sao phần lớn mọi người lại
khiếp sợ nó.- George Bernard Shaw
Không! Hoàn toàn không. Khi các học sinh lên đến cấp 2, họ có khả năng học
tập độc lập. Đừng hiểu nhầm – tôi rất kính trọng các giáo viên và họ rất quan trọng đối
với quá trình học tập. Cuộc đời tôi trở nên tốt hơn vì đã gặp những người thầy tuyệt
vời. Họ không ngừng hướng dẫn, là động lực và nguồn cảm hứng cho tôi. Nhưng giáo
viên không còn là nhân tố thiết yếu trong việc truyền đạt kiến thức. Ngày nay, bạn có
thể tự do kiếm tìm thông tin hơn bất kì thời đại nào trong lịch sử loài người.
Điều quan trọng là bạn phải nhận ra “giảng dạy” và “học tập” là hai lĩnh vực
hoàn toàn riêng biệt. Cách giảng dạy tốt nhất trên thế giới không đảm bảo cho các sinh
viên sẽ học được bất kì điều gì. Giảng dạy không thể học hay không học những gì
được truyền dạy. Học tập, mặt khác, có thể xảy ra với việc giảng dạy ở trình độ trung
bình, giảng dạy tồi hoặc hoàn toàn không có sự giảng dạy. Toàn bộ việc học tập do
sinh viên quyết định.
Cái giá của sự vĩ đại chính là trách nhiệm - Winston Churchill
Một khi bạn quyết định kiểm soát việc học của bản thân, bạn sẽ thành công dù
gặp bất kì trở ngại nào. Sự giảng dạy tốt có thể khiến hành trình học tập trở nên tuyệt
vời và vui thú, song đừng bao giờ đưa ra lý do vì một giáo viên tồi để biện hộ cho
mình khi bạn học tập dưới mức khả năng của bản thân. Tát cả những sự biện minh
khác đều cùng lý do tương tự.